30

aqwn;' devyjnmud;nyit EkÉmWe ivã,uSTv;ŒNvetu ) ù èjeR ivã,u-STv;ŒNvetu ) ]IÉ, v[t;y ivã,uSTv;ŒNvetu ) cTv;ár m;yo.v;y iv-ã,uSTv;ŒNvetu ) p pxu>yo ivã,uSTv;ŒNvetu ) W@;ySpo'W;y iv-ã,uSTv;ŒNvetu ) s¢>yo ho];>yo ivã,uSTv;ŒNvetu ”it 28

athainAM devayajanamudAnayati ekamiSe viSNustvA'nvetu , dve Urje viSNu-stvA'nvetu , trINi vratAya viSNustvA'nvetu , catvAri mAyobhavAya vi-SNustvA'nvetu , paxca pafubhyo viSNustvA'nvetu , SaDAyaspoMSAya vi-SNustvA'nvetu , saptabhyo hotrAbhyo viSNustvA'nvetu iti 28

athainAM devayajanamudAnayati ekamiSe viSNustvA'nvetu , dve Urje viSNu-stvA'nvetu , trINi vratAya viSNustvA'nvetu , catvAri mAyobhavAya vi-SNustvA'nvetu , paxca pafubhyo viSNustvA'nvetu , SaDAyaspOSAya vi-SNustvA'nvetu , saptabhyo hotrAbhyo viSNustvA'nvetu iti 28

अथैनां देवयजनमुदानयति एकमिषे विष्णुस्त्वाऽन्वेतु । द्वे ऊर्जे विष्णु-स्त्वाऽन्वेतु । त्रीणि व्रताय विष्णुस्त्वाऽन्वेतु । चत्वारि मायोभवाय वि-ष्णुस्त्वाऽन्वेतु । पञ्च पशुभ्यो विष्णुस्त्वाऽन्वेतु । षडायस्पोंषाय वि-ष्णुस्त्वाऽन्वेतु । सप्तभ्यो होत्राभ्यो विष्णुस्त्वाऽन्वेतु इति २८

अथैनां देवयजनमुदानयति एकमिषे विष्णुस्त्वाऽन्वेतु । द्वे ऊर्जे विष्णु-स्त्वाऽन्वेतु । त्रीणि व्रताय विष्णुस्त्वाऽन्वेतु । चत्वारि मायोभवाय वि-ष्णुस्त्वाऽन्वेतु । पञ्च पशुभ्यो विष्णुस्त्वाऽन्वेतु । षडायस्पॐषाय वि-ष्णुस्त्वाऽन्वेतु । सप्तभ्यो होत्राभ्यो विष्णुस्त्वाऽन्वेतु इति २८


57

S]I p[=;Âyit pum;nÉ.iWit ) ivprItÉmTyekƒ 22

strI prakSALayati pumAnabhiSixcati , viparItamityeke 22

strI prakSA[L]ayati pumAnabhiSixcati , viparItamityeke 22

स्त्री प्रक्षाळयति पुमानभिषिञ्चति । विपरीतमित्येके २२

स्त्री प्रक्षाळयति पुमानभिषिञ्चति । विपरीतमित्येके २२


91

tdÉ.mN]yte .Ut' su.Ut' s; ivr;$^ tNm; =;Éy tNmeŒxIy tNm èj| v; ao' kLpyt ”it 57

tadabhimantrayate bhUtaM subhUtaM sA virATra tanmA kSAyi tanme'fIya tanma UrjaM vA oM kalpayata iti 57

tadabhimantrayate bhUtaM subhUtaM sA virATra tanmA kSAyi tanme'fIya tanma UrjaM vA O kalpayata iti 57

तदभिमन्त्रयते भूतं सुभूतं सा विराट्र तन्मा क्षायि तन्मेऽशीय तन्म ऊर्जं वा ओं कल्पयत इति ५७

तदभिमन्त्रयते भूतं सुभूतं सा विराट्र तन्मा क्षायि तन्मेऽशीय तन्म ऊर्जं वा ॐ कल्पयत इति ५७


116

aq itr"p-iv]m;JySq;Ly;m;Jy' in¨PyodIcoŒ©;r;ŒÉ¥åç yNt;NÕTv; teãvÉ/-ÉÅTy;É.´otnen;É.´oTy ù d.;Rg[e p[iCz´ p[=;Ày p[TySy punrÉ.´oTy i]" pyRɦÕTv; vTmR kÚvR¥udguÃ;Sy p[TyUç;©;r;n( bihRr;StIyR aqwndudI-cIn;g[;>y;' piv];>y;' punr;h;r' i]¨TpUy ivS]Sy piv]eŒ²ºSs'SpO-Xy;¦;vnup[hrit 11

atha tiraHpa-vitramAjyasthAlyAmAjyaM nirupyodIco'zgArA'nnirUhya yantAnkqtvA teSvadhi-frityAbhidyotanenAbhidyotya dve darbhAgre pracchidya prakSALya pratyasya punarabhidyotya triH paryagnikqtvA vartma kurvannudagudvAsya pratyUhyAzgArAn barhirAstIrya athainadudI-cInAgrAbhyAM pavitrAbhyAM punarAhAraM trirutpUya vistrasya pavitre'dbhissaMspq-fyAgnAvanupraharati 11

atha tiraHpa-vitramAjyasthAlyAmAjyaM nirupyodIco'zgArA'nnirUhya yantAnkqtvA teSvadhi-frityAbhidyotanenAbhidyotya dve darbhAgre pracchidya prakSA[L]ya pratyasya punarabhidyotya triH paryagnikqtvA vartma kurvannudagudvAsya pratyUhyAzgArAn barhirAstIrya athainadudI-cInAgrAbhyAM pavitrAbhyAM punarAhAraM trirutpUya vistrasya pavitre'dbhissaMspq-fyAgnAvanupraharati 11

अथ तिरःप-वित्रमाज्यस्थाल्यामाज्यं निरुप्योदीचोऽङ्गाराऽन्निरूह्य यन्तान्कृत्वा तेष्वधि-श्रित्याभिद्योतनेनाभिद्योत्य द्वे दर्भाग्रे प्रच्छिद्य प्रक्षाळ्य प्रत्यस्य पुनरभिद्योत्य त्रिः पर्यग्निकृत्वा वर्त्म कुर्वन्नुदगुद्वास्य प्रत्यूह्याङ्गारान् बर्हिरास्तीर्य अथैनदुदी-चीनाग्राभ्यां पवित्राभ्यां पुनराहारं त्रिरुत्पूय विस्त्रस्य पवित्रेऽद्भिस्संस्पृ-श्याग्नावनुप्रहरति ११

अथ तिरःप-वित्रमाज्यस्थाल्यामाज्यं निरुप्योदीचोऽङ्गाराऽन्निरूह्य यन्तान्कृत्वा तेष्वधि-श्रित्याभिद्योतनेनाभिद्योत्य द्वे दर्भाग्रे प्रच्छिद्य प्रक्षाळ्य प्रत्यस्य पुनरभिद्योत्य त्रिः पर्यग्निकृत्वा वर्त्म कुर्वन्नुदगुद्वास्य प्रत्यूह्याङ्गारान् बर्हिरास्तीर्य अथैनदुदी-चीनाग्राभ्यां पवित्राभ्यां पुनराहारं त्रिरुत्पूय विस्त्रस्य पवित्रेऽद्भिस्संस्पृ-श्याग्नावनुप्रहरति ११


142

ivåp;=mh' yje injìÖ xbÂodrm( ) yo m;Œy' párb;/te ÉÅyw pu·äw c inTyd; tSmw Sv;h; 37

virUpAkSamahaM yaje nijazghaM fabaLodaram , yo mA'yaM paribAdhate friyai puSTyai ca nityadA tasmai svAhA 37

virUpAkSamahaM yaje nijazghaM faba[L]odaram , yo mA'yaM paribAdhate friyai puSTyai ca nityadA tasmai svAhA 37

विरूपाक्षमहं यजे निजङ्घं शबळोदरम् । यो माऽयं परिबाधते श्रियै पुष्ट्यै च नित्यदा तस्मै स्वाहा ३७

विरूपाक्षमहं यजे निजङ्घं शबळोदरम् । यो माऽयं परिबाधते श्रियै पुष्ट्यै च नित्यदा तस्मै स्वाहा ३७


157

aq;Syw d²=,en nIc; hSten d²=,muÿ;n' hSt' s;©‘Ïm.Iv lom;in gOð;it gO>,;Ém te sup[j;STv;y hSt' my; pTy; jrdi·yRq;Œs" ) .goayRm; sivt; puriN/mRç' Tv;Œdug;RhRpTy;y dev;" ”it 10

athAsyai dakSiNena nIcA hastena dakSiNamuttAnaM hastaM sAzguSThamabhIva lomAni gqhNAti gqbhNAmi te suprajAstvAya hastaM mayA patyA jaradaSTiryathA'saH , bhago\aryamA savitA purandhirmahyaM tvA'durgArhapatyAya devAH iti 10

athAsyai dakSiNena nIcA hastena dakSiNamuttAnaM hastaM sAzguSThamabhIva lomAni gqhNAti gqbhNAmi te suprajAstvAya hastaM mayA patyA jaradaSTiryathA'saH , bhagoaryamA savitA purandhirmahyaM tvA'durgArhapatyAya devAH iti 10

अथास्यै दक्षिणेन नीचा हस्तेन दक्षिणमुत्तानं हस्तं साङ्गुष्ठमभीव लोमानि गृह्णाति गृभ्णामि ते सुप्रजास्त्वाय हस्तं मया पत्या जरदष्टिर्यथाऽसः । भगोअर्यमा सविता पुरन्धिर्मह्यं त्वाऽदुर्गार्हपत्याय देवाः इति १०

अथास्यै दक्षिणेन नीचा हस्तेन दक्षिणमुत्तानं हस्तं साङ्गुष्ठमभीव लोमानि गृह्णाति गृभ्णामि ते सुप्रजास्त्वाय हस्तं मया पत्या जरदष्टिर्यथाऽसः । भगोअर्यमा सविता पुरन्धिर्मह्यं त्वाऽदुर्गार्हपत्याय देवाः इति १०


198

aqwn;' ipturû;-duÃhit gurov;R--ye v?v’N{' vhtu' y+m; y²Nt jn; \ anu ) punSt;-NyÉDk¡y; dev; nyNtu yt a;gt;" ”it 3

athainAM piturazkA-dudvahati gurorvA--ye vadhvafcandraM vahatuM yakSmA yanti janAMM anu , punastA-nyajxikIyA devA nayantu yata AgatAH iti 3

athainAM piturazkA-dudvahati gurorvA--ye vadhvafcandraM vahatuM yakSmA yanti janA MM! anu , punastA-nyajxikIyA devA nayantu yata AgatAH iti 3

अथैनां पितुरङ्का-दुद्वहति गुरोर्वा--ये वध्वश्चन्द्रं वहतुं यक्ष्मा यन्ति जनाँ अनु । पुनस्ता-न्यज्ञिकीया देवा नयन्तु यत आगताः इति ३

अथैनां पितुरङ्का-दुद्वहति गुरोर्वा--ये वध्वश्चन्द्रं वहतुं यक्ष्मा यन्ति जना ँ! अनु । पुनस्ता-न्यज्ञिकीया देवा नयन्तु यत आगताः इति ३


324

y;nen pÎ;' v; gOh' gTv; p[=;²Âtp;d;vp a;cMy v;Gyt* xynm;r.ete 12

yAnena padbhyAM vA gqhaM gatvA prakSALitapAdAvapa Acamya vAgyatau fayanamArabhete 12

yAnena padbhyAM vA gqhaM gatvA prakSA[L]itapAdAvapa Acamya vAgyatau fayanamArabhete 12

यानेन पद्भ्यां वा गृहं गत्वा प्रक्षाळितपादावप आचम्य वाग्यतौ शयनमारभेते १२

यानेन पद्भ्यां वा गृहं गत्वा प्रक्षाळितपादावप आचम्य वाग्यतौ शयनमारभेते १२


364

aq devyjnoLle%np[.OTy; p[,It;>y" ÕTv; ¬poTq;y;g[e,;ɦ' dwvtm;v;hyit ao' .U" pu¨Wm;v;hy;Ém ao' .uv" pu¨Wm;v;hy;Ém ao' suv" pu¨Wm;v;hy;Ém ao' .U.uRvSsuv" pu¨Wm;v;-hy;Ém ”Ty;v;ç 4

atha devayajanollekhanaprabhqtyA praNItAbhyaH kqtvA upotthAyAgreNAgniM daivatamAvAhayati oM bhUH puruSamAvAhayAmi oM bhuvaH puruSamAvAhayAmi oM suvaH puruSamAvAhayAmi oM bhUrbhuvassuvaH puruSamAvA-hayAmi ityAvAhya 4

atha devayajanollekhanaprabhqtyA praNItAbhyaH kqtvA upotthAyAgreNAgniM daivatamAvAhayati O bhUH puruSamAvAhayAmi O bhuvaH puruSamAvAhayAmi O suvaH puruSamAvAhayAmi O bhUrbhuvassuvaH puruSamAvA-hayAmi ityAvAhya 4

अथ देवयजनोल्लेखनप्रभृत्या प्रणीताभ्यः कृत्वा उपोत्थायाग्रेणाग्निं दैवतमावाहयति ओं भूः पुरुषमावाहयामि ओं भुवः पुरुषमावाहयामि ओं सुवः पुरुषमावाहयामि ओं भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावा-हयामि इत्यावाह्य ४

अथ देवयजनोल्लेखनप्रभृत्या प्रणीताभ्यः कृत्वा उपोत्थायाग्रेणाग्निं दैवतमावाहयति ॐ भूः पुरुषमावाहयामि ॐ भुवः पुरुषमावाहयामि ॐ सुवः पुरुषमावाहयामि ॐ भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावा-हयामि इत्यावाह्य ४


387

aqwn' mUÞyRÉ.Éj`[it--aXm; .v prxu.Rv ihr

athainaM mUrdhnyabhijighrati--afmA bhava parafurbhava hiraNyamastqtaM bhava , pafUnAM tvA hizkAreNAbhijighrAmyasau iti nakSatranAmadheyena 5

athainaM mUÞryabhijighrati--afmA bhava parafurbhava hiraNyamastqtaM bhava , pafUnAM tvA hizkAreNAbhijighrAmyasau iti nakSatranAmadheyena 5

अथैनं मूर्ध्न्यभिजिघ्रति--अश्मा भव परशुर्भव हिरण्यमस्तृतं भव । पशूनां त्वा हिङ्कारेणाभिजिघ्राम्यसौ इति नक्षत्रनामधेयेन ५

अथैनं मूÞर्यभिजिघ्रति--अश्मा भव परशुर्भव हिरण्यमस्तृतं भव । पशूनां त्वा हिङ्कारेणाभिजिघ्राम्यसौ इति नक्षत्रनामधेयेन ५


662

ved;dyXzNd;'És kËXm;<@;in c;/IyIt aɦmI¹ puroihtm( ”it AGvedSy ”We TvojeR Tv; ”it yjuveRdSy a¦ a;y;ih vItye ”it s;mvedSy x' no devIrÉ.·ye ”TyqvRvedSy aɦmUR/;R .uv" ”it zNd;'És y¶¼v; devheÂnÉmit kËXm;<@ä" 5

vedAdayafchandAMsi kUfmANDAni cAdhIyIta agnimILe purohitam iti qgvedasya iSe tvorje tvA iti yajurvedasya agna AyAhi vItaye iti sAmavedasya faM no devIrabhiSTaye ityatharvavedasya agnirmUrdhA bhuvaH iti chandAMsi yaddevA devaheLanamiti kUfmANDyaH 5

vedAdayafchandAMsi kUfmANDAni cAdhIyIta agnimI[L]e purohitam iti qgvedasya iSe tvorje tvA iti yajurvedasya agna AyAhi vItaye iti sAmavedasya faM no devIrabhiSTaye ityatharvavedasya agnirmUrdhA bhuvaH iti chandAMsi yaddevA devahe[L]anamiti kUfmANDyaH 5

वेदादयश्छन्दांसि कूश्माण्डानि चाधीयीत अग्निमीळे पुरोहितम् इति ऋग्वेदस्य इषे त्वोर्जे त्वा इति यजुर्वेदस्य अग्न आयाहि वीतये इति सामवेदस्य शं नो देवीरभिष्टये इत्यथर्ववेदस्य अग्निर्मूर्धा भुवः इति छन्दांसि यद्देवा देवहेळनमिति कूश्माण्ड्यः ५

वेदादयश्छन्दांसि कूश्माण्डानि चाधीयीत अग्निमीळे पुरोहितम् इति ऋग्वेदस्य इषे त्वोर्जे त्वा इति यजुर्वेदस्य अग्न आयाहि वीतये इति सामवेदस्य शं नो देवीरभिष्टये इत्यथर्ववेदस्य अग्निर्मूर्धा भुवः इति छन्दांसि यद्देवा देवहेळनमिति कूश्माण्ड्यः ५


726

pOq„;'s' c*dn' c;pUp;'’ ÅpyNTyNy;'’ .+yivxeW;'Tsv| Ésõ' sm;nI-y;yuGm;n( b[;÷,;n( sup[=;²Âtp;É,p;d;np a;cmYy s'd.oRpKlO¢eãv;-sneWu Ã* dwve ]I²Np}ye Ek“kmu.y] v; p[;„Ÿ%;nupvexyTyud›ªmu%;Nv; 15

pqthazmAMsaM caudanaM cApUpAMfca frapayantyanyAMfca bhakSyavifeSAMtsarvaM siddhaM samAnI-yAyugmAn brAhmaNAn suprakSALitapANipAdAnapa Acamayya saMdarbhopakl\qpteSvA-saneSu dvau daive trInpitrye ekaikamubhayatra vA prAzmukhAnupavefayatyudazmukhAnvA 15

pqthazmAMsaM caudanaM cApUpAMfca frapayantyanyAMfca bhakSyavifeSAMtsarvaM siddhaM samAnI-yAyugmAn brAhmaNAn suprakSA[L]itapANipAdAnapa Acamayya saMdarbhopak\pteSvA-saneSu dvau daive trInpitrye ekaikamubhayatra vA prAzmukhAnupavefayatyudazmukhAnvA 15

पृथङ्मांसं चौदनं चापूपांश्च श्रपयन्त्यन्यांश्च भक्ष्यविशेषांत्सर्वं सिद्धं समानी-यायुग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य संदर्भोपक्लृप्तेष्वा-सनेषु द्वौ दैवे त्रीन्पित्र्ये एकैकमुभयत्र वा प्राङ्मुखानुपवेशयत्युदङ्मुखान्वा १५

पृथङ्मांसं चौदनं चापूपांश्च श्रपयन्त्यन्यांश्च भक्ष्यविशेषांत्सर्वं सिद्धं समानी-यायुग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य संदर्भोपकॢप्तेष्वा-सनेषु द्वौ दैवे त्रीन्पित्र्ये एकैकमुभयत्र वा प्राङ्मुखानुपवेशयत्युदङ्मुखान्वा १५


729

a·k;Å;õe =," i£yt;ÉmTyo' tqeit p[itvcnm( 18

aSTakAfrAddhe kSaNaH kriyatAmityoM tatheti prativacanam 18

aSTakAfrAddhe kSaNaH kriyatAmityO tatheti prativacanam 18

अष्टकाश्राद्धे क्षणः क्रियतामित्यों तथेति प्रतिवचनम् १८

अष्टकाश्राद्धे क्षणः क्रियतामित्यॐ तथेति प्रतिवचनम् १८


754

aqwn;n( s'=;Ânen iviW¥vk¡yR SvidtÉmit v;cÉyTv; d²=,;É.r;r;/yit 43

athainAn saMkSALanena viSixcannavakIrya svaditamiti vAcayitvA dakSiNAbhirArAdhayati 43

athainAn saMkSA[L]anena viSixcannavakIrya svaditamiti vAcayitvA dakSiNAbhirArAdhayati 43

अथैनान् संक्षाळनेन विषिञ्चन्नवकीर्य स्वदितमिति वाचयित्वा दक्षिणाभिराराधयति ४३

अथैनान् संक्षाळनेन विषिञ्चन्नवकीर्य स्वदितमिति वाचयित्वा दक्षिणाभिराराधयति ४३


757

aqwn;n( mÍ;Ânen i]rpslw" páriWit èj| vhNtIrmOt' `Ot' m/u py" k²ll' pár˜ut' Sv/; Sq tpRyt me ipt¿n( tOPyt tOPyt tOPyt ”it 46

athainAn mazkSALanena trirapasalaiH pariSixcati UrjaM vahantIramqtaM ghqtaM madhu payaH kalilaM parisnutaM svadhA stha tarpayata me pitQn tqpyata tqpyata tqpyata iti 46

athainAn mazkSA[L]anena trirapasalaiH pariSixcati UrjaM vahantIramqtaM ghqtaM madhu payaH kalilaM parisnutaM svadhA stha tarpayata me pitQn tqpyata tqpyata tqpyata iti 46

अथैनान् मङ्क्षाळनेन त्रिरपसलैः परिषिञ्चति ऊर्जं वहन्तीरमृतं घृतं मधु पयः कलिलं परिस्नुतं स्वधा स्थ तर्पयत मे पितॄन् तृप्यत तृप्यत तृप्यत इति ४६

अथैनान् मङ्क्षाळनेन त्रिरपसलैः परिषिञ्चति ऊर्जं वहन्तीरमृतं घृतं मधु पयः कलिलं परिस्नुतं स्वधा स्थ तर्पयत मे पितॄन् तृप्यत तृप्यत तृप्यत इति ४६


983

Sq;lIs'=;Ânm;JyxeWmudkxeW' c p;}y;' sm;nIy*duMbrx;%y; pl;-xx;%y; xmIx;%y; d.Rmui·n; v; svRt" pyuR=n( i]" p[d²=,mg;r' pyeRit Tv' ivp[" Tv' kÉv" Tv' iv; åp;É, /;ryn( ap jNy' .y' nud ”it 19

sthAlIsaMkSALanamAjyafeSamudakafeSaM ca pAtryAM samAnIyaudumbarafAkhayA palA-fafAkhayA famIfAkhayA darbhamuSTinA vA sarvataH paryukSan triH pradakSiNamagAraM paryeti tvaM vipraH tvaM kaviH tvaM vifvA rUpANi dhArayan apa janyaM bhayaM nuda iti 19

sthAlIsaMkSA[L]anamAjyafeSamudakafeSaM ca pAtryAM samAnIyaudumbarafAkhayA palA-fafAkhayA famIfAkhayA darbhamuSTinA vA sarvataH paryukSan triH pradakSiNamagAraM paryeti tvaM vipraH tvaM kaviH tvaM vifvA rUpANi dhArayan apa janyaM bhayaM nuda iti 19

स्थालीसंक्षाळनमाज्यशेषमुदकशेषं च पात्र्यां समानीयौदुम्बरशाखया पला-शशाखया शमीशाखया दर्भमुष्टिना वा सर्वतः पर्युक्षन् त्रिः प्रदक्षिणमगारं पर्येति त्वं विप्रः त्वं कविः त्वं विश्वा रूपाणि धारयन् अप जन्यं भयं नुद इति १९

स्थालीसंक्षाळनमाज्यशेषमुदकशेषं च पात्र्यां समानीयौदुम्बरशाखया पला-शशाखया शमीशाखया दर्भमुष्टिना वा सर्वतः पर्युक्षन् त्रिः प्रदक्षिणमगारं पर्येति त्वं विप्रः त्वं कविः त्वं विश्वा रूपाणि धारयन् अप जन्यं भयं नुद इति १९


1006

t;n>yu+y;vhTy i]"flIÕTy i]"p[=;Ày ind/;it 5

tAnabhyukSyAvahatya triHphalIkqtya triHprakSALya nidadhAti 5

tAnabhyukSyAvahatya triHphalIkqtya triHprakSA[L]ya nidadhAti 5

तानभ्युक्ष्यावहत्य त्रिःफलीकृत्य त्रिःप्रक्षाळ्य निदधाति ५

तानभ्युक्ष्यावहत्य त्रिःफलीकृत्य त्रिःप्रक्षाळ्य निदधाति ५


1008

t;n>yu+y i]" p[=;Àywv ind/;tIit 7

tAnabhyukSya triH prakSALyaiva nidadhAtIti 7

tAnabhyukSya triH prakSA[L]yaiva nidadhAtIti 7

तानभ्युक्ष्य त्रिः प्रक्षाळ्यैव निदधातीति ७

तानभ्युक्ष्य त्रिः प्रक्षाळ्यैव निदधातीति ७


1081

aqeme devte p[b;É/Ny;vuÃ;ihk;le y+ytMy* .vtStyoStdupKlO¢' .vit yTspRbl* 1

atheme devate prabAdhinyAvudvAhikAle yakSyatamyau bhavatastayostadupakl\qptaM bhavati yatsarpabalau 1

atheme devate prabAdhinyAvudvAhikAle yakSyatamyau bhavatastayostadupak\ptaM bhavati yatsarpabalau 1

अथेमे देवते प्रबाधिन्यावुद्वाहिकाले यक्ष्यतम्यौ भवतस्तयोस्तदुपक्लृप्तं भवति यत्सर्पबलौ १

अथेमे देवते प्रबाधिन्यावुद्वाहिकाले यक्ष्यतम्यौ भवतस्तयोस्तदुपकॢप्तं भवति यत्सर्पबलौ १


1096

sv| Ésõ' sm;nIy;yuGm;n( b[;÷,;n( sup[=;²Âtp;É,p;d;np a;cmYy sd.oRpKl¢eãv;sneWU veXy svRSm;-TsÕTsÕt( smvd;y;É.`;yR d²=,to .SmÉmÅ;n©;gÉ¥åç teWu juü-y;t( p[et;y;muãmw ym;y c Sv;h; ”it ) tõ‘tmüt' c .vit 7

sarvaM siddhaM samAnIyAyugmAn brAhmaNAn suprakSALitapANipAdAnapa Acamayya sadarbhopaklapteSvAsaneSU vefya sarvasmA-tsakqtsakqt samavadAyAbhighArya dakSiNato bhasmamifrAnazgAgannirUhya teSu juhu-yAt pretAyAmuSmai yamAya ca svAhA iti , taddhutamahutaM ca bhavati 7

sarvaM siddhaM samAnIyAyugmAn brAhmaNAn suprakSA[L]itapANipAdAnapa Acamayya sadarbhopaklapteSvAsaneSU vefya sarvasmA-tsakqtsakqt samavadAyAbhighArya dakSiNato bhasmamifrAnazgAgannirUhya teSu juhu-yAt pretAyAmuSmai yamAya ca svAhA iti , taddhutamahutaM ca bhavati 7

सर्वं सिद्धं समानीयायुग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य सदर्भोपक्लप्तेष्वासनेषू वेश्य सर्वस्मा-त्सकृत्सकृत् समवदायाभिघार्य दक्षिणतो भस्ममिश्रानङ्गागन्निरूह्य तेषु जुहु-यात् प्रेतायामुष्मै यमाय च स्वाहा इति । तद्धुतमहुतं च भवति ७

सर्वं सिद्धं समानीयायुग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य सदर्भोपक्लप्तेष्वासनेषू वेश्य सर्वस्मा-त्सकृत्सकृत् समवदायाभिघार्य दक्षिणतो भस्ममिश्रानङ्गागन्निरूह्य तेषु जुहु-यात् प्रेतायामुष्मै यमाय च स्वाहा इति । तद्धुतमहुतं च भवति ७


1097

amuãmw tOi¢riSTvTyp;' p[itg[h,' ivsjRn' c ) amuãm; ¬pitÏiTvTynude-xnm;xyeãvev ip<@d;n' tOPySveit s'=;Ân' tOi¢riSTvit ivsjRnmStu tOi¢ártItreW;' p[itvcnm( 8

amuSmai tqptirastvityapAM pratigrahaNaM visarjanaM ca , amuSmA upatiSThatvityanude-fanamAfayeSveva piNDadAnaM tqpyasveti saMkSALanaM tqptirastviti visarjanamastu tqptiritItareSAM prativacanam 8

amuSmai tqptirastvityapAM pratigrahaNaM visarjanaM ca , amuSmA upatiSThatvityanude-fanamAfayeSveva piNDadAnaM tqpyasveti saMkSA[L]anaM tqptirastviti visarjanamastu tqptiritItareSAM prativacanam 8

अमुष्मै तृप्तिरस्त्वित्यपां प्रतिग्रहणं विसर्जनं च । अमुष्मा उपतिष्ठत्वित्यनुदे-शनमाशयेष्वेव पिण्डदानं तृप्यस्वेति संक्षाळनं तृप्तिरस्त्विति विसर्जनमस्तु तृप्तिरितीतरेषां प्रतिवचनम् ८

अमुष्मै तृप्तिरस्त्वित्यपां प्रतिग्रहणं विसर्जनं च । अमुष्मा उपतिष्ठत्वित्यनुदे-शनमाशयेष्वेव पिण्डदानं तृप्यस्वेति संक्षाळनं तृप्तिरस्त्विति विसर्जनमस्तु तृप्तिरितीतरेषां प्रतिवचनम् ८


1206

aq g.;R/;n-pu'svn-sImNto¥yn-ivã,ub²l-j;tkmR-n;mkr,o-¬pinã£m,-a¥p[;xn-coÂ-¬pnyn;id k;y| n kryeidit sm;n' kmR ) tt m a;p" yTp;k]; mnSvtI ÉmNd;ütI mh;Vy;útI" Vy;úty’ p[;yɒÿ' juüy;idit 1

atha garbhAdhAna-puMsavana-sImantonnayana-viSNubali-jAtakarma-nAmakaraNo-upaniSkramaNa-annaprAfana-coLa-upanayanAdi kAryaM na karayediti samAnaM karma , tata ma ApaH yatpAkatrA manasvatI mindAhutI mahAvyAhqtIH vyAhqtayafca prAyafcittaM juhuyAditi 1

atha garbhAdhAna-puMsavana-sImantonnayana-viSNubali-jAtakarma-nAmakaraNo-upaniSkramaNa-annaprAfana-co[L]a-upanayanAdi kAryaM na karayediti samAnaM karma , tata ma ApaH yatpAkatrA manasvatI mindAhutI mahAvyAhqtIH vyAhqtayafca prAyafcittaM juhuyAditi 1

अथ गर्भाधान-पुंसवन-सीमन्तोन्नयन-विष्णुबलि-जातकर्म-नामकरणो-उपनिष्क्रमण-अन्नप्राशन-चोळ-उपनयनादि कार्यं न करयेदिति समानं कर्म । तत म आपः यत्पाकत्रा मनस्वती मिन्दाहुती महाव्याहृतीः व्याहृतयश्च प्रायश्चित्तं जुहुयादिति १

अथ गर्भाधान-पुंसवन-सीमन्तोन्नयन-विष्णुबलि-जातकर्म-नामकरणो-उपनिष्क्रमण-अन्नप्राशन-चोळ-उपनयनादि कार्यं न करयेदिति समानं कर्म । तत म आपः यत्पाकत्रा मनस्वती मिन्दाहुती महाव्याहृतीः व्याहृतयश्च प्रायश्चित्तं जुहुयादिति १


1248

aq gOhmeÉ/no b[÷c;ár,’;nugteŒ¦o k;l;it£me homyodRxRpU,Rm;syo-’;g[y,en;in‚; nv;¥p[;xn;JySk¥;v/UthInmN];É/kkmR,’;ÕtsI-mNt;y;' p[sUt;y;' .;y;Ry;' S]IWu goWu ymÂjnne rjSvl;ŒÉ.gmne pit-tsM.;W,e idv;mwqune xU{;ŒÉ.gmne SvÒ;Nte retSSkNdne ¬dkƒ mU]-purIWkr,e kÚm;rSy j;tSy;s'Sk;reŒÕt;ɦs'sgeR devt;ivpy;Rse mN]-ivpy;Rse kmRivpy;Rse b[÷c;ár,’ v[tivpy;Rse me%l;yDopvItSyo-Cz¹dne Õã,;ÉjnSy;/;r,e km<@Lv/;r,e d<@.©¹ sN?y;lopeŒÉ¦k;-yRlop ¬dkÚM.lope É.=;cr,Sv;?y;ylope xuÅUW;lope Etw’;Nyw’;n;»;-teWu p[;yɒÿm( 1

atha gqhamedhino brahmacAriNafcAnugate'gno kAlAtikrame homayordarfapUrNamAsayo-fcAgrayaNenAniSTvA navAnnaprAfanAjyaskannAvadhUtahInamantrAdhikakarmaNafcAkqtasI-mantAyAM prasUtAyAM bhAryAyAM strISu goSu yamaLajanane rajasvalA'bhigamane pati-tasambhASaNe divAmaithune fUdrA'bhigamane svapnAnte retasskandane udake mUtra-purISakaraNe kumArasya jAtasyAsaMskAre'kqtAgnisaMsarge devatAviparyAse mantra-viparyAse karmaviparyAse brahmacAriNafca vrataviparyAse mekhalAyajxopavItasyo-cchedane kqSNAjinasyAdhAraNe kamaNDalvadhAraNe daNDabhazge sandhyAlope'gnikA-ryalopa udakumbhalope bhikSAcaraNasvAdhyAyalope fufrUSAlope etaifcAnyaifcAnAmnA-teSu prAyafcittam 1

atha gqhamedhino brahmacAriNafcAnugate'gno kAlAtikrame homayordarfapUrNamAsayo-fcAgrayaNenAniSTvA navAnnaprAfanAjyaskannAvadhUtahInamantrAdhikakarmaNafcAkqtasI-mantAyAM prasUtAyAM bhAryAyAM strISu goSu yama[L]ajanane rajasvalA'bhigamane pati-tasambhASaNe divAmaithune fUdrA'bhigamane svapnAnte retasskandane udake mUtra-purISakaraNe kumArasya jAtasyAsaMskAre'kqtAgnisaMsarge devatAviparyAse mantra-viparyAse karmaviparyAse brahmacAriNafca vrataviparyAse mekhalAyajxopavItasyo-cchedane kqSNAjinasyAdhAraNe kamaNDalvadhAraNe daNDabhazge sandhyAlope'gnikA-ryalopa udakumbhalope bhikSAcaraNasvAdhyAyalope fufrUSAlope etaifcAnyaifcAnAmnA-teSu prAyafcittam 1

अथ गृहमेधिनो ब्रह्मचारिणश्चानुगतेऽग्नो कालातिक्रमे होमयोर्दर्शपूर्णमासयो-श्चाग्रयणेनानिष्ट्वा नवान्नप्राशनाज्यस्कन्नावधूतहीनमन्त्राधिककर्मणश्चाकृतसी-मन्तायां प्रसूतायां भार्यायां स्त्रीषु गोषु यमळजनने रजस्वलाऽभिगमने पति-तसम्भाषणे दिवामैथुने शूद्राऽभिगमने स्वप्नान्ते रेतस्स्कन्दने उदके मूत्र-पुरीषकरणे कुमारस्य जातस्यासंस्कारेऽकृताग्निसंसर्गे देवताविपर्यासे मन्त्र-विपर्यासे कर्मविपर्यासे ब्रह्मचारिणश्च व्रतविपर्यासे मेखलायज्ञोपवीतस्यो-च्छेदने कृष्णाजिनस्याधारणे कमण्डल्वधारणे दण्डभङ्गे सन्ध्यालोपेऽग्निका-र्यलोप उदकुम्भलोपे भिक्षाचरणस्वाध्यायलोपे शुश्रूषालोपे एतैश्चान्यैश्चानाम्ना-तेषु प्रायश्चित्तम् १

अथ गृहमेधिनो ब्रह्मचारिणश्चानुगतेऽग्नो कालातिक्रमे होमयोर्दर्शपूर्णमासयो-श्चाग्रयणेनानिष्ट्वा नवान्नप्राशनाज्यस्कन्नावधूतहीनमन्त्राधिककर्मणश्चाकृतसी-मन्तायां प्रसूतायां भार्यायां स्त्रीषु गोषु यमळजनने रजस्वलाऽभिगमने पति-तसम्भाषणे दिवामैथुने शूद्राऽभिगमने स्वप्नान्ते रेतस्स्कन्दने उदके मूत्र-पुरीषकरणे कुमारस्य जातस्यासंस्कारेऽकृताग्निसंसर्गे देवताविपर्यासे मन्त्र-विपर्यासे कर्मविपर्यासे ब्रह्मचारिणश्च व्रतविपर्यासे मेखलायज्ञोपवीतस्यो-च्छेदने कृष्णाजिनस्याधारणे कमण्डल्वधारणे दण्डभङ्गे सन्ध्यालोपेऽग्निका-र्यलोप उदकुम्भलोपे भिक्षाचरणस्वाध्यायलोपे शुश्रूषालोपे एतैश्चान्यैश्चानाम्ना-तेषु प्रायश्चित्तम् १


1332

ivã,u’ h vw som’ b[÷v;´mvdet;mh' b[;÷,;n;' p[itϼit ivã,urb[vIdh' p[itϼit somSt* p[j;pit' p[Xnmwt;' soŒb[vITp[j;pitXzNd;'És ivã,um-É/gCz²Nt n=];É, som' t;vu.* b[÷

viSNufca ha vai somafca brahmavAdyamavadetAmahaM brAhmaNAnAM pratiSTheti viSNurabravIdahaM pratiSTheti somastau prajApatiM prafnamaitAM so'bravItprajApatifchandAMsi viSNuma-dhigacchanti nakSatrANi somaM tAvubhau brahmaNyAviti so'bravItpUjitau pUjayantoM stutau stunvantau priyau priyantau brahmaNyau brahmavittau varapratiSThAtArau bhavata iti 1

viSNufca ha vai somafca brahmavAdyamavadetAmahaM brAhmaNAnAM pratiSTheti viSNurabravIdahaM pratiSTheti somastau prajApatiM prafnamaitAM so'bravItprajApatifchandAMsi viSNuma-dhigacchanti nakSatrANi somaM tAvubhau brahmaNyAviti so'bravItpUjitau pUjayantO stutau stunvantau priyau priyantau brahmaNyau brahmavittau varapratiSThAtArau bhavata iti 1

विष्णुश्च ह वै सोमश्च ब्रह्मवाद्यमवदेतामहं ब्राह्मणानां प्रतिष्ठेति विष्णुरब्रवीदहं प्रतिष्ठेति सोमस्तौ प्रजापतिं प्रश्नमैतां सोऽब्रवीत्प्रजापतिश्छन्दांसि विष्णुम-धिगच्छन्ति नक्षत्राणि सोमं तावुभौ ब्रह्मण्याविति सोऽब्रवीत्पूजितौ पूजयन्तों स्तुतौ स्तुन्वन्तौ प्रियौ प्रियन्तौ ब्रह्मण्यौ ब्रह्मवित्तौ वरप्रतिष्ठातारौ भवत इति १

विष्णुश्च ह वै सोमश्च ब्रह्मवाद्यमवदेतामहं ब्राह्मणानां प्रतिष्ठेति विष्णुरब्रवीदहं प्रतिष्ठेति सोमस्तौ प्रजापतिं प्रश्नमैतां सोऽब्रवीत्प्रजापतिश्छन्दांसि विष्णुम-धिगच्छन्ति नक्षत्राणि सोमं तावुभौ ब्रह्मण्याविति सोऽब्रवीत्पूजितौ पूजयन्तॐ स्तुतौ स्तुन्वन्तौ प्रियौ प्रियन्तौ ब्रह्मण्यौ ब्रह्मवित्तौ वरप्रतिष्ठातारौ भवत इति १


1362

ao' SviSt .vNto b[uvNtu ”Tyeten gob[;÷,Sy;xI¨ÿ_; .vit ) t Evwnm²xW; sm/Ry²Nt 16

oM svasti bhavanto bruvantu ityetena gobrAhmaNasyAfIruktA bhavati , ta evainamafiSA samardhayanti 16

O svasti bhavanto bruvantu ityetena gobrAhmaNasyAfIruktA bhavati , ta evainamafiSA samardhayanti 16

ओं स्वस्ति भवन्तो ब्रुवन्तु इत्येतेन गोब्राह्मणस्याशीरुक्ता भवति । त एवैनमशिषा समर्धयन्ति १६

स्वस्ति भवन्तो ब्रुवन्तु इत्येतेन गोब्राह्मणस्याशीरुक्ता भवति । त एवैनमशिषा समर्धयन्ति १६


1374

y´u vw nopivxit d.eRWu d²=,t" p[;gg[' kËc| in/;y ao' .U.uRvSsuvro' b[÷n( b[÷;És nmSte b[÷,e ”TyupitÏte b[÷wv;];sIno .vit tSmw vr' dd;it b[;÷,' v; .ojyeidit 5

yadyu vai nopavifati darbheSu dakSiNataH prAgagraM kUrcaM nidhAya oM bhUrbhuvassuvaroM brahman brahmAsi namaste brahmaNe ityupatiSThate brahmaivAtrAsIno bhavati tasmai varaM dadAti brAhmaNaM vA bhojayediti 5

yadyu vai nopavifati darbheSu dakSiNataH prAgagraM kUrcaM nidhAya O bhUrbhuvassuvarO brahman brahmAsi namaste brahmaNe ityupatiSThate brahmaivAtrAsIno bhavati tasmai varaM dadAti brAhmaNaM vA bhojayediti 5

यद्यु वै नोपविशति दर्भेषु दक्षिणतः प्रागग्रं कूर्चं निधाय ओं भूर्भुवस्सुवरों ब्रह्मन् ब्रह्मासि नमस्ते ब्रह्मणे इत्युपतिष्ठते ब्रह्मैवात्रासीनो भवति तस्मै वरं ददाति ब्राह्मणं वा भोजयेदिति ५

यद्यु वै नोपविशति दर्भेषु दक्षिणतः प्रागग्रं कूर्चं निधाय ॐ भूर्भुवस्सुवरॐ ब्रह्मन् ब्रह्मासि नमस्ते ब्रह्मणे इत्युपतिष्ठते ब्रह्मैवात्रासीनो भवति तस्मै वरं ददाति ब्राह्मणं वा भोजयेदिति ५


1463

aq b[;hm,;n;ôy sd.oRpKlO¢eãv;sneWUpveXy p[Ésõm¦* ÕTv; Å;õ' p §uv;ütIjuRhoit y;" p[;cISs' .vNTy;p ¬ÿrt’ y;" ) a²ºivRSy .uvnSy /]IRÉ.rNtrNy' iptudR/e Sv/; nmSSv;h; ) aNtdR/e pvRtwrNtmRç; pOÉqVy; ) idv; idâG.rnNt;É.åitÉ.rNtrNy' ipt;mh;¶/e Sv/; nmSSv;h; ) aNtdR/ AtuÉ.SsvwRrhor;]wSssiN/k“" ) a/Rm;sw’ m;sw’ m;sw’;NtrNy' p[ipt;-mh;¶/e Sv/; nmSSv;h; ) yNme m;t; p[lulo. crTynnuv[t; ) tNme ret" ipt; vOÛ;' m;ŒŒ.urNyoŒvp´t;' Sv/; nmSSv;h; ) yÃ" £Vy;d©m-dhloRk;nnyn( j;tved;" ) tÃo ah' punr;vexy;Myár·;SsvwRr©øSs'.vq iptrSSv/; nmSSv;h; ”it 21

atha brAhamaNAnAhUya sadarbhopakl\qpteSvAsaneSUpavefya prasiddhamagnau kqtvA frAddhaM paxca sruvAhutIrjuhoti yAH prAcIssaM bhavantyApa uttaratafca yAH , adbhirvifvasya bhuvanasya dhartrIbhirantaranyaM piturdadhe svadhA namassvAhA , antardadhe parvatairantarmahyA pqthivyA , divA digbhiranantAbhirUtibhirantaranyaM pitAmahAddadhe svadhA namassvAhA , antardadha qtubhissarvairahorAtraissasandhikaiH , ardhamAsaifca mAsaifca mAsaifcAntaranyaM prapitA-mahAddadhe svadhA namassvAhA , yanme mAtA pralulobha caratyananuvratA , tanme retaH pitA vqzktAM mA''bhuranyo'vapadyatAM svadhA namassvAhA , yadvaH kravyAdazgama-daharlokAnanayan jAtavedAH , tadvo ahaM punarAvefayAmyariSTAssarvairazgaissaMbhavatha pitarassvadhA namassvAhA iti 21

atha brAhamaNAnAhUya sadarbhopak\pteSvAsaneSUpavefya prasiddhamagnau kqtvA frAddhaM paxca sruvAhutIrjuhoti yAH prAcIssaM bhavantyApa uttaratafca yAH , adbhirvifvasya bhuvanasya dhartrIbhirantaranyaM piturdadhe svadhA namassvAhA , antardadhe parvatairantarmahyA pqthivyA , divA digbhiranantAbhirUtibhirantaranyaM pitAmahAddadhe svadhA namassvAhA , antardadha qtubhissarvairahorAtraissasandhikaiH , ardhamAsaifca mAsaifca mAsaifcAntaranyaM prapitA-mahAddadhe svadhA namassvAhA , yanme mAtA pralulobha caratyananuvratA , tanme retaH pitA vqzktAM mA''bhuranyo'vapadyatAM svadhA namassvAhA , yadvaH kravyAdazgama-daharlokAnanayan jAtavedAH , tadvo ahaM punarAvefayAmyariSTAssarvairazgaissaMbhavatha pitarassvadhA namassvAhA iti 21

अथ ब्राहमणानाहूय सदर्भोपक्लृप्तेष्वासनेषूपवेश्य प्रसिद्धमग्नौ कृत्वा श्राद्धं पञ्च स्रुवाहुतीर्जुहोति याः प्राचीस्सं भवन्त्याप उत्तरतश्च याः । अद्भिर्विश्वस्य भुवनस्य धर्त्रीभिरन्तरन्यं पितुर्दधे स्वधा नमस्स्वाहा । अन्तर्दधे पर्वतैरन्तर्मह्या पृथिव्या । दिवा दिग्भिरनन्ताभिरूतिभिरन्तरन्यं पितामहाद्दधे स्वधा नमस्स्वाहा । अन्तर्दध ऋतुभिस्सर्वैरहोरात्रैस्ससन्धिकैः । अर्धमासैश्च मासैश्च मासैश्चान्तरन्यं प्रपिता-महाद्दधे स्वधा नमस्स्वाहा । यन्मे माता प्रलुलोभ चरत्यननुव्रता । तन्मे रेतः पिता वृङ्क्तां माऽऽभुरन्योऽवपद्यतां स्वधा नमस्स्वाहा । यद्वः क्रव्यादङ्गम-दहर्लोकाननयन् जातवेदाः । तद्वो अहं पुनरावेशयाम्यरिष्टास्सर्वैरङ्गैस्संभवथ पितरस्स्वधा नमस्स्वाहा इति २१

अथ ब्राहमणानाहूय सदर्भोपकॢप्तेष्वासनेषूपवेश्य प्रसिद्धमग्नौ कृत्वा श्राद्धं पञ्च स्रुवाहुतीर्जुहोति याः प्राचीस्सं भवन्त्याप उत्तरतश्च याः । अद्भिर्विश्वस्य भुवनस्य धर्त्रीभिरन्तरन्यं पितुर्दधे स्वधा नमस्स्वाहा । अन्तर्दधे पर्वतैरन्तर्मह्या पृथिव्या । दिवा दिग्भिरनन्ताभिरूतिभिरन्तरन्यं पितामहाद्दधे स्वधा नमस्स्वाहा । अन्तर्दध ऋतुभिस्सर्वैरहोरात्रैस्ससन्धिकैः । अर्धमासैश्च मासैश्च मासैश्चान्तरन्यं प्रपिता-महाद्दधे स्वधा नमस्स्वाहा । यन्मे माता प्रलुलोभ चरत्यननुव्रता । तन्मे रेतः पिता वृङ्क्तां माऽऽभुरन्योऽवपद्यतां स्वधा नमस्स्वाहा । यद्वः क्रव्यादङ्गम-दहर्लोकाननयन् जातवेदाः । तद्वो अहं पुनरावेशयाम्यरिष्टास्सर्वैरङ्गैस्संभवथ पितरस्स्वधा नमस्स्वाहा इति २१


1481

aqwn;n( sÍ;Ânen;É.iWit ye sm;n;" ye sj;t;" ”it Ã;>y;m( 34

athainAn sazkSALanenAbhiSixcati ye samAnAH ye sajAtAH iti dvAbhyAm 34

athainAn sazkSA[L]anenAbhiSixcati ye samAnAH ye sajAtAH iti dvAbhyAm 34

अथैनान् सङ्क्षाळनेनाभिषिञ्चति ये समानाः ये सजाताः इति द्वाभ्याम् ३४

अथैनान् सङ्क्षाळनेनाभिषिञ्चति ये समानाः ये सजाताः इति द्वाभ्याम् ३४


1482

aq ye bihRiW ip<@;SteW;' tqwv sÍ;Ânen i]rpslw" páriWit èj|

atha ye barhiSi piNDAsteSAM tathaiva sazkSALanena trirapasalaiH pariSixcati UrjaM

atha ye barhiSi piNDAsteSAM tathaiva sazkSA[L]anena trirapasalaiH pariSixcati UrjaM

अथ ये बर्हिषि पिण्डास्तेषां तथैव सङ्क्षाळनेन त्रिरपसलैः परिषिञ्चति ऊर्जं

अथ ये बर्हिषि पिण्डास्तेषां तथैव सङ्क्षाळनेन त्रिरपसलैः परिषिञ्चति ऊर्जं


1547

aqwn' mUÞyRv`[;y;É.mN]yte aɦr;yuãm;n( ”it pÉ." py;R yw" 16

athainaM mUrdhnyavaghrAyAbhimantrayate agnirAyuSmAn iti paxcabhiH paryA yaiH 16

athainaM mUÞryavaghrAyAbhimantrayate agnirAyuSmAn iti paxcabhiH paryA yaiH 16

अथैनं मूर्ध्न्यवघ्रायाभिमन्त्रयते अग्निरायुष्मान् इति पञ्चभिः पर्या यैः १६

अथैनं मूÞर्यवघ्रायाभिमन्त्रयते अग्निरायुष्मान् इति पञ्चभिः पर्या यैः १६


1553

p[Ésõe c*Âop

prasiddhe cauLopa

prasiddhe cau[L]opa

प्रसिद्धे चौळोप

प्रसिद्धे चौळोप


1580

vedm/ITy ˜;Ty¥upkLpyte Erk;' copbhR,' c n;ipt' =ur' c d;åÉ, copStr,' c vOkl;'’ dNt/;vnmuã,;’;pXxIt;’ svRsurÉ.ip·' c;ïn' c §j' c;dx| c;ht' c v;s" p[;v;r' c vsn;Ntr' b;drmÉ,' suv,oRp/;n' sU/' c p[vt*R c d<@Ö cop;nh* c z]m;n@‘h' cmR svRloihtÉmTyeteŒSy sM.;r; ¬pKlO¢; .v²Nt 1

vedamadhItya snAtyannupakalpayate erakAM copabarhaNaM ca nApitaM kSuraM ca dArUNi copastaraNaM ca vqkalAMfca dantadhAvanamuSNAfcApaffItAfca sarvasurabhipiSTaM cAxjanaM ca srajaM cAdarfaM cAhataM ca vAsaH prAvAraM ca vasanAntaraM bAdaramaNiM suvarNopadhAnaM sUdhaM ca pravartau ca daNDaM copAnahau ca chatramAnaDuhaM carma sarvalohitamityete'sya sambhArA upakl\qptA bhavanti 1

vedamadhItya snAtyannupakalpayate erakAM copabarhaNaM ca nApitaM kSuraM ca dArUNi copastaraNaM ca vqkalAMfca dantadhAvanamuSNAfcApaffItAfca sarvasurabhipiSTaM cAxjanaM ca srajaM cAdarfaM cAhataM ca vAsaH prAvAraM ca vasanAntaraM bAdaramaNiM suvarNopadhAnaM sUdhaM ca pravartau ca daNDaM copAnahau ca chatramAnaDuhaM carma sarvalohitamityete'sya sambhArA upak\ptA bhavanti 1

वेदमधीत्य स्नात्यन्नुपकल्पयते एरकां चोपबर्हणं च नापितं क्षुरं च दारूणि चोपस्तरणं च वृकलांश्च दन्तधावनमुष्णाश्चापश्शीताश्च सर्वसुरभिपिष्टं चाञ्जनं च स्रजं चादर्शं चाहतं च वासः प्रावारं च वसनान्तरं बादरमणिं सुवर्णोपधानं सूधं च प्रवर्तौ च दण्डं चोपानहौ च छत्रमानडुहं चर्म सर्वलोहितमित्येतेऽस्य सम्भारा उपक्लृप्ता भवन्ति १

वेदमधीत्य स्नात्यन्नुपकल्पयते एरकां चोपबर्हणं च नापितं क्षुरं च दारूणि चोपस्तरणं च वृकलांश्च दन्तधावनमुष्णाश्चापश्शीताश्च सर्वसुरभिपिष्टं चाञ्जनं च स्रजं चादर्शं चाहतं च वासः प्रावारं च वसनान्तरं बादरमणिं सुवर्णोपधानं सूधं च प्रवर्तौ च दण्डं चोपानहौ च छत्रमानडुहं चर्म सर्वलोहितमित्येतेऽस्य सम्भारा उपकॢप्ता भवन्ति १


1832

b[÷yD ao'k;r a;Vy;úit>y" 13

brahmayajxa oMkAra AvyAhqtibhyaH 13

brahmayajxa OkAra AvyAhqtibhyaH 13

ब्रह्मयज्ञ ओंकार आव्याहृतिभ्यः १३

ब्रह्मयज्ञ ॐकार आव्याहृतिभ्यः १३


1838

teW;mNtr;¹ ivpÛ¡" ÕTv; sv;Rn( k;m;nuphret( s;n@±v;hpxUn;m( 19

teSAmantarALe vipazktIH kqtvA sarvAn kAmAnupaharet sAnaDvAhapafUnAm 19

teSAmantarA[L]e vipazktIH kqtvA sarvAn kAmAnupaharet sAnaDvAhapafUnAm 19

तेषामन्तराळे विपङ्क्तीः कृत्वा सर्वान् कामानुपहरेत् सानड्वाहपशूनाम् १९

तेषामन्तराळे विपङ्क्तीः कृत्वा सर्वान् कामानुपहरेत् सानड्वाहपशूनाम् १९


1924

dVy;Rmp a;nIy s'=;ÂnmNt" párÉ/ innyit 17

darvyAmapa AnIya saMkSALanamantaH paridhi ninayati 17

darvyAmapa AnIya saMkSA[L]anamantaH paridhi ninayati 17

दर्व्यामप आनीय संक्षाळनमन्तः परिधि निनयति १७

दर्व्यामप आनीय संक्षाळनमन्तः परिधि निनयति १७


2004

d.wRriviCz¥;g[wrn%iCz¥wriv-v,Rk“rVy;É/krdG/mUlw’tur©‘Â;É/k“mURl' ÉzN´;õStsmm;Jyen;>yJy v; SpO‚;Jyen v; SpO·wr²ºrnumOJy devSy Tv; sivtu" p[sveŒÉnob;Rü>y;' pUã,o hSt;>y;' párStO,;Ém ”it purSt;TpárStIyR d²=,en Vy;úitÉ." pɒmen ¬Ãy' tmsSpár ”it ¬ÿre, a¦ a;y;ih vItye ”it d²=,en;ɦ' b[÷;ytn ¬pveXy ao' .U.uRvSsuvro' b[÷n( ) b[÷;És nmSte b[÷n( ) b[÷,e ”Ty;sn' kLpÉyTvoÿre,;ɦ' p[,It;>y" kLpÉyTv; v¨,oŒÉs

darbhairavicchinnAgrairanakhacchinnairavi-varNakairavyAdhikaradagdhamUlaifcaturazguLAdhikairmUlaM chindyAddhastasamamAjyenAbhyajya vA spqSTvAjyena vA spqSTairadbhiranumqjya devasya tvA savituH prasave'fvinorbAhubhyAM pUSNo hastAbhyAM paristqNAmi iti purastAtparistIrya dakSiNena vyAhqtibhiH pafcimena udvayaM tamasaspari iti uttareNa agna AyAhi vItaye iti dakSiNenAgniM brahmAyatana upavefya oM bhUrbhuvassuvaroM brahman , brahmAsi namaste brahman , brahmaNe ityAsanaM kalpayitvottareNAgniM praNItAbhyaH kalpayitvA varuNo'si

darbhairavicchinnAgrairanakhacchinnairavi-varNakairavyAdhikaradagdhamUlaifcaturazgu[L]AdhikairmUlaM chindyAddhastasamamAjyenAbhyajya vA spqSTvAjyena vA spqSTairadbhiranumqjya devasya tvA savituH prasave'fvinorbAhubhyAM pUSNo hastAbhyAM paristqNAmi iti purastAtparistIrya dakSiNena vyAhqtibhiH pafcimena udvayaM tamasaspari iti uttareNa agna AyAhi vItaye iti dakSiNenAgniM brahmAyatana upavefya O bhUrbhuvassuvarO brahman , brahmAsi namaste brahman , brahmaNe ityAsanaM kalpayitvottareNAgniM praNItAbhyaH kalpayitvA varuNo'si

दर्भैरविच्छिन्नाग्रैरनखच्छिन्नैरवि-वर्णकैरव्याधिकरदग्धमूलैश्चतुरङ्गुळाधिकैर्मूलं छिन्द्याद्धस्तसममाज्येनाभ्यज्य वा स्पृष्ट्वाज्येन वा स्पृष्टैरद्भिरनुमृज्य देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोर्बाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्यां परिस्तृणामि इति पुरस्तात्परिस्तीर्य दक्षिणेन व्याहृतिभिः पश्चिमेन उद्वयं तमसस्परि इति उत्तरेण अग्न आयाहि वीतये इति दक्षिणेनाग्निं ब्रह्मायतन उपवेश्य ओं भूर्भुवस्सुवरों ब्रह्मन् । ब्रह्मासि नमस्ते ब्रह्मन् । ब्रह्मणे इत्यासनं कल्पयित्वोत्तरेणाग्निं प्रणीताभ्यः कल्पयित्वा वरुणोऽसि

दर्भैरविच्छिन्नाग्रैरनखच्छिन्नैरवि-वर्णकैरव्याधिकरदग्धमूलैश्चतुरङ्गुळाधिकैर्मूलं छिन्द्याद्धस्तसममाज्येनाभ्यज्य वा स्पृष्ट्वाज्येन वा स्पृष्टैरद्भिरनुमृज्य देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोर्बाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्यां परिस्तृणामि इति पुरस्तात्परिस्तीर्य दक्षिणेन व्याहृतिभिः पश्चिमेन उद्वयं तमसस्परि इति उत्तरेण अग्न आयाहि वीतये इति दक्षिणेनाग्निं ब्रह्मायतन उपवेश्य ॐ भूर्भुवस्सुवरॐ ब्रह्मन् । ब्रह्मासि नमस्ते ब्रह्मन् । ब्रह्मणे इत्यासनं कल्पयित्वोत्तरेणाग्निं प्रणीताभ्यः कल्पयित्वा वरुणोऽसि


2032

aq;t" pu

athAtaH puNyAhadevatA vyAkhyAsyAmaH vivAhasyAgniH prIyatAM aupAsanasyA-gnisUryaprajApatayaH prIyantAM paxcame'hanyudumbaro dafame'hanyante citryANi sthAlI-pAkasyAgniH garbhAdhAnasya brahmA puMsavanasya prajApatiH sImantasya dhAtA vi-SNubalessavitA jAtakarmaNo mqtyuH nAmakaraNasya savitA tasyAnte prajApatiH upaniSkrAmaNasya savitA tasyAnte citryANi annaprAfanasya savitA cauLasya kefinaH tasyAnte prajApatiH upanayanasyendraffraddhAmedhe ityante visarge sufravAH punarupanayanasyAgniH atha yadi brahmacAryavratyamiva carettasminnadhyAyahome savitA samAvartanasya frIrindro vA fUlagavasyefAnaH pratyavarohaNasya savitA upAkarmavrateSu ca savitA vAstuhomasya vAstoSpatiH ante prajApatiH adbhuta-homasyendreH ante prajApatiH AyuSyahomasyAgnirAyuSmAn nakSatrahomasya nakSatre-STiSUktamaSTamI pradoSasyefAnaH AgrayaNahomasyAgrayaNadevatAH sarpabalessarpAH AdityapurogA grahAH prIyantAm athaikoddiSTasyAnte prajApatistaTAkAdInAM varuNo devatA yakSibaleryakSI gqhafAntihomasyAdityAdinavagrahAH garbhAdhAnA-ditantrahomasya brahmAdayaH prIyantAmityevamanyeSAM homAnAM yAjyApuronuvA-kyayordevatA tasyAsau prIyatAmiti , sUtakAnte pretakAnte prathamodakyAnte ca prajApatiH kUfmANDahomasyAgnyAdayaH cAndrAyaNahomasyAgnyAdayaH agnyAdhe-

athAtaH puNyAhadevatA vyAkhyAsyAmaH vivAhasyAgniH prIyatAM aupAsanasyA-gnisUryaprajApatayaH prIyantAM paxcame'hanyudumbaro dafame'hanyante citryANi sthAlI-pAkasyAgniH garbhAdhAnasya brahmA puMsavanasya prajApatiH sImantasya dhAtA vi-SNubalessavitA jAtakarmaNo mqtyuH nAmakaraNasya savitA tasyAnte prajApatiH upaniSkrAmaNasya savitA tasyAnte citryANi annaprAfanasya savitA cau[L]asya kefinaH tasyAnte prajApatiH upanayanasyendraffraddhAmedhe ityante visarge sufravAH punarupanayanasyAgniH atha yadi brahmacAryavratyamiva carettasminnadhyAyahome savitA samAvartanasya frIrindro vA fUlagavasyefAnaH pratyavarohaNasya savitA upAkarmavrateSu ca savitA vAstuhomasya vAstoSpatiH ante prajApatiH adbhuta-homasyendreH ante prajApatiH AyuSyahomasyAgnirAyuSmAn nakSatrahomasya nakSatre-STiSUktamaSTamI pradoSasyefAnaH AgrayaNahomasyAgrayaNadevatAH sarpabalessarpAH AdityapurogA grahAH prIyantAm athaikoddiSTasyAnte prajApatistaTAkAdInAM varuNo devatA yakSibaleryakSI gqhafAntihomasyAdityAdinavagrahAH garbhAdhAnA-ditantrahomasya brahmAdayaH prIyantAmityevamanyeSAM homAnAM yAjyApuronuvA-kyayordevatA tasyAsau prIyatAmiti , sUtakAnte pretakAnte prathamodakyAnte ca prajApatiH kUfmANDahomasyAgnyAdayaH cAndrAyaNahomasyAgnyAdayaH agnyAdhe-

अथातः पुण्याहदेवता व्याख्यास्यामः विवाहस्याग्निः प्रीयतां औपासनस्या-ग्निसूर्यप्रजापतयः प्रीयन्तां पञ्चमेऽहन्युदुम्बरो दशमेऽहन्यन्ते चित्र्याणि स्थाली-पाकस्याग्निः गर्भाधानस्य ब्रह्मा पुंसवनस्य प्रजापतिः सीमन्तस्य धाता वि-ष्णुबलेस्सविता जातकर्मणो मृत्युः नामकरणस्य सविता तस्यान्ते प्रजापतिः उपनिष्क्रामणस्य सविता तस्यान्ते चित्र्याणि अन्नप्राशनस्य सविता चौळस्य केशिनः तस्यान्ते प्रजापतिः उपनयनस्येन्द्रश्श्रद्धामेधे इत्यन्ते विसर्गे सुश्रवाः पुनरुपनयनस्याग्निः अथ यदि ब्रह्मचार्यव्रत्यमिव चरेत्तस्मिन्नध्यायहोमे सविता समावर्तनस्य श्रीरिन्द्रो वा शूलगवस्येशानः प्रत्यवरोहणस्य सविता उपाकर्मव्रतेषु च सविता वास्तुहोमस्य वास्तोष्पतिः अन्ते प्रजापतिः अद्भुत-होमस्येन्द्रेः अन्ते प्रजापतिः आयुष्यहोमस्याग्निरायुष्मान् नक्षत्रहोमस्य नक्षत्रे-ष्टिषूक्तमष्टमी प्रदोषस्येशानः आग्रयणहोमस्याग्रयणदेवताः सर्पबलेस्सर्पाः आदित्यपुरोगा ग्रहाः प्रीयन्ताम् अथैकोद्दिष्टस्यान्ते प्रजापतिस्तटाकादीनां वरुणो देवता यक्षिबलेर्यक्षी गृहशान्तिहोमस्यादित्यादिनवग्रहाः गर्भाधाना-दितन्त्रहोमस्य ब्रह्मादयः प्रीयन्तामित्येवमन्येषां होमानां याज्यापुरोनुवा-क्ययोर्देवता तस्यासौ प्रीयतामिति । सूतकान्ते प्रेतकान्ते प्रथमोदक्यान्ते च प्रजापतिः कूश्माण्डहोमस्याग्न्यादयः चान्द्रायणहोमस्याग्न्यादयः अग्न्याधे-

अथातः पुण्याहदेवता व्याख्यास्यामः विवाहस्याग्निः प्रीयतां औपासनस्या-ग्निसूर्यप्रजापतयः प्रीयन्तां पञ्चमेऽहन्युदुम्बरो दशमेऽहन्यन्ते चित्र्याणि स्थाली-पाकस्याग्निः गर्भाधानस्य ब्रह्मा पुंसवनस्य प्रजापतिः सीमन्तस्य धाता वि-ष्णुबलेस्सविता जातकर्मणो मृत्युः नामकरणस्य सविता तस्यान्ते प्रजापतिः उपनिष्क्रामणस्य सविता तस्यान्ते चित्र्याणि अन्नप्राशनस्य सविता चौळस्य केशिनः तस्यान्ते प्रजापतिः उपनयनस्येन्द्रश्श्रद्धामेधे इत्यन्ते विसर्गे सुश्रवाः पुनरुपनयनस्याग्निः अथ यदि ब्रह्मचार्यव्रत्यमिव चरेत्तस्मिन्नध्यायहोमे सविता समावर्तनस्य श्रीरिन्द्रो वा शूलगवस्येशानः प्रत्यवरोहणस्य सविता उपाकर्मव्रतेषु च सविता वास्तुहोमस्य वास्तोष्पतिः अन्ते प्रजापतिः अद्भुत-होमस्येन्द्रेः अन्ते प्रजापतिः आयुष्यहोमस्याग्निरायुष्मान् नक्षत्रहोमस्य नक्षत्रे-ष्टिषूक्तमष्टमी प्रदोषस्येशानः आग्रयणहोमस्याग्रयणदेवताः सर्पबलेस्सर्पाः आदित्यपुरोगा ग्रहाः प्रीयन्ताम् अथैकोद्दिष्टस्यान्ते प्रजापतिस्तटाकादीनां वरुणो देवता यक्षिबलेर्यक्षी गृहशान्तिहोमस्यादित्यादिनवग्रहाः गर्भाधाना-दितन्त्रहोमस्य ब्रह्मादयः प्रीयन्तामित्येवमन्येषां होमानां याज्यापुरोनुवा-क्ययोर्देवता तस्यासौ प्रीयतामिति । सूतकान्ते प्रेतकान्ते प्रथमोदक्यान्ते च प्रजापतिः कूश्माण्डहोमस्याग्न्यादयः चान्द्रायणहोमस्याग्न्यादयः अग्न्याधे-


2042

ao' iSqTv; teW;' spiv]eWu p;É,Wu jl' dd;it aom;p" ”it ) ²xv; a;pStNtu ”it p[TyUcu" 5

oM sthitvA teSAM sapavitreSu pANiSu jalaM dadAti omApaH iti , fivA Apastantu iti pratyUcuH 5

O sthitvA teSAM sapavitreSu pANiSu jalaM dadAti omApaH iti , fivA Apastantu iti pratyUcuH 5

ओं स्थित्वा तेषां सपवित्रेषु पाणिषु जलं ददाति ओमापः इति । शिवा आपस्तन्तु इति प्रत्यूचुः ५

स्थित्वा तेषां सपवित्रेषु पाणिषु जलं ददाति ओमापः इति । शिवा आपस्तन्तु इति प्रत्यूचुः ५


2053

v;cÉyt; pu

vAcayitA puNyAhaM bhavanto bravantu oM puNyAham itI-tare pratyAhuH , evameva triH 16

vAcayitA puNyAhaM bhavanto bravantu O puNyAham itI-tare pratyAhuH , evameva triH 16

वाचयिता पुण्याहं भवन्तो ब्रवन्तु ओं पुण्याहम् इती-तरे प्रत्याहुः । एवमेव त्रिः १६

वाचयिता पुण्याहं भवन्तो ब्रवन्तु ॐ पुण्याहम् इती-तरे प्रत्याहुः । एवमेव त्रिः १६


2054

tt" SviSt .vNto b[uvNtu ”it ) ao' SviSt ”tItre p[TyUcu" 18

tataH svasti bhavanto bruvantu iti , oM svasti itItare pratyUcuH 18

tataH svasti bhavanto bruvantu iti , O svasti itItare pratyUcuH 18

ततः स्वस्ति भवन्तो ब्रुवन्तु इति । ओं स्वस्ति इतीतरे प्रत्यूचुः १८

ततः स्वस्ति भवन्तो ब्रुवन्तु इति । ॐ स्वस्ति इतीतरे प्रत्यूचुः १८


2055

tto v;cÉyt; ao' A²õ' .vNto b[vNtu ”it ) ao' A?yt;m( ”tItre p[Ty;ó" 18

tato vAcayitA oM qddhiM bhavanto bravantu iti , oM qdhyatAm itItare pratyAhuH 18

tato vAcayitA O qddhiM bhavanto bravantu iti , O qdhyatAm itItare pratyAhuH 18

ततो वाचयिता ओं ऋद्धिं भवन्तो ब्रवन्तु इति । ओं ऋध्यताम् इतीतरे प्रत्याहुः १८

ततो वाचयिता ॐ ऋद्धिं भवन्तो ब्रवन्तु इति । ॐ ऋध्यताम् इतीतरे प्रत्याहुः १८


2056

Evmev i]v;RcÉyTv; ao' pu

evameva trirvAcayitvA oM puNyAha-samqddhirastu astu iti oM fivaM karmAstu astu itItare pratyAhuH 19

evameva trirvAcayitvA O puNyAha-samqddhirastu astu iti O fivaM karmAstu astu itItare pratyAhuH 19

एवमेव त्रिर्वाचयित्वा ओं पुण्याह-समृद्धिरस्तु अस्तु इति ओं शिवं कर्मास्तु अस्तु इतीतरे प्रत्याहुः १९

एवमेव त्रिर्वाचयित्वा ॐ पुण्याह-समृद्धिरस्तु अस्तु इति ॐ शिवं कर्मास्तु अस्तु इतीतरे प्रत्याहुः १९


2139

tSm;Tpiv]e, x;Nyudkù kroit jNmn=]e pu

tasmAtpavitreNa fAnyudakaM karoti janmanakSatre puNye nakSatre vivAhacauLopanayanasamAvartanasImantAgnyAdheyAnyanyAni mazgalakAryANi grahoparAge grahotpAte vA dvipAtsu catuSpAtsu bhayaM vindetAtha fAntimArabheta 2

tasmAtpavitreNa fAnyudakaM karoti janmanakSatre puNye nakSatre vivAhacau[L]opanayanasamAvartanasImantAgnyAdheyAnyanyAni mazgalakAryANi grahoparAge grahotpAte vA dvipAtsu catuSpAtsu bhayaM vindetAtha fAntimArabheta 2

तस्मात्पवित्रेण शान्युदकं करोति जन्मनक्षत्रे पुण्ये नक्षत्रे विवाहचौळोपनयनसमावर्तनसीमन्ताग्न्याधेयान्यन्यानि मङ्गलकार्याणि ग्रहोपरागे ग्रहोत्पाते वा द्विपात्सु चतुष्पात्सु भयं विन्देताथ शान्तिमारभेत २

तस्मात्पवित्रेण शान्युदकं करोति जन्मनक्षत्रे पुण्ये नक्षत्रे विवाहचौळोपनयनसमावर्तनसीमन्ताग्न्याधेयान्यन्यानि मङ्गलकार्याणि ग्रहोपरागे ग्रहोत्पाते वा द्विपात्सु चतुष्पात्सु भयं विन्देताथ शान्तिमारभेत २


2140

yuGm;n( b[;÷,;n( sup[=;²Âtp;É,p;d;np a;cmYy p[itidxm;sneWUpveXy gomyen gocmR-m;]' cturÅ' Sqi<@lmup²lPy d.eRWu p[;„Ÿ% ¬pivXy d.;Rn( dUv;R’ /;rym;," piv]p;É,SSqi<@l' ÕTv; p[o+y l=,mu®Ll:y;²ºr>yu+y dUv;RÉ.dR.wRrvk¡yR gN/odkƒn;>yu+y puãpwrvk¡yR b[÷p;]' sU]e, párve·ä teWu b[÷p;]' ind/;it b[÷ jD;nm( ”it 3

yugmAn brAhmaNAn suprakSALitapANipAdAnapa Acamayya pratidifamAsaneSUpavefya gomayena gocarma-mAtraM caturafraM sthaNDilamupalipya darbheSu prAzmukha upavifya darbhAn dUrvAfca dhArayamANaH pavitrapANissthaNDilaM kqtvA prokSya lakSaNamullikhyAdbhirabhyukSya dUrvAbhirdarbhairavakIrya gandhodakenAbhyukSya puSpairavakIrya brahmapAtraM sUtreNa pariveSTya teSu brahmapAtraM nidadhAti brahma jajxAnam iti 3

yugmAn brAhmaNAn suprakSA[L]itapANipAdAnapa Acamayya pratidifamAsaneSUpavefya gomayena gocarma-mAtraM caturafraM sthaNDilamupalipya darbheSu prAzmukha upavifya darbhAn dUrvAfca dhArayamANaH pavitrapANissthaNDilaM kqtvA prokSya lakSaNamullikhyAdbhirabhyukSya dUrvAbhirdarbhairavakIrya gandhodakenAbhyukSya puSpairavakIrya brahmapAtraM sUtreNa pariveSTya teSu brahmapAtraM nidadhAti brahma jajxAnam iti 3

युग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य प्रतिदिशमासनेषूपवेश्य गोमयेन गोचर्म-मात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलमुपलिप्य दर्भेषु प्राङ्मुख उपविश्य दर्भान् दूर्वाश्च धारयमाणः पवित्रपाणिस्स्थण्डिलं कृत्वा प्रोक्ष्य लक्षणमुल्लिख्याद्भिरभ्युक्ष्य दूर्वाभिर्दर्भैरवकीर्य गन्धोदकेनाभ्युक्ष्य पुष्पैरवकीर्य ब्रह्मपात्रं सूत्रेण परिवेष्ट्य तेषु ब्रह्मपात्रं निदधाति ब्रह्म जज्ञानम् इति ३

युग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य प्रतिदिशमासनेषूपवेश्य गोमयेन गोचर्म-मात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलमुपलिप्य दर्भेषु प्राङ्मुख उपविश्य दर्भान् दूर्वाश्च धारयमाणः पवित्रपाणिस्स्थण्डिलं कृत्वा प्रोक्ष्य लक्षणमुल्लिख्याद्भिरभ्युक्ष्य दूर्वाभिर्दर्भैरवकीर्य गन्धोदकेनाभ्युक्ष्य पुष्पैरवकीर्य ब्रह्मपात्रं सूत्रेण परिवेष्ट्य तेषु ब्रह्मपात्रं निदधाति ब्रह्म जज्ञानम् इति ३


2157

xuc* sme dexe gomyen gocmRm;]' cturÅ' Sqi<@lmup²lPy yuGm;n( b[;÷,;n( sup[=;²Âtp;É,p;d;np a;cmYy p[itidxm;sneWUpveXy p’;Tp[;„Ÿ% a;c;yR ¬pivxit 3

fucau same defe gomayena gocarmamAtraM caturafraM sthaNDilamupalipya yugmAn brAhmaNAn suprakSALitapANipAdAnapa Acamayya pratidifamAsaneSUpavefya pafcAtprAzmukha AcArya upavifati 3

fucau same defe gomayena gocarmamAtraM caturafraM sthaNDilamupalipya yugmAn brAhmaNAn suprakSA[L]itapANipAdAnapa Acamayya pratidifamAsaneSUpavefya pafcAtprAzmukha AcArya upavifati 3

शुचौ समे देशे गोमयेन गोचर्ममात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलमुपलिप्य युग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य प्रतिदिशमासनेषूपवेश्य पश्चात्प्राङ्मुख आचार्य उपविशति ३

शुचौ समे देशे गोमयेन गोचर्ममात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलमुपलिप्य युग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य प्रतिदिशमासनेषूपवेश्य पश्चात्प्राङ्मुख आचार्य उपविशति ३


2167

aŶ/;nmxuÉcmjp' Tyÿ_m©Âm(

afraddadhAnamafucimajapaM tyaktamazgaLam

afraddadhAnamafucimajapaM tyaktamazga[L]am

अश्रद्दधानमशुचिमजपं त्यक्तमङ्गळम्

अश्रद्दधानमशुचिमजपं त्यक्तमङ्गळम्


2198

c,k;iStlm;W;’ kÚÂuTq;’ £m;t( ²=pet( 17

caNakAstilamASAfca kuLutthAfca kramAt kSipet 17

caNakAstilamASAfca ku[L]utthAfca kramAt kSipet 17

चणकास्तिलमाषाश्च कुळुत्थाश्च क्रमात् क्षिपेत् १७

चणकास्तिलमाषाश्च कुळुत्थाश्च क्रमात् क्षिपेत् १७


2212

guÂodnm;idTy;Éy hivãym¥m©;rk;y `Otodn' xu-£;y `Otp;ys' som;y =Irodn' bu/;y d?yodn' bOhSptye itlip-·ÉmÅm;Wodn' xnw’r;y r;ho" m;'sodn' kƒto" Éc]odnÉmit 26

guLodanamAdityAyi haviSyamannamazgArakAya ghqtodanaM fu-krAya ghqtapAyasaM somAya kSIrodanaM budhAya dadhyodanaM bqhaspataye tilapi-STamiframASodanaM fanaifcarAya rAhoH mAMsodanaM ketoH citrodanamiti 26

gu[L]odanamAdityAyi haviSyamannamazgArakAya ghqtodanaM fu-krAya ghqtapAyasaM somAya kSIrodanaM budhAya dadhyodanaM bqhaspataye tilapi-STamiframASodanaM fanaifcarAya rAhoH mAMsodanaM ketoH citrodanamiti 26

गुळोदनमादित्यायि हविष्यमन्नमङ्गारकाय घृतोदनं शु-क्राय घृतपायसं सोमाय क्षीरोदनं बुधाय दध्योदनं बृहस्पतये तिलपि-ष्टमिश्रमाषोदनं शनैश्चराय राहोः मांसोदनं केतोः चित्रोदनमिति २६

गुळोदनमादित्यायि हविष्यमन्नमङ्गारकाय घृतोदनं शु-क्राय घृतपायसं सोमाय क्षीरोदनं बुधाय दध्योदनं बृहस्पतये तिलपि-ष्टमिश्रमाषोदनं शनैश्चराय राहोः मांसोदनं केतोः चित्रोदनमिति २६


2303

pu

puNyastvaM fazkha puNyAnAM mazgaLAnAM ca mazgaLam

puNyastvaM fazkha puNyAnAM mazga[L]AnAM ca mazga[L]am

पुण्यस्त्वं शङ्ख पुण्यानां मङ्गळानां च मङ्गळम्

पुण्यस्त्वं शङ्ख पुण्यानां मङ्गळानां च मङ्गळम्


2364

Ésgo]jmi©rs;WmɐnIn=]j' g;y]IzNds' üt;xn;ɦkù Õã,' %-@±gcmR/r' iÃ.uj' Õã,;MbrgN/m;Lygomedrˆ;.r,.UiWt' ikrIi$n' Õã,-Cz]?vjpt;ikn' kr;Âvdnmurg;lû;r' Õã,És'h;sne iSqtm·;' r-qm;¨ç idVy' me¨mp[d²=,IkÚv;R,' g[hm<@le p[iv·' aÉ/devt;sp| p[-

sigotrajamazgirasASamafvinInakSatrajaM gAyatrIchandasaM hutAfanAgnikaM kqSNaM kha-DgacarmadharaM dvibhujaM kqSNAmbaragandhamAlyagomedaratnAbharaNabhUSitaM kirITinaM kqSNa-cchatradhvajapatAkinaM karALavadanamuragAlazkAraM kqSNasiMhAsane sthitamaSTAfvaM ra-thamAruhya divyaM merumapradakSiNIkurvANaM grahamaNDale praviSTaM adhidevatAsarpaM pra-

sigotrajamazgirasASamafvinInakSatrajaM gAyatrIchandasaM hutAfanAgnikaM kqSNaM kha-DgacarmadharaM dvibhujaM kqSNAmbaragandhamAlyagomedaratnAbharaNabhUSitaM kirITinaM kqSNa-cchatradhvajapatAkinaM karA[L]avadanamuragAlazkAraM kqSNasiMhAsane sthitamaSTAfvaM ra-thamAruhya divyaM merumapradakSiNIkurvANaM grahamaNDale praviSTaM adhidevatAsarpaM pra-

सिगोत्रजमङ्गिरसाषमश्विनीनक्षत्रजं गायत्रीछन्दसं हुताशनाग्निकं कृष्णं ख-ड्गचर्मधरं द्विभुजं कृष्णाम्बरगन्धमाल्यगोमेदरत्नाभरणभूषितं किरीटिनं कृष्ण-च्छत्रध्वजपताकिनं कराळवदनमुरगालङ्कारं कृष्णसिंहासने स्थितमष्टाश्वं र-थमारुह्य दिव्यं मेरुमप्रदक्षिणीकुर्वाणं ग्रहमण्डले प्रविष्टं अधिदेवतासर्पं प्र-

सिगोत्रजमङ्गिरसाषमश्विनीनक्षत्रजं गायत्रीछन्दसं हुताशनाग्निकं कृष्णं ख-ड्गचर्मधरं द्विभुजं कृष्णाम्बरगन्धमाल्यगोमेदरत्नाभरणभूषितं किरीटिनं कृष्ण-च्छत्रध्वजपताकिनं कराळवदनमुरगालङ्कारं कृष्णसिंहासने स्थितमष्टाश्वं र-थमारुह्य दिव्यं मेरुमप्रदक्षिणीकुर्वाणं ग्रहमण्डले प्रविष्टं अधिदेवतासर्पं प्र-


2509

aq d²=,;/eR ÅIsuÿ_iv/;nen ÅI-devIm;r;?y mkÚ$' p[=;Âyit 8

atha dakSiNArdhe frIsuktavidhAnena frI-devImArAdhya makuTaM prakSALayati 8

atha dakSiNArdhe frIsuktavidhAnena frI-devImArAdhya makuTaM prakSA[L]ayati 8

अथ दक्षिणार्धे श्रीसुक्तविधानेन श्री-देवीमाराध्य मकुटं प्रक्षाळयति ८

अथ दक्षिणार्धे श्रीसुक्तविधानेन श्री-देवीमाराध्य मकुटं प्रक्षाळयति ८


2511

mkÚ$' p[=;Ày p[itsr' bÝ;it p[tÿe a´ ²xipiv· ”it 10

makuTaM prakSALya pratisaraM badhnAti pratatte adya fipiviSTa iti 10

makuTaM prakSA[L]ya pratisaraM badhnAti pratatte adya fipiviSTa iti 10

मकुटं प्रक्षाळ्य प्रतिसरं बध्नाति प्रतत्ते अद्य शिपिविष्ट इति १०

मकुटं प्रक्षाळ्य प्रतिसरं बध्नाति प्रतत्ते अद्य शिपिविष्ट इति १०


2527

t] suv,Rrjtt;m[mO

tatra suvarNarajatatAmramqNmayairvA kalafaistantunA parivqtaiH prakSALya madhye pradhAnakalafaM nidhAya gandhapuSpadhUpadIpaiH phalai ratnairava-kIryaindrAdikrameNa dakSiNAparottarAn kalafAn sthApayitvA tiraH pavitraM nidhAya fuddhodakena pUrayitvA madhye pradhAnakalafe navaratnairavakIryAhatena vAsasA prati-cchAdya gandhapuSpadhUpadIpairalazkqtya madhye pradhAnakalafe brahmANamAvAhayatyai-ndrAdikrameNa prajApatiM parameSThinaM caturmukhaM hiraNyagarbhamAvAhayAmi ityAvAhya paridhAnaprabhqtyAgnimukhAtkqtvA daivatamarcayati Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAffucayaH pAvakAH iti catasqbhiH pavamAnassuvarjanaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA'thainAn gandhapuSpadhUpadIpaiH amuSmai namo'muSmai namaH iti , annena amuSmai svAhA'muSmai svAhA iti 3

tatra suvarNarajatatAmramqNmayairvA kalafaistantunA parivqtaiH prakSA[L]ya madhye pradhAnakalafaM nidhAya gandhapuSpadhUpadIpaiH phalai ratnairava-kIryaindrAdikrameNa dakSiNAparottarAn kalafAn sthApayitvA tiraH pavitraM nidhAya fuddhodakena pUrayitvA madhye pradhAnakalafe navaratnairavakIryAhatena vAsasA prati-cchAdya gandhapuSpadhUpadIpairalazkqtya madhye pradhAnakalafe brahmANamAvAhayatyai-ndrAdikrameNa prajApatiM parameSThinaM caturmukhaM hiraNyagarbhamAvAhayAmi ityAvAhya paridhAnaprabhqtyAgnimukhAtkqtvA daivatamarcayati Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAffucayaH pAvakAH iti catasqbhiH pavamAnassuvarjanaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA'thainAn gandhapuSpadhUpadIpaiH amuSmai namo'muSmai namaH iti , annena amuSmai svAhA'muSmai svAhA iti 3

तत्र सुवर्णरजतताम्रमृण्मयैर्वा कलशैस्तन्तुना परिवृतैः प्रक्षाळ्य मध्ये प्रधानकलशं निधाय गन्धपुष्पधूपदीपैः फलै रत्नैरव-कीर्यैन्द्रादिक्रमेण दक्षिणापरोत्तरान् कलशान् स्थापयित्वा तिरः पवित्रं निधाय शुद्धोदकेन पूरयित्वा मध्ये प्रधानकलशे नवरत्नैरवकीर्याहतेन वाससा प्रति-च्छाद्य गन्धपुष्पधूपदीपैरलङ्कृत्य मध्ये प्रधानकलशे ब्रह्माणमावाहयत्यै-न्द्रादिक्रमेण प्रजापतिं परमेष्ठिनं चतुर्मुखं हिरण्यगर्भमावाहयामि इत्यावाह्य परिधानप्रभृत्याग्निमुखात्कृत्वा दैवतमर्चयति आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाश्शुचयः पावकाः इति चतसृभिः पवमानस्सुवर्जनः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वाऽथैनान् गन्धपुष्पधूपदीपैः अमुष्मै नमोऽमुष्मै नमः इति । अन्नेन अमुष्मै स्वाहाऽमुष्मै स्वाहा इति ३

तत्र सुवर्णरजतताम्रमृण्मयैर्वा कलशैस्तन्तुना परिवृतैः प्रक्षाळ्य मध्ये प्रधानकलशं निधाय गन्धपुष्पधूपदीपैः फलै रत्नैरव-कीर्यैन्द्रादिक्रमेण दक्षिणापरोत्तरान् कलशान् स्थापयित्वा तिरः पवित्रं निधाय शुद्धोदकेन पूरयित्वा मध्ये प्रधानकलशे नवरत्नैरवकीर्याहतेन वाससा प्रति-च्छाद्य गन्धपुष्पधूपदीपैरलङ्कृत्य मध्ये प्रधानकलशे ब्रह्माणमावाहयत्यै-न्द्रादिक्रमेण प्रजापतिं परमेष्ठिनं चतुर्मुखं हिरण्यगर्भमावाहयामि इत्यावाह्य परिधानप्रभृत्याग्निमुखात्कृत्वा दैवतमर्चयति आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाश्शुचयः पावकाः इति चतसृभिः पवमानस्सुवर्जनः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वाऽथैनान् गन्धपुष्पधूपदीपैः अमुष्मै नमोऽमुष्मै नमः इति । अन्नेन अमुष्मै स्वाहाऽमुष्मै स्वाहा इति ३


2544

p;d-p[=;Ân' ÕTv; gN/;idÉ.rlûŽTy pu];inCz¹ v" pm' Å;õ' .ivt; t] .v²º" p[s;d" kr,Iy" ”it 3

pAda-prakSALanaM kqtvA gandhAdibhiralazkqtya putrAnicche vaH paxcamaM frAddhaM bhavitA tatra bhavadbhiH prasAdaH karaNIyaH iti 3

pAda-prakSA[L]anaM kqtvA gandhAdibhiralazkqtya putrAnicche vaH paxcamaM frAddhaM bhavitA tatra bhavadbhiH prasAdaH karaNIyaH iti 3

पाद-प्रक्षाळनं कृत्वा गन्धादिभिरलङ्कृत्य पुत्रानिच्छे वः पञ्चमं श्राद्धं भविता तत्र भवद्भिः प्रसादः करणीयः इति ३

पाद-प्रक्षाळनं कृत्वा गन्धादिभिरलङ्कृत्य पुत्रानिच्छे वः पञ्चमं श्राद्धं भविता तत्र भवद्भिः प्रसादः करणीयः इति ३


2545

apre´ur;mN}y p;dp[=;Ân' ÕTv; a´ Å;õ' .vit ”it 4

aparedyurAmantrya pAdaprakSALanaM kqtvA adya frAddhaM bhavati iti 4

aparedyurAmantrya pAdaprakSA[L]anaM kqtvA adya frAddhaM bhavati iti 4

अपरेद्युरामन्त्र्य पादप्रक्षाळनं कृत्वा अद्य श्राद्धं भवति इति ४

अपरेद्युरामन्त्र्य पादप्रक्षाळनं कृत्वा अद्य श्राद्धं भवति इति ४


2551

.ojnveÂ;y;' idv;k¡TyRp#n' pu

bhojanaveLAyAM divAkIrtyapaThanaM puNyakathanaM smqtipaThanaM ca 10

bhojanave[L]AyAM divAkIrtyapaThanaM puNyakathanaM smqtipaThanaM ca 10

भोजनवेळायां दिवाकीर्त्यपठनं पुण्यकथनं स्मृतिपठनं च १०

भोजनवेळायां दिवाकीर्त्यपठनं पुण्यकथनं स्मृतिपठनं च १०


2582

ÉsõäqeR b.[u-mU]e, p[=;Âyit 11

siddhyarthe babhru-mUtreNa prakSALayati 11

siddhyarthe babhru-mUtreNa prakSA[L]ayati 11

सिद्ध्यर्थे बभ्रु-मूत्रेण प्रक्षाळयति ११

सिद्ध्यर्थे बभ्रु-मूत्रेण प्रक्षाळयति ११


2603

a;idTy' n;vmro+ye pU,;Rmupárv;ÉsnIm( ) aiCz{;' p;rÉyã,u' xt;ár];' SvSty ao' nm a;idTy;y ”it 2

AdityaM nAvamarokSye pUrNAmuparivAsinIm , acchidrAM pArayiSNuM fatAritrAM svastaya oM nama AdityAya iti 2

AdityaM nAvamarokSye pUrNAmuparivAsinIm , acchidrAM pArayiSNuM fatAritrAM svastaya O nama AdityAya iti 2

आदित्यं नावमरोक्ष्ये पूर्णामुपरिवासिनीम् । अच्छिद्रां पारयिष्णुं शतारित्रां स्वस्तय ओं नम आदित्याय इति २

आदित्यं नावमरोक्ष्ये पूर्णामुपरिवासिनीम् । अच्छिद्रां पारयिष्णुं शतारित्रां स्वस्तय ॐ नम आदित्याय इति २


2604

pár/;np[.OTy;ŒÉ¦mu%;TÕTv; pKv;Æuhoit a;y;tu devSsivtopy;tu ihr

paridhAnaprabhqtyA'gnimukhAtkqtvA pakvAjjuhoti AyAtu devassavitopayAtu hiraNyayena suvqtA rathena , vahan haMsta subhagaM vidmanApasaM prayacchantaM papuriM puNyamaccha ityekAmAhutiM hutvottarArdhAt sviSTakqtamavadA-yAntaHparidhi sAdAyitvA bahuprakArarairannairAdityaM tarpayati oM namo bhagavata AdityAya namaH , klaM nadIvqttistaTIruvo nAvamarNAlisuriNororumiviri-kitAkunAnArusandhyatume mantravadAni svAhA iti 3

paridhAnaprabhqtyA'gnimukhAtkqtvA pakvAjjuhoti AyAtu devassavitopayAtu hiraNyayena suvqtA rathena , vahan haMsta subhagaM vidmanApasaM prayacchantaM papuriM puNyamaccha ityekAmAhutiM hutvottarArdhAt sviSTakqtamavadA-yAntaHparidhi sAdAyitvA bahuprakArarairannairAdityaM tarpayati O namo bhagavata AdityAya namaH , klaM nadIvqttistaTIruvo nAvamarNAlisuriNororumiviri-kitAkunAnArusandhyatume mantravadAni svAhA iti 3

परिधानप्रभृत्याऽग्निमुखात्कृत्वा पक्वाज्जुहोति आयातु देवस्सवितोपयातु हिरण्ययेन सुवृता रथेन । वहन् हंस्त सुभगं विद्मनापसं प्रयच्छन्तं पपुरिं पुण्यमच्छ इत्येकामाहुतिं हुत्वोत्तरार्धात् स्विष्टकृतमवदा-यान्तःपरिधि सादायित्वा बहुप्रकाररैरन्नैरादित्यं तर्पयति ओं नमो भगवत आदित्याय नमः । क्लं नदीवृत्तिस्तटीरुवो नावमर्णालिसुरिणोरोरुमिविरि-किताकुनानारुसन्ध्यतुमे मन्त्रवदानि स्वाहा इति ३

परिधानप्रभृत्याऽग्निमुखात्कृत्वा पक्वाज्जुहोति आयातु देवस्सवितोपयातु हिरण्ययेन सुवृता रथेन । वहन् हंस्त सुभगं विद्मनापसं प्रयच्छन्तं पपुरिं पुण्यमच्छ इत्येकामाहुतिं हुत्वोत्तरार्धात् स्विष्टकृतमवदा-यान्तःपरिधि सादायित्वा बहुप्रकाररैरन्नैरादित्यं तर्पयति ॐ नमो भगवत आदित्याय नमः । क्लं नदीवृत्तिस्तटीरुवो नावमर्णालिसुरिणोरोरुमिविरि-किताकुनानारुसन्ध्यतुमे मन्त्रवदानि स्वाहा इति ३


2631

jI,Re z¹de ivn;xe v; hStp;d;n( p[=;Ây;p a;cMy b[;÷,kNyky; v; b[;÷,iv/vy; v; xuÉc˜;ty; Õt;cmnIyy; inÉmRt' sU]' gOhITv; g[;m;Tp[;cI' vodIcI' v; idxmup-inã£My ctur©‘lm;] W<,vitsU]' párm<@l' v; iÃtIymev' tOtIym²º" p[=;Ây a;po ihÏ; myo.uv" ”it itsOÉ." ihryo nm" ”it p[qmmpsVym( 2

jIrNe chede vinAfe vA hastapAdAn prakSALayApa Acamya brAhmaNakanyakayA vA brAhmaNavidhavayA vA fucisnAtayA kqtAcamanIyayA nirmitaM sUtraM gqhItvA grAmAtprAcIM vodIcIM vA difamupa-niSkramya caturazgulamAtra SaNNavatisUtraM parimaNDalaM vA dvitIyamevaM tqtIyamadbhiH prakSALaya Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAffucayaH pAvakAH iti catasqbhiH pavamAnassuvarjanaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA devAgAre gavAM goSThe nadItIre fucau defe vA yatra yatra fucirdefassyAt bilvakhAdira-palAfodumbarAfvatthaveNvAdiyAjxikavqkSafAkhAyAmavalambya sajIvaM badhnAti pitqbhyo namaH iti prathamamapasavyam 2

jIrNe chede vinAfe vA hastapAdAn prakSA[L]ayApa Acamya brAhmaNakanyakayA vA brAhmaNavidhavayA vA fucisnAtayA kqtAcamanIyayA nirmitaM sUtraM gqhItvA grAmAtprAcIM vodIcIM vA difamupa-niSkramya caturazgulamAtra SaNNavatisUtraM parimaNDalaM vA dvitIyamevaM tqtIyamadbhiH prakSA[L]aya Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAffucayaH pAvakAH iti catasqbhiH pavamAnassuvarjanaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA devAgAre gavAM goSThe nadItIre fucau defe vA yatra yatra fucirdefassyAt bilvakhAdira-palAfodumbarAfvatthaveNvAdiyAjxikavqkSafAkhAyAmavalambya sajIvaM badhnAti pitqbhyo namaH iti prathamamapasavyam 2

जीर्णे छेदे विनाशे वा हस्तपादान् प्रक्षाळयाप आचम्य ब्राह्मणकन्यकया वा ब्राह्मणविधवया वा शुचिस्नातया कृताचमनीयया निर्मितं सूत्रं गृहीत्वा ग्रामात्प्राचीं वोदीचीं वा दिशमुप-निष्क्रम्य चतुरङ्गुलमात्र षण्णवतिसूत्रं परिमण्डलं वा द्वितीयमेवं तृतीयमद्भिः प्रक्षाळय आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाश्शुचयः पावकाः इति चतसृभिः पवमानस्सुवर्जनः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वा देवागारे गवां गोष्ठे नदीतीरे शुचौ देशे वा यत्र यत्र शुचिर्देशस्स्यात् बिल्वखादिर-पलाशोदुम्बराश्वत्थवेण्वादियाज्ञिकवृक्षशाखायामवलम्ब्य सजीवं बध्नाति पितृभ्यो नमः इति प्रथममपसव्यम् २

जीर्णे छेदे विनाशे वा हस्तपादान् प्रक्षाळयाप आचम्य ब्राह्मणकन्यकया वा ब्राह्मणविधवया वा शुचिस्नातया कृताचमनीयया निर्मितं सूत्रं गृहीत्वा ग्रामात्प्राचीं वोदीचीं वा दिशमुप-निष्क्रम्य चतुरङ्गुलमात्र षण्णवतिसूत्रं परिमण्डलं वा द्वितीयमेवं तृतीयमद्भिः प्रक्षाळय आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाश्शुचयः पावकाः इति चतसृभिः पवमानस्सुवर्जनः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वा देवागारे गवां गोष्ठे नदीतीरे शुचौ देशे वा यत्र यत्र शुचिर्देशस्स्यात् बिल्वखादिर-पलाशोदुम्बराश्वत्थवेण्वादियाज्ञिकवृक्षशाखायामवलम्ब्य सजीवं बध्नाति पितृभ्यो नमः इति प्रथममपसव्यम् २


2632

sMp¥e hSte gOhITv; p[itÏ;pyit ao' .U" p[itÏ;py;Ém ao' .uv" p[itÏ;py;Ém ao' suv" p[itÏ;py;Ém ao' .U.uRvSsuv" p[itÏ;py;Ém ”it p[itÏ;Py;psVyÕt' jpit .U.uRvSsuv" ) aojo blm( ”Tyetmnuv;km( 3

sampanne haste gqhItvA pratiSThApayati oM bhUH pratiSThApayAmi oM bhuvaH pratiSThApayAmi oM suvaH pratiSThApayAmi oM bhUrbhuvassuvaH pratiSThApayAmi iti pratiSThApyApasavyakqtaM japati bhUrbhuvassuvaH , ojo balam ityetamanuvAkam 3

sampanne haste gqhItvA pratiSThApayati O bhUH pratiSThApayAmi O bhuvaH pratiSThApayAmi O suvaH pratiSThApayAmi O bhUrbhuvassuvaH pratiSThApayAmi iti pratiSThApyApasavyakqtaM japati bhUrbhuvassuvaH , ojo balam ityetamanuvAkam 3

सम्पन्ने हस्ते गृहीत्वा प्रतिष्ठापयति ओं भूः प्रतिष्ठापयामि ओं भुवः प्रतिष्ठापयामि ओं सुवः प्रतिष्ठापयामि ओं भूर्भुवस्सुवः प्रतिष्ठापयामि इति प्रतिष्ठाप्यापसव्यकृतं जपति भूर्भुवस्सुवः । ओजो बलम् इत्येतमनुवाकम् ३

सम्पन्ने हस्ते गृहीत्वा प्रतिष्ठापयति ॐ भूः प्रतिष्ठापयामि ॐ भुवः प्रतिष्ठापयामि ॐ सुवः प्रतिष्ठापयामि ॐ भूर्भुवस्सुवः प्रतिष्ठापयामि इति प्रतिष्ठाप्यापसव्यकृतं जपति भूर्भुवस्सुवः । ओजो बलम् इत्येतमनुवाकम् ३


2720

td;¦ey' .Sm s©Èç v;mp;É,tkƒ in²=Py m; nStokƒ ”Ty²º" x' no devIrÉ.·ye ”it s'sOJy s'meÂy ityRkªi]pu-<@^mekpu<@^' v; b[;÷,Sy vtuRÂ;k;r' r;jNySy;/RcN{;Õit' vwXySy 9

tadAgneyaM bhasma sazgqhya vAmapANitake nikSipya mA nastoke ityadbhiH faM no devIrabhiSTaye iti saMsqjya saMmeLaya tiryaktripu-NDramekapuNDraM vA brAhmaNasya vartuLAkAraM rAjanyasyArdhacandrAkqtiM vaifyasya 9

tadAgneyaM bhasma sazgqhya vAmapANitake nikSipya mA nastoke ityadbhiH faM no devIrabhiSTaye iti saMsqjya saMme[L]aya tiryaktripu-NDramekapuNDraM vA brAhmaNasya vartu[L]AkAraM rAjanyasyArdhacandrAkqtiM vaifyasya 9

तदाग्नेयं भस्म सङ्गृह्य वामपाणितके निक्षिप्य मा नस्तोके इत्यद्भिः शं नो देवीरभिष्टये इति संसृज्य संमेळय तिर्यक्त्रिपु-ण्ड्रमेकपुण्ड्रं वा ब्राह्मणस्य वर्तुळाकारं राजन्यस्यार्धचन्द्राकृतिं वैश्यस्य ९

तदाग्नेयं भस्म सङ्गृह्य वामपाणितके निक्षिप्य मा नस्तोके इत्यद्भिः शं नो देवीरभिष्टये इति संसृज्य संमेळय तिर्यक्त्रिपु-ण्ड्रमेकपुण्ड्रं वा ब्राह्मणस्य वर्तुळाकारं राजन्यस्यार्धचन्द्राकृतिं वैश्यस्य ९


2722

p[o=,IWu kr' p[=;Ày nmSÕTy p[o=,IxeW' gehSyopár·;É¥nyeidTy;h

prokSaNISu karaM prakSALya namaskqtya prokSaNIfeSaM gehasyopariSTAnninayedityAha

prokSaNISu karaM prakSA[L]ya namaskqtya prokSaNIfeSaM gehasyopariSTAnninayedityAha

प्रोक्षणीषु करं प्रक्षाळ्य नमस्कृत्य प्रोक्षणीशेषं गेहस्योपरिष्टान्निनयेदित्याह

प्रोक्षणीषु करं प्रक्षाळ्य नमस्कृत्य प्रोक्षणीशेषं गेहस्योपरिष्टान्निनयेदित्याह


2746

mÉ,muÿ_;p[v;Ârjtt;m[;,;mPsu inm¦;n;' pU,Rklxen;É.iWit ihr

maNimuktApravALarajatatAmrANAmapsu nimagnAnAM pUrNakalafenAbhiSixcati hiraNyavarNAm iti navarcena 10

maNimuktApravA[L]arajatatAmrANAmapsu nimagnAnAM pUrNakalafenAbhiSixcati hiraNyavarNAm iti navarcena 10

मणिमुक्ताप्रवाळरजतताम्राणामप्सु निमग्नानां पूर्णकलशेनाभिषिञ्चति हिरण्यवर्णाम् इति नवर्चेन १०

मणिमुक्ताप्रवाळरजतताम्राणामप्सु निमग्नानां पूर्णकलशेनाभिषिञ्चति हिरण्यवर्णाम् इति नवर्चेन १०


2753

hom;Nte ¬du Ty' j;tvedsm( ”TyuTq;Py x;kÚnen sUÿ_ƒn dev;ly' p[veXy mÉ,muÿ_;p[v;Âsuv,Rrjt;in p;dpI#¹ in/;y ato dev; avNtu n" ”it ivã,u' Sq;pyet( 17

homAnte udu tyaM jAtavedasam ityutthApya fAkunena sUktena devAlayaM pravefya maNimuktApravALasuvarNarajatAni pAdapIThe nidhAya ato devA avantu naH iti viSNuM sthApayet 17

homAnte udu tyaM jAtavedasam ityutthApya fAkunena sUktena devAlayaM pravefya maNimuktApravA[L]asuvarNarajatAni pAdapIThe nidhAya ato devA avantu naH iti viSNuM sthApayet 17

होमान्ते उदु त्यं जातवेदसम् इत्युत्थाप्य शाकुनेन सूक्तेन देवालयं प्रवेश्य मणिमुक्ताप्रवाळसुवर्णरजतानि पादपीठे निधाय अतो देवा अवन्तु नः इति विष्णुं स्थापयेत् १७

होमान्ते उदु त्यं जातवेदसम् इत्युत्थाप्य शाकुनेन सूक्तेन देवालयं प्रवेश्य मणिमुक्ताप्रवाळसुवर्णरजतानि पादपीठे निधाय अतो देवा अवन्तु नः इति विष्णुं स्थापयेत् १७


2754

aq gN/puãp/UpdIp;Ny;k;xoNmu%;in ÕTvopo-Tq;y a;v;hn' krIit p[,vyuÿ_Vy;úitÉ.VyRStwSsmStw’ ao' .U" pu¨W-m;v;hy;Myo' .uv" pu¨Wm;v;hy;Myo' suv" pu¨Wm;v;hy;Myo' .U.uRvSsuv" pu¨Wm;v;hy;Ém ”Ty;v;ç rˆ;Mbuklxen;É.iWit p[,ven /;ryet( b[÷ ”it ivD;yte 18

atha gandhapuSpadhUpadIpAnyAkAfonmukhAni kqtvopo-tthAya AvAhanaM karIti praNavayuktavyAhqtibhirvyastaissamastaifca oM bhUH puruSa-mAvAhayAmyoM bhuvaH puruSamAvAhayAmyoM suvaH puruSamAvAhayAmyoM bhUrbhuvassuvaH puruSamAvAhayAmi ityAvAhya ratnAmbukalafenAbhiSixcati praNavena dhArayet brahma iti vijxAyate 18

atha gandhapuSpadhUpadIpAnyAkAfonmukhAni kqtvopo-tthAya AvAhanaM karIti praNavayuktavyAhqtibhirvyastaissamastaifca O bhUH puruSa-mAvAhayAmyO bhuvaH puruSamAvAhayAmyO suvaH puruSamAvAhayAmyO bhUrbhuvassuvaH puruSamAvAhayAmi ityAvAhya ratnAmbukalafenAbhiSixcati praNavena dhArayet brahma iti vijxAyate 18

अथ गन्धपुष्पधूपदीपान्याकाशोन्मुखानि कृत्वोपो-त्थाय आवाहनं करीति प्रणवयुक्तव्याहृतिभिर्व्यस्तैस्समस्तैश्च ओं भूः पुरुष-मावाहयाम्यों भुवः पुरुषमावाहयाम्यों सुवः पुरुषमावाहयाम्यों भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावाहयामि इत्यावाह्य रत्नाम्बुकलशेनाभिषिञ्चति प्रणवेन धारयेत् ब्रह्म इति विज्ञायते १८

अथ गन्धपुष्पधूपदीपान्याकाशोन्मुखानि कृत्वोपो-त्थाय आवाहनं करीति प्रणवयुक्तव्याहृतिभिर्व्यस्तैस्समस्तैश्च ॐ भूः पुरुष-मावाहयाम्यॐ भुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ सुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावाहयामि इत्यावाह्य रत्नाम्बुकलशेनाभिषिञ्चति प्रणवेन धारयेत् ब्रह्म इति विज्ञायते १८


2784

Ã;dxn;mÉ." puãp;É, d´;ÿwrev tpR,;in ÕTv; Õsrp;ysguÂodn' hár{odnÉmit hvI'iW ) piv]' te ivttm( ”it p;ys' invedyet( ) `Ot;Plut' pU,Rxr;v' guÂodn' invedyet( ) Õsr' itlÉmÅm;Jy' juüy;t( v;sudev;y Sv;h; ) sûWR,;y Sv;h; ) p[´u»;y Sv;h; ) ain¨õ;y Sv;h; ) éx;Nyw Sv;h; ) ÉÅyw Sv;h; ) srSvTyw Sv;h; ) pu·äw Sv;h; ) ivã,ve Sv;h; ) pu¨WsUÿ_ƒn ivã,onuRkù tdSy ip[y' p[tiÃã,u" prom;]y; ivc£me i]deRv" ”it Ã;dxn;mÉ." amuãmw Sv;h;muãmw Sv;h; ”it âSv·ÕTp[.Oit Ésõm;/enuvrp[d;n;t( 35

dvAdafanAmabhiH puSpANi dadyAttaireva tarpaNAni kqtvA kqsarapAyasaguLodanaM haridrodanamiti havIMSi , pavitraM te vitatam iti pAyasaM nivedayet , ghqtAplutaM pUrNafarAvaM guLodanaM nivedayet , kqsaraM tilamiframAjyaM juhuyAt vAsudevAya svAhA , sazkarSaNAya svAhA , pradyumnAya svAhA , aniruddhAya svAhA , IfAnyai svAhA , friyai svAhA , sarasvatyai svAhA , puSTyai svAhA , viSNave svAhA , puruSasUktena viSNornukaM tadasya priyaM pratadviSNuH paromAtrayA vicakrame trirdevaH iti dvAdafanAmabhiH amuSmai svAhAmuSmai svAhA iti sviSTakqtprabhqti siddhamAdhenuvarapradAnAt 35

dvAdafanAmabhiH puSpANi dadyAttaireva tarpaNAni kqtvA kqsarapAyasagu[L]odanaM haridrodanamiti havIMSi , pavitraM te vitatam iti pAyasaM nivedayet , ghqtAplutaM pUrNafarAvaM gu[L]odanaM nivedayet , kqsaraM tilamiframAjyaM juhuyAt vAsudevAya svAhA , sazkarSaNAya svAhA , pradyumnAya svAhA , aniruddhAya svAhA , IfAnyai svAhA , friyai svAhA , sarasvatyai svAhA , puSTyai svAhA , viSNave svAhA , puruSasUktena viSNornukaM tadasya priyaM pratadviSNuH paromAtrayA vicakrame trirdevaH iti dvAdafanAmabhiH amuSmai svAhAmuSmai svAhA iti sviSTakqtprabhqti siddhamAdhenuvarapradAnAt 35

द्वादशनामभिः पुष्पाणि दद्यात्तैरेव तर्पणानि कृत्वा कृसरपायसगुळोदनं हरिद्रोदनमिति हवींषि । पवित्रं ते विततम् इति पायसं निवेदयेत् । घृताप्लुतं पूर्णशरावं गुळोदनं निवेदयेत् । कृसरं तिलमिश्रमाज्यं जुहुयात् वासुदेवाय स्वाहा । सङ्कर्षणाय स्वाहा । प्रद्युम्नाय स्वाहा । अनिरुद्धाय स्वाहा । ईशान्यै स्वाहा । श्रियै स्वाहा । सरस्वत्यै स्वाहा । पुष्ट्यै स्वाहा । विष्णवे स्वाहा । पुरुषसूक्तेन विष्णोर्नुकं तदस्य प्रियं प्रतद्विष्णुः परोमात्रया विचक्रमे त्रिर्देवः इति द्वादशनामभिः अमुष्मै स्वाहामुष्मै स्वाहा इति स्विष्टकृत्प्रभृति सिद्धमाधेनुवरप्रदानात् ३५

द्वादशनामभिः पुष्पाणि दद्यात्तैरेव तर्पणानि कृत्वा कृसरपायसगुळोदनं हरिद्रोदनमिति हवींषि । पवित्रं ते विततम् इति पायसं निवेदयेत् । घृताप्लुतं पूर्णशरावं गुळोदनं निवेदयेत् । कृसरं तिलमिश्रमाज्यं जुहुयात् वासुदेवाय स्वाहा । सङ्कर्षणाय स्वाहा । प्रद्युम्नाय स्वाहा । अनिरुद्धाय स्वाहा । ईशान्यै स्वाहा । श्रियै स्वाहा । सरस्वत्यै स्वाहा । पुष्ट्यै स्वाहा । विष्णवे स्वाहा । पुरुषसूक्तेन विष्णोर्नुकं तदस्य प्रियं प्रतद्विष्णुः परोमात्रया विचक्रमे त्रिर्देवः इति द्वादशनामभिः अमुष्मै स्वाहामुष्मै स्वाहा इति स्विष्टकृत्प्रभृति सिद्धमाधेनुवरप्रदानात् ३५


2794

˜;tXxuÉc-Xxuc* sme dexe gomyenop²lPy devSy p[itÕit' ÕTv;=tpuãpwyRq;-l;.mcRÉyTv; sh puãpodkƒn mh;pu¨Wm;v;hyet( ao' .U" pu¨Wm;v;hy;Myo' .uv" pu¨Wm;v;hy;Myo' suv" pu¨Wm;v;hy;Myo' .U.uRvSsuv" pu¨Wm;v;h-y;Ém ”Ty;v;ç a;y;tu .gv;n( mh;pu¨W" ”it kÚxwr;sn' d´;t( .gvtoŒy' kËcoR d.Rmy²S]vOõártSsuv,RSt' juWSv ”it 2

snAtaffuci-ffucau same defe gomayenopalipya devasya pratikqtiM kqtvAkSatapuSpairyathA-lAbhamarcayitvA saha puSpodakena mahApuruSamAvAhayet oM bhUH puruSamAvAhayAmyoM bhuvaH puruSamAvAhayAmyoM suvaH puruSamAvAhayAmyoM bhUrbhuvassuvaH puruSamAvAha-yAmi ityAvAhya AyAtu bhagavAn mahApuruSaH iti kufairAsanaM dadyAt bhagavato'yaM kUrco darbhamayastrivqddharitassuvarNastaM juSasva iti 2

snAtaffuci-ffucau same defe gomayenopalipya devasya pratikqtiM kqtvAkSatapuSpairyathA-lAbhamarcayitvA saha puSpodakena mahApuruSamAvAhayet O bhUH puruSamAvAhayAmyO bhuvaH puruSamAvAhayAmyO suvaH puruSamAvAhayAmyO bhUrbhuvassuvaH puruSamAvAha-yAmi ityAvAhya AyAtu bhagavAn mahApuruSaH iti kufairAsanaM dadyAt bhagavato'yaM kUrco darbhamayastrivqddharitassuvarNastaM juSasva iti 2

स्नातश्शुचि-श्शुचौ समे देशे गोमयेनोपलिप्य देवस्य प्रतिकृतिं कृत्वाक्षतपुष्पैर्यथा-लाभमर्चयित्वा सह पुष्पोदकेन महापुरुषमावाहयेत् ओं भूः पुरुषमावाहयाम्यों भुवः पुरुषमावाहयाम्यों सुवः पुरुषमावाहयाम्यों भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावाह-यामि इत्यावाह्य आयातु भगवान् महापुरुषः इति कुशैरासनं दद्यात् भगवतोऽयं कूर्चो दर्भमयस्त्रिवृद्धरितस्सुवर्णस्तं जुषस्व इति २

स्नातश्शुचि-श्शुचौ समे देशे गोमयेनोपलिप्य देवस्य प्रतिकृतिं कृत्वाक्षतपुष्पैर्यथा-लाभमर्चयित्वा सह पुष्पोदकेन महापुरुषमावाहयेत् ॐ भूः पुरुषमावाहयाम्यॐ भुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ सुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावाह-यामि इत्यावाह्य आयातु भगवान् महापुरुषः इति कुशैरासनं दद्यात् भगवतोऽयं कूर्चो दर्भमयस्त्रिवृद्धरितस्सुवर्णस्तं जुषस्व इति २


2795

aq s;iv}y; p;]m²º" p[=;Ày itr"piv]mp a;nIy punStenwv;poŒÉ.mN}y spiv]e,;idTy' dxR-yet( aom( ”Ty;tÉmto" 3

atha sAvitryA pAtramadbhiH prakSALya tiraHpavitramapa AnIya punastenaivApo'bhimantrya sapavitreNAdityaM darfa-yet om ityAtamitoH 3

atha sAvitryA pAtramadbhiH prakSA[L]ya tiraHpavitramapa AnIya punastenaivApo'bhimantrya sapavitreNAdityaM darfa-yet om ityAtamitoH 3

अथ सावित्र्या पात्रमद्भिः प्रक्षाळ्य तिरःपवित्रमप आनीय पुनस्तेनैवापोऽभिमन्त्र्य सपवित्रेणादित्यं दर्श-येत् ओम् इत्यातमितोः ३

अथ सावित्र्या पात्रमद्भिः प्रक्षाळ्य तिरःपवित्रमप आनीय पुनस्तेनैवापोऽभिमन्त्र्य सपवित्रेणादित्यं दर्श-येत् ओम् इत्यातमितोः ३


2803

Vy;útIÉ." pu¨WmuÃ;syet( ao' .U" pu¨WmuÃ;sy;Ém ”Ty;idÉ." p[y;tu .gv;n( mh;pu¨W" =em;y ivjy;y punSs'dxRn;y c ”it 11

vyAhqtIbhiH puruSamudvAsayet oM bhUH puruSamudvAsayAmi ityAdibhiH prayAtu bhagavAn mahApuruSaH kSemAya vijayAya punassaMdarfanAya ca iti 11

vyAhqtIbhiH puruSamudvAsayet O bhUH puruSamudvAsayAmi ityAdibhiH prayAtu bhagavAn mahApuruSaH kSemAya vijayAya punassaMdarfanAya ca iti 11

व्याहृतीभिः पुरुषमुद्वासयेत् ओं भूः पुरुषमुद्वासयामि इत्यादिभिः प्रयातु भगवान् महापुरुषः क्षेमाय विजयाय पुनस्संदर्शनाय च इति ११

व्याहृतीभिः पुरुषमुद्वासयेत् ॐ भूः पुरुषमुद्वासयामि इत्यादिभिः प्रयातु भगवान् महापुरुषः क्षेमाय विजयाय पुनस्संदर्शनाय च इति ११


2873

rÿ_;y; vrm;Jy' c xeW* xbÂÕã,yo" ”it 9

raktAyA varamAjyaM ca feSau fabaLakqSNayoH iti 9

raktAyA varamAjyaM ca feSau faba[L]akqSNayoH iti 9

रक्ताया वरमाज्यं च शेषौ शबळकृष्णयोः इति ९

रक्ताया वरमाज्यं च शेषौ शबळकृष्णयोः इति ९


2877

mÉ,muÿ_;-p[v;Â;n;mPsu inm¦;n;' pU,Rklxen;É.iWit ihr

maNimuktA-pravALAnAmapsu nimagnAnAM pUrNakalafenAbhiSixcati hiraNyavarNAH iti pUrvoktena 12

maNimuktA-pravA[L]AnAmapsu nimagnAnAM pUrNakalafenAbhiSixcati hiraNyavarNAH iti pUrvoktena 12

मणिमुक्ता-प्रवाळानामप्सु निमग्नानां पूर्णकलशेनाभिषिञ्चति हिरण्यवर्णाः इति पूर्वोक्तेन १२

मणिमुक्ता-प्रवाळानामप्सु निमग्नानां पूर्णकलशेनाभिषिञ्चति हिरण्यवर्णाः इति पूर्वोक्तेन १२


2885

tt" ¬du Ty' j;tvedsm( ”TyuTq;Py pb[÷s'Dkƒn p;nuv;kƒn dev;ly' p[veXy mÉ,muÿ_;p[v;Âsuv,Rrjt;in p;dpI#¹ in/;y nmSte ¨{ mNyve ”it ¨{' Sq;pyet( 21

tataH udu tyaM jAtavedasam ityutthApya paxcabrahmasaMjxakena paxcAnuvAkena devAlayaM pravefya maNimuktApravALasuvarNarajatAni pAdapIThe nidhAya namaste rudra manyave iti rudraM sthApayet 21

tataH udu tyaM jAtavedasam ityutthApya paxcabrahmasaMjxakena paxcAnuvAkena devAlayaM pravefya maNimuktApravA[L]asuvarNarajatAni pAdapIThe nidhAya namaste rudra manyave iti rudraM sthApayet 21

ततः उदु त्यं जातवेदसम् इत्युत्थाप्य पञ्चब्रह्मसंज्ञकेन पञ्चानुवाकेन देवालयं प्रवेश्य मणिमुक्ताप्रवाळसुवर्णरजतानि पादपीठे निधाय नमस्ते रुद्र मन्यवे इति रुद्रं स्थापयेत् २१

ततः उदु त्यं जातवेदसम् इत्युत्थाप्य पञ्चब्रह्मसंज्ञकेन पञ्चानुवाकेन देवालयं प्रवेश्य मणिमुक्ताप्रवाळसुवर्णरजतानि पादपीठे निधाय नमस्ते रुद्र मन्यवे इति रुद्रं स्थापयेत् २१


2886

aq gN/puãp/UpdIp;Ny;k;xoNmu%;in ÕTv; ¬poTq;y;-v;hn' kroit p[,vyuÿ_Vy;útIÉ.VyRSt;É.SsmSt;É.’ ao' .U" pu¨Wm;v;-hy;Myo' .uv" pu¨Wm;v;hy;Myo' suv" pu¨Wm;v;hy;Myo' .U.uRvSsuv" pu¨W-m;v;hy;Ém ”it a;y;tu .gv;n( mh;dev" ”Ty;v;ç rˆ;Mbuklxen;-É.iWit p[,ven /;ryet( b[÷ ”it ivD;yte 22

atha gandhapuSpadhUpadIpAnyAkAfonmukhAni kqtvA upotthAyA-vAhanaM karoti praNavayuktavyAhqtIbhirvyastAbhissamastAbhifca oM bhUH puruSamAvA-hayAmyoM bhuvaH puruSamAvAhayAmyoM suvaH puruSamAvAhayAmyoM bhUrbhuvassuvaH puruSa-mAvAhayAmi iti AyAtu bhagavAn mahAdevaH ityAvAhya ratnAmbukalafenA-bhiSixcati praNavena dhArayet brahma iti vijxAyate 22

atha gandhapuSpadhUpadIpAnyAkAfonmukhAni kqtvA upotthAyA-vAhanaM karoti praNavayuktavyAhqtIbhirvyastAbhissamastAbhifca O bhUH puruSamAvA-hayAmyO bhuvaH puruSamAvAhayAmyO suvaH puruSamAvAhayAmyO bhUrbhuvassuvaH puruSa-mAvAhayAmi iti AyAtu bhagavAn mahAdevaH ityAvAhya ratnAmbukalafenA-bhiSixcati praNavena dhArayet brahma iti vijxAyate 22

अथ गन्धपुष्पधूपदीपान्याकाशोन्मुखानि कृत्वा उपोत्थाया-वाहनं करोति प्रणवयुक्तव्याहृतीभिर्व्यस्ताभिस्समस्ताभिश्च ओं भूः पुरुषमावा-हयाम्यों भुवः पुरुषमावाहयाम्यों सुवः पुरुषमावाहयाम्यों भूर्भुवस्सुवः पुरुष-मावाहयामि इति आयातु भगवान् महादेवः इत्यावाह्य रत्नाम्बुकलशेना-भिषिञ्चति प्रणवेन धारयेत् ब्रह्म इति विज्ञायते २२

अथ गन्धपुष्पधूपदीपान्याकाशोन्मुखानि कृत्वा उपोत्थाया-वाहनं करोति प्रणवयुक्तव्याहृतीभिर्व्यस्ताभिस्समस्ताभिश्च ॐ भूः पुरुषमावा-हयाम्यॐ भुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ सुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः पुरुष-मावाहयामि इति आयातु भगवान् महादेवः इत्यावाह्य रत्नाम्बुकलशेना-भिषिञ्चति प्रणवेन धारयेत् ब्रह्म इति विज्ञायते २२


2912

”Ty·;É." puãp;É, d´;ÿwrev tpR,;in ÕTv; Õsr' p;ys' guÂodn' hár-{odnÉmit hvI'iW piv]' te ivttm( ”it p;ys' invedyet( 33

ityaSTAbhiH puSpANi dadyAttaireva tarpaNAni kqtvA kqsaraM pAyasaM guLodanaM hari-drodanamiti havIMSi pavitraM te vitatam iti pAyasaM nivedayet 33

ityaSTAbhiH puSpANi dadyAttaireva tarpaNAni kqtvA kqsaraM pAyasaM gu[L]odanaM hari-drodanamiti havIMSi pavitraM te vitatam iti pAyasaM nivedayet 33

इत्यष्टाभिः पुष्पाणि दद्यात्तैरेव तर्पणानि कृत्वा कृसरं पायसं गुळोदनं हरि-द्रोदनमिति हवींषि पवित्रं ते विततम् इति पायसं निवेदयेत् ३३

इत्यष्टाभिः पुष्पाणि दद्यात्तैरेव तर्पणानि कृत्वा कृसरं पायसं गुळोदनं हरि-द्रोदनमिति हवींषि पवित्रं ते विततम् इति पायसं निवेदयेत् ३३


2913

`Ot;Plut' pU,Rxr;v' guÂodn' invedyet( 34

ghqtAplutaM pUrNafarAvaM guLodanaM nivedayet 34

ghqtAplutaM pUrNafarAvaM gu[L]odanaM nivedayet 34

घृताप्लुतं पूर्णशरावं गुळोदनं निवेदयेत् ३४

घृताप्लुतं पूर्णशरावं गुळोदनं निवेदयेत् ३४


2927

aq;to mh;devSy;hrh" párcy;RivÉ/' Vy;:y;Sy;m" ˜;tXxuÉcSsme xuc* dexe gomyenop²lPy devSy p[itÕit' ÕTv;Œ=tpuãpwyRq;l;-.mcRÉyTv; sh puãpodkƒn mh;devm;v;hyet( ao' .U" pu¨Wm;v;hy;Ém ”Ty;id a;y;tu .gv;n( mh;dev" ”it 1

athAto mahAdevasyAharahaH paricaryAvidhiM vyAkhyAsyAmaH snAtaffucissame fucau defe gomayenopalipya devasya pratikqtiM kqtvA'kSatapuSpairyathAlA-bhamarcayitvA saha puSpodakena mahAdevamAvAhayet oM bhUH puruSamAvAhayAmi ityAdi AyAtu bhagavAn mahAdevaH iti 1

athAto mahAdevasyAharahaH paricaryAvidhiM vyAkhyAsyAmaH snAtaffucissame fucau defe gomayenopalipya devasya pratikqtiM kqtvA'kSatapuSpairyathAlA-bhamarcayitvA saha puSpodakena mahAdevamAvAhayet O bhUH puruSamAvAhayAmi ityAdi AyAtu bhagavAn mahAdevaH iti 1

अथातो महादेवस्याहरहः परिचर्याविधिं व्याख्यास्यामः स्नातश्शुचिस्समे शुचौ देशे गोमयेनोपलिप्य देवस्य प्रतिकृतिं कृत्वाऽक्षतपुष्पैर्यथाला-भमर्चयित्वा सह पुष्पोदकेन महादेवमावाहयेत् ओं भूः पुरुषमावाहयामि इत्यादि आयातु भगवान् महादेवः इति १

अथातो महादेवस्याहरहः परिचर्याविधिं व्याख्यास्यामः स्नातश्शुचिस्समे शुचौ देशे गोमयेनोपलिप्य देवस्य प्रतिकृतिं कृत्वाऽक्षतपुष्पैर्यथाला-भमर्चयित्वा सह पुष्पोदकेन महादेवमावाहयेत् ॐ भूः पुरुषमावाहयामि इत्यादि आयातु भगवान् महादेवः इति १


2928

yo ¨{o a¦* ”it yjuW; p;]mÉ.mN}y p[=;Ày itr"piv]mp a;nIy punStenwv;É.mN}y sh piv]e,;idTy' dxRyet( aom( ”Ty;tÉmto" 2

yo rudro agnau iti yajuSA pAtramabhimantrya prakSALya tiraHpavitramapa AnIya punastenaivAbhimantrya saha pavitreNAdityaM darfayet om ityAtamitoH 2

yo rudro agnau iti yajuSA pAtramabhimantrya prakSA[L]ya tiraHpavitramapa AnIya punastenaivAbhimantrya saha pavitreNAdityaM darfayet om ityAtamitoH 2

यो रुद्रो अग्नौ इति यजुषा पात्रमभिमन्त्र्य प्रक्षाळ्य तिरःपवित्रमप आनीय पुनस्तेनैवाभिमन्त्र्य सह पवित्रेणादित्यं दर्शयेत् ओम् इत्यातमितोः २

यो रुद्रो अग्नौ इति यजुषा पात्रमभिमन्त्र्य प्रक्षाळ्य तिरःपवित्रमप आनीय पुनस्तेनैवाभिमन्त्र्य सह पवित्रेणादित्यं दर्शयेत् ओम् इत्यातमितोः २


2932

ao' nmo .gvte ¨{;y }yMbk;y ”it vS]yDopvIte d´;t( 6

oM namo bhagavate rudrAya tryambakAya iti vastrayajxopavIte dadyAt 6

O namo bhagavate rudrAya tryambakAya iti vastrayajxopavIte dadyAt 6

ओं नमो भगवते रुद्राय त्र्यम्बकाय इति वस्त्रयज्ञोपवीते दद्यात् ६

नमो भगवते रुद्राय त्र्यम्बकाय इति वस्त्रयज्ञोपवीते दद्यात् ६


2946

aq;to ¨{˜;n;cRnivÉ/' Vy;:y;Sy;m" a;idt Ev tIqeR ˜;TvodeTy;ht' v;s" pár/;y xuÉc" p[yto b[÷c;rI xuKlv;s;" éx;nSy p[itÕit' ÕTv; tSy d²=,;p[TyGdexe tNmu%" iSqTv; a;Tmin devt;" Sq;pyet( p[jnne b[÷; itÏtu ) p;dyoivRã,uiStÏtu ) hStyohRriStÏtu ) b;×o ¨{iStÏtu ) j#reŒÉ¦iStÏtu ) ¬dre pOÉqvI itÏtu ) údye ²xviStÏtu ) k<#¹ vsviStÏNtu ) vK]e srSvtI itÏtu ) n;Éskyov;RyuiStÏtu ) nynyo’N{;idTy* itϼt;m( ) k,yorɐn* itϼt;m( ) ll;$e ¨{;iSt-ÏNtu ) mUÞy;RidTy;iStÏNtu ) ²xrÉs mh;deviStÏtu ) ²x%;y;' v;sude-viStÏtu ) pOϼ ipn;k¡ itÏtu ) purtXxUlI itÏtu ) p;Ryo®Xxv;xûr* itϼt;m( ) svRto v;yuiStÏtu ) svRtoŒÉ¦Jv;l; m;l;párvOt;iStÏNtu ) sveRãv©¹Wu sv;R devt; yq;Sq;n' itÏNtu ) m;' r=Ntu ”it ) aɦmeR v;Éc ÉÅt" ”it yq;²l©m©;in s'mOJy;qwn' gN/;=tp]puãp/UpdIpwr;-

athAto rudrasnAnArcanavidhiM vyAkhyAsyAmaH Adita eva tIrthe snAtvodetyAhataM vAsaH paridhAya fuciH prayato brahmacArI fuklavAsAH IfAnasya pratikqtiM kqtvA tasya dakSiNApratyagdefe tanmukhaH sthitvA Atmani devatAH sthApayet prajanane brahmA tiSThatu , pAdayorviSNustiSThatu , hastayorharastiSThatu , bAhvo rudrastiSThatu , jaThare'gnistiSThatu , udare pqthivI tiSThatu , hqdaye fivastiSThatu , kaNThe vasavastiSThantu , vaktre sarasvatI tiSThatu , nAsikayorvAyustiSThatu , nayanayofcandrAdityau tiSThetAm , kaNayorafvinau tiSThetAm , lalATe rudrAsti-SThantu , mUrdhnyAdityAstiSThantu , firasi mahAdevastiSThatu , fikhAyAM vAsude-vastiSThatu , pqSThe pinAkI tiSThatu , purataffUlI tiSThatu , pArfvayoffivAfazkarau tiSThetAm , sarvato vAyustiSThatu , sarvato'gnijvAlA mAlAparivqtAstiSThantu , sarveSvazgeSu sarvA devatA yathAsthAnaM tiSThantu , mAM rakSantu iti , agnirme vAci fritaH iti yathAlizgamazgAni saMmqjyAthainaM gandhAkSatapatrapuSpadhUpadIpairA-

athAto rudrasnAnArcanavidhiM vyAkhyAsyAmaH Adita eva tIrthe snAtvodetyAhataM vAsaH paridhAya fuciH prayato brahmacArI fuklavAsAH IfAnasya pratikqtiM kqtvA tasya dakSiNApratyagdefe tanmukhaH sthitvA Atmani devatAH sthApayet prajanane brahmA tiSThatu , pAdayorviSNustiSThatu , hastayorharastiSThatu , bAhvo rudrastiSThatu , jaThare'gnistiSThatu , udare pqthivI tiSThatu , hqdaye fivastiSThatu , kaNThe vasavastiSThantu , vaktre sarasvatI tiSThatu , nAsikayorvAyustiSThatu , nayanayofcandrAdityau tiSThetAm , kaNayorafvinau tiSThetAm , lalATe rudrAsti-SThantu , mUÞryAdityAstiSThantu , firasi mahAdevastiSThatu , fikhAyAM vAsude-vastiSThatu , pqSThe pinAkI tiSThatu , purataffUlI tiSThatu , pArfvayoffivAfazkarau tiSThetAm , sarvato vAyustiSThatu , sarvato'gnijvAlA mAlAparivqtAstiSThantu , sarveSvazgeSu sarvA devatA yathAsthAnaM tiSThantu , mAM rakSantu iti , agnirme vAci fritaH iti yathAlizgamazgAni saMmqjyAthainaM gandhAkSatapatrapuSpadhUpadIpairA-

अथातो रुद्रस्नानार्चनविधिं व्याख्यास्यामः आदित एव तीर्थे स्नात्वोदेत्याहतं वासः परिधाय शुचिः प्रयतो ब्रह्मचारी शुक्लवासाः ईशानस्य प्रतिकृतिं कृत्वा तस्य दक्षिणाप्रत्यग्देशे तन्मुखः स्थित्वा आत्मनि देवताः स्थापयेत् प्रजनने ब्रह्मा तिष्ठतु । पादयोर्विष्णुस्तिष्ठतु । हस्तयोर्हरस्तिष्ठतु । बाह्वो रुद्रस्तिष्ठतु । जठरेऽग्निस्तिष्ठतु । उदरे पृथिवी तिष्ठतु । हृदये शिवस्तिष्ठतु । कण्ठे वसवस्तिष्ठन्तु । वक्त्रे सरस्वती तिष्ठतु । नासिकयोर्वायुस्तिष्ठतु । नयनयोश्चन्द्रादित्यौ तिष्ठेताम् । कणयोरश्विनौ तिष्ठेताम् । ललाटे रुद्रास्ति-ष्ठन्तु । मूर्ध्न्यादित्यास्तिष्ठन्तु । शिरसि महादेवस्तिष्ठतु । शिखायां वासुदे-वस्तिष्ठतु । पृष्ठे पिनाकी तिष्ठतु । पुरतश्शूली तिष्ठतु । पार्श्वयोश्शिवाशङ्करौ तिष्ठेताम् । सर्वतो वायुस्तिष्ठतु । सर्वतोऽग्निज्वाला मालापरिवृतास्तिष्ठन्तु । सर्वेष्वङ्गेषु सर्वा देवता यथास्थानं तिष्ठन्तु । मां रक्षन्तु इति । अग्निर्मे वाचि श्रितः इति यथालिङ्गमङ्गानि संमृज्याथैनं गन्धाक्षतपत्रपुष्पधूपदीपैरा-

अथातो रुद्रस्नानार्चनविधिं व्याख्यास्यामः आदित एव तीर्थे स्नात्वोदेत्याहतं वासः परिधाय शुचिः प्रयतो ब्रह्मचारी शुक्लवासाः ईशानस्य प्रतिकृतिं कृत्वा तस्य दक्षिणाप्रत्यग्देशे तन्मुखः स्थित्वा आत्मनि देवताः स्थापयेत् प्रजनने ब्रह्मा तिष्ठतु । पादयोर्विष्णुस्तिष्ठतु । हस्तयोर्हरस्तिष्ठतु । बाह्वो रुद्रस्तिष्ठतु । जठरेऽग्निस्तिष्ठतु । उदरे पृथिवी तिष्ठतु । हृदये शिवस्तिष्ठतु । कण्ठे वसवस्तिष्ठन्तु । वक्त्रे सरस्वती तिष्ठतु । नासिकयोर्वायुस्तिष्ठतु । नयनयोश्चन्द्रादित्यौ तिष्ठेताम् । कणयोरश्विनौ तिष्ठेताम् । ललाटे रुद्रास्ति-ष्ठन्तु । मूÞर्यादित्यास्तिष्ठन्तु । शिरसि महादेवस्तिष्ठतु । शिखायां वासुदे-वस्तिष्ठतु । पृष्ठे पिनाकी तिष्ठतु । पुरतश्शूली तिष्ठतु । पार्श्वयोश्शिवाशङ्करौ तिष्ठेताम् । सर्वतो वायुस्तिष्ठतु । सर्वतोऽग्निज्वाला मालापरिवृतास्तिष्ठन्तु । सर्वेष्वङ्गेषु सर्वा देवता यथास्थानं तिष्ठन्तु । मां रक्षन्तु इति । अग्निर्मे वाचि श्रितः इति यथालिङ्गमङ्गानि संमृज्याथैनं गन्धाक्षतपत्रपुष्पधूपदीपैरा-


2995

aq;>yu+y xkl' inrSy;p ¬pSpOXy .U.uRvSsuvro' b[÷,e nm" ”it m?ympdeŒ>yCyR éx;n;y nm" ”tIxpde tTpu¨W;y nm" ”it pUveR a`or;y nm" ”it d²=,e v;mdev;y nm" ”Tyuÿre s´oj;t;y nm" ”it pɒme údy;y nm" ”it d²=,pUveR ²xrse nm" ”TyuÿrpUveR ²x%;yw nm" ”it d²=,pɒme kvc;y nm" ”it pɒmoÿre aS];y nm" ”it idâGvid+v>yCyR b[÷,e nm" ”it m?ye p[/;nklx' Sq;Py éx;idpdeWu tÿNmN]e, klx;n( s'Sq;Py p[o=,ISs'SÕTy p;];É, p[o+y gVy;in c p[o=,Ip;]párm;,' kÚxodkù devSy Tv; ”it b[÷kÚM.e a;nyit ) a;po v; ”d' svRm( ”TyÉ.mN}y kËc| in/;yexp;]e spiv]e, =Irm( ) pu¨We dÉ/ ) a`ore `Otm( ) s*Mye gomym( ) v;¨,e gomU]m( ) údye ip·' kdÀy;dIin c ) n;²Âkƒr' ²xrÉs ) a;mlkù ²x%;y;m( ) kvce h;ár{m( ) tÿNmN]e,;v;hn;´;cmn;Nt' ÕTv; s'párStIy;Rqwn' ˜;pyit a;po ihÏ; myo .uv" ”it itsOÉ." ihryCyR b²lmupúTy tTsivtuvRreyCyR VyomVy;ipn; s'pUJy pgVy' .vtIit 7

athAbhyukSya fakalaM nirasyApa upaspqfya bhUrbhuvassuvaroM brahmaNe namaH iti madhyamapade'bhyarcya IfAnAya namaH itIfapade tatpuruSAya namaH iti pUrve aghorAya namaH iti dakSiNe vAmadevAya namaH ityuttare sadyojAtAya namaH iti pafcime hqdayAya namaH iti dakSiNapUrve firase namaH ityuttarapUrve fikhAyai namaH iti dakSiNapafcime kavacAya namaH iti pafcimottare astrAya namaH iti digvidikSvabhyarcya brahmaNe namaH iti madhye pradhAnakalafaM sthApya IfAdipadeSu tattanmantreNa kalafAn saMsthApya prokSaNIssaMskqtya pAtrANi prokSya gavyAni ca prokSaNIpAtraparimANaM kufodakaM devasya tvA iti brahmakumbhe Anayati , Apo vA idaM sarvam ityabhimantrya kUrcaM nidhAyefapAtre sapavitreNa kSIram , puruSe dadhi , aghore ghqtam , saumye gomayam , vAruNe gomUtram , hqdaye piSTaM kadaLyAdIni ca , nALikeraM firasi , AmalakaM fikhAyAm , kavace hAridram , tattanmantreNAvAhanAdyAcamanAntaM kqtvA saMparistIryAthainaM snApayati Apo hiSThA mayo bhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAffucayaH pAvakAH iti catasqbhiH pavamAnassuvarjanaH ityetenAnuvAkena brahma jajxAnaM kadrudrAya sarvo vai kayA nafcitraH Apo vA idam iti pradakSiNamudakaM vyAhqtIbhiH pariSi-cyAthAdbhistarpayati , svena mantreNa gandhapuSpadhUpadIpairabhyarcya balimupahqtya tatsaviturvareNyam iti sadyaHpAtramAdAya brahmapAtreNa yojayet sadyojAtam itya-nuvAkena , gandhadvArAm iti vAmadevamAdAya vAmadevAnuvAkena brahmapAtreNa yojayet , ApyAyasva iti kSIrakumbhamAdAyefAnAnuvAkena yojayet , dadhikrAvNNaH iti dadhyAdAya puruSAnuvAkena yojayet , fukramasi ityanudrutya ghqtamAdAyAghorAnuvAkena yojayet , sohamiti --- phalairavakIrya gandhA-dibhirabhyarcya vyomavyApinA saMpUjya paxcagavyaM bhavatIti 7

athAbhyukSya fakalaM nirasyApa upaspqfya bhUrbhuvassuvarO brahmaNe namaH iti madhyamapade'bhyarcya IfAnAya namaH itIfapade tatpuruSAya namaH iti pUrve aghorAya namaH iti dakSiNe vAmadevAya namaH ityuttare sadyojAtAya namaH iti pafcime hqdayAya namaH iti dakSiNapUrve firase namaH ityuttarapUrve fikhAyai namaH iti dakSiNapafcime kavacAya namaH iti pafcimottare astrAya namaH iti digvidikSvabhyarcya brahmaNe namaH iti madhye pradhAnakalafaM sthApya IfAdipadeSu tattanmantreNa kalafAn saMsthApya prokSaNIssaMskqtya pAtrANi prokSya gavyAni ca prokSaNIpAtraparimANaM kufodakaM devasya tvA iti brahmakumbhe Anayati , Apo vA idaM sarvam ityabhimantrya kUrcaM nidhAyefapAtre sapavitreNa kSIram , puruSe dadhi , aghore ghqtam , saumye gomayam , vAruNe gomUtram , hqdaye piSTaM kada[L]yAdIni ca , nA[L]ikeraM firasi , AmalakaM fikhAyAm , kavace hAridram , tattanmantreNAvAhanAdyAcamanAntaM kqtvA saMparistIryAthainaM snApayati Apo hiSThA mayo bhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAffucayaH pAvakAH iti catasqbhiH pavamAnassuvarjanaH ityetenAnuvAkena brahma jajxAnaM kadrudrAya sarvo vai kayA nafcitraH Apo vA idam iti pradakSiNamudakaM vyAhqtIbhiH pariSi-cyAthAdbhistarpayati , svena mantreNa gandhapuSpadhUpadIpairabhyarcya balimupahqtya tatsaviturvareNyam iti sadyaHpAtramAdAya brahmapAtreNa yojayet sadyojAtam itya-nuvAkena , gandhadvArAm iti vAmadevamAdAya vAmadevAnuvAkena brahmapAtreNa yojayet , ApyAyasva iti kSIrakumbhamAdAyefAnAnuvAkena yojayet , dadhikrAvNNaH iti dadhyAdAya puruSAnuvAkena yojayet , fukramasi ityanudrutya ghqtamAdAyAghorAnuvAkena yojayet , sohamiti --- phalairavakIrya gandhA-dibhirabhyarcya vyomavyApinA saMpUjya paxcagavyaM bhavatIti 7

अथाभ्युक्ष्य शकलं निरस्याप उपस्पृश्य भूर्भुवस्सुवरों ब्रह्मणे नमः इति मध्यमपदेऽभ्यर्च्य ईशानाय नमः इतीशपदे तत्पुरुषाय नमः इति पूर्वे अघोराय नमः इति दक्षिणे वामदेवाय नमः इत्युत्तरे सद्योजाताय नमः इति पश्चिमे हृदयाय नमः इति दक्षिणपूर्वे शिरसे नमः इत्युत्तरपूर्वे शिखायै नमः इति दक्षिणपश्चिमे कवचाय नमः इति पश्चिमोत्तरे अस्त्राय नमः इति दिग्विदिक्ष्वभ्यर्च्य ब्रह्मणे नमः इति मध्ये प्रधानकलशं स्थाप्य ईशादिपदेषु तत्तन्मन्त्रेण कलशान् संस्थाप्य प्रोक्षणीस्संस्कृत्य पात्राणि प्रोक्ष्य गव्यानि च प्रोक्षणीपात्रपरिमाणं कुशोदकं देवस्य त्वा इति ब्रह्मकुम्भे आनयति । आपो वा इदं सर्वम् इत्यभिमन्त्र्य कूर्चं निधायेशपात्रे सपवित्रेण क्षीरम् । पुरुषे दधि । अघोरे घृतम् । सौम्ये गोमयम् । वारुणे गोमूत्रम् । हृदये पिष्टं कदळ्यादीनि च । नाळिकेरं शिरसि । आमलकं शिखायाम् । कवचे हारिद्रम् । तत्तन्मन्त्रेणावाहनाद्याचमनान्तं कृत्वा संपरिस्तीर्याथैनं स्नापयति आपो हिष्ठा मयो भुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाश्शुचयः पावकाः इति चतसृभिः पवमानस्सुवर्जनः इत्येतेनानुवाकेन ब्रह्म जज्ञानं कद्रुद्राय सर्वो वै कया नश्चित्रः आपो वा इदम् इति प्रदक्षिणमुदकं व्याहृतीभिः परिषि-च्याथाद्भिस्तर्पयति । स्वेन मन्त्रेण गन्धपुष्पधूपदीपैरभ्यर्च्य बलिमुपहृत्य तत्सवितुर्वरेण्यम् इति सद्यःपात्रमादाय ब्रह्मपात्रेण योजयेत् सद्योजातम् इत्य-नुवाकेन । गन्धद्वाराम् इति वामदेवमादाय वामदेवानुवाकेन ब्रह्मपात्रेण योजयेत् । आप्यायस्व इति क्षीरकुम्भमादायेशानानुवाकेन योजयेत् । दधिक्राव्ण्णः इति दध्यादाय पुरुषानुवाकेन योजयेत् । शुक्रमसि इत्यनुद्रुत्य घृतमादायाघोरानुवाकेन योजयेत् । सोहमिति --- फलैरवकीर्य गन्धा-दिभिरभ्यर्च्य व्योमव्यापिना संपूज्य पञ्चगव्यं भवतीति ७

अथाभ्युक्ष्य शकलं निरस्याप उपस्पृश्य भूर्भुवस्सुवरॐ ब्रह्मणे नमः इति मध्यमपदेऽभ्यर्च्य ईशानाय नमः इतीशपदे तत्पुरुषाय नमः इति पूर्वे अघोराय नमः इति दक्षिणे वामदेवाय नमः इत्युत्तरे सद्योजाताय नमः इति पश्चिमे हृदयाय नमः इति दक्षिणपूर्वे शिरसे नमः इत्युत्तरपूर्वे शिखायै नमः इति दक्षिणपश्चिमे कवचाय नमः इति पश्चिमोत्तरे अस्त्राय नमः इति दिग्विदिक्ष्वभ्यर्च्य ब्रह्मणे नमः इति मध्ये प्रधानकलशं स्थाप्य ईशादिपदेषु तत्तन्मन्त्रेण कलशान् संस्थाप्य प्रोक्षणीस्संस्कृत्य पात्राणि प्रोक्ष्य गव्यानि च प्रोक्षणीपात्रपरिमाणं कुशोदकं देवस्य त्वा इति ब्रह्मकुम्भे आनयति । आपो वा इदं सर्वम् इत्यभिमन्त्र्य कूर्चं निधायेशपात्रे सपवित्रेण क्षीरम् । पुरुषे दधि । अघोरे घृतम् । सौम्ये गोमयम् । वारुणे गोमूत्रम् । हृदये पिष्टं कदळ्यादीनि च । नाळिकेरं शिरसि । आमलकं शिखायाम् । कवचे हारिद्रम् । तत्तन्मन्त्रेणावाहनाद्याचमनान्तं कृत्वा संपरिस्तीर्याथैनं स्नापयति आपो हिष्ठा मयो भुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाश्शुचयः पावकाः इति चतसृभिः पवमानस्सुवर्जनः इत्येतेनानुवाकेन ब्रह्म जज्ञानं कद्रुद्राय सर्वो वै कया नश्चित्रः आपो वा इदम् इति प्रदक्षिणमुदकं व्याहृतीभिः परिषि-च्याथाद्भिस्तर्पयति । स्वेन मन्त्रेण गन्धपुष्पधूपदीपैरभ्यर्च्य बलिमुपहृत्य तत्सवितुर्वरेण्यम् इति सद्यःपात्रमादाय ब्रह्मपात्रेण योजयेत् सद्योजातम् इत्य-नुवाकेन । गन्धद्वाराम् इति वामदेवमादाय वामदेवानुवाकेन ब्रह्मपात्रेण योजयेत् । आप्यायस्व इति क्षीरकुम्भमादायेशानानुवाकेन योजयेत् । दधिक्राव्ण्णः इति दध्यादाय पुरुषानुवाकेन योजयेत् । शुक्रमसि इत्यनुद्रुत्य घृतमादायाघोरानुवाकेन योजयेत् । सोहमिति --- फलैरवकीर्य गन्धा-दिभिरभ्यर्च्य व्योमव्यापिना संपूज्य पञ्चगव्यं भवतीति ७


3000

n;²Âkƒr;m[pnskdÂÇn;' fl]ym(

nALikerAmrapanasakadaLInAM phalatrayam

nA[L]ikerAmrapanasakada[L]InAM phalatrayam

नाळिकेराम्रपनसकदळीनां फलत्रयम्

नाळिकेराम्रपनसकदळीनां फलत्रयम्


3068

aq;t" piv];,;' piv];y;itpiv];y;pr;Éjt;y guç;y b[÷údy;y ao'k;rkLp' Vy;:y;Sy;m" 1

athAtaH pavitrANAM pavitrAyAtipavitrAyAparAjitAya guhyAya brahmahqdayAya oMkArakalpaM vyAkhyAsyAmaH 1

athAtaH pavitrANAM pavitrAyAtipavitrAyAparAjitAya guhyAya brahmahqdayAya OkArakalpaM vyAkhyAsyAmaH 1

अथातः पवित्राणां पवित्रायातिपवित्रायापराजिताय गुह्याय ब्रह्महृदयाय ओंकारकल्पं व्याख्यास्यामः १

अथातः पवित्राणां पवित्रायातिपवित्रायापराजिताय गुह्याय ब्रह्महृदयाय ॐकारकल्पं व्याख्यास्यामः १


3089

aq;to dug;RkLp' Vy;:y;Sy;m" yDopvIt' rÿ_pµpuãp' sM.;r;nupkLPy m;Ésm;És Õáÿk;pUv;Rð¼ gomyen gocmRm;]' cturÅ' Sqi<@l' ÕTv; p[o+y x*cen suv[tiStÏn( .gvtIm;v;hyet( j;tvedse ”it aom;y;| r*{Im;-v;hy;Ém ”Ty;v;ç t;mɦv,;| ”it kËc| dTv; a¦e Tv' p;ry ”it yDopvIt' dTv;Œqwn;' ˜;pyit a;po ihÏ; myo.uv" ”it itsOÉ." ihryo dTv; s'vTsrmup;sIt 1

athAto durgAkalpaM vyAkhyAsyAmaH yajxopavItaM raktapadmapuSpaM sambhArAnupakalpya mAsimAsi kqttikApUrvAhNe gomayena gocarmamAtraM caturafraM sthaNDilaM kqtvA prokSya faucena suvratastiSThan bhagavatImAvAhayet jAtavedase iti omAryAM raudrImA-vAhayAmi ityAvAhya tAmagnivarNAM iti kUrcaM datvA agne tvaM pAraya iti yajxopavItaM datvA'thainAM snApayati Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAH iti catasqbhiH pavamAnaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA AryAyai raudryai mahAkALyai mahAyoginyai suvarNapuSpyai devasazkIrtyai mahAyajxyai mahAvaiSNavyai mahApqthivyai manogamyai fazkhadhAriNyai namaH ityekAdafanAmadheyairgandhapuSpadhUpadIpaiH amuSyai namo'muSyai namaH ityetairevArcayitvA sAvitryA bhagavatyai durgAdevyai havirnivedayAmi iti havirnivedya feSamekAdafanAmadheyairhutvA paxcadurgA japeddafa svasti japet jAto yadagne vaSaT te viSNo vAstoSpate evAvandasva A no niyudbhiH hiraNyavarNAH abhayaM kqNotu afvAvatIH tvaM varuNaH bqhaspate yuvamindrafca svasti na indro vqddhafravAH iti japitvA faM ca me mayafca me ityetairekA-dafabhiranuvAkaifca japet sAvitryA bhagavatyai durgAdevyai havirudvAsayAmi ityudvA-sya feSaM brAhmaNebhyo datvA saMvatsaramupAsIta 1

athAto durgAkalpaM vyAkhyAsyAmaH yajxopavItaM raktapadmapuSpaM sambhArAnupakalpya mAsimAsi kqttikApUrvAhNe gomayena gocarmamAtraM caturafraM sthaNDilaM kqtvA prokSya faucena suvratastiSThan bhagavatImAvAhayet jAtavedase iti omAryAM raudrImA-vAhayAmi ityAvAhya tAmagnivarNAM iti kUrcaM datvA agne tvaM pAraya iti yajxopavItaM datvA'thainAM snApayati Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAH iti catasqbhiH pavamAnaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA AryAyai raudryai mahAkA[L]yai mahAyoginyai suvarNapuSpyai devasazkIrtyai mahAyajxyai mahAvaiSNavyai mahApqthivyai manogamyai fazkhadhAriNyai namaH ityekAdafanAmadheyairgandhapuSpadhUpadIpaiH amuSyai namo'muSyai namaH ityetairevArcayitvA sAvitryA bhagavatyai durgAdevyai havirnivedayAmi iti havirnivedya feSamekAdafanAmadheyairhutvA paxcadurgA japeddafa svasti japet jAto yadagne vaSaT te viSNo vAstoSpate evAvandasva A no niyudbhiH hiraNyavarNAH abhayaM kqNotu afvAvatIH tvaM varuNaH bqhaspate yuvamindrafca svasti na indro vqddhafravAH iti japitvA faM ca me mayafca me ityetairekA-dafabhiranuvAkaifca japet sAvitryA bhagavatyai durgAdevyai havirudvAsayAmi ityudvA-sya feSaM brAhmaNebhyo datvA saMvatsaramupAsIta 1

अथातो दुर्गाकल्पं व्याख्यास्यामः यज्ञोपवीतं रक्तपद्मपुष्पं सम्भारानुपकल्प्य मासिमासि कृत्तिकापूर्वाह्णे गोमयेन गोचर्ममात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलं कृत्वा प्रोक्ष्य शौचेन सुव्रतस्तिष्ठन् भगवतीमावाहयेत् जातवेदसे इति ओमार्यां रौद्रीमा-वाहयामि इत्यावाह्य तामग्निवर्णां इति कूर्चं दत्वा अग्ने त्वं पारय इति यज्ञोपवीतं दत्वाऽथैनां स्नापयति आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाः इति चतसृभिः पवमानः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वा आर्यायै रौद्र्यै महाकाळ्यै महायोगिन्यै सुवर्णपुष्प्यै देवसङ्कीर्त्यै महायज्ञ्यै महावैष्णव्यै महापृथिव्यै मनोगम्यै शङ्खधारिण्यै नमः इत्येकादशनामधेयैर्गन्धपुष्पधूपदीपैः अमुष्यै नमोऽमुष्यै नमः इत्येतैरेवार्चयित्वा सावित्र्या भगवत्यै दुर्गादेव्यै हविर्निवेदयामि इति हविर्निवेद्य शेषमेकादशनामधेयैर्हुत्वा पञ्चदुर्गा जपेद्दश स्वस्ति जपेत् जातो यदग्ने वषट् ते विष्णो वास्तोष्पते एवावन्दस्व आ नो नियुद्भिः हिरण्यवर्णाः अभयं कृणोतु अश्वावतीः त्वं वरुणः बृहस्पते युवमिन्द्रश्च स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवाः इति जपित्वा शं च मे मयश्च मे इत्येतैरेका-दशभिरनुवाकैश्च जपेत् सावित्र्या भगवत्यै दुर्गादेव्यै हविरुद्वासयामि इत्युद्वा-स्य शेषं ब्राह्मणेभ्यो दत्वा संवत्सरमुपासीत १

अथातो दुर्गाकल्पं व्याख्यास्यामः यज्ञोपवीतं रक्तपद्मपुष्पं सम्भारानुपकल्प्य मासिमासि कृत्तिकापूर्वाह्णे गोमयेन गोचर्ममात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलं कृत्वा प्रोक्ष्य शौचेन सुव्रतस्तिष्ठन् भगवतीमावाहयेत् जातवेदसे इति ओमार्यां रौद्रीमा-वाहयामि इत्यावाह्य तामग्निवर्णां इति कूर्चं दत्वा अग्ने त्वं पारय इति यज्ञोपवीतं दत्वाऽथैनां स्नापयति आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाः इति चतसृभिः पवमानः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वा आर्यायै रौद्र्यै महाकाळ्यै महायोगिन्यै सुवर्णपुष्प्यै देवसङ्कीर्त्यै महायज्ञ्यै महावैष्णव्यै महापृथिव्यै मनोगम्यै शङ्खधारिण्यै नमः इत्येकादशनामधेयैर्गन्धपुष्पधूपदीपैः अमुष्यै नमोऽमुष्यै नमः इत्येतैरेवार्चयित्वा सावित्र्या भगवत्यै दुर्गादेव्यै हविर्निवेदयामि इति हविर्निवेद्य शेषमेकादशनामधेयैर्हुत्वा पञ्चदुर्गा जपेद्दश स्वस्ति जपेत् जातो यदग्ने वषट् ते विष्णो वास्तोष्पते एवावन्दस्व आ नो नियुद्भिः हिरण्यवर्णाः अभयं कृणोतु अश्वावतीः त्वं वरुणः बृहस्पते युवमिन्द्रश्च स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवाः इति जपित्वा शं च मे मयश्च मे इत्येतैरेका-दशभिरनुवाकैश्च जपेत् सावित्र्या भगवत्यै दुर्गादेव्यै हविरुद्वासयामि इत्युद्वा-स्य शेषं ब्राह्मणेभ्यो दत्वा संवत्सरमुपासीत १


3096

pUveR´urÕt.uáÿ_-XxuÉcb[R÷c;rI .UTv;Œq p[doWeŒÉ¦mupsm;/;y sMpárStIyR tSy d²=,t ¬pÅuitm;v;hyet( ao' .U" r;]I' devIm;v;hy;Myo' .uv¨pÅuit' devIm;v;h-y;Myo' suvmRh;r;]I' devIm;v;hy;Myo' .U.uRvSsuv" mh;k;Âr;]I' devIm;-v;hy;Ém ”Ty;v;ç;qwn;' ˜;pyit a;po ihÏ; myo.uv" ”it itsOÉ." ihry;' c juhoit 2

pUrvedyurakqtabhukti-ffucirbrahmacArI bhUtvA'tha pradoSe'gnimupasamAdhAya samparistIrya tasya dakSiNata upafrutimAvAhayet oM bhUH rAtrIM devImAvAhayAmyoM bhuvarupafrutiM devImAvAha-yAmyoM suvarmahArAtrIM devImAvAhayAmyoM bhUrbhuvassuvaH mahAkALarAtrIM devImA-vAhayAmi ityAvAhyAthainAM snApayati Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAH iti catasqbhiH pavamAnaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA gandhaiH kqSNapuSpairdhUpairdIpairalaMkqtyAjyaM saMskqtya juhoti rAtryai devyai svAhopafrutyai devyai svAhA mahArAtryai devyai svAhA mahAkALarAtryai devyai svAhA nifAyai svAhA kSapAyai svAhA kqSNAyai svAhA'ndhakAriNyai svAhA yata indra bhayAmahe svastidA vifaspatiH iti dvAbhyAM ca juhoti 2

pUrvedyurakqtabhukti-ffucirbrahmacArI bhUtvA'tha pradoSe'gnimupasamAdhAya samparistIrya tasya dakSiNata upafrutimAvAhayet O bhUH rAtrIM devImAvAhayAmyO bhuvarupafrutiM devImAvAha-yAmyO suvarmahArAtrIM devImAvAhayAmyO bhUrbhuvassuvaH mahAkA[L]arAtrIM devImA-vAhayAmi ityAvAhyAthainAM snApayati Apo hiSThA mayobhuvaH iti tisqbhiH hiraNyavarNAH iti catasqbhiH pavamAnaH ityetenAnuvAkena mArjayitvA gandhaiH kqSNapuSpairdhUpairdIpairalaMkqtyAjyaM saMskqtya juhoti rAtryai devyai svAhopafrutyai devyai svAhA mahArAtryai devyai svAhA mahAkA[L]arAtryai devyai svAhA nifAyai svAhA kSapAyai svAhA kqSNAyai svAhA'ndhakAriNyai svAhA yata indra bhayAmahe svastidA vifaspatiH iti dvAbhyAM ca juhoti 2

पूर्वेद्युरकृतभुक्ति-श्शुचिर्ब्रह्मचारी भूत्वाऽथ प्रदोषेऽग्निमुपसमाधाय सम्परिस्तीर्य तस्य दक्षिणत उपश्रुतिमावाहयेत् ओं भूः रात्रीं देवीमावाहयाम्यों भुवरुपश्रुतिं देवीमावाह-याम्यों सुवर्महारात्रीं देवीमावाहयाम्यों भूर्भुवस्सुवः महाकाळरात्रीं देवीमा-वाहयामि इत्यावाह्याथैनां स्नापयति आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाः इति चतसृभिः पवमानः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वा गन्धैः कृष्णपुष्पैर्धूपैर्दीपैरलंकृत्याज्यं संस्कृत्य जुहोति रात्र्यै देव्यै स्वाहोपश्रुत्यै देव्यै स्वाहा महारात्र्यै देव्यै स्वाहा महाकाळरात्र्यै देव्यै स्वाहा निशायै स्वाहा क्षपायै स्वाहा कृष्णायै स्वाहाऽन्धकारिण्यै स्वाहा यत इन्द्र भयामहे स्वस्तिदा विशस्पतिः इति द्वाभ्यां च जुहोति २

पूर्वेद्युरकृतभुक्ति-श्शुचिर्ब्रह्मचारी भूत्वाऽथ प्रदोषेऽग्निमुपसमाधाय सम्परिस्तीर्य तस्य दक्षिणत उपश्रुतिमावाहयेत् ॐ भूः रात्रीं देवीमावाहयाम्यॐ भुवरुपश्रुतिं देवीमावाह-याम्यॐ सुवर्महारात्रीं देवीमावाहयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः महाकाळरात्रीं देवीमा-वाहयामि इत्यावाह्याथैनां स्नापयति आपो हिष्ठा मयोभुवः इति तिसृभिः हिरण्यवर्णाः इति चतसृभिः पवमानः इत्येतेनानुवाकेन मार्जयित्वा गन्धैः कृष्णपुष्पैर्धूपैर्दीपैरलंकृत्याज्यं संस्कृत्य जुहोति रात्र्यै देव्यै स्वाहोपश्रुत्यै देव्यै स्वाहा महारात्र्यै देव्यै स्वाहा महाकाळरात्र्यै देव्यै स्वाहा निशायै स्वाहा क्षपायै स्वाहा कृष्णायै स्वाहाऽन्धकारिण्यै स्वाहा यत इन्द्र भयामहे स्वस्तिदा विशस्पतिः इति द्वाभ्यां च जुहोति २


3104

aq;tXÅIkLp' Vy;:y;Sy;m" xuKlp=Sy pMy;' p*,Rm;Sy;mip v; ÉÅy' kdMbmyI' ÉbLvs;rmyI' Sqi<@le v; iv/;y;hor;]opoiWtXxuÉc" Õtx*cSsme dexe gomyen gocmRm;]' cturÅ' Sqi<@lmup²lPy gN/mumnsSsMp[k¡yR ihry;' ao' .U" ÉÅym;v;hy;Ém ao' .uv" ÉÅym;v;hy;Ém ao' suv" ÉÅym;v;hy;Ém ao' .U.uRvSsuv" ÉÅym;-v;hy;Ém ”Ty;v;ç kdRmen ”it Ã;>y;' p[Ésõ' p[o+y apUv;| ”it ˜;pÉyTv; gN/Ã;r;m( ”it gN/' dd;it k;' soŒiSm t;m( ”it puãp' dd;it ¬pwtu m;m( ”it /Up' dd;it cN{;' ihr

athAtaffrIkalpaM vyAkhyAsyAmaH fuklapakSasya paxcamyAM paurNamAsyAmapi vA friyaM kadambamayIM bilvasAramayIM sthaNDile vA vidhAyAhorAtropoSitaffuciH kqtafaucassame defe gomayena gocarmamAtraM caturafraM sthaNDilamupalipya gandhamumanasassamprakIrya hiraNmayena pAtreNodakaM pUrayitvA gandhAn sumanasaH tasmin hiraNyavarNAM hariNIm iti dvAbhyAM oM bhUH friyamAvAhayAmi oM bhuvaH friyamAvAhayAmi oM suvaH friyamAvAhayAmi oM bhUrbhuvassuvaH friyamA-vAhayAmi ityAvAhya kardamena iti dvAbhyAM prasiddhaM prokSya afvapUrvAM iti snApayitvA gandhadvArAm iti gandhaM dadAti kAM so'smi tAm iti puSpaM dadAti upaitu mAm iti dhUpaM dadAti candrAM hiraNmayIm iti dIpaM dadAti candrAM prabhAsAm iti naivedyaM dadAti 1

athAtaffrIkalpaM vyAkhyAsyAmaH fuklapakSasya paxcamyAM paurNamAsyAmapi vA friyaM kadambamayIM bilvasAramayIM sthaNDile vA vidhAyAhorAtropoSitaffuciH kqtafaucassame defe gomayena gocarmamAtraM caturafraM sthaNDilamupalipya gandhamumanasassamprakIrya hiraNmayena pAtreNodakaM pUrayitvA gandhAn sumanasaH tasmin hiraNyavarNAM hariNIm iti dvAbhyAM O bhUH friyamAvAhayAmi O bhuvaH friyamAvAhayAmi O suvaH friyamAvAhayAmi O bhUrbhuvassuvaH friyamA-vAhayAmi ityAvAhya kardamena iti dvAbhyAM prasiddhaM prokSya afvapUrvAM iti snApayitvA gandhadvArAm iti gandhaM dadAti kAM so'smi tAm iti puSpaM dadAti upaitu mAm iti dhUpaM dadAti candrAM hiraNmayIm iti dIpaM dadAti candrAM prabhAsAm iti naivedyaM dadAti 1

अथातश्श्रीकल्पं व्याख्यास्यामः शुक्लपक्षस्य पञ्चम्यां पौर्णमास्यामपि वा श्रियं कदम्बमयीं बिल्वसारमयीं स्थण्डिले वा विधायाहोरात्रोपोषितश्शुचिः कृतशौचस्समे देशे गोमयेन गोचर्ममात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलमुपलिप्य गन्धमुमनसस्सम्प्रकीर्य हिरण्मयेन पात्रेणोदकं पूरयित्वा गन्धान् सुमनसः तस्मिन् हिरण्यवर्णां हरिणीम् इति द्वाभ्यां ओं भूः श्रियमावाहयामि ओं भुवः श्रियमावाहयामि ओं सुवः श्रियमावाहयामि ओं भूर्भुवस्सुवः श्रियमा-वाहयामि इत्यावाह्य कर्दमेन इति द्वाभ्यां प्रसिद्धं प्रोक्ष्य अश्वपूर्वां इति स्नापयित्वा गन्धद्वाराम् इति गन्धं ददाति कां सोऽस्मि ताम् इति पुष्पं ददाति उपैतु माम् इति धूपं ददाति चन्द्रां हिरण्मयीम् इति दीपं ददाति चन्द्रां प्रभासाम् इति नैवेद्यं ददाति १

अथातश्श्रीकल्पं व्याख्यास्यामः शुक्लपक्षस्य पञ्चम्यां पौर्णमास्यामपि वा श्रियं कदम्बमयीं बिल्वसारमयीं स्थण्डिले वा विधायाहोरात्रोपोषितश्शुचिः कृतशौचस्समे देशे गोमयेन गोचर्ममात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलमुपलिप्य गन्धमुमनसस्सम्प्रकीर्य हिरण्मयेन पात्रेणोदकं पूरयित्वा गन्धान् सुमनसः तस्मिन् हिरण्यवर्णां हरिणीम् इति द्वाभ्यां ॐ भूः श्रियमावाहयामि ॐ भुवः श्रियमावाहयामि ॐ सुवः श्रियमावाहयामि ॐ भूर्भुवस्सुवः श्रियमा-वाहयामि इत्यावाह्य कर्दमेन इति द्वाभ्यां प्रसिद्धं प्रोक्ष्य अश्वपूर्वां इति स्नापयित्वा गन्धद्वाराम् इति गन्धं ददाति कां सोऽस्मि ताम् इति पुष्पं ददाति उपैतु माम् इति धूपं ददाति चन्द्रां हिरण्मयीम् इति दीपं ददाति चन्द्रां प्रभासाम् इति नैवेद्यं ददाति १


3126

aq;to ivã,ukLp' Vy;:y;Sy;m" a;W;!k;itRkf;LgunxuKlp=eWu Ã;-dXy;' yd; Åõ; .vTyhor;]mupoiWtXo.Ute p[;GvodGv;Œry" ÕTv; Ésõe p;yse yÿe piv]' piv]' te ivttm( ”Tyud;úTy aom( ”it iv-´uíN/oxIrmy' .gvNt' etpItrÿ_p[itsre,;veÏä Sq;pÉyTv;v;hyet( ao' .U" pu¨Wm;v;hy;Myo' .uv" pu¨Wm;v;hy;Myo' suv" pu¨Wm;v;hy;Myo' .U.uRvSsuv" pu¨Wm;v;hy;Ém ”Ty;v;ç p[Ésõm;sn˜;np;ç;cmnIy;in d´;t( svRsurÉ.gN/puãp/UpdIpm;Lywr>yCyR yqopp¥' bihRãyTqp,Re p[Stre goÉ.juR·m( ”it /Up.;jne NySyit 1

athAto viSNukalpaM vyAkhyAsyAmaH ASADhakArtikaphAlgunafuklapakSeSu dvA-dafyAM yadA fraddhA bhavatyahorAtramupoSitaffvobhUte prAgvodagvA'raNye fucirgqhe vA yatra rocate manastatra sthaNDile'gnimupasamAdhAya saMparistIryApraNItAbhyaH kqtvA siddhe pAyase yatte pavitraM pavitraM te vitatam ityudAhqtya om iti vi-dyudgandhofIramayaM bhagavantaM fvetapItaraktapratisareNAveSThya sthApayitvAvAhayet oM bhUH puruSamAvAhayAmyoM bhuvaH puruSamAvAhayAmyoM suvaH puruSamAvAhayAmyoM bhUrbhuvassuvaH puruSamAvAhayAmi ityAvAhya prasiddhamAsanasnAnapAhyAcamanIyAni dadyAt sarvasurabhigandhapuSpadhUpadIpamAlyairabhyarcya yathopapannaM barhiSyafvatthaparNe prastare gobhirjuSTam iti dhUpabhAjane nyasyati 1

athAto viSNukalpaM vyAkhyAsyAmaH ASADhakArtikaphAlgunafuklapakSeSu dvA-dafyAM yadA fraddhA bhavatyahorAtramupoSitaffvobhUte prAgvodagvA'raNye fucirgqhe vA yatra rocate manastatra sthaNDile'gnimupasamAdhAya saMparistIryApraNItAbhyaH kqtvA siddhe pAyase yatte pavitraM pavitraM te vitatam ityudAhqtya om iti vi-dyudgandhofIramayaM bhagavantaM fvetapItaraktapratisareNAveSThya sthApayitvAvAhayet O bhUH puruSamAvAhayAmyO bhuvaH puruSamAvAhayAmyO suvaH puruSamAvAhayAmyO bhUrbhuvassuvaH puruSamAvAhayAmi ityAvAhya prasiddhamAsanasnAnapAhyAcamanIyAni dadyAt sarvasurabhigandhapuSpadhUpadIpamAlyairabhyarcya yathopapannaM barhiSyafvatthaparNe prastare gobhirjuSTam iti dhUpabhAjane nyasyati 1

अथातो विष्णुकल्पं व्याख्यास्यामः आषाढकार्तिकफाल्गुनशुक्लपक्षेषु द्वा-दश्यां यदा श्रद्धा भवत्यहोरात्रमुपोषितश्श्वोभूते प्राग्वोदग्वाऽरण्ये शुचिर्गृहे वा यत्र रोचते मनस्तत्र स्थण्डिलेऽग्निमुपसमाधाय संपरिस्तीर्याप्रणीताभ्यः कृत्वा सिद्धे पायसे यत्ते पवित्रं पवित्रं ते विततम् इत्युदाहृत्य ओम् इति वि-द्युद्गन्धोशीरमयं भगवन्तं श्वेतपीतरक्तप्रतिसरेणावेष्ठ्य स्थापयित्वावाहयेत् ओं भूः पुरुषमावाहयाम्यों भुवः पुरुषमावाहयाम्यों सुवः पुरुषमावाहयाम्यों भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावाहयामि इत्यावाह्य प्रसिद्धमासनस्नानपाह्याचमनीयानि दद्यात् सर्वसुरभिगन्धपुष्पधूपदीपमाल्यैरभ्यर्च्य यथोपपन्नं बर्हिष्यश्वत्थपर्णे प्रस्तरे गोभिर्जुष्टम् इति धूपभाजने न्यस्यति १

अथातो विष्णुकल्पं व्याख्यास्यामः आषाढकार्तिकफाल्गुनशुक्लपक्षेषु द्वा-दश्यां यदा श्रद्धा भवत्यहोरात्रमुपोषितश्श्वोभूते प्राग्वोदग्वाऽरण्ये शुचिर्गृहे वा यत्र रोचते मनस्तत्र स्थण्डिलेऽग्निमुपसमाधाय संपरिस्तीर्याप्रणीताभ्यः कृत्वा सिद्धे पायसे यत्ते पवित्रं पवित्रं ते विततम् इत्युदाहृत्य ओम् इति वि-द्युद्गन्धोशीरमयं भगवन्तं श्वेतपीतरक्तप्रतिसरेणावेष्ठ्य स्थापयित्वावाहयेत् ॐ भूः पुरुषमावाहयाम्यॐ भुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ सुवः पुरुषमावाहयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः पुरुषमावाहयामि इत्यावाह्य प्रसिद्धमासनस्नानपाह्याचमनीयानि दद्यात् सर्वसुरभिगन्धपुष्पधूपदीपमाल्यैरभ्यर्च्य यथोपपन्नं बर्हिष्यश्वत्थपर्णे प्रस्तरे गोभिर्जुष्टम् इति धूपभाजने न्यस्यति १


3129

a;É.ivR; aÉ.yuj" ”it j;nu' inp;Ty ctu"p[d²=,' pár£;met( iv.uje nm" ) svR.uje nm" ) a;Tmne nm" ) prm;Tmne nm" ”it ) /[UvsUÿ_' jipTv; pu¨WmuÃ;syet( ao' .U" pu¨WmuÃ;sy;Myo' .uv" pu¨WmuÃ;sy;Myo' suv" pu¨WmuÃ;sy;Myo' .U.uRvSsuv" pu¨WmuÃ;sy;Ém ”TyuÃ;Sy y];pStíTvoTsOjedv.Oqm( 4

AbhirvifvA abhiyujaH iti jAnuM nipAtya catuHpradakSiNaM parikrAmet vifvabhuje namaH , sarvabhuje namaH , Atmane namaH , paramAtmane namaH iti , dhrUvasUktaM japitvA puruSamudvAsayet oM bhUH puruSamudvAsayAmyoM bhuvaH puruSamudvAsayAmyoM suvaH puruSamudvAsayAmyoM bhUrbhuvassuvaH puruSamudvAsayAmi ityudvAsya yatrApastadgatvotsqjedavabhqtham 4

AbhirvifvA abhiyujaH iti jAnuM nipAtya catuHpradakSiNaM parikrAmet vifvabhuje namaH , sarvabhuje namaH , Atmane namaH , paramAtmane namaH iti , dhrUvasUktaM japitvA puruSamudvAsayet O bhUH puruSamudvAsayAmyO bhuvaH puruSamudvAsayAmyO suvaH puruSamudvAsayAmyO bhUrbhuvassuvaH puruSamudvAsayAmi ityudvAsya yatrApastadgatvotsqjedavabhqtham 4

आभिर्विश्वा अभियुजः इति जानुं निपात्य चतुःप्रदक्षिणं परिक्रामेत् विश्वभुजे नमः । सर्वभुजे नमः । आत्मने नमः । परमात्मने नमः इति । ध्रूवसूक्तं जपित्वा पुरुषमुद्वासयेत् ओं भूः पुरुषमुद्वासयाम्यों भुवः पुरुषमुद्वासयाम्यों सुवः पुरुषमुद्वासयाम्यों भूर्भुवस्सुवः पुरुषमुद्वासयामि इत्युद्वास्य यत्रापस्तद्गत्वोत्सृजेदवभृथम् ४

आभिर्विश्वा अभियुजः इति जानुं निपात्य चतुःप्रदक्षिणं परिक्रामेत् विश्वभुजे नमः । सर्वभुजे नमः । आत्मने नमः । परमात्मने नमः इति । ध्रूवसूक्तं जपित्वा पुरुषमुद्वासयेत् ॐ भूः पुरुषमुद्वासयाम्यॐ भुवः पुरुषमुद्वासयाम्यॐ सुवः पुरुषमुद्वासयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः पुरुषमुद्वासयामि इत्युद्वास्य यत्रापस्तद्गत्वोत्सृजेदवभृथम् ४


3133

p[;Xy;p a;cMy ao' nmo .gvte v;sudev;y ”it Ã;dx;=r' jipTv;-

prAfyApa Acamya oM namo bhagavate vAsudevAya iti dvAdafAkSaraM japitvA-

prAfyApa Acamya O namo bhagavate vAsudevAya iti dvAdafAkSaraM japitvA-

प्राश्याप आचम्य ओं नमो भगवते वासुदेवाय इति द्वादशाक्षरं जपित्वा-

प्राश्याप आचम्य ॐ नमो भगवते वासुदेवाय इति द्वादशाक्षरं जपित्वा-


3153

devSy Tv; sivtu" p[sveŒÉnob;Rü>y;' pUã,o hSt;>y;' .U.uRvSsuvro' JyeÏ;yw hivinRvedy;Ém ”it invedyit 8

devasya tvA savituH prasave'fvinorbAhubhyAM pUSNo hastAbhyAM bhUrbhuvassuvaroM jyeSThAyai havirnivedayAmi iti nivedayati 8

devasya tvA savituH prasave'fvinorbAhubhyAM pUSNo hastAbhyAM bhUrbhuvassuvarO jyeSThAyai havirnivedayAmi iti nivedayati 8

देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोर्बाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्यां भूर्भुवस्सुवरों ज्येष्ठायै हविर्निवेदयामि इति निवेदयति ८

देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोर्बाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्यां भूर्भुवस्सुवरॐ ज्येष्ठायै हविर्निवेदयामि इति निवेदयति ८


3192

puãkrp,| p[=;Ày pgVyen mÉqten pUrÉyTv; gN/;idÉ.Ss'pUJy ÅIsUÿ_ƒn Sv=e];É, p[o=-

puSkaraparNaM prakSALya paxcagavyena mathitena pUrayitvA gandhAdibhissaMpUjya frIsUktena svakSetrANi prokSa-

puSkaraparNaM prakSA[L]ya paxcagavyena mathitena pUrayitvA gandhAdibhissaMpUjya frIsUktena svakSetrANi prokSa-

पुष्करपर्णं प्रक्षाळ्य पञ्चगव्येन मथितेन पूरयित्वा गन्धादिभिस्संपूज्य श्रीसूक्तेन स्वक्षेत्राणि प्रोक्ष-

पुष्करपर्णं प्रक्षाळ्य पञ्चगव्येन मथितेन पूरयित्वा गन्धादिभिस्संपूज्य श्रीसूक्तेन स्वक्षेत्राणि प्रोक्ष-


3227

aq;to ymÂkLp' Vy;:y;Sy;m" pˆI g;vo v; ymÂ* ivj;yern( tSy s'Sk;r" p[;›ªn;mkr,;t( k;yR" 1

athAto yamaLakalpaM vyAkhyAsyAmaH patnI gAvo vA yamaLau vijAyeran tasya saMskAraH prAznAmakaraNAt kAryaH 1

athAto yama[L]akalpaM vyAkhyAsyAmaH patnI gAvo vA yama[L]au vijAyeran tasya saMskAraH prAznAmakaraNAt kAryaH 1

अथातो यमळकल्पं व्याख्यास्यामः पत्नी गावो वा यमळौ विजायेरन् तस्य संस्कारः प्राङ्नामकरणात् कार्यः १

अथातो यमळकल्पं व्याख्यास्यामः पत्नी गावो वा यमळौ विजायेरन् तस्य संस्कारः प्राङ्नामकरणात् कार्यः १


3237

.gvte mh;dev;y ivåp;=;y spˆIk;y ssut;y sg,;y sp;árWTk;yeTyetd;sn' KlO¢m];St;' .gv;n( mh;devo ivåp;=SspˆIkSssutSsg,Ssp;WRTk" ”it 3

bhagavate mahAdevAya virUpAkSAya sapatnIkAya sasutAya sagaNAya sapAriSatkAyetyetadAsanaM kl\qptamatrAstAM bhagavAn mahAdevo virUpAkSassapatnIkassasutassagaNassapArSatkaH iti 3

bhagavate mahAdevAya virUpAkSAya sapatnIkAya sasutAya sagaNAya sapAriSatkAyetyetadAsanaM k\ptamatrAstAM bhagavAn mahAdevo virUpAkSassapatnIkassasutassagaNassapArSatkaH iti 3

भगवते महादेवाय विरूपाक्षाय सपत्नीकाय ससुताय सगणाय सपारिषत्कायेत्येतदासनं क्लृप्तमत्रास्तां भगवान् महादेवो विरूपाक्षस्सपत्नीकस्ससुतस्सगणस्सपार्षत्कः इति ३

भगवते महादेवाय विरूपाक्षाय सपत्नीकाय ससुताय सगणाय सपारिषत्कायेत्येतदासनं कॢप्तमत्रास्तां भगवान् महादेवो विरूपाक्षस्सपत्नीकस्ससुतस्सगणस्सपार्षत्कः इति ३


3277

SvgOhe devgOhe v; y] xuÉcdeRx" Sy;ÿ] xuÉc.URTv; yuGm;n( b[;÷,;n( sup[=;²Âtp;É,p;d;np a;cmYy a;sn' kLpÉyTv; gN/puãp/UpdIpwr>yCyR sûLpÉs²õrStu ”it v;cÉyTv; i]vOt;Œ¥en b[;÷,;n( sMpUJy;²xWo v;cÉyTv; p[d²=,nmSk;r' ivd/It 2

svagqhe devagqhe vA yatra fucirdefaH syAttatra fucirbhUtvA yugmAn brAhmaNAn suprakSALitapANipAdAnapa Acamayya AsanaM kalpayitvA gandhapuSpadhUpadIpairabhyarcya sazkalpasiddhirastu iti vAcayitvA trivqtA'nnena brAhmaNAn sampUjyAfiSo vAcayitvA pradakSiNanamaskAraM vidadhIta 2

svagqhe devagqhe vA yatra fucirdefaH syAttatra fucirbhUtvA yugmAn brAhmaNAn suprakSA[L]itapANipAdAnapa Acamayya AsanaM kalpayitvA gandhapuSpadhUpadIpairabhyarcya sazkalpasiddhirastu iti vAcayitvA trivqtA'nnena brAhmaNAn sampUjyAfiSo vAcayitvA pradakSiNanamaskAraM vidadhIta 2

स्वगृहे देवगृहे वा यत्र शुचिर्देशः स्यात्तत्र शुचिर्भूत्वा युग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य आसनं कल्पयित्वा गन्धपुष्पधूपदीपैरभ्यर्च्य सङ्कल्पसिद्धिरस्तु इति वाचयित्वा त्रिवृताऽन्नेन ब्राह्मणान् सम्पूज्याशिषो वाचयित्वा प्रदक्षिणनमस्कारं विदधीत २

स्वगृहे देवगृहे वा यत्र शुचिर्देशः स्यात्तत्र शुचिर्भूत्वा युग्मान् ब्राह्मणान् सुप्रक्षाळितपाणिपादानप आचमय्य आसनं कल्पयित्वा गन्धपुष्पधूपदीपैरभ्यर्च्य सङ्कल्पसिद्धिरस्तु इति वाचयित्वा त्रिवृताऽन्नेन ब्राह्मणान् सम्पूज्याशिषो वाचयित्वा प्रदक्षिणनमस्कारं विदधीत २


3281

aq ivp[;n( .ojÉyTv; guÂp;ys' `OtÉmÅÉmTy¥Sy b²l-muphrit amuãmw Sv;h;Œmuãmw Sv;h; ”it Ã;dxn;m/eyw" 6

atha viprAn bhojayitvA guLapAyasaM ghqtamiframityannasya bali-mupaharati amuSmai svAhA'muSmai svAhA iti dvAdafanAmadheyaiH 6

atha viprAn bhojayitvA gu[L]apAyasaM ghqtamiframityannasya bali-mupaharati amuSmai svAhA'muSmai svAhA iti dvAdafanAmadheyaiH 6

अथ विप्रान् भोजयित्वा गुळपायसं घृतमिश्रमित्यन्नस्य बलि-मुपहरति अमुष्मै स्वाहाऽमुष्मै स्वाहा इति द्वादशनामधेयैः ६

अथ विप्रान् भोजयित्वा गुळपायसं घृतमिश्रमित्यन्नस्य बलि-मुपहरति अमुष्मै स्वाहाऽमुष्मै स्वाहा इति द्वादशनामधेयैः ६


3290

aq ivp[;n( .ojÉyTv; guÂp;ys' `OtÉmÅÉmTy¥Sy b²lmuphrit amuãmw Sv;h; ”it Ã;dxn;-m/eyw" 3

atha viprAn bhojayitvA guLapAyasaM ghqtamiframityannasya balimupaharati amuSmai svAhA iti dvAdafanA-madheyaiH 3

atha viprAn bhojayitvA gu[L]apAyasaM ghqtamiframityannasya balimupaharati amuSmai svAhA iti dvAdafanA-madheyaiH 3

अथ विप्रान् भोजयित्वा गुळपायसं घृतमिश्रमित्यन्नस्य बलिमुपहरति अमुष्मै स्वाहा इति द्वादशना-मधेयैः ३

अथ विप्रान् भोजयित्वा गुळपायसं घृतमिश्रमित्यन्नस्य बलिमुपहरति अमुष्मै स्वाहा इति द्वादशना-मधेयैः ३


3304

tt a;sNdI' ÕTv; pgVyen p[=;Ày pl;xvONtw" Õã,;Éjne pu¨W;Õit' ÕTv; klxpu¨We p[;,;nÉ.inveXy vONtxrIre dehmÉ.inveXy Svpet( 8

tata AsandIM kqtvA paxcagavyena prakSALya palAfavqntaiH kqSNAjine puruSAkqtiM kqtvA kalafapuruSe prANAnabhinivefya vqntafarIre dehamabhinivefya svapet 8

tata AsandIM kqtvA paxcagavyena prakSA[L]ya palAfavqntaiH kqSNAjine puruSAkqtiM kqtvA kalafapuruSe prANAnabhinivefya vqntafarIre dehamabhinivefya svapet 8

तत आसन्दीं कृत्वा पञ्चगव्येन प्रक्षाळ्य पलाशवृन्तैः कृष्णाजिने पुरुषाकृतिं कृत्वा कलशपुरुषे प्राणानभिनिवेश्य वृन्तशरीरे देहमभिनिवेश्य स्वपेत् ८

तत आसन्दीं कृत्वा पञ्चगव्येन प्रक्षाळ्य पलाशवृन्तैः कृष्णाजिने पुरुषाकृतिं कृत्वा कलशपुरुषे प्राणानभिनिवेश्य वृन्तशरीरे देहमभिनिवेश्य स्वपेत् ८


3322

tSyoÿ_' k;l' n ivÂMbye´toŒinTy' jIivtÉmit h Sm;h .gv;n(

tasyoktaM kAlaM na viLambayedyato'nityaM jIvitamiti ha smAha bhagavAn

tasyoktaM kAlaM na vi[L]ambayedyato'nityaM jIvitamiti ha smAha bhagavAn

तस्योक्तं कालं न विळम्बयेद्यतोऽनित्यं जीवितमिति ह स्माह भगवान्

तस्योक्तं कालं न विळम्बयेद्यतोऽनित्यं जीवितमिति ह स्माह भगवान्


3334

aq guÂp;y-s`OtÉmÅm¥' invedyit devSy Tv; sivtu" p[sveŒÉnob;Rü>y;' pUã,o hSt;>y;' ivã,ve mh;pu¨W;y hivinRvedy;Ém ”it ) s¢Vy;úitÉ.-SSv;h;k;re, jpit ) Vy;úitÉ.r;cmnIym( 8

atha guLapAya-saghqtamiframannaM nivedayati devasya tvA savituH prasave'fvinorbAhubhyAM pUSNo hastAbhyAM viSNave mahApuruSAya havirnivedayAmi iti , saptavyAhqtibhi-ssvAhAkAreNa japati , vyAhqtibhirAcamanIyam 8

atha gu[L]apAya-saghqtamiframannaM nivedayati devasya tvA savituH prasave'fvinorbAhubhyAM pUSNo hastAbhyAM viSNave mahApuruSAya havirnivedayAmi iti , saptavyAhqtibhi-ssvAhAkAreNa japati , vyAhqtibhirAcamanIyam 8

अथ गुळपाय-सघृतमिश्रमन्नं निवेदयति देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोर्बाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्यां विष्णवे महापुरुषाय हविर्निवेदयामि इति । सप्तव्याहृतिभि-स्स्वाहाकारेण जपति । व्याहृतिभिराचमनीयम् ८

अथ गुळपाय-सघृतमिश्रमन्नं निवेदयति देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोर्बाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्यां विष्णवे महापुरुषाय हविर्निवेदयामि इति । सप्तव्याहृतिभि-स्स्वाहाकारेण जपति । व्याहृतिभिराचमनीयम् ८


3335

aq b[;÷,;n;ôy sd-.oRpKlO¢eãv;sneWUpveXy;qwn;n( vS]gN/puãp/UpdIpwm;RLywr>yCy;Üq;>y-nuD;tiStl`OtÉmÅ' hivSsmud;yuTy hSte juhoit iptO>ySSv/; nmo n;r;-y,;y Sv;h; ”Ty;idctuiv|xit" mN]; èç;" 9

atha brAhmaNAnAhUya sada-rbhopakl\qpteSvAsaneSUpavefyAthainAn vastragandhapuSpadhUpadIpairmAlyairabhyarcyAthAbhya-nujxAtastilaghqtamifraM havissamudAyutya haste juhoti pitqbhyassvadhA namo nArA-yaNAya svAhA ityAdicaturviMfatiH mantrA UhyAH 9

atha brAhmaNAnAhUya sada-rbhopak\pteSvAsaneSUpavefyAthainAn vastragandhapuSpadhUpadIpairmAlyairabhyarcyAthAbhya-nujxAtastilaghqtamifraM havissamudAyutya haste juhoti pitqbhyassvadhA namo nArA-yaNAya svAhA ityAdicaturviMfatiH mantrA UhyAH 9

अथ ब्राह्मणानाहूय सद-र्भोपक्लृप्तेष्वासनेषूपवेश्याथैनान् वस्त्रगन्धपुष्पधूपदीपैर्माल्यैरभ्यर्च्याथाभ्य-नुज्ञातस्तिलघृतमिश्रं हविस्समुदायुत्य हस्ते जुहोति पितृभ्यस्स्वधा नमो नारा-यणाय स्वाहा इत्यादिचतुर्विंशतिः मन्त्रा ऊह्याः ९

अथ ब्राह्मणानाहूय सद-र्भोपकॢप्तेष्वासनेषूपवेश्याथैनान् वस्त्रगन्धपुष्पधूपदीपैर्माल्यैरभ्यर्च्याथाभ्य-नुज्ञातस्तिलघृतमिश्रं हविस्समुदायुत्य हस्ते जुहोति पितृभ्यस्स्वधा नमो नारा-यणाय स्वाहा इत्यादिचतुर्विंशतिः मन्त्रा ऊह्याः ९


3413

aq;tXxu.;xu.inÉmÿ;n;m( ) ySTv;TmnXÅey;'sÉmCzit ) aq;to n;r;y,b²ls'Sk;rivÉ/m( ) aq;to n;r;y,b²lm( ) aq;to jIv-Å;õm( ) aq;tSsh§.ojnsuTy;m( ) aq;tSsh§.ojnivÉ/m( ) aq vOWoTsgRm( ) aq;toŒ/Rm;seŒ/Rm;se ) aq;to ymÂkLpm( ) aq;t®XxÉqlIkLpm( ) aq;toŒÉ.vO²õkLpm( ) aq;to mOTyu'jy-kLpm( ) aq;to ivn;ykkLpm( ) aq;to JyeÏ;kLpm( ) aq;to rivkLpm( ) aq;to ivã,ukLpm( ) aq;tSsrSvtIkLpm( ) aq;t-XÅIkLpm( ) aq;t ¬pÅuitkLpm( ) aq;to dug;RkLpm( ) aq;to Vy;úitkLpm( ) aq;t" piv];,;m( 23

athAtaffubhAfubhanimittAnAm , yastvAtmanaffreyAMsamicchati , athAto nArAyaNabalisaMskAravidhim , athAto nArAyaNabalim , athAto jIva-frAddham , athAtassahasrabhojanasutyAm , athAtassahasrabhojanavidhim , atha vqSotsargam , athAto'rdhamAse'rdhamAse , athAto yamaLakalpam , athAtaffithilIkalpam , athAto'bhivqddhikalpam , athAto mqtyuMjaya-kalpam , athAto vinAyakakalpam , athAto jyeSThAkalpam , athAto ravikalpam , athAto viSNukalpam , athAtassarasvatIkalpam , athAta-ffrIkalpam , athAta upafrutikalpam , athAto durgAkalpam , athAto vyAhqtikalpam , athAtaH pavitrANAm 23

athAtaffubhAfubhanimittAnAm , yastvAtmanaffreyAMsamicchati , athAto nArAyaNabalisaMskAravidhim , athAto nArAyaNabalim , athAto jIva-frAddham , athAtassahasrabhojanasutyAm , athAtassahasrabhojanavidhim , atha vqSotsargam , athAto'rdhamAse'rdhamAse , athAto yama[L]akalpam , athAtaffithilIkalpam , athAto'bhivqddhikalpam , athAto mqtyuMjaya-kalpam , athAto vinAyakakalpam , athAto jyeSThAkalpam , athAto ravikalpam , athAto viSNukalpam , athAtassarasvatIkalpam , athAta-ffrIkalpam , athAta upafrutikalpam , athAto durgAkalpam , athAto vyAhqtikalpam , athAtaH pavitrANAm 23

अथातश्शुभाशुभनिमित्तानाम् । यस्त्वात्मनश्श्रेयांसमिच्छति । अथातो नारायणबलिसंस्कारविधिम् । अथातो नारायणबलिम् । अथातो जीव-श्राद्धम् । अथातस्सहस्रभोजनसुत्याम् । अथातस्सहस्रभोजनविधिम् । अथ वृषोत्सर्गम् । अथातोऽर्धमासेऽर्धमासे । अथातो यमळकल्पम् । अथातश्शिथिलीकल्पम् । अथातोऽभिवृद्धिकल्पम् । अथातो मृत्युंजय-कल्पम् । अथातो विनायककल्पम् । अथातो ज्येष्ठाकल्पम् । अथातो रविकल्पम् । अथातो विष्णुकल्पम् । अथातस्सरस्वतीकल्पम् । अथात-श्श्रीकल्पम् । अथात उपश्रुतिकल्पम् । अथातो दुर्गाकल्पम् । अथातो व्याहृतिकल्पम् । अथातः पवित्राणाम् २३

अथातश्शुभाशुभनिमित्तानाम् । यस्त्वात्मनश्श्रेयांसमिच्छति । अथातो नारायणबलिसंस्कारविधिम् । अथातो नारायणबलिम् । अथातो जीव-श्राद्धम् । अथातस्सहस्रभोजनसुत्याम् । अथातस्सहस्रभोजनविधिम् । अथ वृषोत्सर्गम् । अथातोऽर्धमासेऽर्धमासे । अथातो यमळकल्पम् । अथातश्शिथिलीकल्पम् । अथातोऽभिवृद्धिकल्पम् । अथातो मृत्युंजय-कल्पम् । अथातो विनायककल्पम् । अथातो ज्येष्ठाकल्पम् । अथातो रविकल्पम् । अथातो विष्णुकल्पम् । अथातस्सरस्वतीकल्पम् । अथात-श्श्रीकल्पम् । अथात उपश्रुतिकल्पम् । अथातो दुर्गाकल्पम् । अथातो व्याहृतिकल्पम् । अथातः पवित्राणाम् २३


3414

aq;t" piv];,;m( ) aq;to Vy;úitkLpm( ) aq;to dug;RkLpm( ) aq;t ¬pÅuitkLpm( ) aq;tXÅIkLpm( ) aq;tSsrSvtIkLpm( ) aq;to ivã,ukLpm( ) aq;to rivkLpm( ) aq;to JyeÏ;kLpm( ) aq;to ivn;ykkLpm( ) aq;to mOTyu'jykLpm( ) aq;toŒÉ.vO²õkLpm( ) aq;t®Xx-ÉqlIkLpm( ) aq;to ymÂkLpm( ) aq;toŒ/Rm;seŒ/Rm;se ) aq vOWoTsgRm( ) aq;tSsh§.ojnivÉ/m( ) aq;tSsh§.ojnsuTy;m( ) aq;to j;vÅ;õm( ) aq;to n;r;y,b²lm( ) aq;to n;r;y,-b²ls'Sk;rm( ) ySTv;TmnXÅey;'sÉmCzit ) aq;tXxu.;xu.-

athAtaH pavitrANAm , athAto vyAhqtikalpam , athAto durgAkalpam , athAta upafrutikalpam , athAtaffrIkalpam , athAtassarasvatIkalpam , athAto viSNukalpam , athAto ravikalpam , athAto jyeSThAkalpam , athAto vinAyakakalpam , athAto mqtyuMjayakalpam , athAto'bhivqddhikalpam , athAtaffi-thilIkalpam , athAto yamaLakalpam , athAto'rdhamAse'rdhamAse , atha vqSotsargam , athAtassahasrabhojanavidhim , athAtassahasrabhojanasutyAm , athAto jAvafrAddham , athAto nArAyaNabalim , athAto nArAyaNa-balisaMskAram , yastvAtmanaffreyAMsamicchati , athAtaffubhAfubha-

athAtaH pavitrANAm , athAto vyAhqtikalpam , athAto durgAkalpam , athAta upafrutikalpam , athAtaffrIkalpam , athAtassarasvatIkalpam , athAto viSNukalpam , athAto ravikalpam , athAto jyeSThAkalpam , athAto vinAyakakalpam , athAto mqtyuMjayakalpam , athAto'bhivqddhikalpam , athAtaffi-thilIkalpam , athAto yama[L]akalpam , athAto'rdhamAse'rdhamAse , atha vqSotsargam , athAtassahasrabhojanavidhim , athAtassahasrabhojanasutyAm , athAto jAvafrAddham , athAto nArAyaNabalim , athAto nArAyaNa-balisaMskAram , yastvAtmanaffreyAMsamicchati , athAtaffubhAfubha-

अथातः पवित्राणाम् । अथातो व्याहृतिकल्पम् । अथातो दुर्गाकल्पम् । अथात उपश्रुतिकल्पम् । अथातश्श्रीकल्पम् । अथातस्सरस्वतीकल्पम् । अथातो विष्णुकल्पम् । अथातो रविकल्पम् । अथातो ज्येष्ठाकल्पम् । अथातो विनायककल्पम् । अथातो मृत्युंजयकल्पम् । अथातोऽभिवृद्धिकल्पम् । अथातश्शि-थिलीकल्पम् । अथातो यमळकल्पम् । अथातोऽर्धमासेऽर्धमासे । अथ वृषोत्सर्गम् । अथातस्सहस्रभोजनविधिम् । अथातस्सहस्रभोजनसुत्याम् । अथातो जावश्राद्धम् । अथातो नारायणबलिम् । अथातो नारायण-बलिसंस्कारम् । यस्त्वात्मनश्श्रेयांसमिच्छति । अथातश्शुभाशुभ-

अथातः पवित्राणाम् । अथातो व्याहृतिकल्पम् । अथातो दुर्गाकल्पम् । अथात उपश्रुतिकल्पम् । अथातश्श्रीकल्पम् । अथातस्सरस्वतीकल्पम् । अथातो विष्णुकल्पम् । अथातो रविकल्पम् । अथातो ज्येष्ठाकल्पम् । अथातो विनायककल्पम् । अथातो मृत्युंजयकल्पम् । अथातोऽभिवृद्धिकल्पम् । अथातश्शि-थिलीकल्पम् । अथातो यमळकल्पम् । अथातोऽर्धमासेऽर्धमासे । अथ वृषोत्सर्गम् । अथातस्सहस्रभोजनविधिम् । अथातस्सहस्रभोजनसुत्याम् । अथातो जावश्राद्धम् । अथातो नारायणबलिम् । अथातो नारायण-बलिसंस्कारम् । यस्त्वात्मनश्श्रेयांसमिच्छति । अथातश्शुभाशुभ-


3452

tm;y;NtmnumN]yte Sv;gt' punr;gt' .gvte /Ut;Rywtd;sn' KlO¢m];St;' .gv;n( mh;/UtR" ”it 20

tamAyAntamanumantrayate svAgataM punarAgataM bhagavate dhUrtAyaitadAsanaM kl\qptamatrAstAM bhagavAn mahAdhUrtaH iti 20

tamAyAntamanumantrayate svAgataM punarAgataM bhagavate dhUrtAyaitadAsanaM k\ptamatrAstAM bhagavAn mahAdhUrtaH iti 20

तमायान्तमनुमन्त्रयते स्वागतं पुनरागतं भगवते धूर्तायैतदासनं क्लृप्तमत्रास्तां भगवान् महाधूर्तः इति २०

तमायान्तमनुमन्त्रयते स्वागतं पुनरागतं भगवते धूर्तायैतदासनं कॢप्तमत्रास्तां भगवान् महाधूर्तः इति २०


3464

p[y;tu .gv;n( /UtR" ip[yv;É," ip[y'kr" ao'nm ”it

prayAtu bhagavAn dhUrtaH priyavANiH priyaMkaraH oMnama iti

prayAtu bhagavAn dhUrtaH priyavANiH priyaMkaraH Onama iti

प्रयातु भगवान् धूर्तः प्रियवाणिः प्रियंकरः ओंनम इति

प्रयातु भगवान् धूर्तः प्रियवाणिः प्रियंकरःनम इति


3500

mÉ,muÿ_;p[v;Âsuv,Rgjt;=twrvk¡yR j`nen yUp' Sqi<@l' ÕTv;Œq devyjnoLle%np[.OTy;p[,It;>y" ÕTvopoTq;y;-g[e,;ɦ' dev;n;v;hyit b[÷,e ivã,ve ÉÅyw sUy;Ry cN{;y;¦ye ym;y inA³Tyw v¨,;y v;yve som;yex;n;y ”Ty;v;ç suv,Rrjt;=twrvk¡yR yUpdevt;' gN/puãp/UpdIpwr>yCyR yUpmupitÏte tiÃã,o" prm' pdm( ”it 6

maNimuktApravALasuvarNagajatAkSatairavakIrya jaghanena yUpaM sthaNDilaM kqtvA'tha devayajanollekhanaprabhqtyApraNItAbhyaH kqtvopotthAyA-greNAgniM devAnAvAhayati brahmaNe viSNave friyai sUryAya candrAyAgnaye yamAya nirqtyai varuNAya vAyave somAyefAnAya ityAvAhya suvarNarajatAkSatairavakIrya yUpadevatAM gandhapuSpadhUpadIpairabhyarcya yUpamupatiSThate tadviSNoH paramaM padam iti 6

maNimuktApravA[L]asuvarNagajatAkSatairavakIrya jaghanena yUpaM sthaNDilaM kqtvA'tha devayajanollekhanaprabhqtyApraNItAbhyaH kqtvopotthAyA-greNAgniM devAnAvAhayati brahmaNe viSNave friyai sUryAya candrAyAgnaye yamAya nirqtyai varuNAya vAyave somAyefAnAya ityAvAhya suvarNarajatAkSatairavakIrya yUpadevatAM gandhapuSpadhUpadIpairabhyarcya yUpamupatiSThate tadviSNoH paramaM padam iti 6

मणिमुक्ताप्रवाळसुवर्णगजताक्षतैरवकीर्य जघनेन यूपं स्थण्डिलं कृत्वाऽथ देवयजनोल्लेखनप्रभृत्याप्रणीताभ्यः कृत्वोपोत्थाया-ग्रेणाग्निं देवानावाहयति ब्रह्मणे विष्णवे श्रियै सूर्याय चन्द्रायाग्नये यमाय निरृत्यै वरुणाय वायवे सोमायेशानाय इत्यावाह्य सुवर्णरजताक्षतैरवकीर्य यूपदेवतां गन्धपुष्पधूपदीपैरभ्यर्च्य यूपमुपतिष्ठते तद्विष्णोः परमं पदम् इति ६

मणिमुक्ताप्रवाळसुवर्णगजताक्षतैरवकीर्य जघनेन यूपं स्थण्डिलं कृत्वाऽथ देवयजनोल्लेखनप्रभृत्याप्रणीताभ्यः कृत्वोपोत्थाया-ग्रेणाग्निं देवानावाहयति ब्रह्मणे विष्णवे श्रियै सूर्याय चन्द्रायाग्नये यमाय निरृत्यै वरुणाय वायवे सोमायेशानाय इत्यावाह्य सुवर्णरजताक्षतैरवकीर्य यूपदेवतां गन्धपुष्पधूपदीपैरभ्यर्च्य यूपमुपतिष्ठते तद्विष्णोः परमं पदम् इति ६


3534

n;ɦ' n;po n n¦o vO=mUle pvRtmUle ctuãpqeŒGNyg;re gv;' m?ye goϼ dhnpu²ÂnvjRmNtjRle devgOhe vLmIkƒ mUiWkSqle p[Tyɦ' p[itsUy|

nAgniM nApo na nagno vqkSamUle parvatamUle catuSpathe'gnyagAre gavAM madhye goSThe dahanapuLinavarjamantarjale devagqhe valmIke mUSikasthale pratyagniM pratisUryaM

nAgniM nApo na nagno vqkSamUle parvatamUle catuSpathe'gnyagAre gavAM madhye goSThe dahanapu[L]inavarjamantarjale devagqhe valmIke mUSikasthale pratyagniM pratisUryaM

नाग्निं नापो न नग्नो वृक्षमूले पर्वतमूले चतुष्पथेऽग्न्यगारे गवां मध्ये गोष्ठे दहनपुळिनवर्जमन्तर्जले देवगृहे वल्मीके मूषिकस्थले प्रत्यग्निं प्रतिसूर्यं

नाग्निं नापो न नग्नो वृक्षमूले पर्वतमूले चतुष्पथेऽग्न्यगारे गवां मध्ये गोष्ठे दहनपुळिनवर्जमन्तर्जले देवगृहे वल्मीके मूषिकस्थले प्रत्यग्निं प्रतिसूर्यं


3545

aq;t a;cmnivÉ/' Vy;:y;Sy;m" p[;„Ÿ% ¬d„Ÿ%o v; bõ²x%o yDopvItI noã,;É.nR =;r;É.nR ivv,;RÉ.nR dugRN/rs;É." n sfƒn;É.nR cwkhSt;É.nR dUiWt;É.nR bihj;RnuÉ.nR ivr©‘ÂÇÉ.nR buŠ‘d;É.nR itÏ¥ hsn( n jLpn( n ivloky¥ p[×o n p[,to n rocyn( 1

athAta AcamanavidhiM vyAkhyAsyAmaH prAzmukha udazmukho vA baddhafikho yajxopavItI noSNAbhirna kSArAbhirna vivarNAbhirna durgandharasAbhiH na saphenAbhirna caikahastAbhirna dUSitAbhirna bahirjAnubhirna viraLazguLIbhirna budbudAbhirna tiSThanna hasan na jalpan na vilokayanna prahvo na praNato na rocayan 1

athAta AcamanavidhiM vyAkhyAsyAmaH prAzmukha udazmukho vA baddhafikho yajxopavItI noSNAbhirna kSArAbhirna vivarNAbhirna durgandharasAbhiH na saphenAbhirna caikahastAbhirna dUSitAbhirna bahirjAnubhirna vira[L]azgu[L]Ibhirna budbudAbhirna tiSThanna hasan na jalpan na vilokayanna prahvo na praNato na rocayan 1

अथात आचमनविधिं व्याख्यास्यामः प्राङ्मुख उदङ्मुखो वा बद्धशिखो यज्ञोपवीती नोष्णाभिर्न क्षाराभिर्न विवर्णाभिर्न दुर्गन्धरसाभिः न सफेनाभिर्न चैकहस्ताभिर्न दूषिताभिर्न बहिर्जानुभिर्न विरळङ्गुळीभिर्न बुद्बुदाभिर्न तिष्ठन्न हसन् न जल्पन् न विलोकयन्न प्रह्वो न प्रणतो न रोचयन् १

अथात आचमनविधिं व्याख्यास्यामः प्राङ्मुख उदङ्मुखो वा बद्धशिखो यज्ञोपवीती नोष्णाभिर्न क्षाराभिर्न विवर्णाभिर्न दुर्गन्धरसाभिः न सफेनाभिर्न चैकहस्ताभिर्न दूषिताभिर्न बहिर्जानुभिर्न विरळङ्गुळीभिर्न बुद्बुदाभिर्न तिष्ठन्न हसन् न जल्पन् न विलोकयन्न प्रह्वो न प्रणतो न रोचयन् १


3574

§uc' p[=;Ày in·Py;²º" pUrÉyTv; bih"párÉ/ innyit ”m' smu{' xt/;rm( ”it ) jyp[.Oit Ésõm;/enuvrp[d;n;t( 10

srucaM prakSALya niSTapyAdbhiH pUrayitvA bahiHparidhi ninayati imaM samudraM fatadhAram iti , jayaprabhqti siddhamAdhenuvarapradAnAt 10

srucaM prakSA[L]ya niSTapyAdbhiH pUrayitvA bahiHparidhi ninayati imaM samudraM fatadhAram iti , jayaprabhqti siddhamAdhenuvarapradAnAt 10

स्रुचं प्रक्षाळ्य निष्टप्याद्भिः पूरयित्वा बहिःपरिधि निनयति इमं समुद्रं शतधारम् इति । जयप्रभृति सिद्धमाधेनुवरप्रदानात् १०

स्रुचं प्रक्षाळ्य निष्टप्याद्भिः पूरयित्वा बहिःपरिधि निनयति इमं समुद्रं शतधारम् इति । जयप्रभृति सिद्धमाधेनुवरप्रदानात् १०


3658

pvRtguh;ndIpu²ÂnxUNy;g;re devt;ytne ÉbldyoRinRvset( 7

parvataguhAnadIpuLinafUnyAgAre devatAyatane biladaryornivaset 7

parvataguhAnadIpu[L]inafUnyAgAre devatAyatane biladaryornivaset 7

पर्वतगुहानदीपुळिनशून्यागारे देवतायतने बिलदर्योर्निवसेत् ७

पर्वतगुहानदीपुळिनशून्यागारे देवतायतने बिलदर्योर्निवसेत् ७


3659

Svy' pitt' p[=;Ày jIivtmuÿ_m( 8

svayaM patitaM prakSALya jIvitamuktam 8

svayaM patitaM prakSA[L]ya jIvitamuktam 8

स्वयं पतितं प्रक्षाळ्य जीवितमुक्तम् ८

स्वयं पतितं प्रक्षाळ्य जीवितमुक्तम् ८


3663

aq p[=;Ày jl;{eR, kpR$en s²x Skjl;kWR,' ÕTv;ŒNtv;Rs;" pártSsN?y;mup;sIt 12

atha prakSALya jalArdreNa karpaTena safi skajalAkarSaNaM kqtvA'ntarvAsAH paritassandhyAmupAsIta 12

atha prakSA[L]ya jalArdreNa karpaTena safi skajalAkarSaNaM kqtvA'ntarvAsAH paritassandhyAmupAsIta 12

अथ प्रक्षाळ्य जलार्द्रेण कर्पटेन सशि स्कजलाकर्षणं कृत्वाऽन्तर्वासाः परितस्सन्ध्यामुपासीत १२

अथ प्रक्षाळ्य जलार्द्रेण कर्पटेन सशि स्कजलाकर्षणं कृत्वाऽन्तर्वासाः परितस्सन्ध्यामुपासीत १२


3671

xuc* dexe tu s;iv}y; deh p[=;Ày yˆt"

fucau defe tu sAvitryA deha prakSALya yatnataH

fucau defe tu sAvitryA deha prakSA[L]ya yatnataH

शुचौ देशे तु सावित्र्या देह प्रक्षाळ्य यत्नतः

शुचौ देशे तु सावित्र्या देह प्रक्षाळ्य यत्नतः


3675

p[=;Ân;id tTkmR ye kÚvR²Nt mhIys;m(

prakSALanAdi tatkarma ye kurvanti mahIyasAm

prakSA[L]anAdi tatkarma ye kurvanti mahIyasAm

प्रक्षाळनादि तत्कर्म ये कुर्वन्ति महीयसाम्

प्रक्षाळनादि तत्कर्म ये कुर्वन्ति महीयसाम्


3720

m?ym;y;' Vy;útIÉ.b[R÷;,m;v;hyit ao' .U" b[÷;,m;v;hy;Myo' .uv"

madhyamAyAM vyAhqtIbhirbrahmANamAvAhayati oM bhUH brahmANamAvAhayAmyoM bhuvaH

madhyamAyAM vyAhqtIbhirbrahmANamAvAhayati O bhUH brahmANamAvAhayAmyO bhuvaH

मध्यमायां व्याहृतीभिर्ब्रह्माणमावाहयति ओं भूः ब्रह्माणमावाहयाम्यों भुवः

मध्यमायां व्याहृतीभिर्ब्रह्माणमावाहयति ॐ भूः ब्रह्माणमावाहयाम्यॐ भुवः


3721

p[j;pitm;v;hy;Myo' suv" ctumRu%m;v;hy;Myo' .U.uRvSsuv" ihr

prajApatimAvAhayAmyoM suvaH caturmukhamAvAhayAmyoM bhUrbhuvassuvaH hiraNyagarbha-mAvAhayAmi iti , etAbhireva prAcyAm indraM vajriNaM facIpatiM fatakratum iti , etAbhireva dakSiNasyAm yamaM vaivasvataM pitqpatiM dharmarAjam iti , etAbhireva pratIcyAm pracetasaM surUpiNamapAMpatim iti , etAbhirevodIcyAm fafinaM nifAkaraM candraM somam iti 5

prajApatimAvAhayAmyO suvaH caturmukhamAvAhayAmyO bhUrbhuvassuvaH hiraNyagarbha-mAvAhayAmi iti , etAbhireva prAcyAm indraM vajriNaM facIpatiM fatakratum iti , etAbhireva dakSiNasyAm yamaM vaivasvataM pitqpatiM dharmarAjam iti , etAbhireva pratIcyAm pracetasaM surUpiNamapAMpatim iti , etAbhirevodIcyAm fafinaM nifAkaraM candraM somam iti 5

प्रजापतिमावाहयाम्यों सुवः चतुर्मुखमावाहयाम्यों भूर्भुवस्सुवः हिरण्यगर्भ-मावाहयामि इति । एताभिरेव प्राच्याम् इन्द्रं वज्रिणं शचीपतिं शतक्रतुम् इति । एताभिरेव दक्षिणस्याम् यमं वैवस्वतं पितृपतिं धर्मराजम् इति । एताभिरेव प्रतीच्याम् प्रचेतसं सुरूपिणमपांपतिम् इति । एताभिरेवोदीच्याम् शशिनं निशाकरं चन्द्रं सोमम् इति ५

प्रजापतिमावाहयाम्यॐ सुवः चतुर्मुखमावाहयाम्यॐ भूर्भुवस्सुवः हिरण्यगर्भ-मावाहयामि इति । एताभिरेव प्राच्याम् इन्द्रं वज्रिणं शचीपतिं शतक्रतुम् इति । एताभिरेव दक्षिणस्याम् यमं वैवस्वतं पितृपतिं धर्मराजम् इति । एताभिरेव प्रतीच्याम् प्रचेतसं सुरूपिणमपांपतिम् इति । एताभिरेवोदीच्याम् शशिनं निशाकरं चन्द्रं सोमम् इति ५


3744

iptOs;m;Nyv;ÉcSv/;yuÿ_;in b[÷;y" iptO>yo d´;t( n;NdImu%e>y" iptO>ySSv;h; ”it s'=;Ânen p[-d²=,' páriWCy èj| vhNtI" ”it .;ivjy;´qeRn k;lhom;n( pOWd;Jyen

pitqsAmAnyavAcisvadhAyuktAni brahmANyabhifrAvya bhuktava-tsvAcAnteSUpalipyAfayeSu dadhyodanaM saMprakIrya saMkSALanena pradakSiNaM dviHpari-Sicya pUrvavadyabodakaM datvA dakSiNAM pradAya nAndImukhAH pitaraH prIyantAm iti vAcayitvA'bhivAdya svadhAyai sthAne sarvaissamAnaM dakSiNaM jAnuM nipAtya savyamuddhqtya japati iDA devahUH ityAntAdanuvAkasya japitvA nAndImukhAH pitaraH prIyantAm ityapo ninIya brAhmaNAnutthApya prasAdya saMsAdya pradakSi-NIkqtya feSamanujxApya devatAM ca visqjya dakSiNenAgniM prAgagreSu darbheSu nAndI-mukhebhyaH pitqbhyo dadyAt nAndImukhebhyaH pitqbhyassvAhA iti saMkSALanena pra-dakSiNaM pariSicya UrjaM vahantIH iti bhAvijayAdyarthena kAlahomAn pqSadAjyena

pitqsAmAnyavAcisvadhAyuktAni brahmANyabhifrAvya bhuktava-tsvAcAnteSUpalipyAfayeSu dadhyodanaM saMprakIrya saMkSA[L]anena pradakSiNaM dviHpari-Sicya pUrvavadyabodakaM datvA dakSiNAM pradAya nAndImukhAH pitaraH prIyantAm iti vAcayitvA'bhivAdya svadhAyai sthAne sarvaissamAnaM dakSiNaM jAnuM nipAtya savyamuddhqtya japati iDA devahUH ityAntAdanuvAkasya japitvA nAndImukhAH pitaraH prIyantAm ityapo ninIya brAhmaNAnutthApya prasAdya saMsAdya pradakSi-NIkqtya feSamanujxApya devatAM ca visqjya dakSiNenAgniM prAgagreSu darbheSu nAndI-mukhebhyaH pitqbhyo dadyAt nAndImukhebhyaH pitqbhyassvAhA iti saMkSA[L]anena pra-dakSiNaM pariSicya UrjaM vahantIH iti bhAvijayAdyarthena kAlahomAn pqSadAjyena

पितृसामान्यवाचिस्वधायुक्तानि ब्रह्माण्यभिश्राव्य भुक्तव-त्स्वाचान्तेषूपलिप्याशयेषु दध्योदनं संप्रकीर्य संक्षाळनेन प्रदक्षिणं द्विःपरि-षिच्य पूर्ववद्यबोदकं दत्वा दक्षिणां प्रदाय नान्दीमुखाः पितरः प्रीयन्ताम् इति वाचयित्वाऽभिवाद्य स्वधायै स्थाने सर्वैस्समानं दक्षिणं जानुं निपात्य सव्यमुद्धृत्य जपति इडा देवहूः इत्यान्तादनुवाकस्य जपित्वा नान्दीमुखाः पितरः प्रीयन्ताम् इत्यपो निनीय ब्राह्मणानुत्थाप्य प्रसाद्य संसाद्य प्रदक्षि-णीकृत्य शेषमनुज्ञाप्य देवतां च विसृज्य दक्षिणेनाग्निं प्रागग्रेषु दर्भेषु नान्दी-मुखेभ्यः पितृभ्यो दद्यात् नान्दीमुखेभ्यः पितृभ्यस्स्वाहा इति संक्षाळनेन प्र-दक्षिणं परिषिच्य ऊर्जं वहन्तीः इति भाविजयाद्यर्थेन कालहोमान् पृषदाज्येन

पितृसामान्यवाचिस्वधायुक्तानि ब्रह्माण्यभिश्राव्य भुक्तव-त्स्वाचान्तेषूपलिप्याशयेषु दध्योदनं संप्रकीर्य संक्षाळनेन प्रदक्षिणं द्विःपरि-षिच्य पूर्ववद्यबोदकं दत्वा दक्षिणां प्रदाय नान्दीमुखाः पितरः प्रीयन्ताम् इति वाचयित्वाऽभिवाद्य स्वधायै स्थाने सर्वैस्समानं दक्षिणं जानुं निपात्य सव्यमुद्धृत्य जपति इडा देवहूः इत्यान्तादनुवाकस्य जपित्वा नान्दीमुखाः पितरः प्रीयन्ताम् इत्यपो निनीय ब्राह्मणानुत्थाप्य प्रसाद्य संसाद्य प्रदक्षि-णीकृत्य शेषमनुज्ञाप्य देवतां च विसृज्य दक्षिणेनाग्निं प्रागग्रेषु दर्भेषु नान्दी-मुखेभ्यः पितृभ्यो दद्यात् नान्दीमुखेभ्यः पितृभ्यस्स्वाहा इति संक्षाळनेन प्र-दक्षिणं परिषिच्य ऊर्जं वहन्तीः इति भाविजयाद्यर्थेन कालहोमान् पृषदाज्येन


3781

aq bihRW" piv]e kÚ¨te p[;dexm;]e sme ap[itiCz¥;g[e an%iCz¥e t¨,e tUã,Im²ºrnumOJy ÕTv; p[o=

atha barhiSaH pavitre kurute prAdefamAtre same apraticchinnAgre anakhacchinne taruNe tUSNImadbhiranumqjya kqtvA prokSaNyAM nidhAyApa AnIya trirutpUyAdbhiH prokSyottAnAni pAtrANi kqtvA visrasyedhmaM triH prokSya brAhmaNamiSTivaddakSiNata upavefya oM bhUrbhuvassuvarbrahman brahmAsi namaste brahman brahmaNe iti brAhmaNamupatiSThata Adifo vyunnayanAdAste 6

atha barhiSaH pavitre kurute prAdefamAtre same apraticchinnAgre anakhacchinne taruNe tUSNImadbhiranumqjya kqtvA prokSaNyAM nidhAyApa AnIya trirutpUyAdbhiH prokSyottAnAni pAtrANi kqtvA visrasyedhmaM triH prokSya brAhmaNamiSTivaddakSiNata upavefya O bhUrbhuvassuvarbrahman brahmAsi namaste brahman brahmaNe iti brAhmaNamupatiSThata Adifo vyunnayanAdAste 6

अथ बर्हिषः पवित्रे कुरुते प्रादेशमात्रे समे अप्रतिच्छिन्नाग्रे अनखच्छिन्ने तरुणे तूष्णीमद्भिरनुमृज्य कृत्वा प्रोक्षण्यां निधायाप आनीय त्रिरुत्पूयाद्भिः प्रोक्ष्योत्तानानि पात्राणि कृत्वा विस्रस्येध्मं त्रिः प्रोक्ष्य ब्राह्मणमिष्टिवद्दक्षिणत उपवेश्य ओं भूर्भुवस्सुवर्ब्रह्मन् ब्रह्मासि नमस्ते ब्रह्मन् ब्रह्मणे इति ब्राह्मणमुपतिष्ठत आदिशो व्युन्नयनादास्ते ६

अथ बर्हिषः पवित्रे कुरुते प्रादेशमात्रे समे अप्रतिच्छिन्नाग्रे अनखच्छिन्ने तरुणे तूष्णीमद्भिरनुमृज्य कृत्वा प्रोक्षण्यां निधायाप आनीय त्रिरुत्पूयाद्भिः प्रोक्ष्योत्तानानि पात्राणि कृत्वा विस्रस्येध्मं त्रिः प्रोक्ष्य ब्राह्मणमिष्टिवद्दक्षिणत उपवेश्य ॐ भूर्भुवस्सुवर्ब्रह्मन् ब्रह्मासि नमस्ते ब्रह्मन् ब्रह्मणे इति ब्राह्मणमुपतिष्ठत आदिशो व्युन्नयनादास्ते ६


3782

yÃ; kËcRmupveXy;>yCyR p[,It;y;' spiv];y;' v¨,' pUjÉyTv; sh piv]e, n;Ésk;smmuTq;PyoÿrtSs;dy²Nt .U.uRvSsuvro' v¨,oÉs `Otv[to v;¨-,mÉs ”it tm>yCyR d.wR" p[itCz;´;q v[IhIÉ¥vRpit amuãmw vo ju·' invRp;Ém ”it v; tUã,I' v; ) Ev' i]SsÕÿUã,Im( 7

yadvA kUrcamupavefyAbhyarcya praNItAyAM sapavitrAyAM varuNaM pUjayitvA saha pavitreNa nAsikAsamamutthApyottaratassAdayanti bhUrbhuvassuvaroM varuNosi ghqtavrato vAru-Namasi iti tamabhyarcya darbhaiH praticchAdyAtha vrIhInnirvapati amuSmai vo juSTaM nirvapAmi iti vA tUSNIM vA , evaM trissakqttUSNIm 7

yadvA kUrcamupavefyAbhyarcya praNItAyAM sapavitrAyAM varuNaM pUjayitvA saha pavitreNa nAsikAsamamutthApyottaratassAdayanti bhUrbhuvassuvarO varuNosi ghqtavrato vAru-Namasi iti tamabhyarcya darbhaiH praticchAdyAtha vrIhInnirvapati amuSmai vo juSTaM nirvapAmi iti vA tUSNIM vA , evaM trissakqttUSNIm 7

यद्वा कूर्चमुपवेश्याभ्यर्च्य प्रणीतायां सपवित्रायां वरुणं पूजयित्वा सह पवित्रेण नासिकासममुत्थाप्योत्तरतस्सादयन्ति भूर्भुवस्सुवरों वरुणोसि घृतव्रतो वारु-णमसि इति तमभ्यर्च्य दर्भैः प्रतिच्छाद्याथ व्रीहीन्निर्वपति अमुष्मै वो जुष्टं निर्वपामि इति वा तूष्णीं वा । एवं त्रिस्सकृत्तूष्णीम् ७

यद्वा कूर्चमुपवेश्याभ्यर्च्य प्रणीतायां सपवित्रायां वरुणं पूजयित्वा सह पवित्रेण नासिकासममुत्थाप्योत्तरतस्सादयन्ति भूर्भुवस्सुवरॐ वरुणोसि घृतव्रतो वारु-णमसि इति तमभ्यर्च्य दर्भैः प्रतिच्छाद्याथ व्रीहीन्निर्वपति अमुष्मै वो जुष्टं निर्वपामि इति वा तूष्णीं वा । एवं त्रिस्सकृत्तूष्णीम् ७


3783

tq; t;n->yu+y;vhTy i]ãflIÕTy i]"p[=;Ày ind/;it ) t<@‘l;Nv; invRpit ) t;n>yu+y i]" p[=;Âywv' ind/;it ) Sq;Ly;mp" pyo v;nIy;É/ÉÅTy itr"piv]' t<@‘l;n;vpit 8

tathA tAna-bhyukSyAvahatya triSphalIkqtya triHprakSALya nidadhAti , taNDulAnvA nirvapati , tAnabhyukSya triH prakSALayaivaM nidadhAti , sthAlyAmapaH payo vAnIyAdhifritya tiraHpavitraM taNDulAnAvapati 8

tathA tAna-bhyukSyAvahatya triSphalIkqtya triHprakSA[L]ya nidadhAti , taNDulAnvA nirvapati , tAnabhyukSya triH prakSA[L]ayaivaM nidadhAti , sthAlyAmapaH payo vAnIyAdhifritya tiraHpavitraM taNDulAnAvapati 8

तथा तान-भ्युक्ष्यावहत्य त्रिष्फलीकृत्य त्रिःप्रक्षाळ्य निदधाति । तण्डुलान्वा निर्वपति । तानभ्युक्ष्य त्रिः प्रक्षाळयैवं निदधाति । स्थाल्यामपः पयो वानीयाधिश्रित्य तिरःपवित्रं तण्डुलानावपति ८

तथा तान-भ्युक्ष्यावहत्य त्रिष्फलीकृत्य त्रिःप्रक्षाळ्य निदधाति । तण्डुलान्वा निर्वपति । तानभ्युक्ष्य त्रिः प्रक्षाळयैवं निदधाति । स्थाल्यामपः पयो वानीयाधिश्रित्य तिरःपवित्रं तण्डुलानावपति ८


3786

a¦;vÉ/ÉÅTy;q;JySq;Ly;-m;Jy' inåPyodIcoŒ©;r;É¥åç VyNt;n( ÕTv; teãvÉ/ÉÅTy;É.´otne-n;É.´oTy ù d.;Rg[e p[iCz´ p[=;Ày p[TySy punrÉ.´oTyo.y' i]" pyRɦ ÕTv; vTmR kÚvR¥udguÃ;Sy p[TyUç;©;r;nqwndudIcIn;g[;>y;' piv];>y;' punr;h;r' i]¨TpUy iv§Sy piv] a²ºSs'SpOXy;¦;vnup[hrit 11

agnAvadhifrityAthAjyasthAlyA-mAjyaM nirUpyodIco'zgArAnnirUhya vyantAn kqtvA teSvadhifrityAbhidyotane-nAbhidyotya dve darbhAgre pracchidya prakSALya pratyasya punarabhidyotyobhayaM triH paryagni kqtvA vartma kurvannudagudvAsya pratyUhyAzgArAnathainadudIcInAgrAbhyAM pavitrAbhyAM punarAhAraM trirutpUya visrasya pavitra adbhissaMspqfyAgnAvanupraharati 11

agnAvadhifrityAthAjyasthAlyA-mAjyaM nirUpyodIco'zgArAnnirUhya vyantAn kqtvA teSvadhifrityAbhidyotane-nAbhidyotya dve darbhAgre pracchidya prakSA[L]ya pratyasya punarabhidyotyobhayaM triH paryagni kqtvA vartma kurvannudagudvAsya pratyUhyAzgArAnathainadudIcInAgrAbhyAM pavitrAbhyAM punarAhAraM trirutpUya visrasya pavitra adbhissaMspqfyAgnAvanupraharati 11

अग्नावधिश्रित्याथाज्यस्थाल्या-माज्यं निरूप्योदीचोऽङ्गारान्निरूह्य व्यन्तान् कृत्वा तेष्वधिश्रित्याभिद्योतने-नाभिद्योत्य द्वे दर्भाग्रे प्रच्छिद्य प्रक्षाळ्य प्रत्यस्य पुनरभिद्योत्योभयं त्रिः पर्यग्नि कृत्वा वर्त्म कुर्वन्नुदगुद्वास्य प्रत्यूह्याङ्गारानथैनदुदीचीनाग्राभ्यां पवित्राभ्यां पुनराहारं त्रिरुत्पूय विस्रस्य पवित्र अद्भिस्संस्पृश्याग्नावनुप्रहरति ११

अग्नावधिश्रित्याथाज्यस्थाल्या-माज्यं निरूप्योदीचोऽङ्गारान्निरूह्य व्यन्तान् कृत्वा तेष्वधिश्रित्याभिद्योतने-नाभिद्योत्य द्वे दर्भाग्रे प्रच्छिद्य प्रक्षाळ्य प्रत्यस्य पुनरभिद्योत्योभयं त्रिः पर्यग्नि कृत्वा वर्त्म कुर्वन्नुदगुद्वास्य प्रत्यूह्याङ्गारानथैनदुदीचीनाग्राभ्यां पवित्राभ्यां पुनराहारं त्रिरुत्पूय विस्रस्य पवित्र अद्भिस्संस्पृश्याग्नावनुप्रहरति ११


3797

juôsÍ;Â-nmNt"párÉ/ innyit 22

juhUsazkSALa-namantaHparidhi ninayati 22

juhUsazkSA[L]a-namantaHparidhi ninayati 22

जुहूसङ्क्षाळ-नमन्तःपरिधि निनयति २२

जुहूसङ्क्षाळ-नमन्तःपरिधि निनयति २२


3837

a©‘Àyg[wnR hotVy' n ÕTv;Œï²l.ednm(

azguLyagrairna hotavyaM na kqtvA'xjalibhedanam

azgu[L]yagrairna hotavyaM na kqtvA'xjalibhedanam

अङ्गुळ्यग्रैर्न होतव्यं न कृत्वाऽञ्जलिभेदनम्

अङ्गुळ्यग्रैर्न होतव्यं न कृत्वाऽञ्जलिभेदनम्


3842

r=;bN/nm¥;id c*Â;´•rmev c 10

rakSAbandhanamannAdi cauLAdyazkurameva ca 10

rakSAbandhanamannAdi cau[L]Adyazkurameva ca 10

रक्षाबन्धनमन्नादि चौळाद्यङ्कुरमेव च १०

रक्षाबन्धनमन्नादि चौळाद्यङ्कुरमेव च १०


3846

ihTv;ŒNy] iv/;tVy' m©Â;•rv;pnm( 12

hitvA'nyatra vidhAtavyaM mazgaLAzkuravApanam 12

hitvA'nyatra vidhAtavyaM mazga[L]AzkuravApanam 12

हित्वाऽन्यत्र विधातव्यं मङ्गळाङ्कुरवापनम् १२

हित्वाऽन्यत्र विधातव्यं मङ्गळाङ्कुरवापनम् १२


3847

pu'És n;m;¥c*Âop˜;np;É,g[heWu c

puMsi nAmAnnacauLopasnAnapANigraheSu ca

puMsi nAmAnnacau[L]opasnAnapANigraheSu ca

पुंसि नामान्नचौळोपस्नानपाणिग्रहेषु च

पुंसि नामान्नचौळोपस्नानपाणिग्रहेषु च


3855

dev;lye gOhe v; p[Sq;-·É./;RNywStd/| t<@‘lwStd/| itlw’opyuRpár cturÅmriˆm;]' cturÅ' Sqi<@l' ÕTv; tNm?ye n²Ânmu®Ll:y tiSmn( tNtuvei·t' kÚM.' in/;y tUã,I' s'SÕt;É.r²º" p[o+y b[÷ jD;nm( ”it kÚM.' in/;y spiv]e, a;po v; ”d' svRm( ”Tyeten;nuv;kƒn a²Bl©;É.’ kÚM.mudk“" pUrÉyTv;

devAlaye gqhe vA prasthA-STabhirdhAnyaistadardhaM taNDulaistadardhaM tilaifcoparyupari caturaframaratnimAtraM caturafraM sthaNDilaM kqtvA tanmadhye naLinamullikhya tasmin tantuveSTitaM kumbhaM nidhAya tUSNIM saMskqtAbhiradbhiH prokSya brahma jajxAnam iti kumbhaM nidhAya sapavitreNa Apo vA idaM sarvam ityetenAnuvAkena ablizgAbhifca kumbhamudakaiH pUrayitvA

devAlaye gqhe vA prasthA-STabhirdhAnyaistadardhaM taNDulaistadardhaM tilaifcoparyupari caturaframaratnimAtraM caturafraM sthaNDilaM kqtvA tanmadhye na[L]inamullikhya tasmin tantuveSTitaM kumbhaM nidhAya tUSNIM saMskqtAbhiradbhiH prokSya brahma jajxAnam iti kumbhaM nidhAya sapavitreNa Apo vA idaM sarvam ityetenAnuvAkena ablizgAbhifca kumbhamudakaiH pUrayitvA

देवालये गृहे वा प्रस्था-ष्टभिर्धान्यैस्तदर्धं तण्डुलैस्तदर्धं तिलैश्चोपर्युपरि चतुरश्रमरत्निमात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलं कृत्वा तन्मध्ये नळिनमुल्लिख्य तस्मिन् तन्तुवेष्टितं कुम्भं निधाय तूष्णीं संस्कृताभिरद्भिः प्रोक्ष्य ब्रह्म जज्ञानम् इति कुम्भं निधाय सपवित्रेण आपो वा इदं सर्वम् इत्येतेनानुवाकेन अब्लिङ्गाभिश्च कुम्भमुदकैः पूरयित्वा

देवालये गृहे वा प्रस्था-ष्टभिर्धान्यैस्तदर्धं तण्डुलैस्तदर्धं तिलैश्चोपर्युपरि चतुरश्रमरत्निमात्रं चतुरश्रं स्थण्डिलं कृत्वा तन्मध्ये नळिनमुल्लिख्य तस्मिन् तन्तुवेष्टितं कुम्भं निधाय तूष्णीं संस्कृताभिरद्भिः प्रोक्ष्य ब्रह्म जज्ञानम् इति कुम्भं निधाय सपवित्रेण आपो वा इदं सर्वम् इत्येतेनानुवाकेन अब्लिङ्गाभिश्च कुम्भमुदकैः पूरयित्वा


3864

Tk;n' nvvS]e,;Cz;´ cUtpLlvwÉbRLvpLlvwv;RŒvk¡yR n;²Âkƒrf-len;ip/;y d.wRdURv;Ridn; p[itCz;´;lûŽTy s'párStIyR pu¨W' pu<@rIk;=' ?y;Tv; kÚM.' s'pUJy Åoi]y;n( ivp[;n( W@·* v; vr,pUvRkm>yCy;Üc;y| c;>ycRyet( 5

tkAxcanaM navavastreNAcchAdya cUtapallavairbilvapallavairvA'vakIrya nALikerapha-lenApidhAya darbhairdUrvAdinA praticchAdyAlazkqtya saMparistIrya puruSaM puNDarIkAkSaM dhyAtvA kumbhaM saMpUjya frotriyAn viprAn SaDaSTau vA varaNapUrvakamabhyarcyAcAryaM cAbhyarcayet 5

tkAxcanaM navavastreNAcchAdya cUtapallavairbilvapallavairvA'vakIrya nA[L]ikerapha-lenApidhAya darbhairdUrvAdinA praticchAdyAlazkqtya saMparistIrya puruSaM puNDarIkAkSaM dhyAtvA kumbhaM saMpUjya frotriyAn viprAn SaDaSTau vA varaNapUrvakamabhyarcyAcAryaM cAbhyarcayet 5

त्काञ्चनं नववस्त्रेणाच्छाद्य चूतपल्लवैर्बिल्वपल्लवैर्वाऽवकीर्य नाळिकेरफ-लेनापिधाय दर्भैर्दूर्वादिना प्रतिच्छाद्यालङ्कृत्य संपरिस्तीर्य पुरुषं पुण्डरीकाक्षं ध्यात्वा कुम्भं संपूज्य श्रोत्रियान् विप्रान् षडष्टौ वा वरणपूर्वकमभ्यर्च्याचार्यं चाभ्यर्चयेत् ५

त्काञ्चनं नववस्त्रेणाच्छाद्य चूतपल्लवैर्बिल्वपल्लवैर्वाऽवकीर्य नाळिकेरफ-लेनापिधाय दर्भैर्दूर्वादिना प्रतिच्छाद्यालङ्कृत्य संपरिस्तीर्य पुरुषं पुण्डरीकाक्षं ध्यात्वा कुम्भं संपूज्य श्रोत्रियान् विप्रान् षडष्टौ वा वरणपूर्वकमभ्यर्च्याचार्यं चाभ्यर्चयेत् ५


3898

pUvRp=e puyo dTv;ŒlûŽTy;k| SpO‚;ŒŒidTymupitÏte sUyoR devIm( ”it pÉ." 2

pUrvapakSe puNye nakSatre pUrvAhne brahmasamUhe grAmAtprAcIM vodIcIM vA difamupaniSkramya yatraiko bAlo'rko bhavati tasyottarata upalipya svayaM snAtvA'rkaM ca snApayitvA pAdau prakSALyAcamyAlazkqtya tantreNa nAndImukhaM kqtvA svastisUktaM vAcayitvA yatkiMciddhiraNyaM gqhItvA Asatyena iti japitvA brAhmaNebhyo datvA'lazkqtyArkaM spqSTvA''dityamupatiSThate sUryo devIm iti paxcabhiH 2

pUrvapakSe puNye nakSatre pUrvAhne brahmasamUhe grAmAtprAcIM vodIcIM vA difamupaniSkramya yatraiko bAlo'rko bhavati tasyottarata upalipya svayaM snAtvA'rkaM ca snApayitvA pAdau prakSA[L]yAcamyAlazkqtya tantreNa nAndImukhaM kqtvA svastisUktaM vAcayitvA yatkiMciddhiraNyaM gqhItvA Asatyena iti japitvA brAhmaNebhyo datvA'lazkqtyArkaM spqSTvA''dityamupatiSThate sUryo devIm iti paxcabhiH 2

पूर्वपक्षे पुण्ये नक्षत्रे पूर्वाह्ने ब्रह्मसमूहे ग्रामात्प्राचीं वोदीचीं वा दिशमुपनिष्क्रम्य यत्रैको बालोऽर्को भवति तस्योत्तरत उपलिप्य स्वयं स्नात्वाऽर्कं च स्नापयित्वा पादौ प्रक्षाळ्याचम्यालङ्कृत्य तन्त्रेण नान्दीमुखं कृत्वा स्वस्तिसूक्तं वाचयित्वा यत्किंचिद्धिरण्यं गृहीत्वा आसत्येन इति जपित्वा ब्राह्मणेभ्यो दत्वाऽलङ्कृत्यार्कं स्पृष्ट्वाऽऽदित्यमुपतिष्ठते सूर्यो देवीम् इति पञ्चभिः २

पूर्वपक्षे पुण्ये नक्षत्रे पूर्वाह्ने ब्रह्मसमूहे ग्रामात्प्राचीं वोदीचीं वा दिशमुपनिष्क्रम्य यत्रैको बालोऽर्को भवति तस्योत्तरत उपलिप्य स्वयं स्नात्वाऽर्कं च स्नापयित्वा पादौ प्रक्षाळ्याचम्यालङ्कृत्य तन्त्रेण नान्दीमुखं कृत्वा स्वस्तिसूक्तं वाचयित्वा यत्किंचिद्धिरण्यं गृहीत्वा आसत्येन इति जपित्वा ब्राह्मणेभ्यो दत्वाऽलङ्कृत्यार्कं स्पृष्ट्वाऽऽदित्यमुपतिष्ठते सूर्यो देवीम् इति पञ्चभिः २


3909

s´ Ev' kdÂÇivv;h' kÚy;Rt( 13

sadya evaM kadaLIvivAhaM kuryAt 13

sadya evaM kada[L]IvivAhaM kuryAt 13

सद्य एवं कदळीविवाहं कुर्यात् १३

सद्य एवं कदळीविवाहं कुर्यात् १३


3910

kdÂÇ'

kadaLIM

kada[L]IM

कदळीं

कदळीं


3933

dxmeŒhin vwv;ihkÅ;õvt( .Um* lepmN]]y;Nt' ÕTv;Œqwn;n( s'=;Ânen i]rpslw" páriWit èj| vhNtI" ”it 12

dafame'hani vaivAhikafrAddhavat bhUmau lepamantratrayAntaM kqtvA'thainAn saMkSALanena trirapasalaiH pariSixcati UrjaM vahantIH iti 12

dafame'hani vaivAhikafrAddhavat bhUmau lepamantratrayAntaM kqtvA'thainAn saMkSA[L]anena trirapasalaiH pariSixcati UrjaM vahantIH iti 12

दशमेऽहनि वैवाहिकश्राद्धवत् भूमौ लेपमन्त्रत्रयान्तं कृत्वाऽथैनान् संक्षाळनेन त्रिरपसलैः परिषिञ्चति ऊर्जं वहन्तीः इति १२

दशमेऽहनि वैवाहिकश्राद्धवत् भूमौ लेपमन्त्रत्रयान्तं कृत्वाऽथैनान् संक्षाळनेन त्रिरपसलैः परिषिञ्चति ऊर्जं वहन्तीः इति १२


3960

aq;to vnSpithom' Vy;:y;Sy;m" £mukpnsn;²ÂkƒrkdÂÇãvNyiSmn( pKve b[;÷,wbRN/uÉ.Ssh;gTy yjm;n" £muk;idvO=m?ye aq devyjno-Lle%np[.OTy;ŒÉ¦mu%;TÕTv;Œ¦edR²=,to v[IhInvk¡yR me/;' m ”N{" ”it ÅIdevI' srSvtIm;v;ç p[;g;´·idKp;l;n;v;ç ctur" p[itidx' £muk;-idvO=;ncRÉyTv; ct§ aoW/ISteW;' p;eR in/;y ¬Cz^ySv vnSpte ”it gomy' £mukmUle in/;y l;jw" puãpwr=twSs'p[k¡yR pU,Rp;]' in/;y =e]Sy pte ”it =e]m>yCyR y; j;t; aoW/y" y; te /;m;in y; aoW/ySsomr;DI" xt' vo aMb aÅv' ih .Uárd;vÿr;v;m( ”it vnSpit>ySSv;h; ”Tye-ten;nuv;kƒn hivr;Jycån( üTv; jy;id p[itp´te ) párWecn;Nt' ÕTv; b[;÷,;n( .ojÉyTv; d²=,;É.Ss'pUJy SviStsUÿ_ƒn;?vyuRr;²xWo v;c-

athAto vanaspatihomaM vyAkhyAsyAmaH kramukapanasanALikerakadaLISvanyasmin pakve brAhmaNairbandhubhissahAgatya yajamAnaH kramukAdivqkSamadhye atha devayajano-llekhanaprabhqtyA'gnimukhAtkqtvA'gnerdakSiNato vrIhInavakIrya medhAM ma indraH iti frIdevIM sarasvatImAvAhya prAgAdyaSTadikpAlAnAvAhya caturaH pratidifaM kramukA-divqkSAnarcayitvA catasra oSadhIsteSAM pArfve nidhAya ucchrayasva vanaspate iti gomayaM kramukamUle nidhAya lAjaiH puSpairakSataissaMprakIrya pUrNapAtraM nidhAya kSetrasya pate iti kSetramabhyarcya yA jAtA oSadhayaH yA te dhAmAni yA oSadhayassomarAjxIH fataM vo amba afravaM hi bhUridAvattarAvAm iti vanaspatibhyassvAhA itye-tenAnuvAkena havirAjyacarUn hutvA jayAdi pratipadyate , pariSecanAntaM kqtvA brAhmaNAn bhojayitvA dakSiNAbhissaMpUjya svastisUktenAdhvaryurAfiSo vAca-

athAto vanaspatihomaM vyAkhyAsyAmaH kramukapanasanA[L]ikerakada[L]ISvanyasmin pakve brAhmaNairbandhubhissahAgatya yajamAnaH kramukAdivqkSamadhye atha devayajano-llekhanaprabhqtyA'gnimukhAtkqtvA'gnerdakSiNato vrIhInavakIrya medhAM ma indraH iti frIdevIM sarasvatImAvAhya prAgAdyaSTadikpAlAnAvAhya caturaH pratidifaM kramukA-divqkSAnarcayitvA catasra oSadhIsteSAM pArfve nidhAya ucchrayasva vanaspate iti gomayaM kramukamUle nidhAya lAjaiH puSpairakSataissaMprakIrya pUrNapAtraM nidhAya kSetrasya pate iti kSetramabhyarcya yA jAtA oSadhayaH yA te dhAmAni yA oSadhayassomarAjxIH fataM vo amba afravaM hi bhUridAvattarAvAm iti vanaspatibhyassvAhA itye-tenAnuvAkena havirAjyacarUn hutvA jayAdi pratipadyate , pariSecanAntaM kqtvA brAhmaNAn bhojayitvA dakSiNAbhissaMpUjya svastisUktenAdhvaryurAfiSo vAca-

अथातो वनस्पतिहोमं व्याख्यास्यामः क्रमुकपनसनाळिकेरकदळीष्वन्यस्मिन् पक्वे ब्राह्मणैर्बन्धुभिस्सहागत्य यजमानः क्रमुकादिवृक्षमध्ये अथ देवयजनो-ल्लेखनप्रभृत्याऽग्निमुखात्कृत्वाऽग्नेर्दक्षिणतो व्रीहीनवकीर्य मेधां म इन्द्रः इति श्रीदेवीं सरस्वतीमावाह्य प्रागाद्यष्टदिक्पालानावाह्य चतुरः प्रतिदिशं क्रमुका-दिवृक्षानर्चयित्वा चतस्र ओषधीस्तेषां पार्श्वे निधाय उच्छ्रयस्व वनस्पते इति गोमयं क्रमुकमूले निधाय लाजैः पुष्पैरक्षतैस्संप्रकीर्य पूर्णपात्रं निधाय क्षेत्रस्य पते इति क्षेत्रमभ्यर्च्य या जाता ओषधयः या ते धामानि या ओषधयस्सोमराज्ञीः शतं वो अम्ब अश्रवं हि भूरिदावत्तरावाम् इति वनस्पतिभ्यस्स्वाहा इत्ये-तेनानुवाकेन हविराज्यचरून् हुत्वा जयादि प्रतिपद्यते । परिषेचनान्तं कृत्वा ब्राह्मणान् भोजयित्वा दक्षिणाभिस्संपूज्य स्वस्तिसूक्तेनाध्वर्युराशिषो वाच-

अथातो वनस्पतिहोमं व्याख्यास्यामः क्रमुकपनसनाळिकेरकदळीष्वन्यस्मिन् पक्वे ब्राह्मणैर्बन्धुभिस्सहागत्य यजमानः क्रमुकादिवृक्षमध्ये अथ देवयजनो-ल्लेखनप्रभृत्याऽग्निमुखात्कृत्वाऽग्नेर्दक्षिणतो व्रीहीनवकीर्य मेधां म इन्द्रः इति श्रीदेवीं सरस्वतीमावाह्य प्रागाद्यष्टदिक्पालानावाह्य चतुरः प्रतिदिशं क्रमुका-दिवृक्षानर्चयित्वा चतस्र ओषधीस्तेषां पार्श्वे निधाय उच्छ्रयस्व वनस्पते इति गोमयं क्रमुकमूले निधाय लाजैः पुष्पैरक्षतैस्संप्रकीर्य पूर्णपात्रं निधाय क्षेत्रस्य पते इति क्षेत्रमभ्यर्च्य या जाता ओषधयः या ते धामानि या ओषधयस्सोमराज्ञीः शतं वो अम्ब अश्रवं हि भूरिदावत्तरावाम् इति वनस्पतिभ्यस्स्वाहा इत्ये-तेनानुवाकेन हविराज्यचरून् हुत्वा जयादि प्रतिपद्यते । परिषेचनान्तं कृत्वा ब्राह्मणान् भोजयित्वा दक्षिणाभिस्संपूज्य स्वस्तिसूक्तेनाध्वर्युराशिषो वाच-