10

yDopvIt' kÚ¨te sU]' vS]' v;ip v; kÚxrÆumev 1 d²=,' b;ümuõÈTy ²xroŒv/;y sVyeŒ\ se p[itÏ;pyit d²=,' k=mNvvlMb' .vTyev' yDopvItI .vit 2 sVy' b;ümuõÈTy ²xroŒv/;y d²=,eŒ\ se p[itÏ;pyit sVy' k=mNvvlMb' .vTyev' p[;cIn;vItI .vit 3 iptOyDe Tvev p[;cIn;vItI .vit 4 ¬d›ª›¦e¨TsOPy p[=;Ly p;,I p;d* copivXy i]r;c;meâd(Ã" pármOjIt 5 p;d;v>yu+y ²xroŒ>yu=et( 6 ”²N{ y;

yajxopavItaM kurute sUtraM vastraM vApi vA kufarajjumeva 1 dakSiNaM bAhumuddhqtya firo'vadhAya savye'?MM se pratiSThApayati dakSiNaM kakSamanvavalambaM bhavatyevaM yajxopavItI bhavati 2 savyaM bAhumuddhqtya firo'vadhAya dakSiNe'?MM se pratiSThApayati savyaM kakSamanvavalambaM bhavatyevaM prAcInAvItI bhavati 3 pitqyajxe tveva prAcInAvItI bhavati 4 udazzagnerutsqpya prakSAlya pANI pAdau copavifya trirAcAmeddviH parimqjIta 5 pAdAvabhyukSya firo'bhyukSet 6 indri yANyadbhiH saMspqfet 7 akSiNI nAsike karNAviti 8 yadyanmImAMM syaM syAttattadadbhiH saMspqfet 9 tatraitadAhuH 10 no'paspqfedvrajan 11 na tiSThan 12 na hasan 13 na vilokayan 14 nApraNataH 15 nAzgulIbhiH 16 nAtIrthena 17 na safabdam 18 nAnavekSitam 19 na bAhyAMM saH 20 nAntarIyaikadefasya kalpayitvottarIyatAm 21 noSNAbhiH 22 na saphenAbhiH 23 na ca sopAnatkaH kvacit 24 kAsaktikaH 25 gale baddhaH 26 caraNau na prasArya ca 27 antataH pratyupaspqfya f?cirbhavati 28 hqdayaspqfastvevApa AcAmet 29 ucchiSTo haivAto'nyathA bhavatIti 30 atha pratyupasparfanAni 31 suptvA bhuktvA kSutvA snAtvA pItvA viparidhAya ca rathyAmAkramya fmafAnaM cAcAntaH

yajxopavItaM kurute sUtraM vastraM vApi vA kufarajjumeva 1 dakSiNaM bAhumuddhqtya firo'vadhAya savye'MM! se pratiSThApayati dakSiNaM kakSamanvavalambaM bhavatyevaM yajxopavItI bhavati 2 savyaM bAhumuddhqtya firo'vadhAya dakSiNe'MM! se pratiSThApayati savyaM kakSamanvavalambaM bhavatyevaM prAcInAvItI bhavati 3 pitqyajxe tveva prAcInAvItI bhavati 4 udazzagnerutsqpya prakSAlya pANI pAdau copavifya trirAcAmeddviH parimqjIta 5 pAdAvabhyukSya firo'bhyukSet 6 indri yANyadbhiH saMspqfet 7 akSiNI nAsike karNAviti 8 yadyanmImAMM syaM syAttattadadbhiH saMspqfet 9 tatraitadAhuH 10 no'paspqfedvrajan 11 na tiSThan 12 na hasan 13 na vilokayan 14 nApraNataH 15 nAzgulIbhiH 16 nAtIrthena 17 na safabdam 18 nAnavekSitam 19 na bAhyAMM saH 20 nAntarIyaikadefasya kalpayitvottarIyatAm 21 noSNAbhiH 22 na saphenAbhiH 23 na ca sopAnatkaH kvacit 24 kAsaktikaH 25 gale baddhaH 26 caraNau na prasArya ca 27 antataH pratyupaspqfya fucirbhavati 28 hqdayaspqfastvevApa AcAmet 29 ucchiSTo haivAto'nyathA bhavatIti 30 atha pratyupasparfanAni 31 suptvA bhuktvA kSutvA snAtvA pItvA viparidhAya ca rathyAmAkramya fmafAnaM cAcAntaH

यज्ञोपवीतं कुरुते सूत्रं वस्त्रं वापि वा कुशरज्जुमेव १ दक्षिणं बाहुमुद्धृत्य शिरोऽवधाय सव्येऽ?ँ से प्रतिष्ठापयति दक्षिणं कक्षमन्ववलम्बं भवत्येवं यज्ञोपवीती भवति २ सव्यं बाहुमुद्धृत्य शिरोऽवधाय दक्षिणेऽ?ँ से प्रतिष्ठापयति सव्यं कक्षमन्ववलम्बं भवत्येवं प्राचीनावीती भवति ३ पितृयज्ञे त्वेव प्राचीनावीती भवति ४ उदङ्ङग्नेरुत्सृप्य प्रक्षाल्य पाणी पादौ चोपविश्य त्रिराचामेद्द्विः परिमृजीत ५ पादावभ्युक्ष्य शिरोऽभ्युक्षेत् ६ इन्द्रि याण्यद्भिः संस्पृशेत् ७ अक्षिणी नासिके कर्णाविति ८ यद्यन्मीमाँ स्यं स्यात्तत्तदद्भिः संस्पृशेत् ९ तत्रैतदाहुः १० नोऽपस्पृशेद्व्रजन् ११ न तिष्ठन् १२ न हसन् १३ न विलोकयन् १४ नाप्रणतः १५ नाङ्गुलीभिः १६ नातीर्थेन १७ न सशब्दम् १८ नानवेक्षितम् १९ न बाह्याँ सः २० नान्तरीयैकदेशस्य कल्पयित्वोत्तरीयताम् २१ नोष्णाभिः २२ न सफेनाभिः २३ न च सोपानत्कः क्वचित् २४ कासक्तिकः २५ गले बद्धः २६ चरणौ न प्रसार्य च २७ अन्ततः प्रत्युपस्पृश्य श्?चिर्भवति २८ हृदयस्पृशस्त्वेवाप आचामेत् २९ उच्छिष्टो हैवातोऽन्यथा भवतीति ३० अथ प्रत्युपस्पर्शनानि ३१ सुप्त्वा भुक्त्वा क्षुत्वा स्नात्वा पीत्वा विपरिधाय च रथ्यामाक्रम्य श्मशानं चाचान्तः

यज्ञोपवीतं कुरुते सूत्रं वस्त्रं वापि वा कुशरज्जुमेव १ दक्षिणं बाहुमुद्धृत्य शिरोऽवधाय सव्येऽँ! से प्रतिष्ठापयति दक्षिणं कक्षमन्ववलम्बं भवत्येवं यज्ञोपवीती भवति २ सव्यं बाहुमुद्धृत्य शिरोऽवधाय दक्षिणेऽँ! से प्रतिष्ठापयति सव्यं कक्षमन्ववलम्बं भवत्येवं प्राचीनावीती भवति ३ पितृयज्ञे त्वेव प्राचीनावीती भवति ४ उदङ्ङग्नेरुत्सृप्य प्रक्षाल्य पाणी पादौ चोपविश्य त्रिराचामेद्द्विः परिमृजीत ५ पादावभ्युक्ष्य शिरोऽभ्युक्षेत् ६ इन्द्रि याण्यद्भिः संस्पृशेत् ७ अक्षिणी नासिके कर्णाविति ८ यद्यन्मीमाँ स्यं स्यात्तत्तदद्भिः संस्पृशेत् ९ तत्रैतदाहुः १० नोऽपस्पृशेद्व्रजन् ११ न तिष्ठन् १२ न हसन् १३ न विलोकयन् १४ नाप्रणतः १५ नाङ्गुलीभिः १६ नातीर्थेन १७ न सशब्दम् १८ नानवेक्षितम् १९ न बाह्याँ सः २० नान्तरीयैकदेशस्य कल्पयित्वोत्तरीयताम् २१ नोष्णाभिः २२ न सफेनाभिः २३ न च सोपानत्कः क्वचित् २४ कासक्तिकः २५ गले बद्धः २६ चरणौ न प्रसार्य च २७ अन्ततः प्रत्युपस्पृश्य शुचिर्भवति २८ हृदयस्पृशस्त्वेवाप आचामेत् २९ उच्छिष्टो हैवातोऽन्यथा भवतीति ३० अथ प्रत्युपस्पर्शनानि ३१ सुप्त्वा भुक्त्वा क्षुत्वा स्नात्वा पीत्वा विपरिधाय च रथ्यामाक्रम्य श्मशानं चाचान्तः


15

aɦmupsm;/;y pársmUç d²=,j;Nvÿ_o d²=,en;ɦmidteŒnumNy-SveTyudk;ï²l' p[Éset( 1 anumteŒnumNySveit p’;t( 2 srSvTy-numNySveTyuÿrt" 3 dev sivt" p[suveit p[d²=,mɦ' pyuR=eTskŽÃ; i]v;R 4 pyuR=,;Nt;NVyithr¥É.pyuR=NhomIym( 5 aq hivãySy;¥-Sy;¦* juüy;TkŽtSy v;kŽtSy v; 6 akŽt' ceTp[=;Ly juüy;Tp[odkù kŽTv; 7 aq yid dÉ/ pyo yv;gU' v; k\ sen v; c¨Sq;Ly; v; §uve, vwv 8 a¦ye Sv;heit pUv;| tUã,Imuÿr;' m?ye c;pr;Éjt;y;' c idxIit s;ym( 9 aq p[;t" sUy;Ry Sv;heit pUv;| tUã,Imevoÿr;' m?ye cwv;pr;Éjt;y;' cwv id²x 10 sÉm/m;/;y;nupyuR+y tqwvodk;ïlINp[ÉsedNvm\ Sq; ”it mN]ivxeW" 11 p[d²=,mɦ' pár£My;p;' xeW' innIy pUrÉyTv; cms' p[itÏ;Py yq;qRm( 12 Evmt è?v| gO缌¦* juüy;Ã; h;vyeÃ;jIivt;-v.Oq;t( 13 aq;Pyud;hr²Nt 14 k;m' gO缌¦* pˆI juüy;Ts;y'p[;thoRm* gOh;" pˆI gOç EWoŒÉ¦.RvtIit 15 iniÏte s;ym;xp[;tr;xe .UtÉmit p[v;cyet( 16 Ate .gy; v;c; x(uÉc.URTv; 17 p[itjpTyoÉmTyu°wStSmw

agnimupasamAdhAya parisamUhya dakSiNajAnvakto dakSiNenAgnimadite'numanya-svetyudakAxjaliM prasixcet 1 anumate'numanyasveti pafcAt 2 sarasvatya-numanyasvetyuttarataH 3 deva savitaH prasuveti pradakSiNamagniM paryukSetsakqdvA trirvA 4 paryukSaNAntAnvyatiharannabhiparyukSanhomIyam 5 atha haviSyasyAnna-syAgnau juhuyAtkqtasya vAkqtasya vA 6 akqtaM cetprakSAlya juhuyAtprodakaM kqtvA 7 atha yadi dadhi payo yavAgUM vA kaMM sena vA carusthAlyA vA sruveNa vaiva 8 agnaye svAheti pUrvAM tUSNImuttarAM madhye cAparAjitAyAM ca difIti sAyam 9 atha prAtaH sUryAya svAheti pUrvAM tUSNImevottarAM madhye caivAparAjitAyAM caiva difi 10 samidhamAdhAyAnuparyukSya tathaivodakAxjalInprasixcedanvamaMM sthA iti mantravifeSaH 11 pradakSiNamagniM parikramyApAM feSaM ninIya pUrayitvA camasaM pratiSThApya yathArtham 12 evamata UrdhvaM gqhye'gnau juhuyAdvA hAvayedvAjIvitA-vabhqthAt 13 athApyudAharanti 14 kAmaM gqhye'gnau patnI juhuyAtsAyaMprAtarhomau gqhAH patnI gqhya eSo'gnirbhavatIti 15 niSThite sAyamAfaprAtarAfe bhUtamiti pravAcayet 16 qte bhagayA vAcA f?cirbhUtvA 17 pratijapatyomityuccaistasmai

agnimupasamAdhAya parisamUhya dakSiNajAnvakto dakSiNenAgnimadite'numanya-svetyudakAxjaliM prasixcet 1 anumate'numanyasveti pafcAt 2 sarasvatya-numanyasvetyuttarataH 3 deva savitaH prasuveti pradakSiNamagniM paryukSetsakqdvA trirvA 4 paryukSaNAntAnvyatiharannabhiparyukSanhomIyam 5 atha haviSyasyAnna-syAgnau juhuyAtkqtasya vAkqtasya vA 6 akqtaM cetprakSAlya juhuyAtprodakaM kqtvA 7 atha yadi dadhi payo yavAgUM vA kaMM sena vA carusthAlyA vA sruveNa vaiva 8 agnaye svAheti pUrvAM tUSNImuttarAM madhye cAparAjitAyAM ca difIti sAyam 9 atha prAtaH sUryAya svAheti pUrvAM tUSNImevottarAM madhye caivAparAjitAyAM caiva difi 10 samidhamAdhAyAnuparyukSya tathaivodakAxjalInprasixcedanvamaMM sthA iti mantravifeSaH 11 pradakSiNamagniM parikramyApAM feSaM ninIya pUrayitvA camasaM pratiSThApya yathArtham 12 evamata UrdhvaM gqhye'gnau juhuyAdvA hAvayedvAjIvitA-vabhqthAt 13 athApyudAharanti 14 kAmaM gqhye'gnau patnI juhuyAtsAyaMprAtarhomau gqhAH patnI gqhya eSo'gnirbhavatIti 15 niSThite sAyamAfaprAtarAfe bhUtamiti pravAcayet 16 qte bhagayA vAcA fucirbhUtvA 17 pratijapatyomityuccaistasmai

अग्निमुपसमाधाय परिसमूह्य दक्षिणजान्वक्तो दक्षिणेनाग्निमदितेऽनुमन्य-स्वेत्युदकाञ्जलिं प्रसिञ्चेत् १ अनुमतेऽनुमन्यस्वेति पश्चात् २ सरस्वत्य-नुमन्यस्वेत्युत्तरतः ३ देव सवितः प्रसुवेति प्रदक्षिणमग्निं पर्युक्षेत्सकृद्वा त्रिर्वा ४ पर्युक्षणान्तान्व्यतिहरन्नभिपर्युक्षन्होमीयम् ५ अथ हविष्यस्यान्न-स्याग्नौ जुहुयात्कृतस्य वाकृतस्य वा ६ अकृतं चेत्प्रक्षाल्य जुहुयात्प्रोदकं कृत्वा ७ अथ यदि दधि पयो यवागूं वा कँ सेन वा चरुस्थाल्या वा स्रुवेण वैव ८ अग्नये स्वाहेति पूर्वां तूष्णीमुत्तरां मध्ये चापराजितायां च दिशीति सायम् ९ अथ प्रातः सूर्याय स्वाहेति पूर्वां तूष्णीमेवोत्तरां मध्ये चैवापराजितायां चैव दिशि १० समिधमाधायानुपर्युक्ष्य तथैवोदकाञ्जलीन्प्रसिञ्चेदन्वमँ स्था इति मन्त्रविशेषः ११ प्रदक्षिणमग्निं परिक्रम्यापां शेषं निनीय पूरयित्वा चमसं प्रतिष्ठाप्य यथार्थम् १२ एवमत ऊर्ध्वं गृह्येऽग्नौ जुहुयाद्वा हावयेद्वाजीविता-वभृथात् १३ अथाप्युदाहरन्ति १४ कामं गृह्येऽग्नौ पत्नी जुहुयात्सायंप्रातर्होमौ गृहाः पत्नी गृह्य एषोऽग्निर्भवतीति १५ निष्ठिते सायमाशप्रातराशे भूतमिति प्रवाचयेत् १६ ऋते भगया वाचा श्?चिर्भूत्वा १७ प्रतिजपत्योमित्युच्चैस्तस्मै

अग्निमुपसमाधाय परिसमूह्य दक्षिणजान्वक्तो दक्षिणेनाग्निमदितेऽनुमन्य-स्वेत्युदकाञ्जलिं प्रसिञ्चेत् १ अनुमतेऽनुमन्यस्वेति पश्चात् २ सरस्वत्य-नुमन्यस्वेत्युत्तरतः ३ देव सवितः प्रसुवेति प्रदक्षिणमग्निं पर्युक्षेत्सकृद्वा त्रिर्वा ४ पर्युक्षणान्तान्व्यतिहरन्नभिपर्युक्षन्होमीयम् ५ अथ हविष्यस्यान्न-स्याग्नौ जुहुयात्कृतस्य वाकृतस्य वा ६ अकृतं चेत्प्रक्षाल्य जुहुयात्प्रोदकं कृत्वा ७ अथ यदि दधि पयो यवागूं वा कँ सेन वा चरुस्थाल्या वा स्रुवेण वैव ८ अग्नये स्वाहेति पूर्वां तूष्णीमुत्तरां मध्ये चापराजितायां च दिशीति सायम् ९ अथ प्रातः सूर्याय स्वाहेति पूर्वां तूष्णीमेवोत्तरां मध्ये चैवापराजितायां चैव दिशि १० समिधमाधायानुपर्युक्ष्य तथैवोदकाञ्जलीन्प्रसिञ्चेदन्वमँ स्था इति मन्त्रविशेषः ११ प्रदक्षिणमग्निं परिक्रम्यापां शेषं निनीय पूरयित्वा चमसं प्रतिष्ठाप्य यथार्थम् १२ एवमत ऊर्ध्वं गृह्येऽग्नौ जुहुयाद्वा हावयेद्वाजीविता-वभृथात् १३ अथाप्युदाहरन्ति १४ कामं गृह्येऽग्नौ पत्नी जुहुयात्सायंप्रातर्होमौ गृहाः पत्नी गृह्य एषोऽग्निर्भवतीति १५ निष्ठिते सायमाशप्रातराशे भूतमिति प्रवाचयेत् १६ ऋते भगया वाचा शुचिर्भूत्वा १७ प्रतिजपत्योमित्युच्चैस्तस्मै


17

nmStNm;:y; ”Tyup;\ x(u 18 3

namastanmAkhyA ityupAMM f? 18 3

namastanmAkhyA ityupAMM fu 18 3

नमस्तन्माख्या इत्युपाँ श्? १८ ३

नमस्तन्माख्या इत्युपाँ शु १८ ३


20

aq v;Gyto blINhret( 1 .;Wet;¥s'És²õmitÉqÉ." k;m' sM.;Wet 2 aq hivãySy;¥SyoõÈTy hivãywVyRïnw¨pÉsCy;¦* juüy;ÿUã,I' p;É,nwv 3 p[;j;pTy; pUv;Rüit.Rvit s*iv·kŽTyuÿr; 4 aq blINhreŠ;çto v;Ntv;R su.UÉm' kŽTv; 5 skŽdpo innIy ctu/;R b²l' ind?y;TskŽdNtt" páriWet( 6 Ek“kù v;nuin/;nmu.yt" páriWet( 7 s yTp[qm' ind/;it s p;ÉqRvo b²l.RvTyq yâd(ÃtIy' s v;yVyo yÿOtIy' s vwdevo y°tuq| s p[;j;pTy" 8 aq;pr;NblINhredud/;nSy m?ymSy Ã;rSy;Bdwvt" p[qmo b²l.RvTyoWÉ/vnSpit>yo iÃtIy a;k;x;y tOtIy" 9 aq;pr' b²l' hreCzyn' v;É/vc| v; s k;m;y v; b²l.Rvit mNyve v; 10 aq sStUp' s r=ojne>y" 11 aqwtŠ²lxeWm²ºr>y;ÉsCy;vsliv d²=,; innyeÿ²TptO>yo .vit 12 a;sIn Ev;¦* juüy;t( 13 a;sIn" iptO>yo d´;´qopp;dÉmtr;n( 14 Svy' Tvevwt;Ny;vÃseŠlINhret( 15 aip v;Nyo b[;÷," 16 dMptI Ev 17 ”it gOhmeÉ/v[tm( 18 S]I h s;y' p[;t" pum;init 19 svRSy Tvev;¥Sywt;NblINhre²Tp} ySy v; SvSTyynSy v;q;RqRSy v; 20 yD;dev invtRte 21 y´ekâSmNk;le v[Iihyv* p[i£-yet;NytrSy ÕTv; kŽt' mNyet 22 y´ekâSmNk;le pun" punr¥' pCyet skŽdevwtŠ²ltN]' kÚvIRt 23 y´ekâSmNkÚle bü/;¥' pCyet gOhpit-mh;ns;devwtŠ²ltN]' kÚvIRt 24 ySy TveW;mg[t" És?ye¾¥yuÿ_m¦* kŽTv;g[' b[;÷,;y dæv; .uïIt 25 ySyo j`Ny' .uïItwveit 26 aq;-Pyud;hr²Nt 27 EtSywv b²lhr,Sy;Nte k;m' p[b[uvIt .vit hwv;Sy 28 Svy' Tvev;xSy' b²l' hre´ve>yoŒ?y; v[Iih>yo v[Iih>yoŒ?y;yve>y" sTv;xSyo n;m b²l.Rvit 29 dI`;RyuhwRv .vit 30 ivÅ;É,te flIkr,;n;m;c;mSy;p;Émit b²l' hreTs r*{ o .vit s r*{ o .vit 31

atha vAgyato balInharet 1 bhASetAnnasaMsiddhimatithibhiH kAmaM sambhASeta 2 atha haviSyasyAnnasyoddhqtya haviSyairvyaxjanairupasicyAgnau juhuyAttUSNIM pANinaiva 3 prAjApatyA pUrvAhutirbhavati sauviSTakqtyuttarA 4 atha balInharedbAhyato vAntarvA subhUmiM kqtvA 5 sakqdapo ninIya caturdhA baliM nidadhyAtsakqdantataH pariSixcet 6 ekaikaM vAnunidhAnamubhayataH pariSixcet 7 sa yatprathamaM nidadhAti sa pArthivo balirbhavatyatha yaddvitIyaM sa vAyavyo yattqtIyaM sa vaifvadevo yaccaturthaM sa prAjApatyaH 8 athAparAnbalInharedudadhAnasya madhyamasya dvArasyAbdaivataH prathamo balirbhavatyoSadhivanaspatibhyo dvitIya AkAfAya tqtIyaH 9 athAparaM baliM harecchayanaM vAdhivarcaM vA sa kAmAya vA balirbhavati manyave vA 10 atha sastUpaM sa rakSojanebhyaH 11 athaitadbalifeSamadbhirabhyAsicyAvasalavi dakSiNA ninayettatpitqbhyo bhavati 12 AsIna evAgnau juhuyAt 13 AsInaH pitqbhyo dadyAdyathopapAdamitarAn 14 svayaM tvevaitAnyAvadvasedbalInharet 15 api vAnyo brAhmaNaH 16 dampatI eva 17 iti gqhamedhivratam 18 strI ha sAyaM prAtaH pumAniti 19 sarvasya tvevAnnasyaitAnbalInharetpi tr?yasya vA svastyayanasya vArthArthasya vA 20 yajxAdeva nivartate 21 yadyekasminkAle vrIhiyavau prakri-yetAnyatarasya kqtvA kqtaM manyeta 22 yadyekasminkAle punaH punarannaM pacyeta sakqdevaitadbalitantraM kurvIta 23 yadyekasminkule bahudhAnnaM pacyeta gqhapati-mahAnasAdevaitadbalitantraM kurvIta 24 yasya tveSAmagrataH sidhyenniyuktamagnau kqtvAgraM brAhmaNAya dattvA bhuxjIta 25 yasyo jaghanyaM bhuxjItaiveti 26 athA-pyudAharanti 27 etasyaiva baliharaNasyAnte kAmaM prabruvIta bhavati haivAsya 28 svayaM tvevAfasyaM baliM haredyavebhyo'dhyA vrIhibhyo vrIhibhyo'dhyAyavebhyaH satvAfasyo nAma balirbhavati 29 dIrghAyurhaiva bhavati 30 vifrANite phalIkaraNAnAmAcAmasyApAmiti baliM haretsa raudra ?o bhavati sa raudra ?o bhavati 31

atha vAgyato balInharet 1 bhASetAnnasaMsiddhimatithibhiH kAmaM sambhASeta 2 atha haviSyasyAnnasyoddhqtya haviSyairvyaxjanairupasicyAgnau juhuyAttUSNIM pANinaiva 3 prAjApatyA pUrvAhutirbhavati sauviSTakqtyuttarA 4 atha balInharedbAhyato vAntarvA subhUmiM kqtvA 5 sakqdapo ninIya caturdhA baliM nidadhyAtsakqdantataH pariSixcet 6 ekaikaM vAnunidhAnamubhayataH pariSixcet 7 sa yatprathamaM nidadhAti sa pArthivo balirbhavatyatha yaddvitIyaM sa vAyavyo yattqtIyaM sa vaifvadevo yaccaturthaM sa prAjApatyaH 8 athAparAnbalInharedudadhAnasya madhyamasya dvArasyAbdaivataH prathamo balirbhavatyoSadhivanaspatibhyo dvitIya AkAfAya tqtIyaH 9 athAparaM baliM harecchayanaM vAdhivarcaM vA sa kAmAya vA balirbhavati manyave vA 10 atha sastUpaM sa rakSojanebhyaH 11 athaitadbalifeSamadbhirabhyAsicyAvasalavi dakSiNA ninayettatpitqbhyo bhavati 12 AsIna evAgnau juhuyAt 13 AsInaH pitqbhyo dadyAdyathopapAdamitarAn 14 svayaM tvevaitAnyAvadvasedbalInharet 15 api vAnyo brAhmaNaH 16 dampatI eva 17 iti gqhamedhivratam 18 strI ha sAyaM prAtaH pumAniti 19 sarvasya tvevAnnasyaitAnbalInharetpitr! yasya vA svastyayanasya vArthArthasya vA 20 yajxAdeva nivartate 21 yadyekasminkAle vrIhiyavau prakri-yetAnyatarasya kqtvA kqtaM manyeta 22 yadyekasminkAle punaH punarannaM pacyeta sakqdevaitadbalitantraM kurvIta 23 yadyekasminkule bahudhAnnaM pacyeta gqhapati-mahAnasAdevaitadbalitantraM kurvIta 24 yasya tveSAmagrataH sidhyenniyuktamagnau kqtvAgraM brAhmaNAya dattvA bhuxjIta 25 yasyo jaghanyaM bhuxjItaiveti 26 athA-pyudAharanti 27 etasyaiva baliharaNasyAnte kAmaM prabruvIta bhavati haivAsya 28 svayaM tvevAfasyaM baliM haredyavebhyo'dhyA vrIhibhyo vrIhibhyo'dhyAyavebhyaH satvAfasyo nAma balirbhavati 29 dIrghAyurhaiva bhavati 30 vifrANite phalIkaraNAnAmAcAmasyApAmiti baliM haretsa raudro bhavati sa raudro bhavati 31

अथ वाग्यतो बलीन्हरेत् १ भाषेतान्नसंसिद्धिमतिथिभिः कामं सम्भाषेत २ अथ हविष्यस्यान्नस्योद्धृत्य हविष्यैर्व्यञ्जनैरुपसिच्याग्नौ जुहुयात्तूष्णीं पाणिनैव ३ प्राजापत्या पूर्वाहुतिर्भवति सौविष्टकृत्युत्तरा ४ अथ बलीन्हरेद्बाह्यतो वान्तर्वा सुभूमिं कृत्वा ५ सकृदपो निनीय चतुर्धा बलिं निदध्यात्सकृदन्ततः परिषिञ्चेत् ६ एकैकं वानुनिधानमुभयतः परिषिञ्चेत् ७ स यत्प्रथमं निदधाति स पार्थिवो बलिर्भवत्यथ यद्द्वितीयं स वायव्यो यत्तृतीयं स वैश्वदेवो यच्चतुर्थं स प्राजापत्यः ८ अथापरान्बलीन्हरेदुदधानस्य मध्यमस्य द्वारस्याब्दैवतः प्रथमो बलिर्भवत्योषधिवनस्पतिभ्यो द्वितीय आकाशाय तृतीयः ९ अथापरं बलिं हरेच्छयनं वाधिवर्चं वा स कामाय वा बलिर्भवति मन्यवे वा १० अथ सस्तूपं स रक्षोजनेभ्यः ११ अथैतद्बलिशेषमद्भिरभ्यासिच्यावसलवि दक्षिणा निनयेत्तत्पितृभ्यो भवति १२ आसीन एवाग्नौ जुहुयात् १३ आसीनः पितृभ्यो दद्याद्यथोपपादमितरान् १४ स्वयं त्वेवैतान्यावद्वसेद्बलीन्हरेत् १५ अपि वान्यो ब्राह्मणः १६ दम्पती एव १७ इति गृहमेधिव्रतम् १८ स्त्री ह सायं प्रातः पुमानिति १९ सर्वस्य त्वेवान्नस्यैतान्बलीन्हरेत्पि त्र्?यस्य वा स्वस्त्ययनस्य वार्थार्थस्य वा २० यज्ञादेव निवर्तते २१ यद्येकस्मिन्काले व्रीहियवौ प्रक्रि-येतान्यतरस्य कृत्वा कृतं मन्येत २२ यद्येकस्मिन्काले पुनः पुनरन्नं पच्येत सकृदेवैतद्बलितन्त्रं कुर्वीत २३ यद्येकस्मिन्कुले बहुधान्नं पच्येत गृहपति-महानसादेवैतद्बलितन्त्रं कुर्वीत २४ यस्य त्वेषामग्रतः सिध्येन्नियुक्तमग्नौ कृत्वाग्रं ब्राह्मणाय दत्त्वा भुञ्जीत २५ यस्यो जघन्यं भुञ्जीतैवेति २६ अथा-प्युदाहरन्ति २७ एतस्यैव बलिहरणस्यान्ते कामं प्रब्रुवीत भवति हैवास्य २८ स्वयं त्वेवाशस्यं बलिं हरेद्यवेभ्योऽध्या व्रीहिभ्यो व्रीहिभ्योऽध्यायवेभ्यः सत्वाशस्यो नाम बलिर्भवति २९ दीर्घायुर्हैव भवति ३० विश्राणिते फलीकरणानामाचामस्यापामिति बलिं हरेत्स रौद्र ?ो भवति स रौद्र ?ो भवति ३१

अथ वाग्यतो बलीन्हरेत् १ भाषेतान्नसंसिद्धिमतिथिभिः कामं सम्भाषेत २ अथ हविष्यस्यान्नस्योद्धृत्य हविष्यैर्व्यञ्जनैरुपसिच्याग्नौ जुहुयात्तूष्णीं पाणिनैव ३ प्राजापत्या पूर्वाहुतिर्भवति सौविष्टकृत्युत्तरा ४ अथ बलीन्हरेद्बाह्यतो वान्तर्वा सुभूमिं कृत्वा ५ सकृदपो निनीय चतुर्धा बलिं निदध्यात्सकृदन्ततः परिषिञ्चेत् ६ एकैकं वानुनिधानमुभयतः परिषिञ्चेत् ७ स यत्प्रथमं निदधाति स पार्थिवो बलिर्भवत्यथ यद्द्वितीयं स वायव्यो यत्तृतीयं स वैश्वदेवो यच्चतुर्थं स प्राजापत्यः ८ अथापरान्बलीन्हरेदुदधानस्य मध्यमस्य द्वारस्याब्दैवतः प्रथमो बलिर्भवत्योषधिवनस्पतिभ्यो द्वितीय आकाशाय तृतीयः ९ अथापरं बलिं हरेच्छयनं वाधिवर्चं वा स कामाय वा बलिर्भवति मन्यवे वा १० अथ सस्तूपं स रक्षोजनेभ्यः ११ अथैतद्बलिशेषमद्भिरभ्यासिच्यावसलवि दक्षिणा निनयेत्तत्पितृभ्यो भवति १२ आसीन एवाग्नौ जुहुयात् १३ आसीनः पितृभ्यो दद्याद्यथोपपादमितरान् १४ स्वयं त्वेवैतान्यावद्वसेद्बलीन्हरेत् १५ अपि वान्यो ब्राह्मणः १६ दम्पती एव १७ इति गृहमेधिव्रतम् १८ स्त्री ह सायं प्रातः पुमानिति १९ सर्वस्य त्वेवान्नस्यैतान्बलीन्हरेत्पित्र्! यस्य वा स्वस्त्ययनस्य वार्थार्थस्य वा २० यज्ञादेव निवर्तते २१ यद्येकस्मिन्काले व्रीहियवौ प्रक्रि-येतान्यतरस्य कृत्वा कृतं मन्येत २२ यद्येकस्मिन्काले पुनः पुनरन्नं पच्येत सकृदेवैतद्बलितन्त्रं कुर्वीत २३ यद्येकस्मिन्कुले बहुधान्नं पच्येत गृहपति-महानसादेवैतद्बलितन्त्रं कुर्वीत २४ यस्य त्वेषामग्रतः सिध्येन्नियुक्तमग्नौ कृत्वाग्रं ब्राह्मणाय दत्त्वा भुञ्जीत २५ यस्यो जघन्यं भुञ्जीतैवेति २६ अथा-प्युदाहरन्ति २७ एतस्यैव बलिहरणस्यान्ते कामं प्रब्रुवीत भवति हैवास्य २८ स्वयं त्वेवाशस्यं बलिं हरेद्यवेभ्योऽध्या व्रीहिभ्यो व्रीहिभ्योऽध्यायवेभ्यः सत्वाशस्यो नाम बलिर्भवति २९ दीर्घायुर्हैव भवति ३० विश्राणिते फलीकरणानामाचामस्यापामिति बलिं हरेत्स रौद्रो भवति स रौद्रो भवति ३१


25

aq dxRpU,Rm;syo" 1 sN?y;' p*,Rm;sImupvset( 2 ¬ÿr;ÉmTyekƒ 3 aq ydh’N{ m; n dOXyet t;mm;v;Sy;m( 4 p=;Nt; ¬pvStVy;" p=;dyoŒÉ.y·Vy;" 5 a;m;v;Syen hivW; pUvRp=mÉ.yjte p*,Rm;Sye-n;prp=m( 6 y" prmo ivkWR" sUy;RcN{ mso" s; p*,Rm;sI y" prm" s'kWR" s;m;v;Sy; 7 ydhSTvev cN{ m; n dOXyet t;mm;v;Sy;' kÚvIRt 8 dOXym;neŒPyekd; gt;?v; .vtIit 9 ]y" p*,Rm;sIk;l; .v²Nt sN?y; v;StÉmtoidt; vo°wv;R 10 aq ydh" pU,oR .vit 11 pOqgevwtSy D;nSy;?y;yo .vTy/IyIt v; tiÃÎo v; pv;Rvgmyet 12 aq ydh¨pvsqo .vit tdh" pUv;Rð Ev p[;tr;üit' üTvwtd¦e" Sqi<@l' gomyen smNt' pyuRp²lMpit 13 aqw?m;nupkLpyte %;idr;Nv; p;l;-x;Nv; 14 %;idrp;l;x;l;.e ib.IdkitLvkb;/knIvinMbr;jvO-=x;LmLyrludÉ/Tqkoivd;rXleãm;tkvj| svRvnSptIn;Ém?mo y-q;q| Sy;t( 15 ivx;%;in p[it lUn;" kÚx; bihR" 16 ¬pmUllUn;" ip-tO>y" 17 teW;ml;.e xUktO,xrxIyRbLvjmutvnlx(u<#vj| svRtO,;in 18 a;Jy' Sq;lIp;k¡y;Nv[IhINv; yv;Nv; c¨Sq;lI' me=,' §uvmnugu¢; ap ”it 19 y;in c;nukLpmud;hárãy;m" 20 n tdh" p[sOJyet 21 dUr;dip gOh;n>yey;t( 22 aNytStu /n' £¡,Iy;¥ iv£¡,It 23 abüv;dI Sy;t( 24 sTy' ivvidWet( 25 aq;pr;ð Ev;PluTy*pvsÉqkù

atha darfapUrNamAsayoH 1 sandhyAM paurNamAsImupavaset 2 uttarAmityeke 3 atha yadahafcandra mA na dqfyeta tAmamAvAsyAm 4 pakSAntA upavastavyAH pakSAdayo'bhiyaSTavyAH 5 AmAvAsyena haviSA pUrvapakSamabhiyajate paurNamAsye-nAparapakSam 6 yaH paramo vikarSaH sUryAcandra masoH sA paurNamAsI yaH paramaH saMkarSaH sAmAvAsyA 7 yadahastveva candra mA na dqfyeta tAmamAvAsyAM kurvIta 8 dqfyamAne'pyekadA gatAdhvA bhavatIti 9 trayaH paurNamAsIkAlA bhavanti sandhyA vAstamitoditA voccairvA 10 atha yadahaH pUrNo bhavati 11 pqthagevaitasya jxAnasyAdhyAyo bhavatyadhIyIta vA tadvidbhyo vA parvAvagamayeta 12 atha yadaharupavasatho bhavati tadahaH pUrvAhNa eva prAtarAhutiM hutvaitadagneH sthaNDilaM gomayena samantaM paryupalimpati 13 athaidhmAnupakalpayate khAdirAnvA pAlA-fAnvA 14 khAdirapAlAfAlAbhe bibhIdakatilvakabAdhakanIvanimbarAjavq-kSafAlmalyaraludadhitthakovidArafleSmAtakavarjaM sarvavanaspatInAmidhmo ya-thArthaM syAt 15 vifAkhAni prati lUnAH kufA barhiH 16 upamUlalUnAH pi-tqbhyaH 17 teSAmalAbhe fUkatqNafarafIryabalvajamutavanalaf?NThavarjaM sarvatqNAni 18 AjyaM sthAlIpAkIyAnvrIhInvA yavAnvA carusthAlIM mekSaNaM sruvamanuguptA apa iti 19 yAni cAnukalpamudAhariSyAmaH 20 na tadahaH prasqjyeta 21 dUrAdapi gqhAnabhyeyAt 22 anyatastu dhanaM krINIyAnna vikrINIta 23 abahuvAdI syAt 24 satyaM vivadiSet 25 athAparAhNa evAplutyaupavasathikaM

atha darfapUrNamAsayoH 1 sandhyAM paurNamAsImupavaset 2 uttarAmityeke 3 atha yadahafcandra mA na dqfyeta tAmamAvAsyAm 4 pakSAntA upavastavyAH pakSAdayo'bhiyaSTavyAH 5 AmAvAsyena haviSA pUrvapakSamabhiyajate paurNamAsye-nAparapakSam 6 yaH paramo vikarSaH sUryAcandra masoH sA paurNamAsI yaH paramaH saMkarSaH sAmAvAsyA 7 yadahastveva candra mA na dqfyeta tAmamAvAsyAM kurvIta 8 dqfyamAne'pyekadA gatAdhvA bhavatIti 9 trayaH paurNamAsIkAlA bhavanti sandhyA vAstamitoditA voccairvA 10 atha yadahaH pUrNo bhavati 11 pqthagevaitasya jxAnasyAdhyAyo bhavatyadhIyIta vA tadvidbhyo vA parvAvagamayeta 12 atha yadaharupavasatho bhavati tadahaH pUrvAhNa eva prAtarAhutiM hutvaitadagneH sthaNDilaM gomayena samantaM paryupalimpati 13 athaidhmAnupakalpayate khAdirAnvA pAlA-fAnvA 14 khAdirapAlAfAlAbhe bibhIdakatilvakabAdhakanIvanimbarAjavq-kSafAlmalyaraludadhitthakovidArafleSmAtakavarjaM sarvavanaspatInAmidhmo ya-thArthaM syAt 15 vifAkhAni prati lUnAH kufA barhiH 16 upamUlalUnAH pi-tqbhyaH 17 teSAmalAbhe fUkatqNafarafIryabalvajamutavanalafNThuvarjaM sarvatqNAni 18 AjyaM sthAlIpAkIyAnvrIhInvA yavAnvA carusthAlIM mekSaNaM sruvamanuguptA apa iti 19 yAni cAnukalpamudAhariSyAmaH 20 na tadahaH prasqjyeta 21 dUrAdapi gqhAnabhyeyAt 22 anyatastu dhanaM krINIyAnna vikrINIta 23 abahuvAdI syAt 24 satyaM vivadiSet 25 athAparAhNa evAplutyaupavasathikaM

अथ दर्शपूर्णमासयोः १ सन्ध्यां पौर्णमासीमुपवसेत् २ उत्तरामित्येके ३ अथ यदहश्चन्द्र मा न दृश्येत ताममावास्याम् ४ पक्षान्ता उपवस्तव्याः पक्षादयोऽभियष्टव्याः ५ आमावास्येन हविषा पूर्वपक्षमभियजते पौर्णमास्ये-नापरपक्षम् ६ यः परमो विकर्षः सूर्याचन्द्र मसोः सा पौर्णमासी यः परमः संकर्षः सामावास्या ७ यदहस्त्वेव चन्द्र मा न दृश्येत ताममावास्यां कुर्वीत ८ दृश्यमानेऽप्येकदा गताध्वा भवतीति ९ त्रयः पौर्णमासीकाला भवन्ति सन्ध्या वास्तमितोदिता वोच्चैर्वा १० अथ यदहः पूर्णो भवति ११ पृथगेवैतस्य ज्ञानस्याध्यायो भवत्यधीयीत वा तद्विद्भ्यो वा पर्वावगमयेत १२ अथ यदहरुपवसथो भवति तदहः पूर्वाह्ण एव प्रातराहुतिं हुत्वैतदग्नेः स्थण्डिलं गोमयेन समन्तं पर्युपलिम्पति १३ अथैध्मानुपकल्पयते खादिरान्वा पाला-शान्वा १४ खादिरपालाशालाभे बिभीदकतिल्वकबाधकनीवनिम्बराजवृ-क्षशाल्मल्यरलुदधित्थकोविदारश्लेष्मातकवर्जं सर्ववनस्पतीनामिध्मो य-थार्थं स्यात् १५ विशाखानि प्रति लूनाः कुशा बर्हिः १६ उपमूललूनाः पि-तृभ्यः १७ तेषामलाभे शूकतृणशरशीर्यबल्वजमुतवनलश्?ण्ठवर्जं सर्वतृणानि १८ आज्यं स्थालीपाकीयान्व्रीहीन्वा यवान्वा चरुस्थालीं मेक्षणं स्रुवमनुगुप्ता अप इति १९ यानि चानुकल्पमुदाहरिष्यामः २० न तदहः प्रसृज्येत २१ दूरादपि गृहानभ्येयात् २२ अन्यतस्तु धनं क्रीणीयान्न विक्रीणीत २३ अबहुवादी स्यात् २४ सत्यं विवदिषेत् २५ अथापराह्ण एवाप्लुत्यौपवसथिकं

अथ दर्शपूर्णमासयोः १ सन्ध्यां पौर्णमासीमुपवसेत् २ उत्तरामित्येके ३ अथ यदहश्चन्द्र मा न दृश्येत ताममावास्याम् ४ पक्षान्ता उपवस्तव्याः पक्षादयोऽभियष्टव्याः ५ आमावास्येन हविषा पूर्वपक्षमभियजते पौर्णमास्ये-नापरपक्षम् ६ यः परमो विकर्षः सूर्याचन्द्र मसोः सा पौर्णमासी यः परमः संकर्षः सामावास्या ७ यदहस्त्वेव चन्द्र मा न दृश्येत ताममावास्यां कुर्वीत ८ दृश्यमानेऽप्येकदा गताध्वा भवतीति ९ त्रयः पौर्णमासीकाला भवन्ति सन्ध्या वास्तमितोदिता वोच्चैर्वा १० अथ यदहः पूर्णो भवति ११ पृथगेवैतस्य ज्ञानस्याध्यायो भवत्यधीयीत वा तद्विद्भ्यो वा पर्वावगमयेत १२ अथ यदहरुपवसथो भवति तदहः पूर्वाह्ण एव प्रातराहुतिं हुत्वैतदग्नेः स्थण्डिलं गोमयेन समन्तं पर्युपलिम्पति १३ अथैध्मानुपकल्पयते खादिरान्वा पाला-शान्वा १४ खादिरपालाशालाभे बिभीदकतिल्वकबाधकनीवनिम्बराजवृ-क्षशाल्मल्यरलुदधित्थकोविदारश्लेष्मातकवर्जं सर्ववनस्पतीनामिध्मो य-थार्थं स्यात् १५ विशाखानि प्रति लूनाः कुशा बर्हिः १६ उपमूललूनाः पि-तृभ्यः १७ तेषामलाभे शूकतृणशरशीर्यबल्वजमुतवनलश्ण्ठुवर्जं सर्वतृणानि १८ आज्यं स्थालीपाकीयान्व्रीहीन्वा यवान्वा चरुस्थालीं मेक्षणं स्रुवमनुगुप्ता अप इति १९ यानि चानुकल्पमुदाहरिष्यामः २० न तदहः प्रसृज्येत २१ दूरादपि गृहानभ्येयात् २२ अन्यतस्तु धनं क्रीणीयान्न विक्रीणीत २३ अबहुवादी स्यात् २४ सत्यं विवदिषेत् २५ अथापराह्ण एवाप्लुत्यौपवसथिकं


36

;-²NS]deRve>y" p[=;lyeidTy;üiómRnuãye>y" skŽ²TptO>y ”it 5 piv];NtihR-t;\ St<@‘l;n;vpet( 6 kÚxlêtÉmv Sq;lIp;kù ÅpyeTp[d²=,mud;-yuvn( 7 êtmÉ.`;yoRdguÃ;Sy p[TyÉ.`;ryet( 8 aɦmupsm;/;y kÚxw" smNt' párStO,uy;TpurSt;¶²=,t ¬ÿrt" p’;idit 9 svRt²S]vOt' pvOt' v; 10 bülmyuGms'htm( 11 p[;gg[wrg[wmURl;in Cz;dyn( 12 p’;Ã;StIyR d²=,t" p[;' p[kWRit tqoÿre, 13 d²=,oÿr;y;/;y;Jy;' s'SkÚ¨te 19 sipRStwl' dÉ/ pyo yv;gU' v; 20 tt Ev bihRW" p[;dexm;]e piv]e kÚ¨te 21 aoWÉ/mNt/;Ry ¾Cznáÿ n n%en piv]e Sqo vwã,Vy;ivit 22 anen a²ºrnum;i·R ivã,omRns; pUte Sq ”it 23 sMpUyoTpun;Tyudgg[;>y;' piv];>y;m( 24 a©‘Ï;>y;' copkiniÏk;>y;' c;©‘²l>y;mÉ.s'gOç p[;Kx²S]¨Tpun;it devSTv; sivtoTpun;Tv¾Cz{ e, piv]e, vso" sUyRSy râXmÉ.árit skŽ´juW;' iÃStUã,Im( 25 aqwne a²ºr>yu+y;¦;vPyuTsOjet( 26 aqwtd;JymÉ/êTyodguÃ;syet( 27 Evm;JySy s'Skr,kLpo

?A-nstrirdevebhyaH prakSAlayedityAhurdvirmanuSyebhyaH sakqtpitqbhya iti 5 pavitrAntarhi-tAMM staNDulAnAvapet 6 kufalafqtamiva sthAlIpAkaM frapayetpradakSiNamudA-yuvan 7 fqtamabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 8 agnimupasamAdhAya kufaiH samantaM paristqNuyAtpurastAddakSiNata uttarataH pafcAditi 9 sarvatastrivqtaM paxcavqtaM vA 10 bahulamayugmasaMhatam 11 prAgagrairagrairmUlAni cchAdayan 12 pafcAdvAstIrya dakSiNataH prAxcaM prakarSati tathottareNa 13 dakSiNottarANyagrANi kuryAt 14 eSa paristaraNanyAyaH sarveSvAhutimatsu 15 paridhInapyeke kurvanti fAmIlA-npArNAnvA 16 uttarato'pAM pUrnaH sruvaH praNItA 17 bhavena vA syAdityeke 18 barhiSi sthAlIpAkamAsAdyedhmamabhyAdhAyAjyAM saMskurute 19 sarpistailaM dadhi payo yavAgUM vA 20 tata eva barhiSaH prAdefamAtre pavitre kurute 21 oSadhimantardhAya cchinatti na nakhena pavitre stho vaiSNavyAviti 22 anena adbhiranumArSTi viSNormanasA pUte stha iti 23 sampUyotpunAtyudagagrAbhyAM pavitrAbhyAm 24 azguSThAbhyAM copakaniSThikAbhyAM cAzgulibhyAmabhisaMgqhya prAkfastrirutpunAti devastvA savitotpunAtvacchidre Na pavitreNa vasoH sUryasya rafmibhiriti sakqdyajuSAM dvistUSNIm 25 athaine adbhirabhyukSyAgnAvapyutsqjet 26 athaitadAjyamadhifqtyodagudvAsayet 27 evamAjyasya saMskaraNakalpo

A!-nstrirdevebhyaH prakSAlayedityAhurdvirmanuSyebhyaH sakqtpitqbhya iti 5 pavitrAntarhi-tAMM staNDulAnAvapet 6 kufalafqtamiva sthAlIpAkaM frapayetpradakSiNamudA-yuvan 7 fqtamabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 8 agnimupasamAdhAya kufaiH samantaM paristqNuyAtpurastAddakSiNata uttarataH pafcAditi 9 sarvatastrivqtaM paxcavqtaM vA 10 bahulamayugmasaMhatam 11 prAgagrairagrairmUlAni cchAdayan 12 pafcAdvAstIrya dakSiNataH prAxcaM prakarSati tathottareNa 13 dakSiNottarANyagrANi kuryAt 14 eSa paristaraNanyAyaH sarveSvAhutimatsu 15 paridhInapyeke kurvanti fAmIlA-npArNAnvA 16 uttarato'pAM pUrnaH sruvaH praNItA 17 bhavena vA syAdityeke 18 barhiSi sthAlIpAkamAsAdyedhmamabhyAdhAyAjyAM saMskurute 19 sarpistailaM dadhi payo yavAgUM vA 20 tata eva barhiSaH prAdefamAtre pavitre kurute 21 oSadhimantardhAya cchinatti na nakhena pavitre stho vaiSNavyAviti 22 anena adbhiranumArSTi viSNormanasA pUte stha iti 23 sampUyotpunAtyudagagrAbhyAM pavitrAbhyAm 24 azguSThAbhyAM copakaniSThikAbhyAM cAzgulibhyAmabhisaMgqhya prAkfastrirutpunAti devastvA savitotpunAtvacchidre Na pavitreNa vasoH sUryasya rafmibhiriti sakqdyajuSAM dvistUSNIm 25 athaine adbhirabhyukSyAgnAvapyutsqjet 26 athaitadAjyamadhifqtyodagudvAsayet 27 evamAjyasya saMskaraNakalpo

?ा-न्स्त्रिर्देवेभ्यः प्रक्षालयेदित्याहुर्द्विर्मनुष्येभ्यः सकृत्पितृभ्य इति ५ पवित्रान्तर्हि-ताँ स्तण्डुलानावपेत् ६ कुशलशृतमिव स्थालीपाकं श्रपयेत्प्रदक्षिणमुदा-युवन् ७ शृतमभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् ८ अग्निमुपसमाधाय कुशैः समन्तं परिस्तृणुयात्पुरस्ताद्दक्षिणत उत्तरतः पश्चादिति ९ सर्वतस्त्रिवृतं पञ्चवृतं वा १० बहुलमयुग्मसंहतम् ११ प्रागग्रैरग्रैर्मूलानि च्छादयन् १२ पश्चाद्वास्तीर्य दक्षिणतः प्राञ्चं प्रकर्षति तथोत्तरेण १३ दक्षिणोत्तराण्यग्राणि कुर्यात् १४ एष परिस्तरणन्यायः सर्वेष्वाहुतिमत्सु १५ परिधीनप्येके कुर्वन्ति शामीला-न्पार्णान्वा १६ उत्तरतोऽपां पूर्नः स्रुवः प्रणीता १७ भवेन वा स्यादित्येके १८ बर्हिषि स्थालीपाकमासाद्येध्ममभ्याधायाज्यां संस्कुरुते १९ सर्पिस्तैलं दधि पयो यवागूं वा २० तत एव बर्हिषः प्रादेशमात्रे पवित्रे कुरुते २१ ओषधिमन्तर्धाय च्छिनत्ति न नखेन पवित्रे स्थो वैष्णव्याविति २२ अनेन अद्भिरनुमार्ष्टि विष्णोर्मनसा पूते स्थ इति २३ सम्पूयोत्पुनात्युदगग्राभ्यां पवित्राभ्याम् २४ अङ्गुष्ठाभ्यां चोपकनिष्ठिकाभ्यां चाङ्गुलिभ्यामभिसंगृह्य प्राक्शस्त्रिरुत्पुनाति देवस्त्वा सवितोत्पुनात्वच्छिद्रे ण पवित्रेण वसोः सूर्यस्य रश्मिभिरिति सकृद्यजुषां द्विस्तूष्णीम् २५ अथैने अद्भिरभ्युक्ष्याग्नावप्युत्सृजेत् २६ अथैतदाज्यमधिशृत्योदगुद्वासयेत् २७ एवमाज्यस्य संस्करणकल्पो

आ!-न्स्त्रिर्देवेभ्यः प्रक्षालयेदित्याहुर्द्विर्मनुष्येभ्यः सकृत्पितृभ्य इति ५ पवित्रान्तर्हि-ताँ स्तण्डुलानावपेत् ६ कुशलशृतमिव स्थालीपाकं श्रपयेत्प्रदक्षिणमुदा-युवन् ७ शृतमभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् ८ अग्निमुपसमाधाय कुशैः समन्तं परिस्तृणुयात्पुरस्ताद्दक्षिणत उत्तरतः पश्चादिति ९ सर्वतस्त्रिवृतं पञ्चवृतं वा १० बहुलमयुग्मसंहतम् ११ प्रागग्रैरग्रैर्मूलानि च्छादयन् १२ पश्चाद्वास्तीर्य दक्षिणतः प्राञ्चं प्रकर्षति तथोत्तरेण १३ दक्षिणोत्तराण्यग्राणि कुर्यात् १४ एष परिस्तरणन्यायः सर्वेष्वाहुतिमत्सु १५ परिधीनप्येके कुर्वन्ति शामीला-न्पार्णान्वा १६ उत्तरतोऽपां पूर्नः स्रुवः प्रणीता १७ भवेन वा स्यादित्येके १८ बर्हिषि स्थालीपाकमासाद्येध्ममभ्याधायाज्यां संस्कुरुते १९ सर्पिस्तैलं दधि पयो यवागूं वा २० तत एव बर्हिषः प्रादेशमात्रे पवित्रे कुरुते २१ ओषधिमन्तर्धाय च्छिनत्ति न नखेन पवित्रे स्थो वैष्णव्याविति २२ अनेन अद्भिरनुमार्ष्टि विष्णोर्मनसा पूते स्थ इति २३ सम्पूयोत्पुनात्युदगग्राभ्यां पवित्राभ्याम् २४ अङ्गुष्ठाभ्यां चोपकनिष्ठिकाभ्यां चाङ्गुलिभ्यामभिसंगृह्य प्राक्शस्त्रिरुत्पुनाति देवस्त्वा सवितोत्पुनात्वच्छिद्रे ण पवित्रेण वसोः सूर्यस्य रश्मिभिरिति सकृद्यजुषां द्विस्तूष्णीम् २५ अथैने अद्भिरभ्युक्ष्याग्नावप्युत्सृजेत् २६ अथैतदाज्यमधिशृत्योदगुद्वासयेत् २७ एवमाज्यस्य संस्करणकल्पो


41

pUvRm;Jympr" Sq;lIp;k" 1 pyuR+y Sq;lIp;k a;Jym;nIy me=,e-nop`;t' hotumevop£mte 2 y´u v; ¬pStI,;RÉ.`;árt' juüWed;Jy-.;g;vev p[qm* juüy;t( 3 ctugORhItm;Jy' gOhITv; p;vÿ' tu .OgU,;m¦ye Sv;heTyuÿrt" som;y Sv;heit d²=,t" p[;Kxo juüy;t( 4 aq hivW ¬pStIy;Rv´it 5 m?y;TpUv;R/;R°turvÿI ceºvit m?y;TpUv;R/;RTp’;-/;Ridit p;vÿI ceºvit 6 aÉ.`;ryTyvd;n;in 7 p[TynKTy-vd;nSq;n;Nyy;ty;mt;yw 8 a¦ye Sv;heit m?ye juüy;t( 9 skŽÃ; i]vwRtenwv kLpen 10 aq ¾Sv·kŽt ¬pStIy;Rv´Tyuÿr;/RpUv;R/;RTskŽdev .UÉyÏ' iÃrÉ.`;ryet( 11 y´u p;vÿI Sy;âd(èpStIy;Rvd;y iÃrÉ.-`;ryet( 12 n p[TynKTyvd;nSq;n' y;ty;mt;yw 13 a¦ye ¾Sv·kŽte Sv;heTyuÿr;/RpUv;R/eR juüy;t( 14 mh;Vy;úitÉ.r;Jyen;É.juüy;t( 15 p[;kª ¾Sv·kŽt a;v;p" 16 g,eãvekù pársmUhnÉm?mo bihR" pyuR=,-m;Jym;Jy.;g* c 17 sveR>y" smvd;y skŽdev s*iv·kŽt' juhoit 18 üTvwtNme=,mnup[hret( 19 p[=;Ly vwtenoõÈTy .uïIt 20 n §uvmnup[hreidTyek a;ó" 21 a;¦ey Ev;n;iht;¦e¨.yodRxRpU,Rm;syo" Sq;lI-p;k" Sy;t( 22 a;¦eyo v;¦IWomIyo v;iht;¦e" p*,Rm;Sy;m( 23 EeN{ o vwN{ ;¦o v; m;heN{ o v;m;v;Sy;y;m( 24 aip v;iht;¦erPyu.yodRxR-pU,Rm;syor;¦ey Ev Sy;t( 25 sÉm/m;/;y;nupyuR+y yDv;Stu kroit 26 tt Ev bihRW" kÚxmui·m;d;y;Jye v; hiviW v; i]rvd?y;dg[;É, m?y;in mUl;nITyÿ_' árh;,; VyNtu vy ”it 27 aqwnm²ºr>yu+y;-¦;vPyjRye´" pxUn;mÉ/ptI ¨{ St²Ntcro vOW; pxUnSm;kù m; ih\ sIre-

pUrvamAjyamaparaH sthAlIpAkaH 1 paryukSya sthAlIpAka AjyamAnIya mekSaNe-nopaghAtaM hotumevopakramate 2 yadyu vA upastIrNAbhighAritaM juhuSedAjya-bhAgAveva prathamau juhuyAt 3 caturgqhItamAjyaM gqhItvA paxcAvattaM tu bhqgUNAmagnaye svAhetyuttarataH somAya svAheti dakSiNataH prAkfo juhuyAt 4 atha haviSa upastIryAvadyati 5 madhyAtpUrvArdhAccaturavattI cedbhavati madhyAtpUrvArdhAtpafcA-rdhAditi paxcAvattI cedbhavati 6 abhighArayatyavadAnAni 7 pratyanaktya-vadAnasthAnAnyayAtayAmatAyai 8 agnaye svAheti madhye juhuyAt 9 sakqdvA trirvaitenaiva kalpena 10 atha sviSTakqta upastIryAvadyatyuttarArdhapUrvArdhAtsakqdeva bhUyiSThaM dvirabhighArayet 11 yadyu paxcAvattI syAddvirupastIryAvadAya dvirabhi-ghArayet 12 na pratyanaktyavadAnasthAnaM yAtayAmatAyai 13 agnaye sviSTakqte svAhetyuttarArdhapUrvArdhe juhuyAt 14 mahAvyAhqtibhirAjyenAbhijuhuyAt 15 prAk sviSTakqta AvApaH 16 gaNeSvekaM parisamUhanamidhmo barhiH paryukSaNa-mAjyamAjyabhAgau ca 17 sarvebhyaH samavadAya sakqdeva sauviSTakqtaM juhoti 18 hutvaitanmekSaNamanupraharet 19 prakSAlya vaitenoddhqtya bhuxjIta 20 na sruvamanupraharedityeka AhuH 21 Agneya evAnAhitAgnerubhayordarfapUrNamAsayoH sthAlI-pAkaH syAt 22 Agneyo vAgnISomIyo vAhitAgneH paurNamAsyAm 23 aindra ?o vaindra ?Agno vA mAhendra ?o vAmAvAsyAyAm 24 api vAhitAgnerapyubhayordarfa-pUrNamAsayorAgneya eva syAt 25 samidhamAdhAyAnuparyukSya yajxavAstu karoti 26 tata eva barhiSaH kufamuSTimAdAyAjye vA haviSi vA triravadadhyAdagrANi madhyAni mUlAnItyaktaM rihANA vyantu vaya iti 27 athainamadbhirabhyukSyA-gnAvapyarjayedyaH pafUnAmadhipatI rudra stanticaro vqSA pafUnasmAkaM mA hiMM sIre-

pUrvamAjyamaparaH sthAlIpAkaH 1 paryukSya sthAlIpAka AjyamAnIya mekSaNe-nopaghAtaM hotumevopakramate 2 yadyu vA upastIrNAbhighAritaM juhuSedAjya-bhAgAveva prathamau juhuyAt 3 caturgqhItamAjyaM gqhItvA paxcAvattaM tu bhqgUNAmagnaye svAhetyuttarataH somAya svAheti dakSiNataH prAkfo juhuyAt 4 atha haviSa upastIryAvadyati 5 madhyAtpUrvArdhAccaturavattI cedbhavati madhyAtpUrvArdhAtpafcA-rdhAditi paxcAvattI cedbhavati 6 abhighArayatyavadAnAni 7 pratyanaktya-vadAnasthAnAnyayAtayAmatAyai 8 agnaye svAheti madhye juhuyAt 9 sakqdvA trirvaitenaiva kalpena 10 atha sviSTakqta upastIryAvadyatyuttarArdhapUrvArdhAtsakqdeva bhUyiSThaM dvirabhighArayet 11 yadyu paxcAvattI syAddvirupastIryAvadAya dvirabhi-ghArayet 12 na pratyanaktyavadAnasthAnaM yAtayAmatAyai 13 agnaye sviSTakqte svAhetyuttarArdhapUrvArdhe juhuyAt 14 mahAvyAhqtibhirAjyenAbhijuhuyAt 15 prAk sviSTakqta AvApaH 16 gaNeSvekaM parisamUhanamidhmo barhiH paryukSaNa-mAjyamAjyabhAgau ca 17 sarvebhyaH samavadAya sakqdeva sauviSTakqtaM juhoti 18 hutvaitanmekSaNamanupraharet 19 prakSAlya vaitenoddhqtya bhuxjIta 20 na sruvamanupraharedityeka AhuH 21 Agneya evAnAhitAgnerubhayordarfapUrNamAsayoH sthAlI-pAkaH syAt 22 Agneyo vAgnISomIyo vAhitAgneH paurNamAsyAm 23 aindro vaindrA gno vA mAhendro vAmAvAsyAyAm 24 api vAhitAgnerapyubhayordarfa-pUrNamAsayorAgneya eva syAt 25 samidhamAdhAyAnuparyukSya yajxavAstu karoti 26 tata eva barhiSaH kufamuSTimAdAyAjye vA haviSi vA triravadadhyAdagrANi madhyAni mUlAnItyaktaM rihANA vyantu vaya iti 27 athainamadbhirabhyukSyA-gnAvapyarjayedyaH pafUnAmadhipatI rudra stanticaro vqSA pafUnasmAkaM mA hiMM sIre-

पूर्वमाज्यमपरः स्थालीपाकः १ पर्युक्ष्य स्थालीपाक आज्यमानीय मेक्षणे-नोपघातं होतुमेवोपक्रमते २ यद्यु वा उपस्तीर्णाभिघारितं जुहुषेदाज्य-भागावेव प्रथमौ जुहुयात् ३ चतुर्गृहीतमाज्यं गृहीत्वा पञ्चावत्तं तु भृगूणामग्नये स्वाहेत्युत्तरतः सोमाय स्वाहेति दक्षिणतः प्राक्शो जुहुयात् ४ अथ हविष उपस्तीर्यावद्यति ५ मध्यात्पूर्वार्धाच्चतुरवत्ती चेद्भवति मध्यात्पूर्वार्धात्पश्चा-र्धादिति पञ्चावत्ती चेद्भवति ६ अभिघारयत्यवदानानि ७ प्रत्यनक्त्य-वदानस्थानान्ययातयामतायै ८ अग्नये स्वाहेति मध्ये जुहुयात् ९ सकृद्वा त्रिर्वैतेनैव कल्पेन १० अथ स्विष्टकृत उपस्तीर्यावद्यत्युत्तरार्धपूर्वार्धात्सकृदेव भूयिष्ठं द्विरभिघारयेत् ११ यद्यु पञ्चावत्ती स्याद्द्विरुपस्तीर्यावदाय द्विरभि-घारयेत् १२ न प्रत्यनक्त्यवदानस्थानं यातयामतायै १३ अग्नये स्विष्टकृते स्वाहेत्युत्तरार्धपूर्वार्धे जुहुयात् १४ महाव्याहृतिभिराज्येनाभिजुहुयात् १५ प्राक् स्विष्टकृत आवापः १६ गणेष्वेकं परिसमूहनमिध्मो बर्हिः पर्युक्षण-माज्यमाज्यभागौ च १७ सर्वेभ्यः समवदाय सकृदेव सौविष्टकृतं जुहोति १८ हुत्वैतन्मेक्षणमनुप्रहरेत् १९ प्रक्षाल्य वैतेनोद्धृत्य भुञ्जीत २० न स्रुवमनुप्रहरेदित्येक आहुः २१ आग्नेय एवानाहिताग्नेरुभयोर्दर्शपूर्णमासयोः स्थाली-पाकः स्यात् २२ आग्नेयो वाग्नीषोमीयो वाहिताग्नेः पौर्णमास्याम् २३ ऐन्द्र ?ो वैन्द्र ?ाग्नो वा माहेन्द्र ?ो वामावास्यायाम् २४ अपि वाहिताग्नेरप्युभयोर्दर्श-पूर्णमासयोराग्नेय एव स्यात् २५ समिधमाधायानुपर्युक्ष्य यज्ञवास्तु करोति २६ तत एव बर्हिषः कुशमुष्टिमादायाज्ये वा हविषि वा त्रिरवदध्यादग्राणि मध्यानि मूलानीत्यक्तं रिहाणा व्यन्तु वय इति २७ अथैनमद्भिरभ्युक्ष्या-ग्नावप्यर्जयेद्यः पशूनामधिपती रुद्र स्तन्तिचरो वृषा पशूनस्माकं मा हिँ सीरे-

पूर्वमाज्यमपरः स्थालीपाकः १ पर्युक्ष्य स्थालीपाक आज्यमानीय मेक्षणे-नोपघातं होतुमेवोपक्रमते २ यद्यु वा उपस्तीर्णाभिघारितं जुहुषेदाज्य-भागावेव प्रथमौ जुहुयात् ३ चतुर्गृहीतमाज्यं गृहीत्वा पञ्चावत्तं तु भृगूणामग्नये स्वाहेत्युत्तरतः सोमाय स्वाहेति दक्षिणतः प्राक्शो जुहुयात् ४ अथ हविष उपस्तीर्यावद्यति ५ मध्यात्पूर्वार्धाच्चतुरवत्ती चेद्भवति मध्यात्पूर्वार्धात्पश्चा-र्धादिति पञ्चावत्ती चेद्भवति ६ अभिघारयत्यवदानानि ७ प्रत्यनक्त्य-वदानस्थानान्ययातयामतायै ८ अग्नये स्वाहेति मध्ये जुहुयात् ९ सकृद्वा त्रिर्वैतेनैव कल्पेन १० अथ स्विष्टकृत उपस्तीर्यावद्यत्युत्तरार्धपूर्वार्धात्सकृदेव भूयिष्ठं द्विरभिघारयेत् ११ यद्यु पञ्चावत्ती स्याद्द्विरुपस्तीर्यावदाय द्विरभि-घारयेत् १२ न प्रत्यनक्त्यवदानस्थानं यातयामतायै १३ अग्नये स्विष्टकृते स्वाहेत्युत्तरार्धपूर्वार्धे जुहुयात् १४ महाव्याहृतिभिराज्येनाभिजुहुयात् १५ प्राक् स्विष्टकृत आवापः १६ गणेष्वेकं परिसमूहनमिध्मो बर्हिः पर्युक्षण-माज्यमाज्यभागौ च १७ सर्वेभ्यः समवदाय सकृदेव सौविष्टकृतं जुहोति १८ हुत्वैतन्मेक्षणमनुप्रहरेत् १९ प्रक्षाल्य वैतेनोद्धृत्य भुञ्जीत २० न स्रुवमनुप्रहरेदित्येक आहुः २१ आग्नेय एवानाहिताग्नेरुभयोर्दर्शपूर्णमासयोः स्थाली-पाकः स्यात् २२ आग्नेयो वाग्नीषोमीयो वाहिताग्नेः पौर्णमास्याम् २३ ऐन्द्रो वैन्द्रा ग्नो वा माहेन्द्रो वामावास्यायाम् २४ अपि वाहिताग्नेरप्युभयोर्दर्श-पूर्णमासयोराग्नेय एव स्यात् २५ समिधमाधायानुपर्युक्ष्य यज्ञवास्तु करोति २६ तत एव बर्हिषः कुशमुष्टिमादायाज्ये वा हविषि वा त्रिरवदध्यादग्राणि मध्यानि मूलानीत्यक्तं रिहाणा व्यन्तु वय इति २७ अथैनमद्भिरभ्युक्ष्या-ग्नावप्यर्जयेद्यः पशूनामधिपती रुद्र स्तन्तिचरो वृषा पशूनस्माकं मा हिँ सीरे-


46

aqwtõiv¨¾Cz·mudguÃ;SyoõÈTy b[÷,e p[yCz¹t( 1 t' ittpRÉyWet( 2 b[;÷,Sy tOi¢mnu tOPy;mIit h yDSy vedyNte 3 aq ydSy;Nyd-¥mupÉsõ' Sy;t( 4 aq b[;÷,;N.ÿ_ƒnopePset( 5 pU,Rp;]o d²=,; t' b[÷,e d´;t( 6 k\ s' cms' v;¥Sy pUrÉyTv; kŽtSy v;kŽtSy v;ip v; fl;n;mevwt' pU,Rp;]ÉmTy;c=te 7 b[÷wvwk AâTvkª 8 p;kyDeWu Svy' hot; .vit 9 pU,Rp;]oŒvm" p;kyD;n;' d²=,; 10 apárÉmt' pr;?yRm( 11 aip h sud;" pwjvn EeN{ ;¦en Sq;lIp;kƒne‚; xt' sh§;É, dd*

athaitaddhavirucchiSTamudagudvAsyoddhqtya brahmaNe prayacchet 1 taM titarpayiSet 2 brAhmaNasya tqptimanu tqpyAmIti ha yajxasya vedayante 3 atha yadasyAnyada-nnamupasiddhaM syAt 4 atha brAhmaNAnbhaktenopepset 5 pUrNapAtro dakSiNA taM brahmaNe dadyAt 6 kaMM saM camasaM vAnnasya pUrayitvA kqtasya vAkqtasya vApi vA phalAnAmevaitaM pUrNapAtramityAcakSate 7 brahmaivaika qtvik 8 pAkayajxeSu svayaM hotA bhavati 9 pUrNapAtro'vamaH pAkayajxAnAM dakSiNA 10 aparimitaM parArdhyam 11 api ha sudAH paijavana aindra ?Agnena sthAlIpAkeneSTvA fataM sahasrANi dadau

athaitaddhavirucchiSTamudagudvAsyoddhqtya brahmaNe prayacchet 1 taM titarpayiSet 2 brAhmaNasya tqptimanu tqpyAmIti ha yajxasya vedayante 3 atha yadasyAnyada-nnamupasiddhaM syAt 4 atha brAhmaNAnbhaktenopepset 5 pUrNapAtro dakSiNA taM brahmaNe dadyAt 6 kaMM saM camasaM vAnnasya pUrayitvA kqtasya vAkqtasya vApi vA phalAnAmevaitaM pUrNapAtramityAcakSate 7 brahmaivaika qtvik 8 pAkayajxeSu svayaM hotA bhavati 9 pUrNapAtro'vamaH pAkayajxAnAM dakSiNA 10 aparimitaM parArdhyam 11 api ha sudAH paijavana aindrA gnena sthAlIpAkeneSTvA fataM sahasrANi dadau

अथैतद्धविरुच्छिष्टमुदगुद्वास्योद्धृत्य ब्रह्मणे प्रयच्छेत् १ तं तितर्पयिषेत् २ ब्राह्मणस्य तृप्तिमनु तृप्यामीति ह यज्ञस्य वेदयन्ते ३ अथ यदस्यान्यद-न्नमुपसिद्धं स्यात् ४ अथ ब्राह्मणान्भक्तेनोपेप्सेत् ५ पूर्णपात्रो दक्षिणा तं ब्रह्मणे दद्यात् ६ कँ सं चमसं वान्नस्य पूरयित्वा कृतस्य वाकृतस्य वापि वा फलानामेवैतं पूर्णपात्रमित्याचक्षते ७ ब्रह्मैवैक ऋत्विक् ८ पाकयज्ञेषु स्वयं होता भवति ९ पूर्णपात्रोऽवमः पाकयज्ञानां दक्षिणा १० अपरिमितं परार्ध्यम् ११ अपि ह सुदाः पैजवन ऐन्द्र ?ाग्नेन स्थालीपाकेनेष्ट्वा शतं सहस्राणि ददौ

अथैतद्धविरुच्छिष्टमुदगुद्वास्योद्धृत्य ब्रह्मणे प्रयच्छेत् १ तं तितर्पयिषेत् २ ब्राह्मणस्य तृप्तिमनु तृप्यामीति ह यज्ञस्य वेदयन्ते ३ अथ यदस्यान्यद-न्नमुपसिद्धं स्यात् ४ अथ ब्राह्मणान्भक्तेनोपेप्सेत् ५ पूर्णपात्रो दक्षिणा तं ब्रह्मणे दद्यात् ६ कँ सं चमसं वान्नस्य पूरयित्वा कृतस्य वाकृतस्य वापि वा फलानामेवैतं पूर्णपात्रमित्याचक्षते ७ ब्रह्मैवैक ऋत्विक् ८ पाकयज्ञेषु स्वयं होता भवति ९ पूर्णपात्रोऽवमः पाकयज्ञानां दक्षिणा १० अपरिमितं परार्ध्यम् ११ अपि ह सुदाः पैजवन ऐन्द्रा ग्नेन स्थालीपाकेनेष्ट्वा शतं सहस्राणि ददौ


70

y;nm;rohNTy;' suikùx(ukù x;Lm²lÉmTyet;mOc' jpet( 1 a?vin ctuãpq;-Np[itmN]yet ndI’ ivWm;É, c mh;vO=;HXmx;n' c m; ivdNpárpâNqn ”it 2 a=.©¹ nõivmo=e y;nivpy;RseŒNy;su c;pTsu ymev;ɦ' hr²Nt tmevopsm;/;y Vy;úitÉ.óRTv;Ny¶^Vym;úTy y Ate ÉcdÉ.ÉÅW ”Ty;-JyxeWe,;>yïet( 3 v;mdeVy' gITv;rohet( 4 p[;¢eWu v;mdeVym( 5 gOhgt;' pitpu]xIlsMp¥; b[;÷

yAnamArohantyAM sukiMf?kaM fAlmalimityetAmqcaM japet 1 adhvani catuSpathA-npratimantrayeta nadIfca viSamANi ca mahAvqkSAxfmafAnaM ca mA vidanparipanthina iti 2 akSabhazge naddhavimokSe yAnaviparyAse'nyAsu cApatsu yamevAgniM haranti tamevopasamAdhAya vyAhqtibhirhutvAnyaddravyamAhqtya ya qte cidabhifriSa ityA-jyafeSeNAbhyaxjet 3 vAmadevyaM gItvArohet 4 prApteSu vAmadevyam 5 gqhagatAM patiputrafIlasampannA brAhmaNyo'varopyAnaDuhe carmaNyupavefayantIha gAvaH prajAyadhvamiti 6 tasyAH kumAramupastha AdadhyuH 7 tasmai fakaloTAnaxja-lAvAvapeyuH 8 phalAni vA 9 utthApya kumAraM dhruvA AjyAhutIrjuhotyaSTA-viha dhqtiriti 10 samAptAsu samidhamAdhAya yathAvayasaM gurUngotreNAbhivadya

yAnamArohantyAM sukiMfkuM fAlmalimityetAmqcaM japet 1 adhvani catuSpathA-npratimantrayeta nadIfca viSamANi ca mahAvqkSAxfmafAnaM ca mA vidanparipanthina iti 2 akSabhazge naddhavimokSe yAnaviparyAse'nyAsu cApatsu yamevAgniM haranti tamevopasamAdhAya vyAhqtibhirhutvAnyaddravyamAhqtya ya qte cidabhifriSa ityA-jyafeSeNAbhyaxjet 3 vAmadevyaM gItvArohet 4 prApteSu vAmadevyam 5 gqhagatAM patiputrafIlasampannA brAhmaNyo'varopyAnaDuhe carmaNyupavefayantIha gAvaH prajAyadhvamiti 6 tasyAH kumAramupastha AdadhyuH 7 tasmai fakaloTAnaxja-lAvAvapeyuH 8 phalAni vA 9 utthApya kumAraM dhruvA AjyAhutIrjuhotyaSTA-viha dhqtiriti 10 samAptAsu samidhamAdhAya yathAvayasaM gurUngotreNAbhivadya

यानमारोहन्त्यां सुकिंश्?कं शाल्मलिमित्येतामृचं जपेत् १ अध्वनि चतुष्पथा-न्प्रतिमन्त्रयेत नदीश्च विषमाणि च महावृक्षाञ्श्मशानं च मा विदन्परिपन्थिन इति २ अक्षभङ्गे नद्धविमोक्षे यानविपर्यासेऽन्यासु चापत्सु यमेवाग्निं हरन्ति तमेवोपसमाधाय व्याहृतिभिर्हुत्वान्यद्द्रव्यमाहृत्य य ऋते चिदभिश्रिष इत्या-ज्यशेषेणाभ्यञ्जेत् ३ वामदेव्यं गीत्वारोहेत् ४ प्राप्तेषु वामदेव्यम् ५ गृहगतां पतिपुत्रशीलसम्पन्ना ब्राह्मण्योऽवरोप्यानडुहे चर्मण्युपवेशयन्तीह गावः प्रजायध्वमिति ६ तस्याः कुमारमुपस्थ आदध्युः ७ तस्मै शकलोटानञ्ज-लावावपेयुः ८ फलानि वा ९ उत्थाप्य कुमारं ध्रुवा आज्याहुतीर्जुहोत्यष्टा-विह धृतिरिति १० समाप्तासु समिधमाधाय यथावयसं गुरून्गोत्रेणाभिवद्य

यानमारोहन्त्यां सुकिंश्कुं शाल्मलिमित्येतामृचं जपेत् १ अध्वनि चतुष्पथा-न्प्रतिमन्त्रयेत नदीश्च विषमाणि च महावृक्षाञ्श्मशानं च मा विदन्परिपन्थिन इति २ अक्षभङ्गे नद्धविमोक्षे यानविपर्यासेऽन्यासु चापत्सु यमेवाग्निं हरन्ति तमेवोपसमाधाय व्याहृतिभिर्हुत्वान्यद्द्रव्यमाहृत्य य ऋते चिदभिश्रिष इत्या-ज्यशेषेणाभ्यञ्जेत् ३ वामदेव्यं गीत्वारोहेत् ४ प्राप्तेषु वामदेव्यम् ५ गृहगतां पतिपुत्रशीलसम्पन्ना ब्राह्मण्योऽवरोप्यानडुहे चर्मण्युपवेशयन्तीह गावः प्रजायध्वमिति ६ तस्याः कुमारमुपस्थ आदध्युः ७ तस्मै शकलोटानञ्ज-लावावपेयुः ८ फलानि वा ९ उत्थाप्य कुमारं ध्रुवा आज्याहुतीर्जुहोत्यष्टा-विह धृतिरिति १० समाप्तासु समिधमाधाय यथावयसं गुरून्गोत्रेणाभिवद्य


80

tOtIySy g.Rm;sSy;idsdexe pu\ svnSy k;l" 1 p[;t" s²xrSk;Plu-todgg[eWu d.eRWu p’;d¦e¨dgg[eWu d.eRWu p[;Cyupivxit 2 p’;TpitrvSq;y d²=,en p;É,n; d²=,m\ smNvvmOXy;nNtihRt' n;É.dexmÉ.mOxeTpum;\ s* Ém];v¨,;ivTyetyc;R 3 aq yq;qRm( 4 aq;prm( 5 p[;gudICy;' id²x Nyg[o/x(u©;mu.yt"fl;m§;m;mkŽÉmpársO¢;' i]"s¢wyRvwm;RWwv;R pár£¡-yoTq;pyet( 6 y´És s*mI som;y Tv; r;De pár£¡,;Ém y´És v;¨,I v¨,;y Tv; r;De pár£¡,;Ém y´És vsu>yo vsu>ySTv; pár£¡,;Ém y´És ¨{ e>yo ¨{ e>ySTv; pár£¡,;Ém y´Sy;idTye>y a;idTye>ySTv; pár£¡,;Ém y´És m¨Îo m¨ÎSTv; pár£¡,;Ém y´És ive>yo deve>yo ive>ySTv; deve>y" pár£¡,;Ém 7 aoW/y" sumnso .UTv;Sy;' vIy| sm;/ÿey' kmR kárãytITyuTq;Py tO,w" pár/;y;úTy vwh;ysI' ind?y;t( 8 dOWd' p[=;Ly b[÷c;rI v[tvtI v; b[÷bN/U" kÚm;rI v;p[Ty;hrNtI ipni· 9 p[;t" s²xrSk;Plutodgg[eWu d.eRWu p’;d¦e¨dgg[eWu d.eRWu p[;®Kxr;" s'ivxit 10 p’;TpitrvSq;y d²=,Sy p;,er©‘ϼnopkin-iÏky; c;©‘Ly;É.s'gOç d²=,e n;Ésk;§otSyvnyeTpum;nɦ" pum;inN{

tqtIyasya garbhamAsasyAdisadefe puMM savanasya kAlaH 1 prAtaH safiraskAplu-todagagreSu darbheSu pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAcyupavifati 2 pafcAtpatiravasthAya dakSiNena pANinA dakSiNamaMM samanvavamqfyAnantarhitaM nAbhidefamabhimqfetpumAMM sau mitrAvaruNAvityetayarcA 3 atha yathArtham 4 athAparam 5 prAgudIcyAM difi nyagrodhaf?zgAmubhayataHphalAmasrAmAmakqmiparisqptAM triHsaptairyavairmASairvA parikrI-yotthApayet 6 yadyasi saumI somAya tvA rAjxe parikrINAmi yadyasi vAruNI varuNAya tvA rAjxe parikrINAmi yadyasi vasubhyo vasubhyastvA parikrINAmi yadyasi rudre bhyo rudre bhyastvA parikrINAmi yadyasyAdityebhya AdityebhyastvA parikrINAmi yadyasi marudbhyo marudbhyastvA parikrINAmi yadyasi vifvebhyo devebhyo vifvebhyastvA devebhyaH parikrINAmi 7 oSadhayaH sumanaso bhUtvAsyAM vIryaM samAdhatteyaM karma kariSyatItyutthApya tqNaiH paridhAyAhqtya vaihAyasIM nidadhyAt 8 dqSadaM prakSAlya brahmacArI vratavatI vA brahmabandhUH kumArI vApratyAharantI pinaSTi 9 prAtaH safiraskAplutodagagreSu darbheSu pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAkfirAH saMvifati 10 pafcAtpatiravasthAya dakSiNasya pANerazguSThenopakani-SThikayA cAzgulyAbhisaMgqhya dakSiNe nAsikAsrotasyavanayetpumAnagniH pumAnindra

tqtIyasya garbhamAsasyAdisadefe puMM savanasya kAlaH 1 prAtaH safiraskAplu-todagagreSu darbheSu pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAcyupavifati 2 pafcAtpatiravasthAya dakSiNena pANinA dakSiNamaMM samanvavamqfyAnantarhitaM nAbhidefamabhimqfetpumAMM sau mitrAvaruNAvityetayarcA 3 atha yathArtham 4 athAparam 5 prAgudIcyAM difi nyagrodhafzguA!mubhayataHphalAmasrAmAmakqmiparisqptAM triHsaptairyavairmASairvA parikrI-yotthApayet 6 yadyasi saumI somAya tvA rAjxe parikrINAmi yadyasi vAruNI varuNAya tvA rAjxe parikrINAmi yadyasi vasubhyo vasubhyastvA parikrINAmi yadyasi rudre bhyo rudre bhyastvA parikrINAmi yadyasyAdityebhya AdityebhyastvA parikrINAmi yadyasi marudbhyo marudbhyastvA parikrINAmi yadyasi vifvebhyo devebhyo vifvebhyastvA devebhyaH parikrINAmi 7 oSadhayaH sumanaso bhUtvAsyAM vIryaM samAdhatteyaM karma kariSyatItyutthApya tqNaiH paridhAyAhqtya vaihAyasIM nidadhyAt 8 dqSadaM prakSAlya brahmacArI vratavatI vA brahmabandhUH kumArI vApratyAharantI pinaSTi 9 prAtaH safiraskAplutodagagreSu darbheSu pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAkfirAH saMvifati 10 pafcAtpatiravasthAya dakSiNasya pANerazguSThenopakani-SThikayA cAzgulyAbhisaMgqhya dakSiNe nAsikAsrotasyavanayetpumAnagniH pumAnindra

तृतीयस्य गर्भमासस्यादिसदेशे पुँ सवनस्य कालः १ प्रातः सशिरस्काप्लु-तोदगग्रेषु दर्भेषु पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राच्युपविशति २ पश्चात्पतिरवस्थाय दक्षिणेन पाणिना दक्षिणमँ समन्ववमृश्यानन्तर्हितं नाभिदेशमभिमृशेत्पुमाँ सौ मित्रावरुणावित्येतयर्चा ३ अथ यथार्थम् ४ अथापरम् ५ प्रागुदीच्यां दिशि न्यग्रोधश्?ङ्गामुभयतःफलामस्रामामकृमिपरिसृप्तां त्रिःसप्तैर्यवैर्माषैर्वा परिक्री-योत्थापयेत् ६ यद्यसि सौमी सोमाय त्वा राज्ञे परिक्रीणामि यद्यसि वारुणी वरुणाय त्वा राज्ञे परिक्रीणामि यद्यसि वसुभ्यो वसुभ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यसि रुद्रे भ्यो रुद्रे भ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यस्यादित्येभ्य आदित्येभ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यसि मरुद्भ्यो मरुद्भ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यसि विश्वेभ्यो देवेभ्यो विश्वेभ्यस्त्वा देवेभ्यः परिक्रीणामि ७ ओषधयः सुमनसो भूत्वास्यां वीर्यं समाधत्तेयं कर्म करिष्यतीत्युत्थाप्य तृणैः परिधायाहृत्य वैहायसीं निदध्यात् ८ दृषदं प्रक्षाल्य ब्रह्मचारी व्रतवती वा ब्रह्मबन्धूः कुमारी वाप्रत्याहरन्ती पिनष्टि ९ प्रातः सशिरस्काप्लुतोदगग्रेषु दर्भेषु पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राक्शिराः संविशति १० पश्चात्पतिरवस्थाय दक्षिणस्य पाणेरङ्गुष्ठेनोपकनि-ष्ठिकया चाङ्गुल्याभिसंगृह्य दक्षिणे नासिकास्रोतस्यवनयेत्पुमानग्निः पुमानिन्द्र

तृतीयस्य गर्भमासस्यादिसदेशे पुँ सवनस्य कालः १ प्रातः सशिरस्काप्लु-तोदगग्रेषु दर्भेषु पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राच्युपविशति २ पश्चात्पतिरवस्थाय दक्षिणेन पाणिना दक्षिणमँ समन्ववमृश्यानन्तर्हितं नाभिदेशमभिमृशेत्पुमाँ सौ मित्रावरुणावित्येतयर्चा ३ अथ यथार्थम् ४ अथापरम् ५ प्रागुदीच्यां दिशि न्यग्रोधश्ङ्गुआ!मुभयतःफलामस्रामामकृमिपरिसृप्तां त्रिःसप्तैर्यवैर्माषैर्वा परिक्री-योत्थापयेत् ६ यद्यसि सौमी सोमाय त्वा राज्ञे परिक्रीणामि यद्यसि वारुणी वरुणाय त्वा राज्ञे परिक्रीणामि यद्यसि वसुभ्यो वसुभ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यसि रुद्रे भ्यो रुद्रे भ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यस्यादित्येभ्य आदित्येभ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यसि मरुद्भ्यो मरुद्भ्यस्त्वा परिक्रीणामि यद्यसि विश्वेभ्यो देवेभ्यो विश्वेभ्यस्त्वा देवेभ्यः परिक्रीणामि ७ ओषधयः सुमनसो भूत्वास्यां वीर्यं समाधत्तेयं कर्म करिष्यतीत्युत्थाप्य तृणैः परिधायाहृत्य वैहायसीं निदध्यात् ८ दृषदं प्रक्षाल्य ब्रह्मचारी व्रतवती वा ब्रह्मबन्धूः कुमारी वाप्रत्याहरन्ती पिनष्टि ९ प्रातः सशिरस्काप्लुतोदगग्रेषु दर्भेषु पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राक्शिराः संविशति १० पश्चात्पतिरवस्थाय दक्षिणस्य पाणेरङ्गुष्ठेनोपकनि-ष्ठिकया चाङ्गुल्याभिसंगृह्य दक्षिणे नासिकास्रोतस्यवनयेत्पुमानग्निः पुमानिन्द्र


85

aq sImNtkr,' p[qmg.eR 1 ctuqeR m;És WϼŒ·me v; 2 p[;t" s²xr-Sk;Plutodgg[eWu d.eRWu p’;d¦e¨dgg[eWu d.eRWu p[;Cyupivxit 3 p’;-TpitrvSq;y yuGmNtm*duMbr' xl;$Ÿg[Qnm;bÝ;TyymUj;Rvto vO= ”it 4 aq sImNtmU?vRmu¥yit .Uárit d.RipïUlIÉ.rev p[qm' .uvárit iÃtIy' Svárit tOtIym( 5 aq vIrtre, yen;idteárTyetyc;R 6 aq pU,Rc;]e, r;k;mhÉmTyetyc;R 7 i]"ety; c xlLy; y;Ste r;kƒ sumty ”it 8 kŽsr" Sq;lIp;k ¬ÿr`OtStmve=yet( 9 ikù pXysITyuKTv; p[j;Émit v;cyet( 10 t' s; Svy' .uïIt 11 vIrsUjIRvsUjIRvpˆIit b[;÷

atha sImantakaraNaM prathamagarbhe 1 caturthe mAsi SaSThe'STame vA 2 prAtaH safira-skAplutodagagreSu darbheSu pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAcyupavifati 3 pafcA-tpatiravasthAya yugmantamaudumbaraM falATugrathnamAbadhnAtyayamUrjAvato vqkSa iti 4 atha sImantamUrdhvamunnayati bhUriti darbhapixjUlIbhireva prathamaM bhuvariti dvitIyaM svariti tqtIyam 5 atha vIratareNa yenAditerityetayarcA 6 atha pUrNacAtreNa rAkAmahamityetayarcA 7 triHfvetayA ca falalyA yAste rAke sumataya iti 8 kqsaraH sthAlIpAka uttaraghqtastamavekSayet 9 kiM pafyasItyuktvA prajAmiti vAcayet 10 taM sA svayaM bhuxjIta 11 vIrasUrjIvasUrjIvapatnIti brAhmaNyo mazgalyAbhirvAgbhirupAsIran 12 atha soSyantIhomaH 13 pratiSThite vastau paristIryAgnimAjyAhutI juhoti yA tirafcItyetayarcA vipafcitpucchamabharaditi ca 14 pumAnayaM janiSyate'sau nAmeti nAmadheyaM gqhNAti 15 yattadguhyameva bhavati 16 yadAsmai kumAraM jAtamAcakSIrannatha brUyAtkAzkSata nAbhikqntanena stanaprati-dhAnena ceti 17 vrIhiyavau peSayettayaivAvqtA yayA f?zgAm 18 dakSiNasya pANerazguSThenopakaniSThikayA cAzgulyAbhisaMgqhya kumArasya jihvAyAM nimArSTI-yamAjxeti 19 tathaiva medhAjananaM sarpiH prAfayet 20 jAtarUpeNa vAdAya kumA-rasya mukhe juhoti medhAM te mitrAvaruNAvityetayarcA sadasaspatimadbhutamiti ca 21 kqntata nAbhimiti brUyAtstanaM ca pratidhatteti ata UrdhvamasamAlambhanamA

atha sImantakaraNaM prathamagarbhe 1 caturthe mAsi SaSThe'STame vA 2 prAtaH safira-skAplutodagagreSu darbheSu pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAcyupavifati 3 pafcA-tpatiravasthAya yugmantamaudumbaraM falATugrathnamAbadhnAtyayamUrjAvato vqkSa iti 4 atha sImantamUrdhvamunnayati bhUriti darbhapixjUlIbhireva prathamaM bhuvariti dvitIyaM svariti tqtIyam 5 atha vIratareNa yenAditerityetayarcA 6 atha pUrNacAtreNa rAkAmahamityetayarcA 7 triHfvetayA ca falalyA yAste rAke sumataya iti 8 kqsaraH sthAlIpAka uttaraghqtastamavekSayet 9 kiM pafyasItyuktvA prajAmiti vAcayet 10 taM sA svayaM bhuxjIta 11 vIrasUrjIvasUrjIvapatnIti brAhmaNyo mazgalyAbhirvAgbhirupAsIran 12 atha soSyantIhomaH 13 pratiSThite vastau paristIryAgnimAjyAhutI juhoti yA tirafcItyetayarcA vipafcitpucchamabharaditi ca 14 pumAnayaM janiSyate'sau nAmeti nAmadheyaM gqhNAti 15 yattadguhyameva bhavati 16 yadAsmai kumAraM jAtamAcakSIrannatha brUyAtkAzkSata nAbhikqntanena stanaprati-dhAnena ceti 17 vrIhiyavau peSayettayaivAvqtA yayA fzguA!m 18 dakSiNasya pANerazguSThenopakaniSThikayA cAzgulyAbhisaMgqhya kumArasya jihvAyAM nimArSTI-yamAjxeti 19 tathaiva medhAjananaM sarpiH prAfayet 20 jAtarUpeNa vAdAya kumA-rasya mukhe juhoti medhAM te mitrAvaruNAvityetayarcA sadasaspatimadbhutamiti ca 21 kqntata nAbhimiti brUyAtstanaM ca pratidhatteti ata UrdhvamasamAlambhanamA

अथ सीमन्तकरणं प्रथमगर्भे १ चतुर्थे मासि षष्ठेऽष्टमे वा २ प्रातः सशिर-स्काप्लुतोदगग्रेषु दर्भेषु पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राच्युपविशति ३ पश्चा-त्पतिरवस्थाय युग्मन्तमौदुम्बरं शलाटुग्रथ्नमाबध्नात्ययमूर्जावतो वृक्ष इति ४ अथ सीमन्तमूर्ध्वमुन्नयति भूरिति दर्भपिञ्जूलीभिरेव प्रथमं भुवरिति द्वितीयं स्वरिति तृतीयम् ५ अथ वीरतरेण येनादितेरित्येतयर्चा ६ अथ पूर्णचात्रेण राकामहमित्येतयर्चा ७ त्रिःश्वेतया च शलल्या यास्ते राके सुमतय इति ८ कृसरः स्थालीपाक उत्तरघृतस्तमवेक्षयेत् ९ किं पश्यसीत्युक्त्वा प्रजामिति वाचयेत् १० तं सा स्वयं भुञ्जीत ११ वीरसूर्जीवसूर्जीवपत्नीति ब्राह्मण्यो मङ्गल्याभिर्वाग्भिरुपासीरन् १२ अथ सोष्यन्तीहोमः १३ प्रतिष्ठिते वस्तौ परिस्तीर्याग्निमाज्याहुती जुहोति या तिरश्चीत्येतयर्चा विपश्चित्पुच्छमभरदिति च १४ पुमानयं जनिष्यतेऽसौ नामेति नामधेयं गृह्णाति १५ यत्तद्गुह्यमेव भवति १६ यदास्मै कुमारं जातमाचक्षीरन्नथ ब्रूयात्काङ्क्षत नाभिकृन्तनेन स्तनप्रति-धानेन चेति १७ व्रीहियवौ पेषयेत्तयैवावृता यया श्?ङ्गाम् १८ दक्षिणस्य पाणेरङ्गुष्ठेनोपकनिष्ठिकया चाङ्गुल्याभिसंगृह्य कुमारस्य जिह्वायां निमार्ष्टी-यमाज्ञेति १९ तथैव मेधाजननं सर्पिः प्राशयेत् २० जातरूपेण वादाय कुमा-रस्य मुखे जुहोति मेधां ते मित्रावरुणावित्येतयर्चा सदसस्पतिमद्भुतमिति च २१ कृन्तत नाभिमिति ब्रूयात्स्तनं च प्रतिधत्तेति अत ऊर्ध्वमसमालम्भनमा

अथ सीमन्तकरणं प्रथमगर्भे १ चतुर्थे मासि षष्ठेऽष्टमे वा २ प्रातः सशिर-स्काप्लुतोदगग्रेषु दर्भेषु पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राच्युपविशति ३ पश्चा-त्पतिरवस्थाय युग्मन्तमौदुम्बरं शलाटुग्रथ्नमाबध्नात्ययमूर्जावतो वृक्ष इति ४ अथ सीमन्तमूर्ध्वमुन्नयति भूरिति दर्भपिञ्जूलीभिरेव प्रथमं भुवरिति द्वितीयं स्वरिति तृतीयम् ५ अथ वीरतरेण येनादितेरित्येतयर्चा ६ अथ पूर्णचात्रेण राकामहमित्येतयर्चा ७ त्रिःश्वेतया च शलल्या यास्ते राके सुमतय इति ८ कृसरः स्थालीपाक उत्तरघृतस्तमवेक्षयेत् ९ किं पश्यसीत्युक्त्वा प्रजामिति वाचयेत् १० तं सा स्वयं भुञ्जीत ११ वीरसूर्जीवसूर्जीवपत्नीति ब्राह्मण्यो मङ्गल्याभिर्वाग्भिरुपासीरन् १२ अथ सोष्यन्तीहोमः १३ प्रतिष्ठिते वस्तौ परिस्तीर्याग्निमाज्याहुती जुहोति या तिरश्चीत्येतयर्चा विपश्चित्पुच्छमभरदिति च १४ पुमानयं जनिष्यतेऽसौ नामेति नामधेयं गृह्णाति १५ यत्तद्गुह्यमेव भवति १६ यदास्मै कुमारं जातमाचक्षीरन्नथ ब्रूयात्काङ्क्षत नाभिकृन्तनेन स्तनप्रति-धानेन चेति १७ व्रीहियवौ पेषयेत्तयैवावृता यया श्ङ्गुआ!म् १८ दक्षिणस्य पाणेरङ्गुष्ठेनोपकनिष्ठिकया चाङ्गुल्याभिसंगृह्य कुमारस्य जिह्वायां निमार्ष्टी-यमाज्ञेति १९ तथैव मेधाजननं सर्पिः प्राशयेत् २० जातरूपेण वादाय कुमा-रस्य मुखे जुहोति मेधां ते मित्रावरुणावित्येतयर्चा सदसस्पतिमद्भुतमिति च २१ कृन्तत नाभिमिति ब्रूयात्स्तनं च प्रतिधत्तेति अत ऊर्ध्वमसमालम्भनमा


90

jnn;´StOtIyo Jy*T˜StSy tOtIy;y;' p[;t" s²xrSkù kÚm;rm;Pl;-Vy;StÉmte vIte loihit»äï²lkŽt" iptopitÏte 1 aq m;t; x(uÉcn; vsnen kÚm;rm;Cz;´ d²=,t ¬d' ip]e p[yCzTyud®Kxrsm( 2 anupOÏ' pár£MyoÿrtoŒvitÏte 3 aq jpit yÿe susIm ”it yq;y' n p[mIyet pu]o jin} y; a/Iit 4 ¬d' m;]e p[d;y yq;qRm( 5 aq yeŒt è?v| Jy*T˜;" p[qmoi¶· Ev teWu iptopitÏteŒp;mï²l' pUrÉyTv;É.mu-%’N{ msm( 6 ydd’N{ msIit skŽ´juW; iÃStUã,ImuTsOJy yq;qRm( 7 jnn;¶xr;]e Vyu·e xtr;]e s'vTsre v; n;m/eykr,m( 8 aq yStTk-árãyN.vit p’;d¦e¨dgg[eWu d.eRWu p[;›Úpivxit 9 aq m;t; x(uÉcn; vsnen kÚm;rm;Cz;´ d²=,t ¬d' k]eR p[yCzTyud®Kxrsm( 10 anupOÏMpár£Myoÿrt ¬pivxTyudgg[eãvev d.eRWu 11 aq juhoit p[j;p-tye itqye n=];y devt;y; ”it 12 tSy mu:y;Np[;,;Ns'mOxNkoŒÉs ktmoŒsITyet' mN]' jpit 13 a;hSpTy' m;s' p[ivx;s;ivTyNte c mN]Sy `oWvd;´NtrNtSq' dI`;RÉ.inÏ;n;Nt' kŽt' n;m d?y;t( 14 Etdt²õtm( 15 ayuGd;Nt' S]I,;m( 16 m;]e cwv p[qm' n;m/eym;:y;y yq;qRm( 17 g*dR²=,; 18 kÚm;rSy m;És m;És s'vTsre s;'vTsárkƒWu v; pvRSv-¦IN{ * ´;v;pOÉqvI iv;Ndev;\ ’ yjet 19 dwvtÉm‚; itÉq' n=]' c yjet 20 ivp[oãy JyeÏSy pu]Syo.;>y;' p;É,>y;' mU/;Rn' párgOç jpe´d; v; ipt; m ”it iv´;dupetSy v;©;d©;Ts§vsIit 21 pxUn;' Tv; ihû;-re,;É.Éj`[;mITyÉ.Éj`[ä yq;qRm( 22 Evmev;vreW;m( 23 yq;JyeÏ' yqoplM.' v; 24 ²S]y;StUã,I' mU/RNyÉ.Éj`[,' mU/RNyÉ.Éj`[,m( 25

jananAdyastqtIyo jyautsnastasya tqtIyAyAM prAtaH safiraskaM kumAramAplA-vyAstamite vIte lohitimnyaxjalikqtaH pitopatiSThate 1 atha mAtA f?cinA vasanena kumAramAcchAdya dakSiNata udaxcaM pitre prayacchatyudakfirasam 2 anupqSThaM parikramyottarato'vatiSThate 3 atha japati yatte susIma iti yathAyaM na pramIyeta putro jani tr?yA adhIti 4 udaxcaM mAtre pradAya yathArtham 5 atha ye'ta UrdhvaM jyautsnAH prathamoddiSTa eva teSu pitopatiSThate'pAmaxjaliM pUrayitvAbhimu-khafcandra masam 6 yadadafcandra masIti sakqdyajuSA dvistUSNImutsqjya yathArtham 7 jananAddafarAtre vyuSTe fatarAtre saMvatsare vA nAmadheyakaraNam 8 atha yastatka-riSyanbhavati pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAzupavifati 9 atha mAtA f?cinA vasanena kumAramAcchAdya dakSiNata udaxcaM kartre prayacchatyudakfirasam 10 anupqSThamparikramyottarata upavifatyudagagreSveva darbheSu 11 atha juhoti prajApa-taye tithaye nakSatrAya devatAyA iti 12 tasya mukhyAnprANAnsaMmqfanko'si katamo'sItyetaM mantraM japati 13 AhaspatyaM mAsaM pravifAsAvityante ca mantrasya ghoSavadAdyantarantasthaM dIrghAbhiniSThAnAntaM kqtaM nAma dadhyAt 14 etadataddhitam 15 ayugdAntaM strINAm 16 mAtre caiva prathamaM nAmadheyamAkhyAya yathArtham 17 gaurdakSiNA 18 kumArasya mAsi mAsi saMvatsare sAMvatsarikeSu vA parvasva-gnIndra ?au dyAvApqthivI vifvAndevAMM fca yajeta 19 daivatamiSTvA tithiM nakSatraM ca yajeta 20 viproSya jyeSThasya putrasyobhAbhyAM pANibhyAM mUrdhAnaM parigqhya japedyadA vA pitA ma iti vidyAdupetasya vAzgAdazgAtsasravasIti 21 pafUnAM tvA hizkA-reNAbhijighrAmItyabhijighrya yathArtham 22 evamevAvareSAm 23 yathAjyeSThaM yathopalambhaM vA 24 striyAstUSNIM mUrdhanyabhijighraNaM mUrdhanyabhijighraNam 25

jananAdyastqtIyo jyautsnastasya tqtIyAyAM prAtaH safiraskaM kumAramAplA-vyAstamite vIte lohitimnyaxjalikqtaH pitopatiSThate 1 atha mAtA fucinA vasanena kumAramAcchAdya dakSiNata udaxcaM pitre prayacchatyudakfirasam 2 anupqSThaM parikramyottarato'vatiSThate 3 atha japati yatte susIma iti yathAyaM na pramIyeta putro janitr! yA adhIti 4 udaxcaM mAtre pradAya yathArtham 5 atha ye'ta UrdhvaM jyautsnAH prathamoddiSTa eva teSu pitopatiSThate'pAmaxjaliM pUrayitvAbhimu-khafcandra masam 6 yadadafcandra masIti sakqdyajuSA dvistUSNImutsqjya yathArtham 7 jananAddafarAtre vyuSTe fatarAtre saMvatsare vA nAmadheyakaraNam 8 atha yastatka-riSyanbhavati pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAzupavifati 9 atha mAtA fucinA vasanena kumAramAcchAdya dakSiNata udaxcaM kartre prayacchatyudakfirasam 10 anupqSThamparikramyottarata upavifatyudagagreSveva darbheSu 11 atha juhoti prajApa-taye tithaye nakSatrAya devatAyA iti 12 tasya mukhyAnprANAnsaMmqfanko'si katamo'sItyetaM mantraM japati 13 AhaspatyaM mAsaM pravifAsAvityante ca mantrasya ghoSavadAdyantarantasthaM dIrghAbhiniSThAnAntaM kqtaM nAma dadhyAt 14 etadataddhitam 15 ayugdAntaM strINAm 16 mAtre caiva prathamaM nAmadheyamAkhyAya yathArtham 17 gaurdakSiNA 18 kumArasya mAsi mAsi saMvatsare sAMvatsarikeSu vA parvasva-gnIndrau dyAvApqthivI vifvAndevAMM fca yajeta 19 daivatamiSTvA tithiM nakSatraM ca yajeta 20 viproSya jyeSThasya putrasyobhAbhyAM pANibhyAM mUrdhAnaM parigqhya japedyadA vA pitA ma iti vidyAdupetasya vAzgAdazgAtsasravasIti 21 pafUnAM tvA hizkA-reNAbhijighrAmItyabhijighrya yathArtham 22 evamevAvareSAm 23 yathAjyeSThaM yathopalambhaM vA 24 striyAstUSNIM mUrdhanyabhijighraNaM mUrdhanyabhijighraNam 25

जननाद्यस्तृतीयो ज्यौत्स्नस्तस्य तृतीयायां प्रातः सशिरस्कं कुमारमाप्ला-व्यास्तमिते वीते लोहितिम्न्यञ्जलिकृतः पितोपतिष्ठते १ अथ माता श्?चिना वसनेन कुमारमाच्छाद्य दक्षिणत उदञ्चं पित्रे प्रयच्छत्युदक्शिरसम् २ अनुपृष्ठं परिक्रम्योत्तरतोऽवतिष्ठते ३ अथ जपति यत्ते सुसीम इति यथायं न प्रमीयेत पुत्रो जनि त्र्?या अधीति ४ उदञ्चं मात्रे प्रदाय यथार्थम् ५ अथ येऽत ऊर्ध्वं ज्यौत्स्नाः प्रथमोद्दिष्ट एव तेषु पितोपतिष्ठतेऽपामञ्जलिं पूरयित्वाभिमु-खश्चन्द्र मसम् ६ यददश्चन्द्र मसीति सकृद्यजुषा द्विस्तूष्णीमुत्सृज्य यथार्थम् ७ जननाद्दशरात्रे व्युष्टे शतरात्रे संवत्सरे वा नामधेयकरणम् ८ अथ यस्तत्क-रिष्यन्भवति पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राङुपविशति ९ अथ माता श्?चिना वसनेन कुमारमाच्छाद्य दक्षिणत उदञ्चं कर्त्रे प्रयच्छत्युदक्शिरसम् १० अनुपृष्ठम्परिक्रम्योत्तरत उपविशत्युदगग्रेष्वेव दर्भेषु ११ अथ जुहोति प्रजाप-तये तिथये नक्षत्राय देवताया इति १२ तस्य मुख्यान्प्राणान्संमृशन्कोऽसि कतमोऽसीत्येतं मन्त्रं जपति १३ आहस्पत्यं मासं प्रविशासावित्यन्ते च मन्त्रस्य घोषवदाद्यन्तरन्तस्थं दीर्घाभिनिष्ठानान्तं कृतं नाम दध्यात् १४ एतदतद्धितम् १५ अयुग्दान्तं स्त्रीणाम् १६ मात्रे चैव प्रथमं नामधेयमाख्याय यथार्थम् १७ गौर्दक्षिणा १८ कुमारस्य मासि मासि संवत्सरे सांवत्सरिकेषु वा पर्वस्व-ग्नीन्द्र ?ौ द्यावापृथिवी विश्वान्देवाँ श्च यजेत १९ दैवतमिष्ट्वा तिथिं नक्षत्रं च यजेत २० विप्रोष्य ज्येष्ठस्य पुत्रस्योभाभ्यां पाणिभ्यां मूर्धानं परिगृह्य जपेद्यदा वा पिता म इति विद्यादुपेतस्य वाङ्गादङ्गात्सस्रवसीति २१ पशूनां त्वा हिङ्का-रेणाभिजिघ्रामीत्यभिजिघ्र्य यथार्थम् २२ एवमेवावरेषाम् २३ यथाज्येष्ठं यथोपलम्भं वा २४ स्त्रियास्तूष्णीं मूर्धन्यभिजिघ्रणं मूर्धन्यभिजिघ्रणम् २५

जननाद्यस्तृतीयो ज्यौत्स्नस्तस्य तृतीयायां प्रातः सशिरस्कं कुमारमाप्ला-व्यास्तमिते वीते लोहितिम्न्यञ्जलिकृतः पितोपतिष्ठते १ अथ माता शुचिना वसनेन कुमारमाच्छाद्य दक्षिणत उदञ्चं पित्रे प्रयच्छत्युदक्शिरसम् २ अनुपृष्ठं परिक्रम्योत्तरतोऽवतिष्ठते ३ अथ जपति यत्ते सुसीम इति यथायं न प्रमीयेत पुत्रो जनित्र्! या अधीति ४ उदञ्चं मात्रे प्रदाय यथार्थम् ५ अथ येऽत ऊर्ध्वं ज्यौत्स्नाः प्रथमोद्दिष्ट एव तेषु पितोपतिष्ठतेऽपामञ्जलिं पूरयित्वाभिमु-खश्चन्द्र मसम् ६ यददश्चन्द्र मसीति सकृद्यजुषा द्विस्तूष्णीमुत्सृज्य यथार्थम् ७ जननाद्दशरात्रे व्युष्टे शतरात्रे संवत्सरे वा नामधेयकरणम् ८ अथ यस्तत्क-रिष्यन्भवति पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राङुपविशति ९ अथ माता शुचिना वसनेन कुमारमाच्छाद्य दक्षिणत उदञ्चं कर्त्रे प्रयच्छत्युदक्शिरसम् १० अनुपृष्ठम्परिक्रम्योत्तरत उपविशत्युदगग्रेष्वेव दर्भेषु ११ अथ जुहोति प्रजाप-तये तिथये नक्षत्राय देवताया इति १२ तस्य मुख्यान्प्राणान्संमृशन्कोऽसि कतमोऽसीत्येतं मन्त्रं जपति १३ आहस्पत्यं मासं प्रविशासावित्यन्ते च मन्त्रस्य घोषवदाद्यन्तरन्तस्थं दीर्घाभिनिष्ठानान्तं कृतं नाम दध्यात् १४ एतदतद्धितम् १५ अयुग्दान्तं स्त्रीणाम् १६ मात्रे चैव प्रथमं नामधेयमाख्याय यथार्थम् १७ गौर्दक्षिणा १८ कुमारस्य मासि मासि संवत्सरे सांवत्सरिकेषु वा पर्वस्व-ग्नीन्द्रौ द्यावापृथिवी विश्वान्देवाँ श्च यजेत १९ दैवतमिष्ट्वा तिथिं नक्षत्रं च यजेत २० विप्रोष्य ज्येष्ठस्य पुत्रस्योभाभ्यां पाणिभ्यां मूर्धानं परिगृह्य जपेद्यदा वा पिता म इति विद्यादुपेतस्य वाङ्गादङ्गात्सस्रवसीति २१ पशूनां त्वा हिङ्का-रेणाभिजिघ्रामीत्यभिजिघ्र्य यथार्थम् २२ एवमेवावरेषाम् २३ यथाज्येष्ठं यथोपलम्भं वा २४ स्त्रियास्तूष्णीं मूर्धन्यभिजिघ्रणं मूर्धन्यभिजिघ्रणम् २५


95

aq;tStOtIye vWeR cU@;kr,m( 1 purSt;Cz;l;y; ¬p²l¢eŒÉ¦¨psm;ihto .vit 2 t]wt;NyupKlO¢;in .v²Nt 3 EkÉv\ xitdR.RipïULy ¬ã,od-kk\ s a*duMbr" =ur a;dxoR v; =urp;É,n;Ript ”it d²=,t" 4 a;n@‘ho gomy" kŽsr" Sq;lIp;ko vOq;pKv ”Tyuÿrt" 5 v[IihyvwâStlm;Wwárit pOqkª p;];É, pUrÉyTv; purSt;dupind?yu" 6 kŽsro n;ipt;y svRbIj;in ceit 7 aq m;t; x(uÉcn; vsnen kÚm;rm;Cz;´ p’;d¦e¨dgg[eWu d.eRWu p[;Cyupivxit 8 aq yStTkárãyN.vit p’;Tp[;›vitÏte 9 aq jpTy;ymg;Tsivt; =ure,eit sivt;r' mns; ?y;y¥;ipt' p[e=m;," 10 ¬ã,en v;y ¬dkƒnw/Iit v;yu' mns; ?y;y¥uã,odkk\ s' p[e=m;," 11 d²=,en p;É,n;p a;d;y d²=,;' kpuâã,k;muNdTy;p ¬NdNtu jIvs ”it 12 ivã,odR \ ·^oŒsITy*duMbr' =ur' p[e=t a;dx| v; 13 aoW/e ];ySvwnÉmit s¢ d.RipïUlIdR²=,;y;' kpuâã,k;y;mÉ.²xrog[; ind/;it 14 t; v;men p;É,n; ingOç d²=,en p;É,n*duMbr' =ur' gOhITv;dx| v;É.ind/;it SvÉ/te mwn' ih\ sIárit 15 yen pUW; bOhSpteárit i]" p[;' p[ohTy-p[¾CzNdNskŽ´juW; iÃStUã,Im( 16 aq;ysen p[¾Cz´;n@‘he gomye ind-/;it 17 Etywv;vOt; kpuCzlm( 18 Etyoÿr;' kpuâã,k;m( 19 ¬Ndnp[.Oit Tvev;É.invtRyet( 20 ¬.;>y;' p;É,>y;' mU/;Rn' párgOç jpeT} y;yuW' jmd¦eárit 21 Etywv;vOt; ²S]y;" 22 tUã,Im( 23 mN]e, tu hom" 24 ¬d›ª›¦e¨TsOPy kÚxlIk;ry²Nt yq;go]kÚlkLpm( 25 a;n@‘he gomye kƒx;NÕTv;r

athAtastqtIye varSe cUDAkaraNam 1 purastAcchAlAyA upalipte'gnirupasamAhito bhavati 2 tatraitAnyupakl\qptAni bhavanti 3 ekaviMM fatirdarbhapixjUlya uSNoda-kakaMM sa audumbaraH kSura Adarfo vA kSurapANirnApita iti dakSiNataH 4 AnaDuho gomayaH kqsaraH sthAlIpAko vqthApakva ityuttarataH 5 vrIhiyavaistilamASairiti pqthak pAtrANi pUrayitvA purastAdupanidadhyuH 6 kqsaro nApitAya sarvabIjAni ceti 7 atha mAtA f?cinA vasanena kumAramAcchAdya pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAcyupavifati 8 atha yastatkariSyanbhavati pafcAtprAzavatiSThate 9 atha japatyAyamagAtsavitA kSureNeti savitAraM manasA dhyAyannApitaM prekSamANaH 10 uSNena vAya udakenaidhIti vAyuM manasA dhyAyannuSNodakakaMM saM prekSamANaH 11 dakSiNena pANinApa AdAya dakSiNAM kapuSNikAmundatyApa undantu jIvasa iti 12 viSNordaMM STro'sItyaudumbaraM kSuraM prekSata AdarfaM vA 13 oSadhe trAyasvainamiti sapta darbhapixjUlIrdakSiNAyAM kapuSNikAyAmabhifirogrA nidadhAti 14 tA vAmena pANinA nigqhya dakSiNena pANinaudumbaraM kSuraM gqhItvAdarfaM vAbhinidadhAti svadhite mainaM hiMM sIriti 15 yena pUSA bqhaspateriti triH prAxcaM prohatya-pracchindansakqdyajuSA dvistUSNIm 16 athAyasena pracchidyAnaDuhe gomaye nida-dhAti 17 etayaivAvqtA kapucchalam 18 etayottarAM kapuSNikAm 19 undanaprabhqti tvevAbhinivartayet 20 ubhAbhyAM pANibhyAM mUrdhAnaM parigqhya jape ttr?yAyuSaM jamadagneriti 21 etayaivAvqtA striyAH 22 tUSNIm 23 mantreNa tu homaH 24 udazzagnerutsqpya kufalIkArayanti yathAgotrakulakalpam 25 AnaDuhe gomaye kefAnkqtvAraNyaM hqtvA nikhananti 26 stambe haike nidadhati

athAtastqtIye varSe cUDAkaraNam 1 purastAcchAlAyA upalipte'gnirupasamAhito bhavati 2 tatraitAnyupak\ptAni bhavanti 3 ekaviMM fatirdarbhapixjUlya uSNoda-kakaMM sa audumbaraH kSura Adarfo vA kSurapANirnApita iti dakSiNataH 4 AnaDuho gomayaH kqsaraH sthAlIpAko vqthApakva ityuttarataH 5 vrIhiyavaistilamASairiti pqthak pAtrANi pUrayitvA purastAdupanidadhyuH 6 kqsaro nApitAya sarvabIjAni ceti 7 atha mAtA fucinA vasanena kumAramAcchAdya pafcAdagnerudagagreSu darbheSu prAcyupavifati 8 atha yastatkariSyanbhavati pafcAtprAzavatiSThate 9 atha japatyAyamagAtsavitA kSureNeti savitAraM manasA dhyAyannApitaM prekSamANaH 10 uSNena vAya udakenaidhIti vAyuM manasA dhyAyannuSNodakakaMM saM prekSamANaH 11 dakSiNena pANinApa AdAya dakSiNAM kapuSNikAmundatyApa undantu jIvasa iti 12 viSNorda MM! STro'sItyaudumbaraM kSuraM prekSata AdarfaM vA 13 oSadhe trAyasvainamiti sapta darbhapixjUlIrdakSiNAyAM kapuSNikAyAmabhifirogrA nidadhAti 14 tA vAmena pANinA nigqhya dakSiNena pANinaudumbaraM kSuraM gqhItvAdarfaM vAbhinidadhAti svadhite mainaM hiMM sIriti 15 yena pUSA bqhaspateriti triH prAxcaM prohatya-pracchindansakqdyajuSA dvistUSNIm 16 athAyasena pracchidyAnaDuhe gomaye nida-dhAti 17 etayaivAvqtA kapucchalam 18 etayottarAM kapuSNikAm 19 undanaprabhqti tvevAbhinivartayet 20 ubhAbhyAM pANibhyAM mUrdhAnaM parigqhya japettr! yAyuSaM jamadagneriti 21 etayaivAvqtA striyAH 22 tUSNIm 23 mantreNa tu homaH 24 udazzagnerutsqpya kufalIkArayanti yathAgotrakulakalpam 25 AnaDuhe gomaye kefAnkqtvAraNyaM hqtvA nikhananti 26 stambe haike nidadhati

अथातस्तृतीये वर्षे चूडाकरणम् १ पुरस्ताच्छालाया उपलिप्तेऽग्निरुपसमाहितो भवति २ तत्रैतान्युपक्लृप्तानि भवन्ति ३ एकविँ शतिर्दर्भपिञ्जूल्य उष्णोद-ककँ स औदुम्बरः क्षुर आदर्शो वा क्षुरपाणिर्नापित इति दक्षिणतः ४ आनडुहो गोमयः कृसरः स्थालीपाको वृथापक्व इत्युत्तरतः ५ व्रीहियवैस्तिलमाषैरिति पृथक् पात्राणि पूरयित्वा पुरस्तादुपनिदध्युः ६ कृसरो नापिताय सर्वबीजानि चेति ७ अथ माता श्?चिना वसनेन कुमारमाच्छाद्य पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राच्युपविशति ८ अथ यस्तत्करिष्यन्भवति पश्चात्प्राङवतिष्ठते ९ अथ जपत्यायमगात्सविता क्षुरेणेति सवितारं मनसा ध्यायन्नापितं प्रेक्षमाणः १० उष्णेन वाय उदकेनैधीति वायुं मनसा ध्यायन्नुष्णोदककँ सं प्रेक्षमाणः ११ दक्षिणेन पाणिनाप आदाय दक्षिणां कपुष्णिकामुन्दत्याप उन्दन्तु जीवस इति १२ विष्णोर्दँ ष्ट्रोऽसीत्यौदुम्बरं क्षुरं प्रेक्षत आदर्शं वा १३ ओषधे त्रायस्वैनमिति सप्त दर्भपिञ्जूलीर्दक्षिणायां कपुष्णिकायामभिशिरोग्रा निदधाति १४ ता वामेन पाणिना निगृह्य दक्षिणेन पाणिनौदुम्बरं क्षुरं गृहीत्वादर्शं वाभिनिदधाति स्वधिते मैनं हिँ सीरिति १५ येन पूषा बृहस्पतेरिति त्रिः प्राञ्चं प्रोहत्य-प्रच्छिन्दन्सकृद्यजुषा द्विस्तूष्णीम् १६ अथायसेन प्रच्छिद्यानडुहे गोमये निद-धाति १७ एतयैवावृता कपुच्छलम् १८ एतयोत्तरां कपुष्णिकाम् १९ उन्दनप्रभृति त्वेवाभिनिवर्तयेत् २० उभाभ्यां पाणिभ्यां मूर्धानं परिगृह्य जपे त्त्र्?यायुषं जमदग्नेरिति २१ एतयैवावृता स्त्रियाः २२ तूष्णीम् २३ मन्त्रेण तु होमः २४ उदङ्ङग्नेरुत्सृप्य कुशलीकारयन्ति यथागोत्रकुलकल्पम् २५ आनडुहे गोमये केशान्कृत्वारण्यं हृत्वा निखनन्ति २६ स्तम्बे हैके निदधति

अथातस्तृतीये वर्षे चूडाकरणम् १ पुरस्ताच्छालाया उपलिप्तेऽग्निरुपसमाहितो भवति २ तत्रैतान्युपकॢप्तानि भवन्ति ३ एकविँ शतिर्दर्भपिञ्जूल्य उष्णोद-ककँ स औदुम्बरः क्षुर आदर्शो वा क्षुरपाणिर्नापित इति दक्षिणतः ४ आनडुहो गोमयः कृसरः स्थालीपाको वृथापक्व इत्युत्तरतः ५ व्रीहियवैस्तिलमाषैरिति पृथक् पात्राणि पूरयित्वा पुरस्तादुपनिदध्युः ६ कृसरो नापिताय सर्वबीजानि चेति ७ अथ माता शुचिना वसनेन कुमारमाच्छाद्य पश्चादग्नेरुदगग्रेषु दर्भेषु प्राच्युपविशति ८ अथ यस्तत्करिष्यन्भवति पश्चात्प्राङवतिष्ठते ९ अथ जपत्यायमगात्सविता क्षुरेणेति सवितारं मनसा ध्यायन्नापितं प्रेक्षमाणः १० उष्णेन वाय उदकेनैधीति वायुं मनसा ध्यायन्नुष्णोदककँ सं प्रेक्षमाणः ११ दक्षिणेन पाणिनाप आदाय दक्षिणां कपुष्णिकामुन्दत्याप उन्दन्तु जीवस इति १२ विष्णोर्द ँ! ष्ट्रोऽसीत्यौदुम्बरं क्षुरं प्रेक्षत आदर्शं वा १३ ओषधे त्रायस्वैनमिति सप्त दर्भपिञ्जूलीर्दक्षिणायां कपुष्णिकायामभिशिरोग्रा निदधाति १४ ता वामेन पाणिना निगृह्य दक्षिणेन पाणिनौदुम्बरं क्षुरं गृहीत्वादर्शं वाभिनिदधाति स्वधिते मैनं हिँ सीरिति १५ येन पूषा बृहस्पतेरिति त्रिः प्राञ्चं प्रोहत्य-प्रच्छिन्दन्सकृद्यजुषा द्विस्तूष्णीम् १६ अथायसेन प्रच्छिद्यानडुहे गोमये निद-धाति १७ एतयैवावृता कपुच्छलम् १८ एतयोत्तरां कपुष्णिकाम् १९ उन्दनप्रभृति त्वेवाभिनिवर्तयेत् २० उभाभ्यां पाणिभ्यां मूर्धानं परिगृह्य जपेत्त्र्! यायुषं जमदग्नेरिति २१ एतयैवावृता स्त्रियाः २२ तूष्णीम् २३ मन्त्रेण तु होमः २४ उदङ्ङग्नेरुत्सृप्य कुशलीकारयन्ति यथागोत्रकुलकल्पम् २५ आनडुहे गोमये केशान्कृत्वारण्यं हृत्वा निखनन्ति २६ स्तम्बे हैके निदधति


113

d²=,;" 45 p[qme ivkLp" 46 a;Cz;-dyeíu¨ÉmTyekƒ 47 EeN{ " Sq;lIp;kStSy juüy;dOc' s;m yj;mh ”Tyetyc;R sdsSpitmºÚtÉmit vo.;>y;' v; 48 anup[vcnIyeãvevm( 49 svR];c;W| tdxkù ten;r;Tsmupg;Émit mN]ivxeW" 50 a;¦eyeŒj EeN{ e meWo g*" p;vm;ne pvRd²=,;" 51 p[TyeTy;c;y| spárWTkù .ojyet( 52 sb[÷c;ár,’opsmet;n( 53 JyeÏs;»o mh;n;É»kƒnwv;nug;p-nkLpo Vy;:y;t" 54 t]wt;in inTyv[t;in .v²Nt 55 n xU{ ;mupey;t( 56 n p²=m;\ s' .uïIt 57 Ek/;NymekdexmekvS]' c vjRyet( 58 ¬õÈt;É.r²º¨pSpOxet( 59 a;dexn;Tp[.Oit n mO

dakSiNAH 45 prathame vikalpaH 46 AcchA-dayedgurumityeke 47 aindra ?H sthAlIpAkastasya juhuyAdqcaM sAma yajAmaha ityetayarcA sadasaspatimadbhutamiti vobhAbhyAM vA 48 anupravacanIyeSvevam 49 sarvatrAcArSaM tadafakaM tenArAtsamupagAmiti mantravifeSaH 50 Agneye'ja aindre meSo gauH pAvamAne parvadakSiNAH 51 pratyetyAcAryaM sapariSatkaM bhojayet 52 sabrahmacAriNafcopasametAn 53 jyeSThasAmno mahAnAmnikenaivAnugApa-nakalpo vyAkhyAtaH 54 tatraitAni nityavratAni bhavanti 55 na fUdra ?AmupeyAt 56 na pakSimAMM saM bhuxjIta 57 ekadhAnyamekadefamekavastraM ca varjayet 58 uddhqtAbhiradbhirupaspqfet 59 AdefanAtprabhqti na mqNmaye'fnIyAt 60 na

dakSiNAH 45 prathame vikalpaH 46 AcchA-dayedgurumityeke 47 aindra H! sthAlIpAkastasya juhuyAdqcaM sAma yajAmaha ityetayarcA sadasaspatimadbhutamiti vobhAbhyAM vA 48 anupravacanIyeSvevam 49 sarvatrAcArSaM tadafakaM tenArAtsamupagAmiti mantravifeSaH 50 Agneye'ja aindre meSo gauH pAvamAne parvadakSiNAH 51 pratyetyAcAryaM sapariSatkaM bhojayet 52 sabrahmacAriNafcopasametAn 53 jyeSThasAmno mahAnAmnikenaivAnugApa-nakalpo vyAkhyAtaH 54 tatraitAni nityavratAni bhavanti 55 na fUdrA mupeyAt 56 na pakSimAMM saM bhuxjIta 57 ekadhAnyamekadefamekavastraM ca varjayet 58 uddhqtAbhiradbhirupaspqfet 59 AdefanAtprabhqti na mqNmaye'fnIyAt 60 na

दक्षिणाः ४५ प्रथमे विकल्पः ४६ आच्छा-दयेद्गुरुमित्येके ४७ ऐन्द्र ?ः स्थालीपाकस्तस्य जुहुयादृचं साम यजामह इत्येतयर्चा सदसस्पतिमद्भुतमिति वोभाभ्यां वा ४८ अनुप्रवचनीयेष्वेवम् ४९ सर्वत्राचार्षं तदशकं तेनारात्समुपगामिति मन्त्रविशेषः ५० आग्नेयेऽज ऐन्द्रे मेषो गौः पावमाने पर्वदक्षिणाः ५१ प्रत्येत्याचार्यं सपरिषत्कं भोजयेत् ५२ सब्रह्मचारिणश्चोपसमेतान् ५३ ज्येष्ठसाम्नो महानाम्निकेनैवानुगाप-नकल्पो व्याख्यातः ५४ तत्रैतानि नित्यव्रतानि भवन्ति ५५ न शूद्र ?ामुपेयात् ५६ न पक्षिमाँ सं भुञ्जीत ५७ एकधान्यमेकदेशमेकवस्त्रं च वर्जयेत् ५८ उद्धृताभिरद्भिरुपस्पृशेत् ५९ आदेशनात्प्रभृति न मृण्मयेऽश्नीयात् ६० न

दक्षिणाः ४५ प्रथमे विकल्पः ४६ आच्छा-दयेद्गुरुमित्येके ४७ ऐन्द्र ः! स्थालीपाकस्तस्य जुहुयादृचं साम यजामह इत्येतयर्चा सदसस्पतिमद्भुतमिति वोभाभ्यां वा ४८ अनुप्रवचनीयेष्वेवम् ४९ सर्वत्राचार्षं तदशकं तेनारात्समुपगामिति मन्त्रविशेषः ५० आग्नेयेऽज ऐन्द्रे मेषो गौः पावमाने पर्वदक्षिणाः ५१ प्रत्येत्याचार्यं सपरिषत्कं भोजयेत् ५२ सब्रह्मचारिणश्चोपसमेतान् ५३ ज्येष्ठसाम्नो महानाम्निकेनैवानुगाप-नकल्पो व्याख्यातः ५४ तत्रैतानि नित्यव्रतानि भवन्ति ५५ न शूद्रा मुपेयात् ५६ न पक्षिमाँ सं भुञ्जीत ५७ एकधान्यमेकदेशमेकवस्त्रं च वर्जयेत् ५८ उद्धृताभिरद्भिरुपस्पृशेत् ५९ आदेशनात्प्रभृति न मृण्मयेऽश्नीयात् ६० न


117

p[*ÏpdI' hStenoŒp;kr,m( 1 Vy;úitÉ.óRTv; ²xãy;,;' s;iv} ynuvcn' yqopnyne 2 s;ms;iv]I' c 3 som' r;j;n' v¨,Émit c 4 a;id-tXzNdsoŒ/ITy yq;qRm( 5 a=t/;n; .=y²Nt /;n;vNt' krâM.,Émit 6 dÝ" p[;Xn²Nt dÉ/£;V,oŒk;árWÉmit 7 a;c;Ntodk;" %;i<@kƒ->yoŒnuv;Ky; anugey;" k;ryet( 8 s;iv]mh" k;ÍNte 9 ¬dgyne c p²=,I' r;i]m( 10 ¬.yt Ekƒ i]r;]m( 11 a;c;y;R,;' codko-Tsecnmu.y] 12 Åv,;mek ¬p;kŽTywtm; s;iv];Tk;l' k;ÍNte 13 twWImuTsOj²Nt 14 p[;›ªvod›ªv; g[;m;É¥ã£My y; a;poŒnvmehnIy;St; a>yeTyopSpOXy CzNd;\ SyOWIn;c;yR;\ ’ tpRyeyu" 15 tâSmNp[Tyup;kr,e-Œ.[;n?y;y a; pun¨p;kr,;CzNds" 16 iv´uTStnÉyˆupOiWteãv;k;lm( 17 ¬Lk;p;t.UÉmclJyoitWo¨psgeRWu 18 in`;Rte c 19 a·k;m;v;-Sy;su n;/IyIrn( 20 p*,Rm;sIWu 21 itsOWu k;áÿRKy;' f;LguNy;m;W;-!ä;' c 22 ahor;]m( 23 sb[÷c;árÉ, c p[ete 24 Sve c .UÉmpt* 25 i]r;]m;c;yeR 26 ¬ps¥e Tvhor;]m( 27 gItv;id]¨idt;itv;teWu tTk;lm( 28 ²x·;c;roŒtoŒNy] 29 aºÚte kÚlpTyo" p[;yɒÿm( 30 v\ xm?ymyomRÉ,kƒ v; É.¥e Vy;úitÉ.juRüy;t( 31 du"SvÒeãv´ no dev sivtárTyet;mOc' jpet( 32 aq;prm( 33 ÉcTyyUpopSpxRnk,R£ox;-²=vepneWu sUy;R>yuidt" sUy;RÉ.inMlu¢ ”²N{ yw’ p;pSpxRw" punm;RmwâTv-²N{ yÉmTyet;>y;m;Jy;ütI juüy;t( 34 a;Jy²l¢e v; sÉm/* 35 jpeÃ;

prauSThapadIM hasteno'pAkaraNam 1 vyAhqtibhirhutvA fiSyANAM sAvi tr?yanuvacanaM yathopanayane 2 sAmasAvitrIM ca 3 somaM rAjAnaM varuNamiti ca 4 Adi-tafchandaso'dhItya yathArtham 5 akSatadhAnA bhakSayanti dhAnAvantaM karambhiNamiti 6 dadhnaH prAfnanti dadhikrAvNo'kAriSamiti 7 AcAntodakAH khANDike-bhyo'nuvAkyA anugeyAH kArayet 8 sAvitramahaH kAzkSante 9 udagayane ca pakSiNIM rAtrim 10 ubhayata eke trirAtram 11 AcAryANAM codako-tsecanamubhayatra 12 fravaNAmeka upAkqtyaitamA sAvitrAtkAlaM kAzkSante 13 taiSImutsqjanti 14 prAzvodazvA grAmAnniSkramya yA Apo'navamehanIyAstA abhyetyopaspqfya cchandAMM syqSInAcAryAMM fca tarpayeyuH 15 tasminpratyupAkaraNe-'bhrAnadhyAya A punarupAkaraNAcchandasaH 16 vidyutstanayitnupqSiteSvAkAlam 17 ulkApAtabhUmicalajyotiSorupasargeSu 18 nirghAte ca 19 aSTakAmAvA-syAsu nAdhIyIran 20 paurNamAsISu 21 tisqSu kArttikyAM phAlgunyAmASA-DhyAM ca 22 ahorAtram 23 sabrahmacAriNi ca prete 24 sve ca bhUmipatau 25 trirAtramAcArye 26 upasanne tvahorAtram 27 gItavAditraruditAtivAteSu tatkAlam 28 fiSTAcAro'to'nyatra 29 adbhute kulapatyoH prAyafcittam 30 vaMM famadhyamayormaNike vA bhinne vyAhqtibhirjuhuyAt 31 duHsvapneSvadya no deva savitarityetAmqcaM japet 32 athAparam 33 cityayUpopasparfanakarNakrofA-kSivepaneSu sUryAbhyuditaH sUryAbhinimlupta indri yaifca pApasparfaiH punarmAmaitvi-ndri yamityetAbhyAmAjyAhutI juhuyAt 34 Ajyalipte vA samidhau 35 japedvA

prauSThapadIM hasteno'pAkaraNam 1 vyAhqtibhirhutvA fiSyANAM sAvitr! yanuvacanaM yathopanayane 2 sAmasAvitrIM ca 3 somaM rAjAnaM varuNamiti ca 4 Adi-tafchandaso'dhItya yathArtham 5 akSatadhAnA bhakSayanti dhAnAvantaM karambhiNamiti 6 dadhnaH prAfnanti dadhikrAvNo'kAriSamiti 7 AcAntodakAH khANDike-bhyo'nuvAkyA anugeyAH kArayet 8 sAvitramahaH kAzkSante 9 udagayane ca pakSiNIM rAtrim 10 ubhayata eke trirAtram 11 AcAryANAM codako-tsecanamubhayatra 12 fravaNAmeka upAkqtyaitamA sAvitrAtkAlaM kAzkSante 13 taiSImutsqjanti 14 prAzvodazvA grAmAnniSkramya yA Apo'navamehanIyAstA abhyetyopaspqfya cchandAMM syqSInAcAryAMM fca tarpayeyuH 15 tasminpratyupAkaraNe-'bhrAnadhyAya A punarupAkaraNAcchandasaH 16 vidyutstanayitnupqSiteSvAkAlam 17 ulkApAtabhUmicalajyotiSorupasargeSu 18 nirghAte ca 19 aSTakAmAvA-syAsu nAdhIyIran 20 paurNamAsISu 21 tisqSu kArttikyAM phAlgunyAmASA-DhyAM ca 22 ahorAtram 23 sabrahmacAriNi ca prete 24 sve ca bhUmipatau 25 trirAtramAcArye 26 upasanne tvahorAtram 27 gItavAditraruditAtivAteSu tatkAlam 28 fiSTAcAro'to'nyatra 29 adbhute kulapatyoH prAyafcittam 30 vaMM famadhyamayormaNike vA bhinne vyAhqtibhirjuhuyAt 31 duHsvapneSvadya no deva savitarityetAmqcaM japet 32 athAparam 33 cityayUpopasparfanakarNakrofA-kSivepaneSu sUryAbhyuditaH sUryAbhinimlupta indri yaifca pApasparfaiH punarmAmaitvi-ndri yamityetAbhyAmAjyAhutI juhuyAt 34 Ajyalipte vA samidhau 35 japedvA

प्रौष्ठपदीं हस्तेनोऽपाकरणम् १ व्याहृतिभिर्हुत्वा शिष्याणां सावि त्र्?यनुवचनं यथोपनयने २ सामसावित्रीं च ३ सोमं राजानं वरुणमिति च ४ आदि-तश्छन्दसोऽधीत्य यथार्थम् ५ अक्षतधाना भक्षयन्ति धानावन्तं करम्भिणमिति ६ दध्नः प्राश्नन्ति दधिक्राव्णोऽकारिषमिति ७ आचान्तोदकाः खाण्डिके-भ्योऽनुवाक्या अनुगेयाः कारयेत् ८ सावित्रमहः काङ्क्षन्ते ९ उदगयने च पक्षिणीं रात्रिम् १० उभयत एके त्रिरात्रम् ११ आचार्याणां चोदको-त्सेचनमुभयत्र १२ श्रवणामेक उपाकृत्यैतमा सावित्रात्कालं काङ्क्षन्ते १३ तैषीमुत्सृजन्ति १४ प्राङ्वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य या आपोऽनवमेहनीयास्ता अभ्येत्योपस्पृश्य च्छन्दाँ स्यृषीनाचार्याँ श्च तर्पयेयुः १५ तस्मिन्प्रत्युपाकरणे-ऽभ्रानध्याय आ पुनरुपाकरणाच्छन्दसः १६ विद्युत्स्तनयित्नुपृषितेष्वाकालम् १७ उल्कापातभूमिचलज्योतिषोरुपसर्गेषु १८ निर्घाते च १९ अष्टकामावा-स्यासु नाधीयीरन् २० पौर्णमासीषु २१ तिसृषु कार्त्तिक्यां फाल्गुन्यामाषा-ढ्यां च २२ अहोरात्रम् २३ सब्रह्मचारिणि च प्रेते २४ स्वे च भूमिपतौ २५ त्रिरात्रमाचार्ये २६ उपसन्ने त्वहोरात्रम् २७ गीतवादित्ररुदितातिवातेषु तत्कालम् २८ शिष्टाचारोऽतोऽन्यत्र २९ अद्भुते कुलपत्योः प्रायश्चित्तम् ३० वँ शमध्यमयोर्मणिके वा भिन्ने व्याहृतिभिर्जुहुयात् ३१ दुःस्वप्नेष्वद्य नो देव सवितरित्येतामृचं जपेत् ३२ अथापरम् ३३ चित्ययूपोपस्पर्शनकर्णक्रोशा-क्षिवेपनेषु सूर्याभ्युदितः सूर्याभिनिम्लुप्त इन्द्रि यैश्च पापस्पर्शैः पुनर्मामैत्वि-न्द्रि यमित्येताभ्यामाज्याहुती जुहुयात् ३४ आज्यलिप्ते वा समिधौ ३५ जपेद्वा

प्रौष्ठपदीं हस्तेनोऽपाकरणम् १ व्याहृतिभिर्हुत्वा शिष्याणां सावित्र्! यनुवचनं यथोपनयने २ सामसावित्रीं च ३ सोमं राजानं वरुणमिति च ४ आदि-तश्छन्दसोऽधीत्य यथार्थम् ५ अक्षतधाना भक्षयन्ति धानावन्तं करम्भिणमिति ६ दध्नः प्राश्नन्ति दधिक्राव्णोऽकारिषमिति ७ आचान्तोदकाः खाण्डिके-भ्योऽनुवाक्या अनुगेयाः कारयेत् ८ सावित्रमहः काङ्क्षन्ते ९ उदगयने च पक्षिणीं रात्रिम् १० उभयत एके त्रिरात्रम् ११ आचार्याणां चोदको-त्सेचनमुभयत्र १२ श्रवणामेक उपाकृत्यैतमा सावित्रात्कालं काङ्क्षन्ते १३ तैषीमुत्सृजन्ति १४ प्राङ्वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य या आपोऽनवमेहनीयास्ता अभ्येत्योपस्पृश्य च्छन्दाँ स्यृषीनाचार्याँ श्च तर्पयेयुः १५ तस्मिन्प्रत्युपाकरणे-ऽभ्रानध्याय आ पुनरुपाकरणाच्छन्दसः १६ विद्युत्स्तनयित्नुपृषितेष्वाकालम् १७ उल्कापातभूमिचलज्योतिषोरुपसर्गेषु १८ निर्घाते च १९ अष्टकामावा-स्यासु नाधीयीरन् २० पौर्णमासीषु २१ तिसृषु कार्त्तिक्यां फाल्गुन्यामाषा-ढ्यां च २२ अहोरात्रम् २३ सब्रह्मचारिणि च प्रेते २४ स्वे च भूमिपतौ २५ त्रिरात्रमाचार्ये २६ उपसन्ने त्वहोरात्रम् २७ गीतवादित्ररुदितातिवातेषु तत्कालम् २८ शिष्टाचारोऽतोऽन्यत्र २९ अद्भुते कुलपत्योः प्रायश्चित्तम् ३० वँ शमध्यमयोर्मणिके वा भिन्ने व्याहृतिभिर्जुहुयात् ३१ दुःस्वप्नेष्वद्य नो देव सवितरित्येतामृचं जपेत् ३२ अथापरम् ३३ चित्ययूपोपस्पर्शनकर्णक्रोशा-क्षिवेपनेषु सूर्याभ्युदितः सूर्याभिनिम्लुप्त इन्द्रि यैश्च पापस्पर्शैः पुनर्मामैत्वि-न्द्रि यमित्येताभ्यामाज्याहुती जुहुयात् ३४ आज्यलिप्ते वा समिधौ ३५ जपेद्वा


122

b[÷c;rI vedm/ITy 1 ¬pNy;úTy gurve 2 anuD;to d;r;NkÚvIRt 3 asgo];n( 4 m;tursip<@; 5 anɦk; tu ÅeÏ; 6 aq;Plvnm( 7 ¬ÿrt" purSt;Ã;c;yRkÚlSy párvOt' .vit 8 t] p[;gg[eWu d.eRWUd›ª›;c;yR ¬pivxit 9 p[;Gb[÷c;yuRdgg[eWu d.eRWu 10 sv*RWÉ/ivf;<$;-É.r²ºgRN/vtIÉ." xItoã,;É.r;c;yoRŒÉ.iWet( 11 SvyÉmv tu 12 mN]v,oR .vit 13 ye aPSvNtr¦y" p[iv·; ”Typ;mï²lmvÉsit 14 ydp;' `or' ydp;' £Ër' ydp;mx;NtÉmit c 15 yo rocnStÉmh gOð;mITy;Tm;nmÉ.iWit 16 yxse tejs ”it c 17 yen ²S]ym-kŽ,utÉmit c 18 tUã,I' ctuqRm( 19 ¬poTq;yidTymupitϼto´N.[;j.O-i·É.árTyetTp[.Oitn; mN]e, 20 yq;²l©Ö v; ivhrn( 21 c=ursI-TynubÝIy;t( 22 me%l;mvmut ¬duÿm' v¨,p;xÉmit 23 b[;÷n;-N.ojÉyTv; Svy' .uKTv; kƒxXmÅuromn%;in v;pyIt ²x%;vjRm( 24 ˜;Tv;lûŽTy;hte v;ssI pár/;y §jm;bÝIt ÅIrÉs mÉy rmSveit 25 ne} y* Sqo nyt' m;ÉmTyup;nh* 26 gN/voRŒsIit vw,v' d<@Ö gOð;it 27 a;c;y| spárWTkm>yeTy;c;yRpárWdmI=te y=Émv c=uW" ip[yo vo .Uy;sÉmit 28 ¬popivXy mu:y;Np[;,;Ns'mOx¥oÏ;ip/;n; nkÚlIit 29 a]wnm;c;yoRŒhRyet( 30 goyuÿ_' rqmups'£My p=sI kËbrb;ô v;É.-mOxeÃnSpte vI@±v©o ih .Uy; ”it 31 a;Sq;t; te jytu jeTv;nITy;itÏit 32 p[;›ªvod›ªv;É.p[y;y p[d²=,m;vOTyopy;it 33 ¬py;t;y;-

brahmacArI vedamadhItya 1 upanyAhqtya gurave 2 anujxAto dArAnkurvIta 3 asagotrAn 4 mAturasapiNDA 5 anagnikA tu freSThA 6 athAplavanam 7 uttarataH purastAdvAcAryakulasya parivqtaM bhavati 8 tatra prAgagreSu darbheSUdazzAcArya upavifati 9 prAgbrahmacAryudagagreSu darbheSu 10 sarvauSadhiviphANTA-bhiradbhirgandhavatIbhiH fItoSNAbhirAcAryo'bhiSixcet 11 svayamiva tu 12 mantravarNo bhavati 13 ye apsvantaragnayaH praviSTA ityapAmaxjalimavasixcati 14 yadapAM ghoraM yadapAM krUraM yadapAmafAntamiti ca 15 yo rocanastamiha gqhNAmItyAtmAnamabhiSixcati 16 yafase tejasa iti ca 17 yena striyama-kqNutamiti ca 18 tUSNIM caturtham 19 upotthAyadityamupatiSThetodyanbhrAjabhq-STibhirityetatprabhqtinA mantreNa 20 yathAlizgaM vA viharan 21 cakSurasI-tyanubadhnIyAt 22 mekhalAmavamuxcata uduttamaM varuNapAfamiti 23 brAhmanA-nbhojayitvA svayaM bhuktvA kefafmafruromanakhAni vApayIta fikhAvarjam 24 snAtvAlazkqtyAhate vAsasI paridhAya srajamAbadhnIta frIrasi mayi ramasveti 25 ne tr?yau stho nayataM mAmityupAnahau 26 gandharvo'sIti vaiNavaM daNDaM gqhNAti 27 AcAryaM sapariSatkamabhyetyAcAryapariSadamIkSate yakSamiva cakSuSaH priyo vo bhUyAsamiti 28 upopavifya mukhyAnprANAnsaMmqfannoSThApidhAnA nakulIti 29 atrainamAcAryo'rhayet 30 goyuktaM rathamupasaMkramya pakSasI kUbarabAhU vAbhi-mqfedvanaspate vIDvazgo hi bhUyA iti 31 AsthAtA te jayatu jetvAnItyAtiSThati 32 prAzvodazvAbhiprayAya pradakSiNamAvqtyopayAti 33 upayAtAyA-

brahmacArI vedamadhItya 1 upanyAhqtya gurave 2 anujxAto dArAnkurvIta 3 asagotrAn 4 mAturasapiNDA 5 anagnikA tu freSThA 6 athAplavanam 7 uttarataH purastAdvAcAryakulasya parivqtaM bhavati 8 tatra prAgagreSu darbheSUdazzAcArya upavifati 9 prAgbrahmacAryudagagreSu darbheSu 10 sarvauSadhiviphANTA-bhiradbhirgandhavatIbhiH fItoSNAbhirAcAryo'bhiSixcet 11 svayamiva tu 12 mantravarNo bhavati 13 ye apsvantaragnayaH praviSTA ityapAmaxjalimavasixcati 14 yadapAM ghoraM yadapAM krUraM yadapAmafAntamiti ca 15 yo rocanastamiha gqhNAmItyAtmAnamabhiSixcati 16 yafase tejasa iti ca 17 yena striyama-kqNutamiti ca 18 tUSNIM caturtham 19 upotthAyadityamupatiSThetodyanbhrAjabhq-STibhirityetatprabhqtinA mantreNa 20 yathAlizgaM vA viharan 21 cakSurasI-tyanubadhnIyAt 22 mekhalAmavamuxcata uduttamaM varuNapAfamiti 23 brAhmanA-nbhojayitvA svayaM bhuktvA kefafmafruromanakhAni vApayIta fikhAvarjam 24 snAtvAlazkqtyAhate vAsasI paridhAya srajamAbadhnIta frIrasi mayi ramasveti 25 netr! yau stho nayataM mAmityupAnahau 26 gandharvo'sIti vaiNavaM daNDaM gqhNAti 27 AcAryaM sapariSatkamabhyetyAcAryapariSadamIkSate yakSamiva cakSuSaH priyo vo bhUyAsamiti 28 upopavifya mukhyAnprANAnsaMmqfannoSThApidhAnA nakulIti 29 atrainamAcAryo'rhayet 30 goyuktaM rathamupasaMkramya pakSasI kUbarabAhU vAbhi-mqfedvanaspate vIDvazgo hi bhUyA iti 31 AsthAtA te jayatu jetvAnItyAtiSThati 32 prAzvodazvAbhiprayAya pradakSiNamAvqtyopayAti 33 upayAtAyA-

ब्रह्मचारी वेदमधीत्य १ उपन्याहृत्य गुरवे २ अनुज्ञातो दारान्कुर्वीत ३ असगोत्रान् ४ मातुरसपिण्डा ५ अनग्निका तु श्रेष्ठा ६ अथाप्लवनम् ७ उत्तरतः पुरस्ताद्वाचार्यकुलस्य परिवृतं भवति ८ तत्र प्रागग्रेषु दर्भेषूदङ्ङाचार्य उपविशति ९ प्राग्ब्रह्मचार्युदगग्रेषु दर्भेषु १० सर्वौषधिविफाण्टा-भिरद्भिर्गन्धवतीभिः शीतोष्णाभिराचार्योऽभिषिञ्चेत् ११ स्वयमिव तु १२ मन्त्रवर्णो भवति १३ ये अप्स्वन्तरग्नयः प्रविष्टा इत्यपामञ्जलिमवसिञ्चति १४ यदपां घोरं यदपां क्रूरं यदपामशान्तमिति च १५ यो रोचनस्तमिह गृह्णामीत्यात्मानमभिषिञ्चति १६ यशसे तेजस इति च १७ येन स्त्रियम-कृणुतमिति च १८ तूष्णीं चतुर्थम् १९ उपोत्थायदित्यमुपतिष्ठेतोद्यन्भ्राजभृ-ष्टिभिरित्येतत्प्रभृतिना मन्त्रेण २० यथालिङ्गं वा विहरन् २१ चक्षुरसी-त्यनुबध्नीयात् २२ मेखलामवमुञ्चत उदुत्तमं वरुणपाशमिति २३ ब्राह्मना-न्भोजयित्वा स्वयं भुक्त्वा केशश्मश्रुरोमनखानि वापयीत शिखावर्जम् २४ स्नात्वालङ्कृत्याहते वाससी परिधाय स्रजमाबध्नीत श्रीरसि मयि रमस्वेति २५ ने त्र्?यौ स्थो नयतं मामित्युपानहौ २६ गन्धर्वोऽसीति वैणवं दण्डं गृह्णाति २७ आचार्यं सपरिषत्कमभ्येत्याचार्यपरिषदमीक्षते यक्षमिव चक्षुषः प्रियो वो भूयासमिति २८ उपोपविश्य मुख्यान्प्राणान्संमृशन्नोष्ठापिधाना नकुलीति २९ अत्रैनमाचार्योऽर्हयेत् ३० गोयुक्तं रथमुपसंक्रम्य पक्षसी कूबरबाहू वाभि-मृशेद्वनस्पते वीड्वङ्गो हि भूया इति ३१ आस्थाता ते जयतु जेत्वानीत्यातिष्ठति ३२ प्राङ्वोदङ्वाभिप्रयाय प्रदक्षिणमावृत्योपयाति ३३ उपयाताया-

ब्रह्मचारी वेदमधीत्य १ उपन्याहृत्य गुरवे २ अनुज्ञातो दारान्कुर्वीत ३ असगोत्रान् ४ मातुरसपिण्डा ५ अनग्निका तु श्रेष्ठा ६ अथाप्लवनम् ७ उत्तरतः पुरस्ताद्वाचार्यकुलस्य परिवृतं भवति ८ तत्र प्रागग्रेषु दर्भेषूदङ्ङाचार्य उपविशति ९ प्राग्ब्रह्मचार्युदगग्रेषु दर्भेषु १० सर्वौषधिविफाण्टा-भिरद्भिर्गन्धवतीभिः शीतोष्णाभिराचार्योऽभिषिञ्चेत् ११ स्वयमिव तु १२ मन्त्रवर्णो भवति १३ ये अप्स्वन्तरग्नयः प्रविष्टा इत्यपामञ्जलिमवसिञ्चति १४ यदपां घोरं यदपां क्रूरं यदपामशान्तमिति च १५ यो रोचनस्तमिह गृह्णामीत्यात्मानमभिषिञ्चति १६ यशसे तेजस इति च १७ येन स्त्रियम-कृणुतमिति च १८ तूष्णीं चतुर्थम् १९ उपोत्थायदित्यमुपतिष्ठेतोद्यन्भ्राजभृ-ष्टिभिरित्येतत्प्रभृतिना मन्त्रेण २० यथालिङ्गं वा विहरन् २१ चक्षुरसी-त्यनुबध्नीयात् २२ मेखलामवमुञ्चत उदुत्तमं वरुणपाशमिति २३ ब्राह्मना-न्भोजयित्वा स्वयं भुक्त्वा केशश्मश्रुरोमनखानि वापयीत शिखावर्जम् २४ स्नात्वालङ्कृत्याहते वाससी परिधाय स्रजमाबध्नीत श्रीरसि मयि रमस्वेति २५ नेत्र्! यौ स्थो नयतं मामित्युपानहौ २६ गन्धर्वोऽसीति वैणवं दण्डं गृह्णाति २७ आचार्यं सपरिषत्कमभ्येत्याचार्यपरिषदमीक्षते यक्षमिव चक्षुषः प्रियो वो भूयासमिति २८ उपोपविश्य मुख्यान्प्राणान्संमृशन्नोष्ठापिधाना नकुलीति २९ अत्रैनमाचार्योऽर्हयेत् ३० गोयुक्तं रथमुपसंक्रम्य पक्षसी कूबरबाहू वाभि-मृशेद्वनस्पते वीड्वङ्गो हि भूया इति ३१ आस्थाता ते जयतु जेत्वानीत्यातिष्ठति ३२ प्राङ्वोदङ्वाभिप्रयाय प्रदक्षिणमावृत्योपयाति ३३ उपयाताया-


127

at è?v| vOõxIlI Sy;idit smSto¶¼x" 1 t]wt;Ny;c;y;Ü" párs'c=te 2 n;j;tlo»äoph;sÉmCz¹t( 3 n;yuGv; 4 n rjSvly; 5 n sm;nãy;R 6 n;pry; Ã;r; p[p¥m¥' .uïIt 7 n iÃ"pKvm( 8 n pyuRiWtm( 9 aNy] x;km;\ syvip·ivk;re>y" 10 n vWRit /;vet( 11 nop;nh* Svy' hret( 12 nodp;nmve=et( 13 n fl;in Svy' p[ÉcNvIt 14 n;gN/;' §j' /;ryet( 15 aNy;' ihr

ata UrdhvaM vqddhafIlI syAditi samastoddefaH 1 tatraitAnyAcAryAH parisaMcakSate 2 nAjAtalomnyopahAsamicchet 3 nAyugvA 4 na rajasvalayA 5 na samAnarSyA 6 nAparayA dvArA prapannamannaM bhuxjIta 7 na dviHpakvam 8 na paryuSitam 9 anyatra fAkamAMM sayavapiSTavikArebhyaH 10 na varSati dhAvet 11 nopAnahau svayaM haret 12 nodapAnamavekSet 13 na phalAni svayaM pracinvIta 14 nAgandhAM srajaM dhArayet 15 anyAM hiraNyasrajaH 16 na mAloktAm 17 sragiti vAcayet 18 bhadra mityetAM vqthAvAcaM pariharet 19 bhadra miti brUyAt 20 tatraite trayaH snAtakA bhavanti 21 vidyAsnAtako vratasnAtako vidyAvratasnAtaka iti 22 teSAmuttamaH freSThastulyau pUrvau 23 nArdraM paridadhIta 24 naikaM paridadhIta 25 na manuSyasya stutiM prayuxjIta 26 nAdqSTaM dqSTato bruvIta 27 nAfrutaM frutataH 28 svAdhyAyavirodhino'rthAnutsqjet 29 tailapAtramivAtmAnaM didhArayiSet 30 na vqkSamArohet 31 na pratisAyaM grAmAntaraM vrajet 32 naikaH 33 na vqSalaiH saha 34 na kAsqtyA grAmaM pravifet 35 na cAnanucarafcaret

ata UrdhvaM vqddhafIlI syAditi samastoddefaH 1 tatraitAnyAcAryAH parisaMcakSate 2 nAjAtalomnyopahAsamicchet 3 nAyugvA 4 na rajasvalayA 5 na samAnarSyA 6 nAparayA dvArA prapannamannaM bhuxjIta 7 na dviHpakvam 8 na paryuSitam 9 anyatra fAkamAMM sayavapiSTavikArebhyaH 10 na varSati dhAvet 11 nopAnahau svayaM haret 12 nodapAnamavekSet 13 na phalAni svayaM pracinvIta 14 nAgandhAM srajaM dhArayet 15 anyAM hiraNyasrajaH 16 na mAloktAm 17 sragiti vAcayet 18 bhadra mityetAM vqthAvAcaM pariharet 19 bhadra miti brUyAt 20 tatraite trayaH snAtakA bhavanti 21 vidyAsnAtako vratasnAtako vidyAvratasnAtaka iti 22 teSAmuttamaH freSThastulyau pUrvau 23 nAdra rM! paridadhIta 24 naikaM paridadhIta 25 na manuSyasya stutiM prayuxjIta 26 nAdqSTaM dqSTato bruvIta 27 nAfrutaM frutataH 28 svAdhyAyavirodhino'rthAnutsqjet 29 tailapAtramivAtmAnaM didhArayiSet 30 na vqkSamArohet 31 na pratisAyaM grAmAntaraM vrajet 32 naikaH 33 na vqSalaiH saha 34 na kAsqtyA grAmaM pravifet 35 na cAnanucarafcaret

अत ऊर्ध्वं वृद्धशीली स्यादिति समस्तोद्देशः १ तत्रैतान्याचार्याः परिसंचक्षते २ नाजातलोम्न्योपहासमिच्छेत् ३ नायुग्वा ४ न रजस्वलया ५ न समानर्ष्या ६ नापरया द्वारा प्रपन्नमन्नं भुञ्जीत ७ न द्विःपक्वम् ८ न पर्युषितम् ९ अन्यत्र शाकमाँ सयवपिष्टविकारेभ्यः १० न वर्षति धावेत् ११ नोपानहौ स्वयं हरेत् १२ नोदपानमवेक्षेत् १३ न फलानि स्वयं प्रचिन्वीत १४ नागन्धां स्रजं धारयेत् १५ अन्यां हिरण्यस्रजः १६ न मालोक्ताम् १७ स्रगिति वाचयेत् १८ भद्र मित्येतां वृथावाचं परिहरेत् १९ भद्र मिति ब्रूयात् २० तत्रैते त्रयः स्नातका भवन्ति २१ विद्यास्नातको व्रतस्नातको विद्याव्रतस्नातक इति २२ तेषामुत्तमः श्रेष्ठस्तुल्यौ पूर्वौ २३ नार्द्रं परिदधीत २४ नैकं परिदधीत २५ न मनुष्यस्य स्तुतिं प्रयुञ्जीत २६ नादृष्टं दृष्टतो ब्रुवीत २७ नाश्रुतं श्रुततः २८ स्वाध्यायविरोधिनोऽर्थानुत्सृजेत् २९ तैलपात्रमिवात्मानं दिधारयिषेत् ३० न वृक्षमारोहेत् ३१ न प्रतिसायं ग्रामान्तरं व्रजेत् ३२ नैकः ३३ न वृषलैः सह ३४ न कासृत्या ग्रामं प्रविशेत् ३५ न चाननुचरश्चरेत्

अत ऊर्ध्वं वृद्धशीली स्यादिति समस्तोद्देशः १ तत्रैतान्याचार्याः परिसंचक्षते २ नाजातलोम्न्योपहासमिच्छेत् ३ नायुग्वा ४ न रजस्वलया ५ न समानर्ष्या ६ नापरया द्वारा प्रपन्नमन्नं भुञ्जीत ७ न द्विःपक्वम् ८ न पर्युषितम् ९ अन्यत्र शाकमाँ सयवपिष्टविकारेभ्यः १० न वर्षति धावेत् ११ नोपानहौ स्वयं हरेत् १२ नोदपानमवेक्षेत् १३ न फलानि स्वयं प्रचिन्वीत १४ नागन्धां स्रजं धारयेत् १५ अन्यां हिरण्यस्रजः १६ न मालोक्ताम् १७ स्रगिति वाचयेत् १८ भद्र मित्येतां वृथावाचं परिहरेत् १९ भद्र मिति ब्रूयात् २० तत्रैते त्रयः स्नातका भवन्ति २१ विद्यास्नातको व्रतस्नातको विद्याव्रतस्नातक इति २२ तेषामुत्तमः श्रेष्ठस्तुल्यौ पूर्वौ २३ नाद्र रं! परिदधीत २४ नैकं परिदधीत २५ न मनुष्यस्य स्तुतिं प्रयुञ्जीत २६ नादृष्टं दृष्टतो ब्रुवीत २७ नाश्रुतं श्रुततः २८ स्वाध्यायविरोधिनोऽर्थानुत्सृजेत् २९ तैलपात्रमिवात्मानं दिधारयिषेत् ३० न वृक्षमारोहेत् ३१ न प्रतिसायं ग्रामान्तरं व्रजेत् ३२ नैकः ३३ न वृषलैः सह ३४ न कासृत्या ग्रामं प्रविशेत् ३५ न चाननुचरश्चरेत्


142

a;yuJy;' p*,Rm;Sy;' pOW;tkƒ p;ys’å r*{ " 1 tSy juüy;d; no Ém];v¨,eit p[qm;' m; nStok ”it iÃtIy;m( 2 gon;mÉ.’ pOqkª k;My;sITyetTp[.OitÉ." 3 Sq;lIp;k;vOt;Nyt( 4 pOW;tkù p[d²=,mɦ' py;R,Iy b[;÷,;nve=ÉyTv; Svymve=et t°=udeRviht' purSt;CzÚ£-mu°rTpXyem xrd" xt' jIvem xrd" xtÉmit 5 b[;÷,;N.ojÉyTv; Svy' .uKTv; j;tuW;Nm,INsv*RWÉ/ÉmÅ;n;bÝIrNSvSTyyn;qRm( 6 s;y' g;" pOW;tkù p[;xÉyTv; shvTs; v;syet 7 SvâSt h;s;' .vit 8 nvyDe p;ys’¨rwN{ ;¦" 9 tSy mu:y;' hivr;üit' üTv; ctsOÉ.r;Jy;-üitÉ.rÉ.juhoit xt;yu/;yeTyetTp[.OitÉ." 10 Sq;lIp;k;vOt;Nyt( 11 hiv¨¾Cz·xeW' p[;xye´;vNt ¬pet;" Syu" 12 skŽdp;mupStIyR iÒror-v´it 13 i].ORgU,;m( 14 ap;' cwvopár·;t( 15 as'Sv;d' inÉgreº{ ;¥" Åey ”it 16 Ev' i]" 17 tUã,I' ctuqRm( 18 .Uy Ev;vd;y 19 k;m' t] s'Sv;dyern( 20 a;c;Ntodk;" p[TyÉ.mOxerNmu%' ²xroŒ©;nITy-nulommmoŒsIit 21 Etywv;vOt; Xy;m;kyv;n;m( 22 aɦ" p[;Xn;tu p[qm ”it Xy;m;k;n;m( 23 Etmu Ty' m/un; s'yut' yvÉmit yv;n;m(

AfvayujyAM paurNamAsyAM pqSAtake pAyasafcarU raudra ?H 1 tasya juhuyAdA no mitrAvaruNeti prathamAM mA nastoka iti dvitIyAm 2 gonAmabhifca pqthak kAmyAsItyetatprabhqtibhiH 3 sthAlIpAkAvqtAnyat 4 pqSAtakaM pradakSiNamagniM paryANIya brAhmaNAnavekSayitvA svayamavekSeta taccakSurdevahitaM purastAcchukra-muccaratpafyema faradaH fataM jIvema faradaH fatamiti 5 brAhmaNAnbhojayitvA svayaM bhuktvA jAtuSAnmaNInsarvauSadhimifrAnAbadhnIransvastyayanArtham 6 sAyaM gAH pqSAtakaM prAfayitvA sahavatsA vAsayeta 7 svasti hAsAM bhavati 8 navayajxe pAyasafcaruraindra ?AgnaH 9 tasya mukhyAM havirAhutiM hutvA catasqbhirAjyA-hutibhirabhijuhoti fatAyudhAyetyetatprabhqtibhiH 10 sthAlIpAkAvqtAnyat 11 havirucchiSTafeSaM prAfayedyAvanta upetAH syuH 12 sakqdapAmupastIrya dvifcarora-vadyati 13 trirbhqgUNAm 14 apAM caivopariSTAt 15 asaMsvAdaM nigiredbhadra ?AnnaH freya iti 16 evaM triH 17 tUSNIM caturtham 18 bhUya evAvadAya 19 kAmaM tatra saMsvAdayeran 20 AcAntodakAH pratyabhimqferanmukhaM firo'zgAnItya-nulomamamo'sIti 21 etayaivAvqtA fyAmAkayavAnAm 22 agniH prAfnAtu prathama iti fyAmAkAnAm 23 etamu tyaM madhunA saMyutaM yavamiti yavAnAm

AfvayujyAM paurNamAsyAM pqSAtake pAyasafcarU raudra H! 1 tasya juhuyAdA no mitrAvaruNeti prathamAM mA nastoka iti dvitIyAm 2 gonAmabhifca pqthak kAmyAsItyetatprabhqtibhiH 3 sthAlIpAkAvqtAnyat 4 pqSAtakaM pradakSiNamagniM paryANIya brAhmaNAnavekSayitvA svayamavekSeta taccakSurdevahitaM purastAcchukra-muccaratpafyema faradaH fataM jIvema faradaH fatamiti 5 brAhmaNAnbhojayitvA svayaM bhuktvA jAtuSAnmaNInsarvauSadhimifrAnAbadhnIransvastyayanArtham 6 sAyaM gAH pqSAtakaM prAfayitvA sahavatsA vAsayeta 7 svasti hAsAM bhavati 8 navayajxe pAyasafcaruraindrA gnaH 9 tasya mukhyAM havirAhutiM hutvA catasqbhirAjyA-hutibhirabhijuhoti fatAyudhAyetyetatprabhqtibhiH 10 sthAlIpAkAvqtAnyat 11 havirucchiSTafeSaM prAfayedyAvanta upetAH syuH 12 sakqdapAmupastIrya dvifcarora-vadyati 13 trirbhqgUNAm 14 apAM caivopariSTAt 15 asaMsvAdaM nigiredbhadrA nnaH freya iti 16 evaM triH 17 tUSNIM caturtham 18 bhUya evAvadAya 19 kAmaM tatra saMsvAdayeran 20 AcAntodakAH pratyabhimqferanmukhaM firo'zgAnItya-nulomamamo'sIti 21 etayaivAvqtA fyAmAkayavAnAm 22 agniH prAfnAtu prathama iti fyAmAkAnAm 23 etamu tyaM madhunA saMyutaM yavamiti yavAnAm

आश्वयुज्यां पौर्णमास्यां पृषातके पायसश्चरू रौद्र ?ः १ तस्य जुहुयादा नो मित्रावरुणेति प्रथमां मा नस्तोक इति द्वितीयाम् २ गोनामभिश्च पृथक् काम्यासीत्येतत्प्रभृतिभिः ३ स्थालीपाकावृतान्यत् ४ पृषातकं प्रदक्षिणमग्निं पर्याणीय ब्राह्मणानवेक्षयित्वा स्वयमवेक्षेत तच्चक्षुर्देवहितं पुरस्ताच्छुक्र-मुच्चरत्पश्येम शरदः शतं जीवेम शरदः शतमिति ५ ब्राह्मणान्भोजयित्वा स्वयं भुक्त्वा जातुषान्मणीन्सर्वौषधिमिश्रानाबध्नीरन्स्वस्त्ययनार्थम् ६ सायं गाः पृषातकं प्राशयित्वा सहवत्सा वासयेत ७ स्वस्ति हासां भवति ८ नवयज्ञे पायसश्चरुरैन्द्र ?ाग्नः ९ तस्य मुख्यां हविराहुतिं हुत्वा चतसृभिराज्या-हुतिभिरभिजुहोति शतायुधायेत्येतत्प्रभृतिभिः १० स्थालीपाकावृतान्यत् ११ हविरुच्छिष्टशेषं प्राशयेद्यावन्त उपेताः स्युः १२ सकृदपामुपस्तीर्य द्विश्चरोर-वद्यति १३ त्रिर्भृगूणाम् १४ अपां चैवोपरिष्टात् १५ असंस्वादं निगिरेद्भद्र ?ान्नः श्रेय इति १६ एवं त्रिः १७ तूष्णीं चतुर्थम् १८ भूय एवावदाय १९ कामं तत्र संस्वादयेरन् २० आचान्तोदकाः प्रत्यभिमृशेरन्मुखं शिरोऽङ्गानीत्य-नुलोमममोऽसीति २१ एतयैवावृता श्यामाकयवानाम् २२ अग्निः प्राश्नातु प्रथम इति श्यामाकानाम् २३ एतमु त्यं मधुना संयुतं यवमिति यवानाम्

आश्वयुज्यां पौर्णमास्यां पृषातके पायसश्चरू रौद्र ः! १ तस्य जुहुयादा नो मित्रावरुणेति प्रथमां मा नस्तोक इति द्वितीयाम् २ गोनामभिश्च पृथक् काम्यासीत्येतत्प्रभृतिभिः ३ स्थालीपाकावृतान्यत् ४ पृषातकं प्रदक्षिणमग्निं पर्याणीय ब्राह्मणानवेक्षयित्वा स्वयमवेक्षेत तच्चक्षुर्देवहितं पुरस्ताच्छुक्र-मुच्चरत्पश्येम शरदः शतं जीवेम शरदः शतमिति ५ ब्राह्मणान्भोजयित्वा स्वयं भुक्त्वा जातुषान्मणीन्सर्वौषधिमिश्रानाबध्नीरन्स्वस्त्ययनार्थम् ६ सायं गाः पृषातकं प्राशयित्वा सहवत्सा वासयेत ७ स्वस्ति हासां भवति ८ नवयज्ञे पायसश्चरुरैन्द्रा ग्नः ९ तस्य मुख्यां हविराहुतिं हुत्वा चतसृभिराज्या-हुतिभिरभिजुहोति शतायुधायेत्येतत्प्रभृतिभिः १० स्थालीपाकावृतान्यत् ११ हविरुच्छिष्टशेषं प्राशयेद्यावन्त उपेताः स्युः १२ सकृदपामुपस्तीर्य द्विश्चरोर-वद्यति १३ त्रिर्भृगूणाम् १४ अपां चैवोपरिष्टात् १५ असंस्वादं निगिरेद्भद्रा न्नः श्रेय इति १६ एवं त्रिः १७ तूष्णीं चतुर्थम् १८ भूय एवावदाय १९ कामं तत्र संस्वादयेरन् २० आचान्तोदकाः प्रत्यभिमृशेरन्मुखं शिरोऽङ्गानीत्य-नुलोमममोऽसीति २१ एतयैवावृता श्यामाकयवानाम् २२ अग्निः प्राश्नातु प्रथम इति श्यामाकानाम् २३ एतमु त्यं मधुना संयुतं यवमिति यवानाम्


151

a·k; r;i]devt; 1 pui·kmR 2 a;¦eyI ip} y; v; p[;j;pTytuRdevt; vwdevIit devt;ivc;r;" 3 ctur·ko hemNt" 4 t;" sv;R" sm;\ s;-ɒk¡WeRt( 5 ”it k*Ts" 6 } y·k ”Ty*í;hm;in" 7 tq; g*tmv;-kœ%<@Ç 8 yo?vRm;g[h;yyo hivárit 24 aqwn;-mudguTsOPy s'Dpy²Nt 25 p[;®KxrsmudKpdI' devdevTye 26 d²=,;²xrs' p[TyKpdI' iptOdevTye 27 s'D¢;y;' juüy;´Tpx(um;RyumkŽteit 28 pˆI codkm;d;y pxo" sv;RÉ, §ot;\ És p[=;lyet( 29 ag[e, n;É.' piv]e aNt/;Ry;nulomm;kŽTy vp;muõr²Nt 30 t;' x;%;ivx;%yo" k;Ïyor-vsJy;>yu+y Åpyet( 31 p[’äuitt;y;' ivxsteit b[Uy;t( 32 yq; n p[;g¦e.URÉm' xoÉ,t' gCz¹t( 33 êt;mÉ.`;yoRdguÃ;Sy p[TyÉ.`;ryet( 34 Sq;lIp;k;vOt; vp;mvd;y ¾Sv·kŽd;vOt; v;·k;yw Sv;heit juhoit

aSTakA rAtridevatA 1 puSTikarma 2 AgneyI pi tr?yA vA prAjApatyartudevatA vaifvadevIti devatAvicArAH 3 caturaSTako hemantaH 4 tAH sarvAH samAMM sA-fcikIrSet 5 iti kautsaH 6 tr?yaSTaka ityaudgAhamAniH 7 tathA gautamavA-rkakhaNDI 8 yordhvamAgrahAyaNyAstAmisrASTamI tAmapUpASTaketyAcakSate 9 sthAlIpAkAvqtA taNDulAnupaskqtya caruM frapayati 10 aSTau cApUpAnkapA-le'parivartayan 11 ekakapAlAn 12 amantrAnityaudgAhamAniH 13 traiyamba-kapramANAn 14 fqtAnabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 15 sthAlI-pAkAvqtAvadAya carofcApUpAnAM cASTakAyai svAheti juhoti 16 sthAlI-pAkAvqtAnyat 17 taiSyA UrdhvamaSTamyAM gauH 18 tAM sandhivelAsamIpaM purastA-dagneravasthApyopasthitAyAM juhuyAdyatpafavaH pra dhyAyateti 19 hutvA cAnuma-ntrayetAnu tvA mAtA manyatAmiti 20 yavamatIbhiradbhiH prokSedaSTakAyai tvA juSTAM prokSAmIti 21 ulmukena pariharetpari vAjapatiH kaviriti 22 apaH pAnAya dadyAt 23 pItafeSamadhastAtpaforavasixcedAttaM devebhyo haviriti 24 athainA-mudagutsqpya saMjxapayanti 25 prAkfirasamudakpadIM devadevatye 26 dakSiNAfirasaM pratyakpadIM pitqdevatye 27 saMjxaptAyAM juhuyAdyatpaf?rmAyumakqteti 28 patnI codakamAdAya pafoH sarvANi srotAMM si prakSAlayet 29 agreNa nAbhiM pavitre antardhAyAnulomamAkqtya vapAmuddharanti 30 tAM fAkhAvifAkhayoH kASThayora-vasajyAbhyukSya frapayet 31 prafcyutitAyAM vifasateti brUyAt 32 yathA na prAgagnerbhUmiM foNitaM gacchet 33 fqtAmabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 34 sthAlIpAkAvqtA vapAmavadAya sviSTakqdAvqtA vASTakAyai svAheti juhoti

aSTakA rAtridevatA 1 puSTikarma 2 AgneyI pitr! yA vA prAjApatyartudevatA vaifvadevIti devatAvicArAH 3 caturaSTako hemantaH 4 tAH sarvAH samAMM sA-fcikIrSet 5 iti kautsaH 6 tr! yaSTaka ityaudgAhamAniH 7 tathA gautamavA-rkakhaNDI 8 yordhvamAgrahAyaNyAstAmisrASTamI tAmapUpASTaketyAcakSate 9 sthAlIpAkAvqtA taNDulAnupaskqtya caruM frapayati 10 aSTau cApUpAnkapA-le'parivartayan 11 ekakapAlAn 12 amantrAnityaudgAhamAniH 13 traiyamba-kapramANAn 14 fqtAnabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 15 sthAlI-pAkAvqtAvadAya carofcApUpAnAM cASTakAyai svAheti juhoti 16 sthAlI-pAkAvqtAnyat 17 taiSyA UrdhvamaSTamyAM gauH 18 tAM sandhivelAsamIpaM purastA-dagneravasthApyopasthitAyAM juhuyAdyatpafavaH pra dhyAyateti 19 hutvA cAnuma-ntrayetAnu tvA mAtA manyatAmiti 20 yavamatIbhiradbhiH prokSedaSTakAyai tvA juSTAM prokSAmIti 21 ulmukena pariharetpari vAjapatiH kaviriti 22 apaH pAnAya dadyAt 23 pItafeSamadhastAtpaforavasixcedAttaM devebhyo haviriti 24 athainA-mudagutsqpya saMjxapayanti 25 prAkfirasamudakpadIM devadevatye 26 dakSiNAfirasaM pratyakpadIM pitqdevatye 27 saMjxaptAyAM juhuyAdyatparfmuA!yumakqteti 28 patnI codakamAdAya pafoH sarvANi srotAMM si prakSAlayet 29 agreNa nAbhiM pavitre antardhAyAnulomamAkqtya vapAmuddharanti 30 tAM fAkhAvifAkhayoH kASThayora-vasajyAbhyukSya frapayet 31 prafcyutitAyAM vifasateti brUyAt 32 yathA na prAgagnerbhUmiM foNitaM gacchet 33 fqtAmabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 34 sthAlIpAkAvqtA vapAmavadAya sviSTakqdAvqtA vASTakAyai svAheti juhoti

अष्टका रात्रिदेवता १ पुष्टिकर्म २ आग्नेयी पि त्र्?या वा प्राजापत्यर्तुदेवता वैश्वदेवीति देवताविचाराः ३ चतुरष्टको हेमन्तः ४ ताः सर्वाः समाँ सा-श्चिकीर्षेत् ५ इति कौत्सः ६ त्र्?यष्टक इत्यौद्गाहमानिः ७ तथा गौतमवा-र्कखण्डी ८ योर्ध्वमाग्रहायण्यास्तामिस्राष्टमी तामपूपाष्टकेत्याचक्षते ९ स्थालीपाकावृता तण्डुलानुपस्कृत्य चरुं श्रपयति १० अष्टौ चापूपान्कपा-लेऽपरिवर्तयन् ११ एककपालान् १२ अमन्त्रानित्यौद्गाहमानिः १३ त्रैयम्ब-कप्रमाणान् १४ शृतानभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् १५ स्थाली-पाकावृतावदाय चरोश्चापूपानां चाष्टकायै स्वाहेति जुहोति १६ स्थाली-पाकावृतान्यत् १७ तैष्या ऊर्ध्वमष्टम्यां गौः १८ तां सन्धिवेलासमीपं पुरस्ता-दग्नेरवस्थाप्योपस्थितायां जुहुयाद्यत्पशवः प्र ध्यायतेति १९ हुत्वा चानुम-न्त्रयेतानु त्वा माता मन्यतामिति २० यवमतीभिरद्भिः प्रोक्षेदष्टकायै त्वा जुष्टां प्रोक्षामीति २१ उल्मुकेन परिहरेत्परि वाजपतिः कविरिति २२ अपः पानाय दद्यात् २३ पीतशेषमधस्तात्पशोरवसिञ्चेदात्तं देवेभ्यो हविरिति २४ अथैना-मुदगुत्सृप्य संज्ञपयन्ति २५ प्राक्शिरसमुदक्पदीं देवदेवत्ये २६ दक्षिणाशिरसं प्रत्यक्पदीं पितृदेवत्ये २७ संज्ञप्तायां जुहुयाद्यत्पश्?र्मायुमकृतेति २८ पत्नी चोदकमादाय पशोः सर्वाणि स्रोताँ सि प्रक्षालयेत् २९ अग्रेण नाभिं पवित्रे अन्तर्धायानुलोममाकृत्य वपामुद्धरन्ति ३० तां शाखाविशाखयोः काष्ठयोर-वसज्याभ्युक्ष्य श्रपयेत् ३१ प्रश्च्युतितायां विशसतेति ब्रूयात् ३२ यथा न प्रागग्नेर्भूमिं शोणितं गच्छेत् ३३ शृतामभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् ३४ स्थालीपाकावृता वपामवदाय स्विष्टकृदावृता वाष्टकायै स्वाहेति जुहोति

अष्टका रात्रिदेवता १ पुष्टिकर्म २ आग्नेयी पित्र्! या वा प्राजापत्यर्तुदेवता वैश्वदेवीति देवताविचाराः ३ चतुरष्टको हेमन्तः ४ ताः सर्वाः समाँ सा-श्चिकीर्षेत् ५ इति कौत्सः ६ त्र्! यष्टक इत्यौद्गाहमानिः ७ तथा गौतमवा-र्कखण्डी ८ योर्ध्वमाग्रहायण्यास्तामिस्राष्टमी तामपूपाष्टकेत्याचक्षते ९ स्थालीपाकावृता तण्डुलानुपस्कृत्य चरुं श्रपयति १० अष्टौ चापूपान्कपा-लेऽपरिवर्तयन् ११ एककपालान् १२ अमन्त्रानित्यौद्गाहमानिः १३ त्रैयम्ब-कप्रमाणान् १४ शृतानभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् १५ स्थाली-पाकावृतावदाय चरोश्चापूपानां चाष्टकायै स्वाहेति जुहोति १६ स्थाली-पाकावृतान्यत् १७ तैष्या ऊर्ध्वमष्टम्यां गौः १८ तां सन्धिवेलासमीपं पुरस्ता-दग्नेरवस्थाप्योपस्थितायां जुहुयाद्यत्पशवः प्र ध्यायतेति १९ हुत्वा चानुम-न्त्रयेतानु त्वा माता मन्यतामिति २० यवमतीभिरद्भिः प्रोक्षेदष्टकायै त्वा जुष्टां प्रोक्षामीति २१ उल्मुकेन परिहरेत्परि वाजपतिः कविरिति २२ अपः पानाय दद्यात् २३ पीतशेषमधस्तात्पशोरवसिञ्चेदात्तं देवेभ्यो हविरिति २४ अथैना-मुदगुत्सृप्य संज्ञपयन्ति २५ प्राक्शिरसमुदक्पदीं देवदेवत्ये २६ दक्षिणाशिरसं प्रत्यक्पदीं पितृदेवत्ये २७ संज्ञप्तायां जुहुयाद्यत्पर्श्मुआ!युमकृतेति २८ पत्नी चोदकमादाय पशोः सर्वाणि स्रोताँ सि प्रक्षालयेत् २९ अग्रेण नाभिं पवित्रे अन्तर्धायानुलोममाकृत्य वपामुद्धरन्ति ३० तां शाखाविशाखयोः काष्ठयोर-वसज्याभ्युक्ष्य श्रपयेत् ३१ प्रश्च्युतितायां विशसतेति ब्रूयात् ३२ यथा न प्रागग्नेर्भूमिं शोणितं गच्छेत् ३३ शृतामभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् ३४ स्थालीपाकावृता वपामवदाय स्विष्टकृदावृता वाष्टकायै स्वाहेति जुहोति


158

anup[hrit vp;Åpy" 3 aNy] v;m;° sKQn" Klo»’ 4 v;m' sKQyNv·Ky;y ind?y;t( 5 tâSm¥ev;¦* ÅpyTyodnc¨ù c m;\ sc¨ù c pOq„e=,;>y;' p[d²=,mud;yuvn( 6 êt;vÉ.`;yoRdguÃ;Sy p[TyÉ.`;ryet( 7 k\ se rsmv;ÉsCy 8 Pl=x;%;vit p[StreŒvd;n;in kŽTv; 9 Sq;lIp;k;vOt;vd;n;n;' k\ seŒv´it 10 ¾Sv·kŽt’ pOqkª 11 cro-¨õÈTy ÉbLvm;]mvd;nw" sh yUWe, s¥yet( 12 ctugORhItm;Jy' gOhITv;-·cRp[qmy; juüy;d¦;vɦárit 13 s¥It;ÿOtIym;]mvd;y iÃtIy;-tOtIy;>y;' juhoit 14 ¬ÿrSy;' Sv;h;k;r' d/;it 15 Evmev;vre ctuqIRpmI>y;' WÏIs¢mI>y;' c 16 xeWmvd;y s*iv·kŽtm·My;' juüy;t( 17 y´u v; aLpsM.;rtm" Sy;dip px(unwv kÚvIRt 18 aip v; Sq;lIp;kù kÚvIRt 19 aip v; gog[;Rsm;hret( 20 aip v;r

anupraharati vapAfrapaNyau 1 prAcImekafUlAM pratIcImitarAm 2 avadya-ntyavadAnAni sarvAzgebhyaH 3 anyatra vAmAcca sakthnaH klomnafca 4 vAmaM sakthyanvaSTakyAya nidadhyAt 5 tasminnevAgnau frapayatyodanacaruM ca mAMM sacaruM ca pqthazmekSaNAbhyAM pradakSiNamudAyuvan 6 fqtAvabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 7 kaMM se rasamavAsicya 8 plakSafAkhAvati prastare'vadAnAni kqtvA 9 sthAlIpAkAvqtAvadAnAnAM kaMM se'vadyati 10 sviSTakqtafca pqthak 11 caro-ruddhqtya bilvamAtramavadAnaiH saha yUSeNa sannayet 12 caturgqhItamAjyaM gqhItvA-STarcaprathamayA juhuyAdagnAvagniriti 13 sannItAttqtIyamAtramavadAya dvitIyA-tqtIyAbhyAM juhoti 14 uttarasyAM svAhAkAraM dadhAti 15 evamevAvare caturthIpaxcamIbhyAM SaSThIsaptamIbhyAM ca 16 feSamavadAya sauviSTakqtamaSTamyAM juhuyAt 17 yadyu vA alpasambhAratamaH syAdapi paf?naiva kurvIta 18 api vA sthAlIpAkaM kurvIta 19 api vA gorgrAsamAharet 20 api vAraNye kakSa-mupadhAya brUyAdeSA me'STaketi 21 na tveva na kurvIta na tveva na kurvIta 22

anupraharati vapAfrapaNyau 1 prAcImekafUlAM pratIcImitarAm 2 avadya-ntyavadAnAni sarvAzgebhyaH 3 anyatra vAmAcca sakthnaH klomnafca 4 vAmaM sakthyanvaSTakyAya nidadhyAt 5 tasminnevAgnau frapayatyodanacaruM ca mAMM sacaruM ca pqthazmekSaNAbhyAM pradakSiNamudAyuvan 6 fqtAvabhighAryodagudvAsya pratyabhighArayet 7 kaMM se rasamavAsicya 8 plakSafAkhAvati prastare'vadAnAni kqtvA 9 sthAlIpAkAvqtAvadAnAnAM kaMM se'vadyati 10 sviSTakqtafca pqthak 11 caro-ruddhqtya bilvamAtramavadAnaiH saha yUSeNa sannayet 12 caturgqhItamAjyaM gqhItvA-STarcaprathamayA juhuyAdagnAvagniriti 13 sannItAttqtIyamAtramavadAya dvitIyA-tqtIyAbhyAM juhoti 14 uttarasyAM svAhAkAraM dadhAti 15 evamevAvare caturthIpaxcamIbhyAM SaSThIsaptamIbhyAM ca 16 feSamavadAya sauviSTakqtamaSTamyAM juhuyAt 17 yadyu vA alpasambhAratamaH syAdapi pafnuai!va kurvIta 18 api vA sthAlIpAkaM kurvIta 19 api vA gorgrAsamAharet 20 api vAraNye kakSa-mupadhAya brUyAdeSA me'STaketi 21 na tveva na kurvIta na tveva na kurvIta 22

अनुप्रहरति वपाश्रपण्यौ १ प्राचीमेकशूलां प्रतीचीमितराम् २ अवद्य-न्त्यवदानानि सर्वाङ्गेभ्यः ३ अन्यत्र वामाच्च सक्थ्नः क्लोम्नश्च ४ वामं सक्थ्यन्वष्टक्याय निदध्यात् ५ तस्मिन्नेवाग्नौ श्रपयत्योदनचरुं च माँ सचरुं च पृथङ्मेक्षणाभ्यां प्रदक्षिणमुदायुवन् ६ शृतावभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् ७ कँ से रसमवासिच्य ८ प्लक्षशाखावति प्रस्तरेऽवदानानि कृत्वा ९ स्थालीपाकावृतावदानानां कँ सेऽवद्यति १० स्विष्टकृतश्च पृथक् ११ चरो-रुद्धृत्य बिल्वमात्रमवदानैः सह यूषेण सन्नयेत् १२ चतुर्गृहीतमाज्यं गृहीत्वा-ष्टर्चप्रथमया जुहुयादग्नावग्निरिति १३ सन्नीतात्तृतीयमात्रमवदाय द्वितीया-तृतीयाभ्यां जुहोति १४ उत्तरस्यां स्वाहाकारं दधाति १५ एवमेवावरे चतुर्थीपञ्चमीभ्यां षष्ठीसप्तमीभ्यां च १६ शेषमवदाय सौविष्टकृतमष्टम्यां जुहुयात् १७ यद्यु वा अल्पसम्भारतमः स्यादपि पश्?नैव कुर्वीत १८ अपि वा स्थालीपाकं कुर्वीत १९ अपि वा गोर्ग्रासमाहरेत् २० अपि वारण्ये कक्ष-मुपधाय ब्रूयादेषा मेऽष्टकेति २१ न त्वेव न कुर्वीत न त्वेव न कुर्वीत २२

अनुप्रहरति वपाश्रपण्यौ १ प्राचीमेकशूलां प्रतीचीमितराम् २ अवद्य-न्त्यवदानानि सर्वाङ्गेभ्यः ३ अन्यत्र वामाच्च सक्थ्नः क्लोम्नश्च ४ वामं सक्थ्यन्वष्टक्याय निदध्यात् ५ तस्मिन्नेवाग्नौ श्रपयत्योदनचरुं च माँ सचरुं च पृथङ्मेक्षणाभ्यां प्रदक्षिणमुदायुवन् ६ शृतावभिघार्योदगुद्वास्य प्रत्यभिघारयेत् ७ कँ से रसमवासिच्य ८ प्लक्षशाखावति प्रस्तरेऽवदानानि कृत्वा ९ स्थालीपाकावृतावदानानां कँ सेऽवद्यति १० स्विष्टकृतश्च पृथक् ११ चरो-रुद्धृत्य बिल्वमात्रमवदानैः सह यूषेण सन्नयेत् १२ चतुर्गृहीतमाज्यं गृहीत्वा-ष्टर्चप्रथमया जुहुयादग्नावग्निरिति १३ सन्नीतात्तृतीयमात्रमवदाय द्वितीया-तृतीयाभ्यां जुहोति १४ उत्तरस्यां स्वाहाकारं दधाति १५ एवमेवावरे चतुर्थीपञ्चमीभ्यां षष्ठीसप्तमीभ्यां च १६ शेषमवदाय सौविष्टकृतमष्टम्यां जुहुयात् १७ यद्यु वा अल्पसम्भारतमः स्यादपि पश्नुऐ!व कुर्वीत १८ अपि वा स्थालीपाकं कुर्वीत १९ अपि वा गोर्ग्रासमाहरेत् २० अपि वारण्ये कक्ष-मुपधाय ब्रूयादेषा मेऽष्टकेति २१ न त्वेव न कुर्वीत न त्वेव न कुर्वीत २२


163

SttoNv·Kym( 1 apro v; 2 d²=,pUveRŒ·mdexe párv;ry²Nt 3 tq;ytm( 4 tq;mu%w" kŽTym( 5 cturvr;?y;RNp[£m;n( 6 p’;dups'c;r" 7 ¬ÿr;/eR párvOtSy l=,' kŽTv;ɦ' p[,y²Nt 8 p’;d¦e¨lU%l' ë\ hÉyTv; skŽTs'gOhIt' v[Iihmui·mvh²Nt sVyoÿr;>y;' p;É,>y;m( 9 yd; ivtuW;" Syu" 10 skŽdev suflIkŽt;NkÚvIRt 11 aq;muãm;° sKQno m;\ spexImvkŽTy nv;y;' sUn;y;m,uxXz¹dyet( 12 yq; m;\ s;É.`;r;" ip<@; .ivãyNtIit 13 tâSm¥ev;¦* ÅpyTyodnc¨ù c m;\ sc¨ù c pOq„e=,;>y;' p[sVymud;yuvn( 14 êt;vÉ.`;yR d²=,oÃ;Sy n p[TyÉ.-`;ryet( 15 d²=,;/eR párvOtSy it§" kWRU" %;nyeTpUvoRp£m;" 16 p[;dex;y;m;’tur©‘lpOiqvIStq;v%;t;" 17 pUvRSy;" kãv;R" purSt;-Ll=,' kŽTv;ɦ' p[,y²Nt 18 apre, kWRU" py;RúTy l=,e ind?y;t( 19 skŽd;¾Cz¥' d.Rmui·' StO,oit 20 kWUR’ 21 pUvoRp£m;" 22 p’;TkWUR,;' SvStrm;St;ryet( 23 d²=,;g[w" kÚxw" 24 d²=,;p[v,m( 25 vOWI' copd?y;t( 26 t];Sm; a;hrNTyek“kx" sVy' b;ümnu 27 c¨Sq;Ly* me=,e k\ s' dvIRmudkÉmit 28 pˆI bihRiW ²xl;' in/;y Sqgr' ipni· 29 tSy;' cwv;ïn' in`Oãy it§o d.RipïUlIrïit sVyNtr;" 30 twl' copkLpyet( 31 =*mdx;' c 32 x(uc* dexe b[;÷,;ninN´;nyuGm;-nud„Ÿ%;nupveXy 33 d.;RNp[d;y 34 ¬dkpUv| itlodkù dd;it iptun;Rm gOhITv;s;vetÿe itlodkù ye c;] Tv;nu y;\ ’ Tvmnu tSmw te Sv/eit 35 ap ¬pSpOXywvmevetryo" 36 tq; gN/;n( 37 a¦* kárãy;mITy;mN],' hoãyt" 38 kÚivRTyuÿ_ƒ k\ se cå smvd;y me=,enop`;t' juüy;TSv;h;

fvastatonvaSTakyam 1 aparafvo vA 2 dakSiNapUrve'STamadefe parivArayanti 3 tathAyatam 4 tathAmukhaiH kqtyam 5 caturavarArdhyAnprakramAn 6 pafcAdupasaMcAraH 7 uttarArdhe parivqtasya lakSaNaM kqtvAgniM praNayanti 8 pafcAdagnerulUkhalaM dqMM hayitvA sakqtsaMgqhItaM vrIhimuSTimavahanti savyottarAbhyAM pANibhyAm 9 yadA vituSAH syuH 10 sakqdeva suphalIkqtAnkurvIta 11 athAmuSmAcca sakthno mAMM sapefImavakqtya navAyAM sUnAyAmaNufafchedayet 12 yathA mAMM sAbhighArAH piNDA bhaviSyantIti 13 tasminnevAgnau frapayatyodanacaruM ca mAMM sacaruM ca pqthazmekSaNAbhyAM prasavyamudAyuvan 14 fqtAvabhighArya dakSiNodvAsya na pratyabhi-ghArayet 15 dakSiNArdhe parivqtasya tisraH karSUH khAnayetpUrvopakramAH 16 prAdefAyAmAfcaturazgulapqthivIstathAvakhAtAH 17 pUrvasyAH karSvAH purastA-llakSaNaM kqtvAgniM praNayanti 18 apareNa karSUH paryAhqtya lakSaNe nidadhyAt 19 sakqdAcchinnaM darbhamuSTiM stqNoti 20 karSUfca 21 pUrvopakramAH 22 pafcAtkarSUNAM svastaramAstArayet 23 dakSiNAgraiH kufaiH 24 dakSiNApravaNam 25 vqSIM copadadhyAt 26 tatrAsmA AharantyekaikafaH savyaM bAhumanu 27 carusthAlyau mekSaNe kaMM saM darvImudakamiti 28 patnI barhiSi filAM nidhAya sthagaraM pinaSTi 29 tasyAM caivAxjanaM nighqSya tisro darbhapixjUlIraxjati savyantarAH 30 tailaM copakalpayet 31 kSaumadafAM ca 32 f?cau defe brAhmaNAnanindyAnayugmA-nudazmukhAnupavefya 33 darbhAnpradAya 34 udakapUrvaM tilodakaM dadAti piturnAma gqhItvAsAvetatte tilodakaM ye cAtra tvAnu yAMM fca tvamanu tasmai te svadheti 35 apa upaspqfyaivamevetarayoH 36 tathA gandhAn 37 agnau kariSyAmItyAmantraNaM hoSyataH 38 kurvityukte kaMM se carU samavadAya mekSaNenopaghAtaM juhuyAtsvAhA

fvastatonvaSTakyam 1 aparafvo vA 2 dakSiNapUrve'STamadefe parivArayanti 3 tathAyatam 4 tathAmukhaiH kqtyam 5 caturavarArdhyAnprakramAn 6 pafcAdupasaMcAraH 7 uttarArdhe parivqtasya lakSaNaM kqtvAgniM praNayanti 8 pafcAdagnerulUkhalaM dqMM hayitvA sakqtsaMgqhItaM vrIhimuSTimavahanti savyottarAbhyAM pANibhyAm 9 yadA vituSAH syuH 10 sakqdeva suphalIkqtAnkurvIta 11 athAmuSmAcca sakthno mAMM sapefImavakqtya navAyAM sUnAyAmaNufafchedayet 12 yathA mAMM sAbhighArAH piNDA bhaviSyantIti 13 tasminnevAgnau frapayatyodanacaruM ca mAMM sacaruM ca pqthazmekSaNAbhyAM prasavyamudAyuvan 14 fqtAvabhighArya dakSiNodvAsya na pratyabhi-ghArayet 15 dakSiNArdhe parivqtasya tisraH karSUH khAnayetpUrvopakramAH 16 prAdefAyAmAfcaturazgulapqthivIstathAvakhAtAH 17 pUrvasyAH karSvAH purastA-llakSaNaM kqtvAgniM praNayanti 18 apareNa karSUH paryAhqtya lakSaNe nidadhyAt 19 sakqdAcchinnaM darbhamuSTiM stqNoti 20 karSUfca 21 pUrvopakramAH 22 pafcAtkarSUNAM svastaramAstArayet 23 dakSiNAgraiH kufaiH 24 dakSiNApravaNam 25 vqSIM copadadhyAt 26 tatrAsmA AharantyekaikafaH savyaM bAhumanu 27 carusthAlyau mekSaNe kaMM saM darvImudakamiti 28 patnI barhiSi filAM nidhAya sthagaraM pinaSTi 29 tasyAM caivAxjanaM nighqSya tisro darbhapixjUlIraxjati savyantarAH 30 tailaM copakalpayet 31 kSaumadafAM ca 32 fcuau! defe brAhmaNAnanindyAnayugmA-nudazmukhAnupavefya 33 darbhAnpradAya 34 udakapUrvaM tilodakaM dadAti piturnAma gqhItvAsAvetatte tilodakaM ye cAtra tvAnu yAMM fca tvamanu tasmai te svadheti 35 apa upaspqfyaivamevetarayoH 36 tathA gandhAn 37 agnau kariSyAmItyAmantraNaM hoSyataH 38 kurvityukte kaMM se carU samavadAya mekSaNenopaghAtaM juhuyAtsvAhA

श्वस्ततोन्वष्टक्यम् १ अपरश्वो वा २ दक्षिणपूर्वेऽष्टमदेशे परिवारयन्ति ३ तथायतम् ४ तथामुखैः कृत्यम् ५ चतुरवरार्ध्यान्प्रक्रमान् ६ पश्चादुपसंचारः ७ उत्तरार्धे परिवृतस्य लक्षणं कृत्वाग्निं प्रणयन्ति ८ पश्चादग्नेरुलूखलं दृँ हयित्वा सकृत्संगृहीतं व्रीहिमुष्टिमवहन्ति सव्योत्तराभ्यां पाणिभ्याम् ९ यदा वितुषाः स्युः १० सकृदेव सुफलीकृतान्कुर्वीत ११ अथामुष्माच्च सक्थ्नो माँ सपेशीमवकृत्य नवायां सूनायामणुशश्छेदयेत् १२ यथा माँ साभिघाराः पिण्डा भविष्यन्तीति १३ तस्मिन्नेवाग्नौ श्रपयत्योदनचरुं च माँ सचरुं च पृथङ्मेक्षणाभ्यां प्रसव्यमुदायुवन् १४ शृतावभिघार्य दक्षिणोद्वास्य न प्रत्यभि-घारयेत् १५ दक्षिणार्धे परिवृतस्य तिस्रः कर्षूः खानयेत्पूर्वोपक्रमाः १६ प्रादेशायामाश्चतुरङ्गुलपृथिवीस्तथावखाताः १७ पूर्वस्याः कर्ष्वाः पुरस्ता-ल्लक्षणं कृत्वाग्निं प्रणयन्ति १८ अपरेण कर्षूः पर्याहृत्य लक्षणे निदध्यात् १९ सकृदाच्छिन्नं दर्भमुष्टिं स्तृणोति २० कर्षूश्च २१ पूर्वोपक्रमाः २२ पश्चात्कर्षूणां स्वस्तरमास्तारयेत् २३ दक्षिणाग्रैः कुशैः २४ दक्षिणाप्रवणम् २५ वृषीं चोपदध्यात् २६ तत्रास्मा आहरन्त्येकैकशः सव्यं बाहुमनु २७ चरुस्थाल्यौ मेक्षणे कँ सं दर्वीमुदकमिति २८ पत्नी बर्हिषि शिलां निधाय स्थगरं पिनष्टि २९ तस्यां चैवाञ्जनं निघृष्य तिस्रो दर्भपिञ्जूलीरञ्जति सव्यन्तराः ३० तैलं चोपकल्पयेत् ३१ क्षौमदशां च ३२ श्?चौ देशे ब्राह्मणाननिन्द्यानयुग्मा-नुदङ्मुखानुपवेश्य ३३ दर्भान्प्रदाय ३४ उदकपूर्वं तिलोदकं ददाति पितुर्नाम गृहीत्वासावेतत्ते तिलोदकं ये चात्र त्वानु याँ श्च त्वमनु तस्मै ते स्वधेति ३५ अप उपस्पृश्यैवमेवेतरयोः ३६ तथा गन्धान् ३७ अग्नौ करिष्यामीत्यामन्त्रणं होष्यतः ३८ कुर्वित्युक्ते कँ से चरू समवदाय मेक्षणेनोपघातं जुहुयात्स्वाहा

श्वस्ततोन्वष्टक्यम् १ अपरश्वो वा २ दक्षिणपूर्वेऽष्टमदेशे परिवारयन्ति ३ तथायतम् ४ तथामुखैः कृत्यम् ५ चतुरवरार्ध्यान्प्रक्रमान् ६ पश्चादुपसंचारः ७ उत्तरार्धे परिवृतस्य लक्षणं कृत्वाग्निं प्रणयन्ति ८ पश्चादग्नेरुलूखलं दृँ हयित्वा सकृत्संगृहीतं व्रीहिमुष्टिमवहन्ति सव्योत्तराभ्यां पाणिभ्याम् ९ यदा वितुषाः स्युः १० सकृदेव सुफलीकृतान्कुर्वीत ११ अथामुष्माच्च सक्थ्नो माँ सपेशीमवकृत्य नवायां सूनायामणुशश्छेदयेत् १२ यथा माँ साभिघाराः पिण्डा भविष्यन्तीति १३ तस्मिन्नेवाग्नौ श्रपयत्योदनचरुं च माँ सचरुं च पृथङ्मेक्षणाभ्यां प्रसव्यमुदायुवन् १४ शृतावभिघार्य दक्षिणोद्वास्य न प्रत्यभि-घारयेत् १५ दक्षिणार्धे परिवृतस्य तिस्रः कर्षूः खानयेत्पूर्वोपक्रमाः १६ प्रादेशायामाश्चतुरङ्गुलपृथिवीस्तथावखाताः १७ पूर्वस्याः कर्ष्वाः पुरस्ता-ल्लक्षणं कृत्वाग्निं प्रणयन्ति १८ अपरेण कर्षूः पर्याहृत्य लक्षणे निदध्यात् १९ सकृदाच्छिन्नं दर्भमुष्टिं स्तृणोति २० कर्षूश्च २१ पूर्वोपक्रमाः २२ पश्चात्कर्षूणां स्वस्तरमास्तारयेत् २३ दक्षिणाग्रैः कुशैः २४ दक्षिणाप्रवणम् २५ वृषीं चोपदध्यात् २६ तत्रास्मा आहरन्त्येकैकशः सव्यं बाहुमनु २७ चरुस्थाल्यौ मेक्षणे कँ सं दर्वीमुदकमिति २८ पत्नी बर्हिषि शिलां निधाय स्थगरं पिनष्टि २९ तस्यां चैवाञ्जनं निघृष्य तिस्रो दर्भपिञ्जूलीरञ्जति सव्यन्तराः ३० तैलं चोपकल्पयेत् ३१ क्षौमदशां च ३२ श्चुऔ! देशे ब्राह्मणाननिन्द्यानयुग्मा-नुदङ्मुखानुपवेश्य ३३ दर्भान्प्रदाय ३४ उदकपूर्वं तिलोदकं ददाति पितुर्नाम गृहीत्वासावेतत्ते तिलोदकं ये चात्र त्वानु याँ श्च त्वमनु तस्मै ते स्वधेति ३५ अप उपस्पृश्यैवमेवेतरयोः ३६ तथा गन्धान् ३७ अग्नौ करिष्यामीत्यामन्त्रणं होष्यतः ३८ कुर्वित्युक्ते कँ से चरू समवदाय मेक्षणेनोपघातं जुहुयात्स्वाहा


170

aNv·KySq;lIp;kƒn ip<@iptOyDo Vy;:y;t" 1 am;v;Sy;y;' tCz^;-õm( 2 ”trdNv;h;yRm( 3 m;sInm( 4 d²=,;¦* hivW" s'Skr,m( 5 tt’wv;itp[,y" 6 x;l;¦;vn;iht;¦e" 7 Ek; kWUR" 8 tSy; d²=,-toŒ¦e" Sq;nm( 9 n;]oLmukin/;nm( 10 n SvStr" 11 n;ïn;>yïne 12 n surÉ. 13 n inövnm( 14 ¬dp;];Nt" 15 v;sStu ind?y;t( 16 m;~y; è?vRm·My;' Sq;lIp;k" 17 tSy juüy;t( 18 a·k;yw Sv;heit juhoit 19 Sq;lIp;k;vOt;Nyt( 20 x;kù VyïnmNv;h;yeR 21 aq iptOdwvTyeWu px(uWu vh vp;' j;tved" iptO>y ”it vp;' juüy;t( 22 devdevTyeWu j;tvedo vpy; gCz dev;init 23 an;D;teWu tq;dex' yq;·k;yw Sv;heit juhoit 24 Sq;lIp;k;vOt;Nyt( 25 A,e p[D;ym;ne golk;n;' m?ymp,Ren juüy;´TkÚsIdÉmit 26 aq;to hl;É.yog" 27 puyo devt;>yo juüy;idN{ ;y m¨Î" pjRNy;y;xNyw .g;y 28 sIt;m;x;mr@;mn`;' c yjet 29 Et; Ev devt;" sIt;yD%lyDp[vp,p[lvnpyRy,eWu 30 a;%ur;j' coTkreWu yjet 31 ”N{ ;

anvaSTakyasthAlIpAkena piNDapitqyajxo vyAkhyAtaH 1 amAvAsyAyAM tacchrA-ddham 2 itaradanvAhAryam 3 mAsInam 4 dakSiNAgnau haviSaH saMskaraNam 5 tatafcaivAtipraNayaH 6 fAlAgnAvanAhitAgneH 7 ekA karSUH 8 tasyA dakSiNa-to'gneH sthAnam 9 nAtrolmukanidhAnam 10 na svastaraH 11 nAxjanAbhyaxjane 12 na surabhi 13 na nihnavanam 14 udapAtrAntaH 15 vAsastu nidadhyAt 16 mAghyA UrdhvamaSTamyAM sthAlIpAkaH 17 tasya juhuyAt 18 aSTakAyai svAheti juhoti 19 sthAlIpAkAvqtAnyat 20 fAkaM vyaxjanamanvAhArye 21 atha pitqdaivatyeSu paf?Su vaha vapAM jAtavedaH pitqbhya iti vapAM juhuyAt 22 devadevatyeSu jAtavedo vapayA gaccha devAniti 23 anAjxAteSu tathAdefaM yathASTakAyai svAheti juhoti 24 sthAlIpAkAvqtAnyat 25 qNe prajxAyamAne golakAnAM madhyamaparNena juhuyAdyatkusIdamiti 26 athAto halAbhiyogaH 27 puNye nakSatre sthAlIpAkaM frapayitvaitAbhyo devatAbhyo juhuyAdindra ?Aya marudbhyaH parjanyAyAfanyai bhagAya 28 sItAmAfAmaraDAmanaghAM ca yajeta 29 etA eva devatAH sItAyajxakhalayajxapravapaNapralavanaparyayaNeSu 30 AkhurAjaM cotkareSu yajeta 31 indra ?ANyAH sthAlIpAkaH 32 tasya juhuyAdekASTakA tapasA tapya-

anvaSTakyasthAlIpAkena piNDapitqyajxo vyAkhyAtaH 1 amAvAsyAyAM tacchrA-ddham 2 itaradanvAhAryam 3 mAsInam 4 dakSiNAgnau haviSaH saMskaraNam 5 tatafcaivAtipraNayaH 6 fAlAgnAvanAhitAgneH 7 ekA karSUH 8 tasyA dakSiNa-to'gneH sthAnam 9 nAtrolmukanidhAnam 10 na svastaraH 11 nAxjanAbhyaxjane 12 na surabhi 13 na nihnavanam 14 udapAtrAntaH 15 vAsastu nidadhyAt 16 mAghyA UrdhvamaSTamyAM sthAlIpAkaH 17 tasya juhuyAt 18 aSTakAyai svAheti juhoti 19 sthAlIpAkAvqtAnyat 20 fAkaM vyaxjanamanvAhArye 21 atha pitqdaivatyeSu pafSu vaha vapAM jAtavedaH pitqbhya iti vapAM juhuyAt 22 devadevatyeSu jAtavedo vapayA gaccha devAniti 23 anAjxAteSu tathAdefaM yathASTakAyai svAheti juhoti 24 sthAlIpAkAvqtAnyat 25 qNe prajxAyamAne golakAnAM madhyamaparNena juhuyAdyatkusIdamiti 26 athAto halAbhiyogaH 27 puNye nakSatre sthAlIpAkaM frapayitvaitAbhyo devatAbhyo juhuyAdindrA ya marudbhyaH parjanyAyAfanyai bhagAya 28 sItAmAfAmaraDAmanaghAM ca yajeta 29 etA eva devatAH sItAyajxakhalayajxapravapaNapralavanaparyayaNeSu 30 AkhurAjaM cotkareSu yajeta 31 indrA NyAH sthAlIpAkaH 32 tasya juhuyAdekASTakA tapasA tapya-

अन्वष्टक्यस्थालीपाकेन पिण्डपितृयज्ञो व्याख्यातः १ अमावास्यायां तच्छ्रा-द्धम् २ इतरदन्वाहार्यम् ३ मासीनम् ४ दक्षिणाग्नौ हविषः संस्करणम् ५ ततश्चैवातिप्रणयः ६ शालाग्नावनाहिताग्नेः ७ एका कर्षूः ८ तस्या दक्षिण-तोऽग्नेः स्थानम् ९ नात्रोल्मुकनिधानम् १० न स्वस्तरः ११ नाञ्जनाभ्यञ्जने १२ न सुरभि १३ न निह्नवनम् १४ उदपात्रान्तः १५ वासस्तु निदध्यात् १६ माघ्या ऊर्ध्वमष्टम्यां स्थालीपाकः १७ तस्य जुहुयात् १८ अष्टकायै स्वाहेति जुहोति १९ स्थालीपाकावृतान्यत् २० शाकं व्यञ्जनमन्वाहार्ये २१ अथ पितृदैवत्येषु पश्?षु वह वपां जातवेदः पितृभ्य इति वपां जुहुयात् २२ देवदेवत्येषु जातवेदो वपया गच्छ देवानिति २३ अनाज्ञातेषु तथादेशं यथाष्टकायै स्वाहेति जुहोति २४ स्थालीपाकावृतान्यत् २५ ऋणे प्रज्ञायमाने गोलकानां मध्यमपर्णेन जुहुयाद्यत्कुसीदमिति २६ अथातो हलाभियोगः २७ पुण्ये नक्षत्रे स्थालीपाकं श्रपयित्वैताभ्यो देवताभ्यो जुहुयादिन्द्र ?ाय मरुद्भ्यः पर्जन्यायाशन्यै भगाय २८ सीतामाशामरडामनघां च यजेत २९ एता एव देवताः सीतायज्ञखलयज्ञप्रवपणप्रलवनपर्ययणेषु ३० आखुराजं चोत्करेषु यजेत ३१ इन्द्र ?ाण्याः स्थालीपाकः ३२ तस्य जुहुयादेकाष्टका तपसा तप्य-

अन्वष्टक्यस्थालीपाकेन पिण्डपितृयज्ञो व्याख्यातः १ अमावास्यायां तच्छ्रा-द्धम् २ इतरदन्वाहार्यम् ३ मासीनम् ४ दक्षिणाग्नौ हविषः संस्करणम् ५ ततश्चैवातिप्रणयः ६ शालाग्नावनाहिताग्नेः ७ एका कर्षूः ८ तस्या दक्षिण-तोऽग्नेः स्थानम् ९ नात्रोल्मुकनिधानम् १० न स्वस्तरः ११ नाञ्जनाभ्यञ्जने १२ न सुरभि १३ न निह्नवनम् १४ उदपात्रान्तः १५ वासस्तु निदध्यात् १६ माघ्या ऊर्ध्वमष्टम्यां स्थालीपाकः १७ तस्य जुहुयात् १८ अष्टकायै स्वाहेति जुहोति १९ स्थालीपाकावृतान्यत् २० शाकं व्यञ्जनमन्वाहार्ये २१ अथ पितृदैवत्येषु पश्षु वह वपां जातवेदः पितृभ्य इति वपां जुहुयात् २२ देवदेवत्येषु जातवेदो वपया गच्छ देवानिति २३ अनाज्ञातेषु तथादेशं यथाष्टकायै स्वाहेति जुहोति २४ स्थालीपाकावृतान्यत् २५ ऋणे प्रज्ञायमाने गोलकानां मध्यमपर्णेन जुहुयाद्यत्कुसीदमिति २६ अथातो हलाभियोगः २७ पुण्ये नक्षत्रे स्थालीपाकं श्रपयित्वैताभ्यो देवताभ्यो जुहुयादिन्द्रा य मरुद्भ्यः पर्जन्यायाशन्यै भगाय २८ सीतामाशामरडामनघां च यजेत २९ एता एव देवताः सीतायज्ञखलयज्ञप्रवपणप्रलवनपर्ययणेषु ३० आखुराजं चोत्करेषु यजेत ३१ इन्द्रा ण्याः स्थालीपाकः ३२ तस्य जुहुयादेकाष्टका तपसा तप्य-


175

k;Myeãvt è?vRm( 1 pUveRWu cwkƒ 2 p’;d¦e.URm* Ny* p;,I p[itÏ;Pyed' .Ume.Rj;mh ”it 3 vSvNt' r;]* /nÉmit idv; 4 ”m' StomÉmit tOcen pársmUhet( 5 vwåp;=" purSt;õom;n;m( 6 k;MyeWu c p[pd" 7 tp’ tej’eit jipTv; p[;,;y;mm;yMy;qRmn; vwåp;=m;r>yoCzªvset( 8 k;MyeWu i]r;];.ojnm( 9 ]IÉ, v; .ÿ_;in 10 inTyp[yuÿ_;n;' tu p[qm-p[yogeWu 11 ¬poãy tu yjnIyp[yogeWu 12 ¬pár·;¶Ù=' s;É¥p;itkm( 13 ar

kAmyeSvata Urdhvam 1 pUrveSu caike 2 pafcAdagnerbhUmau nyaxcau pANI pratiSThApyedaM bhUmerbhajAmaha iti 3 vasvantaM rAtrau dhanamiti divA 4 imaM stomamiti tqcena parisamUhet 5 vairUpAkSaH purastAddhomAnAm 6 kAmyeSu ca prapadaH 7 tapafca tejafceti japitvA prANAyAmamAyamyArthamanA vairUpAkSamArabhyocchvaset 8 kAmyeSu trirAtrAbhojanam 9 trINi vA bhaktAni 10 nityaprayuktAnAM tu prathama-prayogeSu 11 upoSya tu yajanIyaprayogeSu 12 upariSTAddaikSaM sAnnipAtikam 13 araNye prapadaM prayuxjIta darbheSvAsInaH 14 prAktUleSu brahmavarcasakAmaH 15 uda-ktUleSu putrapaf?kAmaH 16 ubhayeSUbhayakAmaH 17 paf?svastyayanakAmo vrIhi-yavahomaM prayuxjIta sahasrabAhurgaupatya iti 18 kautomatena mahAvqkSaphalAni parijapya prayacchet 19 yasyAtmani prasAdamicchettasmai 20 ekabhUyAMM syAtmano yugmAni kuryAt 21 vqkSa iveti paxcarcaH 22 tasminprathamaM pArthivaM karma 23 ardhamAsamabhuktvA 24 afaktau vA peyAmanyataraM kAlam 25 yatrAtmAnaM paripafyet 26 etadvratamardhamAsavrateSu 27 paurNamAsyAM rAtrAvavidAsini hrade nAbhimAtramavagAhyAkSatataNDulAnqganteSvAsyena juhuyAtsvAhetyudake 28 athAparam 29 prathamayAdityamupatiSTheta bhogakAmo'rthapaticakSurviSaye sidhyatya-rthaH 30 dvitIyayAditye pariviSyamANe'kSatataNDulAxjuhuyAdbqhatpattrasvastyaya-nakAmaH 31 tqtIyayA candra masi tilataNDulAnkSudra paf?svastyayanakAmaH 32 caturthyAdityamupasthAyArthAnpratipadyeta svastyarthavAnAgacchati 33 paxcamyA-dityamupasthAya gqhAnprapadyeta svasti gqhAnAgacchati svasti gqhAnAgacchati 34

kAmyeSvata Urdhvam 1 pUrveSu caike 2 pafcAdagnerbhUmau nyaxcau pANI pratiSThApyedaM bhUmerbhajAmaha iti 3 vasvantaM rAtrau dhanamiti divA 4 imaM stomamiti tqcena parisamUhet 5 vairUpAkSaH purastAddhomAnAm 6 kAmyeSu ca prapadaH 7 tapafca tejafceti japitvA prANAyAmamAyamyArthamanA vairUpAkSamArabhyocchvaset 8 kAmyeSu trirAtrAbhojanam 9 trINi vA bhaktAni 10 nityaprayuktAnAM tu prathama-prayogeSu 11 upoSya tu yajanIyaprayogeSu 12 upariSTAddaikSaM sAnnipAtikam 13 araNye prapadaM prayuxjIta darbheSvAsInaH 14 prAktUleSu brahmavarcasakAmaH 15 uda-ktUleSu putrapafkuA!maH 16 ubhayeSUbhayakAmaH 17 pafsvustyayanakAmo vrIhi-yavahomaM prayuxjIta sahasrabAhurgaupatya iti 18 kautomatena mahAvqkSaphalAni parijapya prayacchet 19 yasyAtmani prasAdamicchettasmai 20 ekabhUyAMM syAtmano yugmAni kuryAt 21 vqkSa iveti paxcarcaH 22 tasminprathamaM pArthivaM karma 23 ardhamAsamabhuktvA 24 afaktau vA peyAmanyataraM kAlam 25 yatrAtmAnaM paripafyet 26 etadvratamardhamAsavrateSu 27 paurNamAsyAM rAtrAvavidAsini hrade nAbhimAtramavagAhyAkSatataNDulAnqganteSvAsyena juhuyAtsvAhetyudake 28 athAparam 29 prathamayAdityamupatiSTheta bhogakAmo'rthapaticakSurviSaye sidhyatya-rthaH 30 dvitIyayAditye pariviSyamANe'kSatataNDulAxjuhuyAdbqhatpattrasvastyaya-nakAmaH 31 tqtIyayA candra masi tilataNDulAnkSudra pafsvustyayanakAmaH 32 caturthyAdityamupasthAyArthAnpratipadyeta svastyarthavAnAgacchati 33 paxcamyA-dityamupasthAya gqhAnprapadyeta svasti gqhAnAgacchati svasti gqhAnAgacchati 34

काम्येष्वत ऊर्ध्वम् १ पूर्वेषु चैके २ पश्चादग्नेर्भूमौ न्यञ्चौ पाणी प्रतिष्ठाप्येदं भूमेर्भजामह इति ३ वस्वन्तं रात्रौ धनमिति दिवा ४ इमं स्तोममिति तृचेन परिसमूहेत् ५ वैरूपाक्षः पुरस्ताद्धोमानाम् ६ काम्येषु च प्रपदः ७ तपश्च तेजश्चेति जपित्वा प्राणायाममायम्यार्थमना वैरूपाक्षमारभ्योच्छ्वसेत् ८ काम्येषु त्रिरात्राभोजनम् ९ त्रीणि वा भक्तानि १० नित्यप्रयुक्तानां तु प्रथम-प्रयोगेषु ११ उपोष्य तु यजनीयप्रयोगेषु १२ उपरिष्टाद्दैक्षं सान्निपातिकम् १३ अरण्ये प्रपदं प्रयुञ्जीत दर्भेष्वासीनः १४ प्राक्तूलेषु ब्रह्मवर्चसकामः १५ उद-क्तूलेषु पुत्रपश्?कामः १६ उभयेषूभयकामः १७ पश्?स्वस्त्ययनकामो व्रीहि-यवहोमं प्रयुञ्जीत सहस्रबाहुर्गौपत्य इति १८ कौतोमतेन महावृक्षफलानि परिजप्य प्रयच्छेत् १९ यस्यात्मनि प्रसादमिच्छेत्तस्मै २० एकभूयाँ स्यात्मनो युग्मानि कुर्यात् २१ वृक्ष इवेति पञ्चर्चः २२ तस्मिन्प्रथमं पार्थिवं कर्म २३ अर्धमासमभुक्त्वा २४ अशक्तौ वा पेयामन्यतरं कालम् २५ यत्रात्मानं परिपश्येत् २६ एतद्व्रतमर्धमासव्रतेषु २७ पौर्णमास्यां रात्रावविदासिनि ह्रदे नाभिमात्रमवगाह्याक्षततण्डुलानृगन्तेष्वास्येन जुहुयात्स्वाहेत्युदके २८ अथापरम् २९ प्रथमयादित्यमुपतिष्ठेत भोगकामोऽर्थपतिचक्षुर्विषये सिध्यत्य-र्थः ३० द्वितीययादित्ये परिविष्यमाणेऽक्षततण्डुलाञ्जुहुयाद्बृहत्पत्त्रस्वस्त्यय-नकामः ३१ तृतीयया चन्द्र मसि तिलतण्डुलान्क्षुद्र पश्?स्वस्त्ययनकामः ३२ चतुर्थ्यादित्यमुपस्थायार्थान्प्रतिपद्येत स्वस्त्यर्थवानागच्छति ३३ पञ्चम्या-दित्यमुपस्थाय गृहान्प्रपद्येत स्वस्ति गृहानागच्छति स्वस्ति गृहानागच्छति ३४

काम्येष्वत ऊर्ध्वम् १ पूर्वेषु चैके २ पश्चादग्नेर्भूमौ न्यञ्चौ पाणी प्रतिष्ठाप्येदं भूमेर्भजामह इति ३ वस्वन्तं रात्रौ धनमिति दिवा ४ इमं स्तोममिति तृचेन परिसमूहेत् ५ वैरूपाक्षः पुरस्ताद्धोमानाम् ६ काम्येषु च प्रपदः ७ तपश्च तेजश्चेति जपित्वा प्राणायाममायम्यार्थमना वैरूपाक्षमारभ्योच्छ्वसेत् ८ काम्येषु त्रिरात्राभोजनम् ९ त्रीणि वा भक्तानि १० नित्यप्रयुक्तानां तु प्रथम-प्रयोगेषु ११ उपोष्य तु यजनीयप्रयोगेषु १२ उपरिष्टाद्दैक्षं सान्निपातिकम् १३ अरण्ये प्रपदं प्रयुञ्जीत दर्भेष्वासीनः १४ प्राक्तूलेषु ब्रह्मवर्चसकामः १५ उद-क्तूलेषु पुत्रपश्कुआ!मः १६ उभयेषूभयकामः १७ पश्स्वुस्त्ययनकामो व्रीहि-यवहोमं प्रयुञ्जीत सहस्रबाहुर्गौपत्य इति १८ कौतोमतेन महावृक्षफलानि परिजप्य प्रयच्छेत् १९ यस्यात्मनि प्रसादमिच्छेत्तस्मै २० एकभूयाँ स्यात्मनो युग्मानि कुर्यात् २१ वृक्ष इवेति पञ्चर्चः २२ तस्मिन्प्रथमं पार्थिवं कर्म २३ अर्धमासमभुक्त्वा २४ अशक्तौ वा पेयामन्यतरं कालम् २५ यत्रात्मानं परिपश्येत् २६ एतद्व्रतमर्धमासव्रतेषु २७ पौर्णमास्यां रात्रावविदासिनि ह्रदे नाभिमात्रमवगाह्याक्षततण्डुलानृगन्तेष्वास्येन जुहुयात्स्वाहेत्युदके २८ अथापरम् २९ प्रथमयादित्यमुपतिष्ठेत भोगकामोऽर्थपतिचक्षुर्विषये सिध्यत्य-र्थः ३० द्वितीययादित्ये परिविष्यमाणेऽक्षततण्डुलाञ्जुहुयाद्बृहत्पत्त्रस्वस्त्यय-नकामः ३१ तृतीयया चन्द्र मसि तिलतण्डुलान्क्षुद्र पश्स्वुस्त्ययनकामः ३२ चतुर्थ्यादित्यमुपस्थायार्थान्प्रतिपद्येत स्वस्त्यर्थवानागच्छति ३३ पञ्चम्या-दित्यमुपस्थाय गृहान्प्रपद्येत स्वस्ति गृहानागच्छति स्वस्ति गृहानागच्छति ३४


185

avs;n' joWyet 1 sm' lomxmiv.[\ ²x 2 p[;Cy ¬dICyo v; y];p" p[vteRrn( 3 a=Iáry;m( 29 p;ysen v; 30 vs;m;Jy' m;\ s' p;ysÉmit s'yUy 31 a·gOhIt' gOhITv; juüy;t( 32 v;Stoãpt ”it p[qm; 33 v;mdeVycR" 34 mh;Vy;úty" 35 p[j;pty ”Tyuÿm; 36 üTv; dx blINhret( 37 p[d²=,' p[itidxm( 38 av;NtrdexeWu 39 a;nupUVyeR,;Vy-ithrn( 40 ”N{ ;yeit purSt;Ã;yv ”Tyv;Ntrdexe ym;yeit d²=,t" iptO>y ”Ty-v;Ntrdexe v¨,;yeit p’;Nmh;r;j;yeTyv;Ntrdexe som;yeTyuÿrto mheN{ ;-yeTyv;Ntrdexe v;suky ”Ty/St;dU?v| nmo b[÷, ”it idiv 41 p[;CyU-

avasAnaM joSayeta 1 samaM lomafamavibhraMM fi 2 prAcya udIcyo vA yatrApaH pravarteran 3 akSIriNyo'kaNTakA akaTukA yatrauSadhayaH syuH 4 gaurapAMM su brAhmaNasya 5 lohitapAMM su kSatriyasya 6 kqSNapAMM su vaifyasya 7 sthirAghAta-mekavarNamaf?SkamanUSaramamaruparihitamakilinam 8 darbhasammitaM brahmavarcasa-kAmasya 9 bqhattqNairbalakAmasya 10 mqdutqNaiH paf?kAmasya 11 fAdAsammitam 12 maNDaladvIpasammitaM vA 13 yatra vA fvabhrAH svayaMkhAtAH sarvato'bhimukhAH syuH 14 tatrAvasAnaM prAgdvAraM yafaskAmo balakAmaH kurvIta 15 udagdvAraM putrapaf?kAmaH 16 dakSiNAdvAraM sarvakAmaH 17 na pratyagdvAraM kurvIta 18 anudvAraM ca 19 gqhadvAram 20 yathA na saMlokI syAt 21 varjayetpUrvato'fvatthaM plakSaM dakSiNatastathA nyagrodhamaparAddefAduttarAccApyudumbaram 22 afvatthAdagni-bhayaM ca plakSAdbrUyAtpramAyukAnnyagrodhAcchastrasaMpIDAmakSyAmayamudumbarAt 23 Adityadevato'fvatthaH plakSo ca yamadevataH nyagrodho vAruNo vqkSaH prAjApatya udumbaraH 24 tAnasvasthAnasthAnkurvIta 25 etAfcaiva devatA abhiyajet 26 madhye'gnimupasamAdhAya kqSNayA gavA yajeta 27 ajena vA fvetena 28 sapAyasAbhyAm 29 pAyasena vA 30 vasAmAjyaM mAMM saM pAyasamiti saMyUya 31 aSTagqhItaM gqhItvA juhuyAt 32 vAstoSpata iti prathamA 33 vAmadevyarcaH 34 mahAvyAhqtayaH 35 prajApataya ityuttamA 36 hutvA dafa balInharet 37 pradakSiNaM pratidifam 38 avAntaradefeSu 39 AnupUrvyeNAvya-tiharan 40 indra ?Ayeti purastAdvAyava ityavAntaradefe yamAyeti dakSiNataH pitqbhya itya-vAntaradefe varuNAyeti pafcAnmahArAjAyetyavAntaradefe somAyetyuttarato mahendra ?A-yetyavAntaradefe vAsukaya ityadhastAdUrdhvaM namo brahmaNa iti divi 41 prAcyU-

avasAnaM joSayeta 1 samaM lomafamavibhraMM fi 2 prAcya udIcyo vA yatrApaH pravarteran 3 akSIriNyo'kaNTakA akaTukA yatrauSadhayaH syuH 4 gaurapAMM su brAhmaNasya 5 lohitapAMM su kSatriyasya 6 kqSNapAMM su vaifyasya 7 sthirAghAta-mekavarNamafSkumanUSaramamaruparihitamakilinam 8 darbhasammitaM brahmavarcasa-kAmasya 9 bqhattqNairbalakAmasya 10 mqdutqNaiH pafkuA!masya 11 fAdAsammitam 12 maNDaladvIpasammitaM vA 13 yatra vA fvabhrAH svayaMkhAtAH sarvato'bhimukhAH syuH 14 tatrAvasAnaM prAgdvAraM yafaskAmo balakAmaH kurvIta 15 udagdvAraM putrapafkuA!maH 16 dakSiNAdvAraM sarvakAmaH 17 na pratyagdvAraM kurvIta 18 anudvAraM ca 19 gqhadvAram 20 yathA na saMlokI syAt 21 varjayetpUrvato'fvatthaM plakSaM dakSiNatastathA nyagrodhamaparAddefAduttarAccApyudumbaram 22 afvatthAdagni-bhayaM ca plakSAdbrUyAtpramAyukAnnyagrodhAcchastrasaMpIDAmakSyAmayamudumbarAt 23 Adityadevato'fvatthaH plakSo ca yamadevataH nyagrodho vAruNo vqkSaH prAjApatya udumbaraH 24 tAnasvasthAnasthAnkurvIta 25 etAfcaiva devatA abhiyajet 26 madhye'gnimupasamAdhAya kqSNayA gavA yajeta 27 ajena vA fvetena 28 sapAyasAbhyAm 29 pAyasena vA 30 vasAmAjyaM mAMM saM pAyasamiti saMyUya 31 aSTagqhItaM gqhItvA juhuyAt 32 vAstoSpata iti prathamA 33 vAmadevyarcaH 34 mahAvyAhqtayaH 35 prajApataya ityuttamA 36 hutvA dafa balInharet 37 pradakSiNaM pratidifam 38 avAntaradefeSu 39 AnupUrvyeNAvya-tiharan 40 indrA yeti purastAdvAyava ityavAntaradefe yamAyeti dakSiNataH pitqbhya itya-vAntaradefe varuNAyeti pafcAnmahArAjAyetyavAntaradefe somAyetyuttarato mahendrA -yetyavAntaradefe vAsukaya ityadhastAdUrdhvaM namo brahmaNa iti divi 41 prAcyU-

अवसानं जोषयेत १ समं लोमशमविभ्रँ शि २ प्राच्य उदीच्यो वा यत्रापः प्रवर्तेरन् ३ अक्षीरिण्योऽकण्टका अकटुका यत्रौषधयः स्युः ४ गौरपाँ सु ब्राह्मणस्य ५ लोहितपाँ सु क्षत्रियस्य ६ कृष्णपाँ सु वैश्यस्य ७ स्थिराघात-मेकवर्णमश्?ष्कमनूषरममरुपरिहितमकिलिनम् ८ दर्भसम्मितं ब्रह्मवर्चस-कामस्य ९ बृहत्तृणैर्बलकामस्य १० मृदुतृणैः पश्?कामस्य ११ शादासम्मितम् १२ मण्डलद्वीपसम्मितं वा १३ यत्र वा श्वभ्राः स्वयंखाताः सर्वतोऽभिमुखाः स्युः १४ तत्रावसानं प्राग्द्वारं यशस्कामो बलकामः कुर्वीत १५ उदग्द्वारं पुत्रपश्?कामः १६ दक्षिणाद्वारं सर्वकामः १७ न प्रत्यग्द्वारं कुर्वीत १८ अनुद्वारं च १९ गृहद्वारम् २० यथा न संलोकी स्यात् २१ वर्जयेत्पूर्वतोऽश्वत्थं प्लक्षं दक्षिणतस्तथा न्यग्रोधमपराद्देशादुत्तराच्चाप्युदुम्बरम् २२ अश्वत्थादग्नि-भयं च प्लक्षाद्ब्रूयात्प्रमायुकान्न्यग्रोधाच्छस्त्रसंपीडामक्ष्यामयमुदुम्बरात् २३ आदित्यदेवतोऽश्वत्थः प्लक्षो च यमदेवतः न्यग्रोधो वारुणो वृक्षः प्राजापत्य उदुम्बरः २४ तानस्वस्थानस्थान्कुर्वीत २५ एताश्चैव देवता अभियजेत् २६ मध्येऽग्निमुपसमाधाय कृष्णया गवा यजेत २७ अजेन वा श्वेतेन २८ सपायसाभ्याम् २९ पायसेन वा ३० वसामाज्यं माँ सं पायसमिति संयूय ३१ अष्टगृहीतं गृहीत्वा जुहुयात् ३२ वास्तोष्पत इति प्रथमा ३३ वामदेव्यर्चः ३४ महाव्याहृतयः ३५ प्रजापतय इत्युत्तमा ३६ हुत्वा दश बलीन्हरेत् ३७ प्रदक्षिणं प्रतिदिशम् ३८ अवान्तरदेशेषु ३९ आनुपूर्व्येणाव्य-तिहरन् ४० इन्द्र ?ायेति पुरस्ताद्वायव इत्यवान्तरदेशे यमायेति दक्षिणतः पितृभ्य इत्य-वान्तरदेशे वरुणायेति पश्चान्महाराजायेत्यवान्तरदेशे सोमायेत्युत्तरतो महेन्द्र ?ा-येत्यवान्तरदेशे वासुकय इत्यधस्तादूर्ध्वं नमो ब्रह्मण इति दिवि ४१ प्राच्यू-

अवसानं जोषयेत १ समं लोमशमविभ्रँ शि २ प्राच्य उदीच्यो वा यत्रापः प्रवर्तेरन् ३ अक्षीरिण्योऽकण्टका अकटुका यत्रौषधयः स्युः ४ गौरपाँ सु ब्राह्मणस्य ५ लोहितपाँ सु क्षत्रियस्य ६ कृष्णपाँ सु वैश्यस्य ७ स्थिराघात-मेकवर्णमश्ष्कुमनूषरममरुपरिहितमकिलिनम् ८ दर्भसम्मितं ब्रह्मवर्चस-कामस्य ९ बृहत्तृणैर्बलकामस्य १० मृदुतृणैः पश्कुआ!मस्य ११ शादासम्मितम् १२ मण्डलद्वीपसम्मितं वा १३ यत्र वा श्वभ्राः स्वयंखाताः सर्वतोऽभिमुखाः स्युः १४ तत्रावसानं प्राग्द्वारं यशस्कामो बलकामः कुर्वीत १५ उदग्द्वारं पुत्रपश्कुआ!मः १६ दक्षिणाद्वारं सर्वकामः १७ न प्रत्यग्द्वारं कुर्वीत १८ अनुद्वारं च १९ गृहद्वारम् २० यथा न संलोकी स्यात् २१ वर्जयेत्पूर्वतोऽश्वत्थं प्लक्षं दक्षिणतस्तथा न्यग्रोधमपराद्देशादुत्तराच्चाप्युदुम्बरम् २२ अश्वत्थादग्नि-भयं च प्लक्षाद्ब्रूयात्प्रमायुकान्न्यग्रोधाच्छस्त्रसंपीडामक्ष्यामयमुदुम्बरात् २३ आदित्यदेवतोऽश्वत्थः प्लक्षो च यमदेवतः न्यग्रोधो वारुणो वृक्षः प्राजापत्य उदुम्बरः २४ तानस्वस्थानस्थान्कुर्वीत २५ एताश्चैव देवता अभियजेत् २६ मध्येऽग्निमुपसमाधाय कृष्णया गवा यजेत २७ अजेन वा श्वेतेन २८ सपायसाभ्याम् २९ पायसेन वा ३० वसामाज्यं माँ सं पायसमिति संयूय ३१ अष्टगृहीतं गृहीत्वा जुहुयात् ३२ वास्तोष्पत इति प्रथमा ३३ वामदेव्यर्चः ३४ महाव्याहृतयः ३५ प्रजापतय इत्युत्तमा ३६ हुत्वा दश बलीन्हरेत् ३७ प्रदक्षिणं प्रतिदिशम् ३८ अवान्तरदेशेषु ३९ आनुपूर्व्येणाव्य-तिहरन् ४० इन्द्रा येति पुरस्ताद्वायव इत्यवान्तरदेशे यमायेति दक्षिणतः पितृभ्य इत्य-वान्तरदेशे वरुणायेति पश्चान्महाराजायेत्यवान्तरदेशे सोमायेत्युत्तरतो महेन्द्रा -येत्यवान्तरदेशे वासुकय इत्यधस्तादूर्ध्वं नमो ब्रह्मण इति दिवि ४१ प्राच्यू-


190

Åv,;g[h;y,IkmR,or=t;–( Éz‚; 1 p[;›ªvod›ªv; g[;m;É¥ã£My ctuãp-qeŒÉ¦mupsm;/;y hye r;k ”Tyek“ky;ï²ln; juüy;t( 2 p[;›ÚT£My v-suvn E/ITyU?vRmudI=m;,o devjne>y" 3 ityRi›ª›trjne>yoŒv;R›ve-=m;," 4 anpe=m;," p[TyeTy;=t;Np[;XnIy;dupetwrm;Tyw" sh 5 Sv-STyynm( 6 vx'gm* xĒeit pOqg;ütI v[Iihyvhom* p[yuïIt 7 ySy;Tmin p[s;dÉmCz¹ÿSmw 8 inTyp[yog" 9 Ek;=y;Ry;m/Rm;sv[te ù kmR,I 10 p*,Rm;Sy;' r;]* %idrx•xt' juüy;d;yuãk;m" 11 a;y-s;Nv/k;m" 12 aq;prm( 13 p[;›ª vod›ªv; g[;m;É¥ã£My ctuãpqe pvRte v;ry" py" 22 pU,Rhomo yjnIyp[yog" 23 ”N{ ;mvd;idit c 24 yxSk;m" pUv;|

fravaNAgrahAyaNIkarmaNorakSatAx chiSTvA 1 prAzvodazvA grAmAnniSkramya catuSpa-the'gnimupasamAdhAya haye rAka ityekaikayAxjalinA juhuyAt 2 prAzutkramya va-suvana edhItyUrdhvamudIkSamANo devajanebhyaH 3 tiryazzitarajanebhyo'rvAzave-kSamANaH 4 anapekSamANaH pratyetyAkSatAnprAfnIyAdupetairamAtyaiH saha 5 sva-styayanam 6 vafaMgamau fazkhafceti pqthagAhutI vrIhiyavahomau prayuxjIta 7 yasyAtmani prasAdamicchettasmai 8 nityaprayogaH 9 ekAkSaryAyAmardhamAsavrate dve karmaNI 10 paurNamAsyAM rAtrau khadirafazkufataM juhuyAdAyuSkAmaH 11 Aya-sAnvadhakAmaH 12 athAparam 13 prAz vodazvA grAmAnniSkramya catuSpathe parvate vAraNyairgomayaiH sthaNDilaM pratApyApohyAzgArAnmantraM manasAnudrutya sarpirAsyena juhuyAt 14 jvalantyAM dvAdafa grAmAH 15 dhUme tr?yavarArdhyAH 16 amoghaM karmetyAcakSate 17 vqttyavicchittikAmo haritagomayAnsA-yaMprAtarjuhuyAt 18 trirAtropoSitaH paNyahomaM juhuyAdidamahamimaM vifvakarmANa-miti 19 vAsasastantUn 20 gorvAlAn 21 evamitarebhyaH paNyebhyaH 22 pUrNahomo yajanIyaprayogaH 23 indra ?AmavadAditi ca 24 yafaskAmaH pUrvAM

fravaNAgrahAyaNIkarmaNorakSatAx chiSTvA 1 prAzvodazvA grAmAnniSkramya catuSpa-the'gnimupasamAdhAya haye rAka ityekaikayAxjalinA juhuyAt 2 prAzutkramya va-suvana edhItyUrdhvamudIkSamANo devajanebhyaH 3 tiryazzitarajanebhyo'rvAzave-kSamANaH 4 anapekSamANaH pratyetyAkSatAnprAfnIyAdupetairamAtyaiH saha 5 sva-styayanam 6 vafaMgamau fazkhafceti pqthagAhutI vrIhiyavahomau prayuxjIta 7 yasyAtmani prasAdamicchettasmai 8 nityaprayogaH 9 ekAkSaryAyAmardhamAsavrate dve karmaNI 10 paurNamAsyAM rAtrau khadirafazkufataM juhuyAdAyuSkAmaH 11 Aya-sAnvadhakAmaH 12 athAparam 13 prAz vodazvA grAmAnniSkramya catuSpathe parvate vAraNyairgomayaiH sthaNDilaM pratApyApohyAzgArAnmantraM manasAnudrutya sarpirAsyena juhuyAt 14 jvalantyAM dvAdafa grAmAH 15 dhUme tr! yavarArdhyAH 16 amoghaM karmetyAcakSate 17 vqttyavicchittikAmo haritagomayAnsA-yaMprAtarjuhuyAt 18 trirAtropoSitaH paNyahomaM juhuyAdidamahamimaM vifvakarmANa-miti 19 vAsasastantUn 20 gorvAlAn 21 evamitarebhyaH paNyebhyaH 22 pUrNahomo yajanIyaprayogaH 23 indrA mavadAditi ca 24 yafaskAmaH pUrvAM

श्रवणाग्रहायणीकर्मणोरक्षताञ् छिष्ट्वा १ प्राङ्वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य चतुष्प-थेऽग्निमुपसमाधाय हये राक इत्येकैकयाञ्जलिना जुहुयात् २ प्राङुत्क्रम्य व-सुवन एधीत्यूर्ध्वमुदीक्षमाणो देवजनेभ्यः ३ तिर्यङ्ङितरजनेभ्योऽर्वाङवे-क्षमाणः ४ अनपेक्षमाणः प्रत्येत्याक्षतान्प्राश्नीयादुपेतैरमात्यैः सह ५ स्व-स्त्ययनम् ६ वशंगमौ शङ्खश्चेति पृथगाहुती व्रीहियवहोमौ प्रयुञ्जीत ७ यस्यात्मनि प्रसादमिच्छेत्तस्मै ८ नित्यप्रयोगः ९ एकाक्षर्यायामर्धमासव्रते द्वे कर्मणी १० पौर्णमास्यां रात्रौ खदिरशङ्कुशतं जुहुयादायुष्कामः ११ आय-सान्वधकामः १२ अथापरम् १३ प्राङ् वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य चतुष्पथे पर्वते वारण्यैर्गोमयैः स्थण्डिलं प्रताप्यापोह्याङ्गारान्मन्त्रं मनसानुद्रुत्य सर्पिरास्येन जुहुयात् १४ ज्वलन्त्यां द्वादश ग्रामाः १५ धूमे त्र्?यवरार्ध्याः १६ अमोघं कर्मेत्याचक्षते १७ वृत्त्यविच्छित्तिकामो हरितगोमयान्सा-यंप्रातर्जुहुयात् १८ त्रिरात्रोपोषितः पण्यहोमं जुहुयादिदमहमिमं विश्वकर्माण-मिति १९ वाससस्तन्तून् २० गोर्वालान् २१ एवमितरेभ्यः पण्येभ्यः २२ पूर्णहोमो यजनीयप्रयोगः २३ इन्द्र ?ामवदादिति च २४ यशस्कामः पूर्वां

श्रवणाग्रहायणीकर्मणोरक्षताञ् छिष्ट्वा १ प्राङ्वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य चतुष्प-थेऽग्निमुपसमाधाय हये राक इत्येकैकयाञ्जलिना जुहुयात् २ प्राङुत्क्रम्य व-सुवन एधीत्यूर्ध्वमुदीक्षमाणो देवजनेभ्यः ३ तिर्यङ्ङितरजनेभ्योऽर्वाङवे-क्षमाणः ४ अनपेक्षमाणः प्रत्येत्याक्षतान्प्राश्नीयादुपेतैरमात्यैः सह ५ स्व-स्त्ययनम् ६ वशंगमौ शङ्खश्चेति पृथगाहुती व्रीहियवहोमौ प्रयुञ्जीत ७ यस्यात्मनि प्रसादमिच्छेत्तस्मै ८ नित्यप्रयोगः ९ एकाक्षर्यायामर्धमासव्रते द्वे कर्मणी १० पौर्णमास्यां रात्रौ खदिरशङ्कुशतं जुहुयादायुष्कामः ११ आय-सान्वधकामः १२ अथापरम् १३ प्राङ् वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य चतुष्पथे पर्वते वारण्यैर्गोमयैः स्थण्डिलं प्रताप्यापोह्याङ्गारान्मन्त्रं मनसानुद्रुत्य सर्पिरास्येन जुहुयात् १४ ज्वलन्त्यां द्वादश ग्रामाः १५ धूमे त्र्! यवरार्ध्याः १६ अमोघं कर्मेत्याचक्षते १७ वृत्त्यविच्छित्तिकामो हरितगोमयान्सा-यंप्रातर्जुहुयात् १८ त्रिरात्रोपोषितः पण्यहोमं जुहुयादिदमहमिमं विश्वकर्माण-मिति १९ वाससस्तन्तून् २० गोर्वालान् २१ एवमितरेभ्यः पण्येभ्यः २२ पूर्णहोमो यजनीयप्रयोगः २३ इन्द्रा मवदादिति च २४ यशस्कामः पूर्वां


194

pu¨W;É/pTyk;moŒ·r;]m.uKTv; 1 a*duMbr;N§ucmse?m;nupkLpÉyTv; 2 p[;›ªvod›ªv; g[;m;É¥ã£My ctuãpqeŒÉ¦mupsm;/;y 3 a;Jym;idTy-mÉ.mu%o juüy;d¥' v; EkCzNdSy' ÅIv;R EWeit c 4 a¥Sy `Otmeveit g[;me tOtIy;m( 5 goϼ px(uk;m" 6 ivdUym;ne cIvrm( 7 p[it.yeŒ?vin vS]dx;n;' g[NqINbÝIt 8 ¬peTy vsnvt" 9 Sv;h;k;r;Nt;É." 10 sh;y;n;' c SvSTyynm( 11 a;Éctsh§k;moŒ=tsKTv;üitsh§' juüy;t( 12 px(uk;mo vTsÉmqunyo" purIW;üitsh§' juüy;t( 13 aiv-Émqunyo" =u{ px(uk;m" 14 vOæyiv¾Czáÿk;m" kMbU-k;Ns;y'p[;t-juRüy;T=u/e Sv;h; =u²Tpp;s;>y;' Sv;heit 15 m; .wWInR márãysIit ivWvt; d·m²ºr>yu=ïpet( 16 tur gop;yeit ˜;tk" s've-xnvel;y;' vw,v' d<@mupind/It 17 SvSTyyn;qRm( 18 htSte ai],; kŽÉmárit kŽÉmmNt' dexm²ºr>yu=ïpet( 19 pxUn;' ce²°k¡WeRdpr;ð¼ sI-t;lo·-

puruSAdhipatyakAmo'STarAtramabhuktvA 1 audumbarAnsrucamasedhmAnupakalpayitvA 2 prAzvodazvA grAmAnniSkramya catuSpathe'gnimupasamAdhAya 3 AjyamAditya-mabhimukho juhuyAdannaM vA ekacchandasyaM frIrvA eSeti ca 4 annasya ghqtameveti grAme tqtIyAm 5 goSThe paf?kAmaH 6 vidUyamAne cIvaram 7 pratibhaye'dhvani vastradafAnAM granthInbadhnIta 8 upetya vasanavataH 9 svAhAkArAntAbhiH 10 sahAyAnAM ca svastyayanam 11 AcitasahasrakAmo'kSatasaktvAhutisahasraM juhuyAt 12 paf?kAmo vatsamithunayoH purISAhutisahasraM juhuyAt 13 avi-mithunayoH kSudra paf?kAmaH 14 vqttyavicchittikAmaH kambU-kAnsAyaMprAta-rjuhuyAtkSudhe svAhA kSutpipAsAbhyAM svAheti 15 mA bhaiSIrna mariSyasIti viSavatA daSTamadbhirabhyukSaxjapet 16 tura gopAyeti snAtakaH saMve-fanavelAyAM vaiNavaM daNDamupanidadhIta 17 svastyayanArtham 18 hataste atriNA kqmiriti kqmimantaM defamadbhirabhyukSaxjapet 19 pafUnAM ceccikIrSedaparAhNe sI-tAloSTa-

puruSAdhipatyakAmo'STarAtramabhuktvA 1 audumbarAnsrucamasedhmAnupakalpayitvA 2 prAzvodazvA grAmAnniSkramya catuSpathe'gnimupasamAdhAya 3 AjyamAditya-mabhimukho juhuyAdannaM vA ekacchandasyaM frIrvA eSeti ca 4 annasya ghqtameveti grAme tqtIyAm 5 goSThe pafkuA!maH 6 vidUyamAne cIvaram 7 pratibhaye'dhvani vastradafAnAM granthInbadhnIta 8 upetya vasanavataH 9 svAhAkArAntAbhiH 10 sahAyAnAM ca svastyayanam 11 AcitasahasrakAmo'kSatasaktvAhutisahasraM juhuyAt 12 pafkuA!mo vatsamithunayoH purISAhutisahasraM juhuyAt 13 avi-mithunayoH kSudra pafkuA!maH 14 vqttyavicchittikAmaH kambU-kAnsAyaMprAta-rjuhuyAtkSudhe svAhA kSutpipAsAbhyAM svAheti 15 mA bhaiSIrna mariSyasIti viSavatA daSTamadbhirabhyukSaxjapet 16 tura gopAyeti snAtakaH saMve-fanavelAyAM vaiNavaM daNDamupanidadhIta 17 svastyayanArtham 18 hataste atriNA kqmiriti kqmimantaM defamadbhirabhyukSaxjapet 19 pafUnAM ceccikIrSedaparAhNe sI-tAloSTa-

पुरुषाधिपत्यकामोऽष्टरात्रमभुक्त्वा १ औदुम्बरान्स्रुचमसेध्मानुपकल्पयित्वा २ प्राङ्वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य चतुष्पथेऽग्निमुपसमाधाय ३ आज्यमादित्य-मभिमुखो जुहुयादन्नं वा एकच्छन्दस्यं श्रीर्वा एषेति च ४ अन्नस्य घृतमेवेति ग्रामे तृतीयाम् ५ गोष्ठे पश्?कामः ६ विदूयमाने चीवरम् ७ प्रतिभयेऽध्वनि वस्त्रदशानां ग्रन्थीन्बध्नीत ८ उपेत्य वसनवतः ९ स्वाहाकारान्ताभिः १० सहायानां च स्वस्त्ययनम् ११ आचितसहस्रकामोऽक्षतसक्त्वाहुतिसहस्रं जुहुयात् १२ पश्?कामो वत्समिथुनयोः पुरीषाहुतिसहस्रं जुहुयात् १३ अवि-मिथुनयोः क्षुद्र पश्?कामः १४ वृत्त्यविच्छित्तिकामः कम्बू-कान्सायंप्रात-र्जुहुयात्क्षुधे स्वाहा क्षुत्पिपासाभ्यां स्वाहेति १५ मा भैषीर्न मरिष्यसीति विषवता दष्टमद्भिरभ्युक्षञ्जपेत् १६ तुर गोपायेति स्नातकः संवे-शनवेलायां वैणवं दण्डमुपनिदधीत १७ स्वस्त्ययनार्थम् १८ हतस्ते अत्रिणा कृमिरिति कृमिमन्तं देशमद्भिरभ्युक्षञ्जपेत् १९ पशूनां चेच्चिकीर्षेदपराह्णे सी-तालोष्ट-

पुरुषाधिपत्यकामोऽष्टरात्रमभुक्त्वा १ औदुम्बरान्स्रुचमसेध्मानुपकल्पयित्वा २ प्राङ्वोदङ्वा ग्रामान्निष्क्रम्य चतुष्पथेऽग्निमुपसमाधाय ३ आज्यमादित्य-मभिमुखो जुहुयादन्नं वा एकच्छन्दस्यं श्रीर्वा एषेति च ४ अन्नस्य घृतमेवेति ग्रामे तृतीयाम् ५ गोष्ठे पश्कुआ!मः ६ विदूयमाने चीवरम् ७ प्रतिभयेऽध्वनि वस्त्रदशानां ग्रन्थीन्बध्नीत ८ उपेत्य वसनवतः ९ स्वाहाकारान्ताभिः १० सहायानां च स्वस्त्ययनम् ११ आचितसहस्रकामोऽक्षतसक्त्वाहुतिसहस्रं जुहुयात् १२ पश्कुआ!मो वत्समिथुनयोः पुरीषाहुतिसहस्रं जुहुयात् १३ अवि-मिथुनयोः क्षुद्र पश्कुआ!मः १४ वृत्त्यविच्छित्तिकामः कम्बू-कान्सायंप्रात-र्जुहुयात्क्षुधे स्वाहा क्षुत्पिपासाभ्यां स्वाहेति १५ मा भैषीर्न मरिष्यसीति विषवता दष्टमद्भिरभ्युक्षञ्जपेत् १६ तुर गोपायेति स्नातकः संवे-शनवेलायां वैणवं दण्डमुपनिदधीत १७ स्वस्त्ययनार्थम् १८ हतस्ते अत्रिणा कृमिरिति कृमिमन्तं देशमद्भिरभ्युक्षञ्जपेत् १९ पशूनां चेच्चिकीर्षेदपराह्णे सी-तालोष्ट-


199

¬ÿrto g;' bõ±vopitϼr¥hR,; pu] ¬v;s seit 1 ”dmhÉmm;' p´;' ivr;jm¥;´;y;É/itÏ;mIit p[ititÏm;no jpet( 2 y]wnmhRÉyãyNt" Syu" 3 yd; v;hRyeyu" 4 iv·rp;´;~y;RcmnIym/upk;³nek“kx²S]âS]veRdyern( 5 y; aoW/IárTyud' iv·rm;StIy;R?yupivxet( 6 Ã* ceTpOqgOG>y;m( 7 p;dyorNym( 8 yto devIárTyp" p[e=et 9 sVy' p;dmvneinj ”it sVy' p;d' p[=;lye¶²=,' p;dmvneinj ”it d²=,' p;d' p[=;lyet( 10 pUvRmNymprmNyÉmTyu.* xeWe, 11 a¥Sy r;i·^rsITy~y| p[itgOðIy;t( 12 yxoŒsITy;cmnIym;c;met( 13 yxso yxoŒsIit m/upk| p[itgOðIy;t( 14 yxso .=oŒÉs mhso .=oŒÉs ÅI.R=oŒÉs ÉÅy' mÉy /ehIit i]" ipbet( 15 tUã,I' ctuqRm( 16 .Uy Ev;É.p;y xeW' b[;÷,;y d´;t( 17 a;c;Ntodk;y g*árit n;ipt²S]b[URy;t( 18 mu g;' v¨,p;x;âd(ÃWNt' meŒÉ./ehIit t' jçmuãy co.yo¨TsOj g;mÿu tO,;in ipbtUdkÉmit b[Uy;t( 19 m;t; ¨{ ;,;ÉmTynumN]yet 20 aNy] yD;t( 21 kÚ¨teTyÉ/yDm( 22 W@± a~y;Rh;R .v²Nt 23 a;c;yR AâTvkª ˜;tko r;j; ivv;ç" ip[yoŒitÉqárit 24 párs'vTsr;nhRyeyu" 25 punyRDivv;hyo’ punyRD-

uttarato gAM baddhvopatiSTherannarhaNA putra uvAsa seti 1 idamahamimAM padyAM virAjamannAdyAyAdhitiSThAmIti pratitiSThamAno japet 2 yatrainamarhayiSyantaH syuH 3 yadA vArhayeyuH 4 viSTarapAdyArghyAcamanIyamadhuparkAnekaikafastristrirvedayeran 5 yA oSadhIrityudaxcaM viSTaramAstIryAdhyupavifet 6 dvau cetpqthagqgbhyAm 7 pAdayoranyam 8 yato devIrityapaH prekSeta 9 savyaM pAdamavanenija iti savyaM pAdaM prakSAlayeddakSiNaM pAdamavanenija iti dakSiNaM pAdaM prakSAlayet 10 pUrvamanyamaparamanyamityubhau feSeNa 11 annasya rASTrirasItyarghyaM pratigqhNIyAt 12 yafo'sItyAcamanIyamAcAmet 13 yafaso yafo'sIti madhuparkaM pratigqhNIyAt 14 yafaso bhakSo'si mahaso bhakSo'si frIrbhakSo'si friyaM mayi dhehIti triH pibet 15 tUSNIM caturtham 16 bhUya evAbhipAya feSaM brAhmaNAya dadyAt 17 AcAntodakAya gauriti nApitastrirbrUyAt 18 muxca gAM varuNapAfAddviSantaM me'bhidhehIti taM jahyamuSya cobhayorutsqja gAmattu tqNAni pibatUdakamiti brUyAt 19 mAtA rudra ?ANAmityanumantrayeta 20 anyatra yajxAt 21 kurutetyadhiyajxam 22 SaD arghyArhA bhavanti 23 AcArya qtvik snAtako rAjA vivAhyaH priyo'tithiriti 24 parisaMvatsarAnarhayeyuH 25 punaryajxavivAhayofca punaryajxa-

uttarato gAM baddhvopatiSTherannarhaNA putra uvAsa seti 1 idamahamimAM padyAM virAjamannAdyAyAdhitiSThAmIti pratitiSThamAno japet 2 yatrainamarhayiSyantaH syuH 3 yadA vArhayeyuH 4 viSTarapAdyArghyAcamanIyamadhuparkAnekaikafastristrirvedayeran 5 yA oSadhIrityudaxcaM viSTaramAstIryAdhyupavifet 6 dvau cetpqthagqgbhyAm 7 pAdayoranyam 8 yato devIrityapaH prekSeta 9 savyaM pAdamavanenija iti savyaM pAdaM prakSAlayeddakSiNaM pAdamavanenija iti dakSiNaM pAdaM prakSAlayet 10 pUrvamanyamaparamanyamityubhau feSeNa 11 annasya rASTrirasItyarghyaM pratigqhNIyAt 12 yafo'sItyAcamanIyamAcAmet 13 yafaso yafo'sIti madhuparkaM pratigqhNIyAt 14 yafaso bhakSo'si mahaso bhakSo'si frIrbhakSo'si friyaM mayi dhehIti triH pibet 15 tUSNIM caturtham 16 bhUya evAbhipAya feSaM brAhmaNAya dadyAt 17 AcAntodakAya gauriti nApitastrirbrUyAt 18 muxca gAM varuNapAfAddviSantaM me'bhidhehIti taM jahyamuSya cobhayorutsqja gAmattu tqNAni pibatUdakamiti brUyAt 19 mAtA rudrA NAmityanumantrayeta 20 anyatra yajxAt 21 kurutetyadhiyajxam 22 SaD arghyArhA bhavanti 23 AcArya qtvik snAtako rAjA vivAhyaH priyo'tithiriti 24 parisaMvatsarAnarhayeyuH 25 punaryajxavivAhayofca punaryajxa-

उत्तरतो गां बद्ध्वोपतिष्ठेरन्नर्हणा पुत्र उवास सेति १ इदमहमिमां पद्यां विराजमन्नाद्यायाधितिष्ठामीति प्रतितिष्ठमानो जपेत् २ यत्रैनमर्हयिष्यन्तः स्युः ३ यदा वार्हयेयुः ४ विष्टरपाद्यार्घ्याचमनीयमधुपर्कानेकैकशस्त्रिस्त्रिर्वेदयेरन् ५ या ओषधीरित्युदञ्चं विष्टरमास्तीर्याध्युपविशेत् ६ द्वौ चेत्पृथगृग्भ्याम् ७ पादयोरन्यम् ८ यतो देवीरित्यपः प्रेक्षेत ९ सव्यं पादमवनेनिज इति सव्यं पादं प्रक्षालयेद्दक्षिणं पादमवनेनिज इति दक्षिणं पादं प्रक्षालयेत् १० पूर्वमन्यमपरमन्यमित्युभौ शेषेण ११ अन्नस्य राष्ट्रिरसीत्यर्घ्यं प्रतिगृह्णीयात् १२ यशोऽसीत्याचमनीयमाचामेत् १३ यशसो यशोऽसीति मधुपर्कं प्रतिगृह्णीयात् १४ यशसो भक्षोऽसि महसो भक्षोऽसि श्रीर्भक्षोऽसि श्रियं मयि धेहीति त्रिः पिबेत् १५ तूष्णीं चतुर्थम् १६ भूय एवाभिपाय शेषं ब्राह्मणाय दद्यात् १७ आचान्तोदकाय गौरिति नापितस्त्रिर्ब्रूयात् १८ मुञ्च गां वरुणपाशाद्द्विषन्तं मेऽभिधेहीति तं जह्यमुष्य चोभयोरुत्सृज गामत्तु तृणानि पिबतूदकमिति ब्रूयात् १९ माता रुद्र ?ाणामित्यनुमन्त्रयेत २० अन्यत्र यज्ञात् २१ कुरुतेत्यधियज्ञम् २२ षड् अर्घ्यार्हा भवन्ति २३ आचार्य ऋत्विक् स्नातको राजा विवाह्यः प्रियोऽतिथिरिति २४ परिसंवत्सरानर्हयेयुः २५ पुनर्यज्ञविवाहयोश्च पुनर्यज्ञ-

उत्तरतो गां बद्ध्वोपतिष्ठेरन्नर्हणा पुत्र उवास सेति १ इदमहमिमां पद्यां विराजमन्नाद्यायाधितिष्ठामीति प्रतितिष्ठमानो जपेत् २ यत्रैनमर्हयिष्यन्तः स्युः ३ यदा वार्हयेयुः ४ विष्टरपाद्यार्घ्याचमनीयमधुपर्कानेकैकशस्त्रिस्त्रिर्वेदयेरन् ५ या ओषधीरित्युदञ्चं विष्टरमास्तीर्याध्युपविशेत् ६ द्वौ चेत्पृथगृग्भ्याम् ७ पादयोरन्यम् ८ यतो देवीरित्यपः प्रेक्षेत ९ सव्यं पादमवनेनिज इति सव्यं पादं प्रक्षालयेद्दक्षिणं पादमवनेनिज इति दक्षिणं पादं प्रक्षालयेत् १० पूर्वमन्यमपरमन्यमित्युभौ शेषेण ११ अन्नस्य राष्ट्रिरसीत्यर्घ्यं प्रतिगृह्णीयात् १२ यशोऽसीत्याचमनीयमाचामेत् १३ यशसो यशोऽसीति मधुपर्कं प्रतिगृह्णीयात् १४ यशसो भक्षोऽसि महसो भक्षोऽसि श्रीर्भक्षोऽसि श्रियं मयि धेहीति त्रिः पिबेत् १५ तूष्णीं चतुर्थम् १६ भूय एवाभिपाय शेषं ब्राह्मणाय दद्यात् १७ आचान्तोदकाय गौरिति नापितस्त्रिर्ब्रूयात् १८ मुञ्च गां वरुणपाशाद्द्विषन्तं मेऽभिधेहीति तं जह्यमुष्य चोभयोरुत्सृज गामत्तु तृणानि पिबतूदकमिति ब्रूयात् १९ माता रुद्रा णामित्यनुमन्त्रयेत २० अन्यत्र यज्ञात् २१ कुरुतेत्यधियज्ञम् २२ षड् अर्घ्यार्हा भवन्ति २३ आचार्य ऋत्विक् स्नातको राजा विवाह्यः प्रियोऽतिथिरिति २४ परिसंवत्सरानर्हयेयुः २५ पुनर्यज्ञविवाहयोश्च पुनर्यज्ञ-


214

Source:

se?race

srou!cekh!

से?रचे

स्रोउ!चेख्!


215

Gobhila-G¨hyaSªtra

kh?gebahalia-gruhaya\as?tara\a

gbohalia-gruhayaastaraa

ख्?गेबहलिअ-ग्रुहयअस्?तरअ

ग्बोहलिअ-ग्रुहयअस्तरअ


216

, F. Knauer, Dorpat 1884.

Na phbha kna\a?u?raNa jxorapa\ata 1884bha

Na phbha knaaue!raNa jxorapaata 1884bha

ण फ्भ क्नअ?ु?रण ज्ञोरपअत १८८४भ

ण फ्भ क्नऔए!रण ज्ञोरपअत १८८४भ


218

Typescript: Entered and corrected by Carlos Jordan Colera

tyapesacarapita kh?enatereda anada corarecateda baya c?aralosa jerada\ana celera\a

tyapesacarapitakh! enatereda anada corarecateda baya c!aralosa jrodaana cloe!raa

त्यपेसचरपित ख्?ेनतेरेद अनद चोररेचतेद बय च्?रलोस जेरदअन चेलेरअ

त्यपेसचरपितख्! एनतेरेद अनद चोररेचतेद बय च्!अरलोस ज्रोदअन च्लोए!रअ


220

Conversion to Devanagari using Vedapad Software by Ralph Bunker

cenaverasa??ina to jxeva\ana\aga\ara??i saniga v??da\apa\ada sephataiare barya alapaha b??nakera

cnoverasanio! to jxevaanaagaaraiu! saniga vdeapaada sphotaiare barya alapaha bnukera

चेनवेरस??िन तो ज्ञेवअनअगअर??ि सनिग व्??दअपअद सेफतैअरे बर्य अलपह ब्??नकेर

च्नोवेरसनिओ! तो ज्ञेवअनअगअरैउ! सनिग व्देअपअद स्फोतैअरे बर्य अलपह ब्नुकेर


223

Formatted for Maharishi University of Management Vedic Literature Collection

pherama\atateda phora m?aha\arasiha??i navi?rasatiya ?opha m?ana\agemenata v??daci lti?ra\ature celalecata??ina

phromaatateda phora m!ahaarasihaiU! navie!rasatiyo pha m!anaagemenata vdeci l!tie!raature clolecatanio!

फेरमअततेद फोर म्?हअरसिह??ि नवि?रसतिय ?ोफ म्?नअगेमेनत व्??दचि ल्ति?रअतुरे चेललेचत??िन

फ्रोमअततेद फोर म्!अहअरसिहैऊ! नविए!रसतियो फ म्!अनअगेमेनत व्देचि ल्!तिए!रअतुरे च्लोलेचतनिओ!